Πηγή: www.spbu.ru
Εδώ και πολλές δεκαετίες, εθελοντές ανιχνευτές έχουν επιδοθεί στην αναζήτηση των σημείων ταφής, όπως και στην προσπάθεια εξακρίβωσης της ταυτότητας των στρατιωτών που έχασαν τη ζωή τους στα χρόνια του Μεγάλου Πατριωτικού πολέμου, όπως έχει μείνει στην ιστορία το Ανατολικό Μέτωπο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, με κορύφωση φυσικά την πολιορκία του Λένινγκραντ και την πλέον αιματηρή Μάχη του Στάλινγκραντ. Εργάζονται στα μέρη όπου έγιναν οι πιο πολύνεκρες μάχες, φέρνοντας πίσω από τη λήθη τα ονόματα των ηρώων.

Στην περιφέρεια Λένινγκραντ, για παράδειγμα, εδώ και πολλά χρόνια πραγματοποιεί έρευνες η ομάδα «Ίνγκρια», η οποία ύστερα από 37 σχετικές εκστρατείες έχει ανακαλύψει τα οστά 2227 στρατιωτών και αξιωματικών του Κόκκινου Στρατού!
Για τα κίνητρα των ανιχνευτών μιλά στη RBTH ο αρχηγός της ομάδας, Γιεβγκένι Ιλίν, ο οποίος ασχολείται με αυτό το εγχείρημα από 13 ετών. Όπως αναφέρει: «Έχω την αίσθηση ότι αυτός ο πόλεμος τον οποίο δεν έζησα, ήταν πάντα μέσα μου. Πέρασα την παιδική μου ηλικία κοντά στο Λένινγκραντ, στα μέρη όπου είχαν γίνει μάχες. Και εμείς τα παιδιά, φυσικά, πάντα παίζαμε πόλεμο».
Ύστερα από την ολοκλήρωση της θητείας του, ο Γιεβγκένι Ιλίν μπήκε στην Ιστορική σχολή του Πανεπιστημίου του Λένινγκραντ. Θυμάται πως πάντοτε ήθελε να ασχοληθεί με αυτή την έρευνα. Το 2000, ως καθηγητής πλέον της Ιστορικής σχολής του Πανεπιστημίου της Αγίας Πετρούπολης, ο Ιλίν συγκέντρωσε μια μικρή ομάδα ανιχνευτών, στελεχωμένη από φοιτητές της Ιατρικής και της Χημικής σχολή.

Τον Φεβρουάριο του 2013 ο υπουργός Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοϊγκού, σε συνάντησή του με τους βετεράνους της Μάχης του Στάλινγκραντ, ανέφερε ότι το υπουργείο προτίθεται να συνδράμει στη δημιουργία ομάδων αναζήτησης ιστορικού στρατιωτικού χαρακτήρα σε όλη τη χώρα, εφοδιάζοντάς τις με τον απαραίτητο εξοπλισμό.
Τα προβλήματα της γραφειοκρατίας αλλά και της δυσπιστίας ήταν τεράστια, όπως μας διηγείται: «Στην αρχή οι μεγαλύτερες δυσκολίες αφορούσαν την εξασφάλιση των ποικίλων αδειών για τη διεξαγωγή των εργασιών. Παντού μας κοίταζαν καχύποπτα και δεν δίσταζαν μάλιστα να μας ρωτούν, “Πόσα σας πληρώνουν γι’ αυτό”, ή μας έλεγαν χαμογελώντας, “Σας ξέρουμε. Μιλάτε ωραία, αλλά είστε ίδια φρούτα με τους πλιατσικολόγους”. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε μια ισχυρή δυσπιστία. Αλλά με τον καιρό, η στάση απέναντί μας άλλαζε. Η ομάδα μας είναι η μοναδική στην περιφέρεια Λένινγκραντ, η οποία αποτελείται από φοιτητές και η μοναδική που -εδώ και 13 χρόνια- πραγματοποιεί τρεις αποστολές το χρόνο. Η βασική διαφορά μιας επίσημης ομάδας ανιχνευτών από τους “μαύρους σκαπανείς” ή τους “πλιατσικολόγους”, όπως τους ονομάζω εγώ, είναι ο σκοπός. Ο δικός μας είναι πολύ ταπεινός, δηλαδή να βρούμε τους στρατιώτες, ενώ τους άλλους ωθεί μόνο η απληστία. Σήμερα η ομάδα μας επίσημα περιλαμβάνει 37 άτομα».
Στην περιοχή Κίροφ όπου εργάζεται η ομάδα «Ίνγκρια» όπου σημειώθηκαν οι πιο σκληρές μάχες,  κρινόταν η τύχη του Λένινγκραντ. Συνολικά τα έτη 1941-1943, ο Κόκκινος Στρατός επιχείρησε πέντε φορές να διασπάσει την από ξηράς πολιορκία της πόλης. Σύμφωνα με τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις, σκοτώθηκαν εδώ περίπου 120-130.000 άνθρωποι. Σήμερα, συνυπολογίζοντας και τους ομαδικούς τάφους, επίσημα ενταφιασμένοι θεωρούνται μόνο 37.000.
Το 2011 ήρθε και μας συνάντησε μια ομάδα γερμανών ανιχνευτών. Μαζί τους πραγματοποιήσαμε έρευνες στο λεγόμενο “καταραμένο δάσος” Κρούγκλαγια. Όταν βρίσκαμε έναν νεκρό Γερμανό, τους λέγαμε “Παιδιά, βρήκαμε εδώ έναν σύντροφό σας”. Και όταν αυτοί έβρισκαν κάποιον δικό μας, μας ειδοποιούσαν και τον ανεβάζαμε οι ίδιοι από τη γη». 
Συνεχίζοντας, ο Ιλίν αναφέρει: «Στην τελευταία αποστολή το φθινόπωρο του 2012, βρήκαμε σε ένα βάλτο ένα κατεστραμμένο άρμα KV. Είπα στα παιδιά, ότι πίσω από το άρμα ακολουθούσε πιθανότατα το πεζικό. Και πραγματικά, γύρω από αυτό βρήκαμε 25 νεκρούς στρατιώτες. Οι τρεις από αυτούς είχαν ταυτότητες στο λαιμό, λόγω όμως της μακράς παραμονής στο βάλτο, οι δύο από αυτές είχαν ξεθωριάσει και ήταν αδύνατο να διαβαστούν. Τη μια όμως καταφέραμε να τη διαβάσουμε και μάλιστα βρήκαμε τους συγγενείς του νεκρού στρατιώτη. Η γυναίκα του δεν βρισκόταν πλέον εν ζωή, αλλά σύντομα θα μεταβεί από το μακρινό Κρασνοντάρ η εγγονή του, προκειμένου να αποτίσει φόρο τιμής στον παππού της. Τον περασμένο Δεκέμβριο παραδώσαμε τα οστά του στρατιώτη Κουτσερένκο στις κόρες του, οι οποίες εξέφρασαν την επιθυμία να ταφεί ο πατέρας τους στη μικρή πατρίδα του, την περιφέρεια Ομσκ».
Όταν βρίσκουν κάποια ταυτότητα και είναι δυνατόν να διαβαστεί το όνομα του στρατιώτη, η χαρά των ανιχνευτών είναι απίστευτη, καθώς αυτό σημαίνει ότι ακόμη ένας νεκρός πολεμιστής κατάφερε να βγει από τη λήθη. Ενώ, αν σταθεί δυνατό να βρεθούν και οι συγγενείς, τότε η ηθική ικανοποίηση δεν έχει όρια. Αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι αυτοί κατευθύνονται στα δάση και στις πεδιάδες και μένουν σε σκηνές, πραγματοποιώντας καθημερινά μια βαριά και επίπονη εργασία.
 Συνεργασία με Γερμανούς ανιχνευτές
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στα πρώην πεδία των μαχών, από την «κοιλάδα του θανάτου» κοντά στο Μούρμανσκ ως το Βερολίνο, θεωρείται ότι υπάρχουν 1.000.054 άταφοι στρατιώτες. Σε όλη τη διάρκεια της δραστηριότητας των ομάδων αναζήτησης βρέθηκαν και ενταφιάστηκαν με στρατιωτικές τιμές περίπου 450.000 νεκροί. 
Ο Ιλίν αποκαλύπτει ότι υπάρχει στενή επαφή και με τους Γερμανούς ανιχνευτές: «Κάποια στιγμή αποφασίσαμε να πραγματοποιήσουμε μια σειρά από εκδρομές για γερμανούς μαθητές. Το 2011 ήρθε και μας συνάντησε μια ομάδα γερμανών ανιχνευτών. Μαζί τους πραγματοποιήσαμε έρευνες στο λεγόμενο “καταραμένο δάσος” Κρούγκλαγια. Όταν βρίσκαμε έναν νεκρό Γερμανό, τους λέγαμε “Παιδιά, βρήκαμε εδώ έναν σύντροφό σας”. Και όταν αυτοί έβρισκαν κάποιον δικό μας, μας ειδοποιούσαν και τον ανεβάζαμε οι ίδιοι από τη γη». 
Όταν η «Ίνγκρια» βρίσκει έναν νεκρό στρατιώτη της Βέρμαχτ, τα οστά του παραδίδονται στην Εθνική Ένωση της Γερμανίας που μεριμνά για τα στρατιωτικά νεκροταφεία. Τους ενταφιάζουν στο νεκροταφείο της τοποθεσίας Σολογκούμποβκα, το οποίο είναι το μεγαλύτερο στον κόσμο νεκροταφείο γερμανών στρατιωτών εκτός Γερμανίας. Βρίσκεται στην περιοχή Κίροφ της περιφέρειας Λένινγκραντ. Σήμερα, είναι θαμμένοι εκεί περίπου 82.000 γερμανοί στρατιώτες.
Αστειότητες τα περί εκμετάλευσης

Διαβάστε επίσης:

Σχετικά με τα όσα ακούγονται για αυτές τις δραστηριότητες, ο Ιλίν αναφέρει: «Όταν διαβάζω ότι κάπου βρέθηκε μια κρύπτη με όπλα, την οποία δημιούργησαν “μαύροι σκαπανείς”, είτε ειδήσεις ότι τα όπλα πωλήθηκαν ,  μου φαίνονται αστεία... Καθώς, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις τα όπλα αυτά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Πέρυσι βρήκαμε 105 στρατιώτες και 32 όπλα. Όταν ολοκληρώνουμε τη βάρδια μας συντάσσουμε μια πράξη και παραδίδουμε τα ευρεθέντα όπλα στην αστυνομία ή στο υπουργείο Εκτάκτων Καταστάσεων».
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Άμυνας, όλες αυτές τις δεκαετίες μετά το τέλος του Μεγάλου Πατριωτικού πολέμου στα πρώην πεδία των μαχών, από την «κοιλάδα του θανάτου» κοντά στο Μούρμανσκ ως το Βερολίνο, θεωρείται ότι υπάρχουν 1.000.054 άταφοι στρατιώτες. Σε όλη τη διάρκεια της δραστηριότητας των ομάδων αναζήτησης βρέθηκαν και ενταφιάστηκαν με στρατιωτικές τιμές περίπου 450.000 νεκροί. Ο πόλεμος δεν θα έχει τελειώσει, αν δεν ενταφιαστεί και ο τελευταίος στρατιώτης. Στην ερώτηση «αν θα τελειώσει ποτέ αυτός ο πόλεμος», ο Γιεβγκένι Ιλίν απαντά: «Δεν θα μπορέσουμε ποτέ να βρούμε και τον τελευταίο στρατιώτη, αλλά έχουμε χρέος να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια, προκειμένου να το καταφέρουμε».