Στην Τσουκότκα την πιο απομακρυσμένη, δυσπρόσιτη, ανεξερεύνητη και αφιλόξενη περιοχή της Ρωσίας αισθάνεται κανείς ως κόκκος άμμου μέσα στη σιωπηλή και χιονισμένη έρημο. Όσοι φτάνουν εδώ απολαμβάνουν τη φρεσκάδα των ανέμων των δύο ωκεανών, γνωρίζουν την πανίδα και τη χλωρίδα της Αρκτικής, τα μυστηριώδη μνημεία των αρχαίων κατοίκων της Τσουκότκα κι αγναντεύουν μια άλλη ήπειρο την  Βόρεια Αμερική βρισκόμενοι πάνω στο βορειονατολικότερο σημείο της Ευρασίας.
Σημείο συνάντησης δύο ωκεανών
Η έκτασή της Τσουκότκα ξεπερνάει σε μέγεθος ακόμη και την μεγαλύτερη ευρωπαϊκή χώρα, με 721.000 τετραγωνικά χλμ., ενώ ταυτόχρονα, είναι μια από τις πιο αραιοκατοικημένες περιοχές της Ρωσίας. Στις τεράστιες εκτάσεις της αυτόνομης περιφέρειας Τσουκότκα ζουν μόνον 50.000 άνθρωποι, οι μισοί εκ των οποίων ανήκουν στους ολιγάριθμους λαούς του Βορρά.

Αληθινοί άνθρωποι

Οι ίδιοι οι Τσούκτσοι αποκαλούν τον εαυτό τους «λίγκο ραβετλάν», που μεταφράζεται ως «αληθινοί άνθρωποι».
Επιπλέον η Τσουκότκα παρεμβάλλεται ανάμεσα σε δύο ωκεανούς, τον Βόρειο Παγωμένο και τον Ειρηνικό. Γι’ αυτό, φτάνοντας στο ακρωτήρι Ντέζνιεφ (το ανατολικότερο ηπειρωτικό σημείο της Ρωσίας), αριστερά θα αντικρίσετε τα νερά του Βόρειου Παγωμένου Ωκεανού, και δεξιά  του Ειρηνικού. Μπροστά σας θα προβάλλει μια άλλη ήπειρος, η Βόρεια Αμερική, ενώ αν κοιτάξετε πίσω, θα δείτε την απέραντη τούνδρα της βορειοανατολικής Ευρασίας.
undefined
Η Τσουκότκα είναι η μοναδική περιοχή της Ρωσίας που βρίσκεται ανάμεσα στα δύο ημισφαίρια. Μόνο σε δύο μέρη του πλανήτη ο 180ος μεσημβρινός -ο οποίος χωρίζει το ανατολικό και δυτικό ημισφαίριο- περνά από την ξηρά, πρόκειται για την Τσουκότκα και τα νησιά Φίτζι. 
Οι εποχές της Τσουκότκα
Η Τσουκότκα, είναι τούνδρα, δηλαδή τεράστιες λοφώδεις εκτάσεις καλυμμένες με βρύα, νανοφυή δέντρα (μικροσκοπικές σημύδες, ιτιές και άλλα δέντρα, που υψώνονται λίγο πάνω από την επιφάνεια της γης) και γρασίδι. Στο σύντομο πολικό καλοκαίρι, χάρη στα αρκτικά μούρα, μανιτάρια και λουλούδια, η τούνδρα μετατρέπεται σε ένα πολύχρωμο χαλί με έντονες αποχρώσεις και δυνατά αρώματα. Ωστόσο, στις πιο απομονωμένες περιοχές, μπορείτε ακόμη και το καλοκαίρι να δείτε χιόνι.

Ήδη από τα τέλη Οκτωβρίου, την περίοδο των βροχών και της ομίχλης, πέφτει το πρώτο χιόνι. Και θα συνεχίσει να πέφτει μέχρι τον Ιούνιο του επόμενου έτους. Την εποχή αυτή η Τσουκότκα βυθίζεται στη μεγάλη πολική νύχτας, όταν το φως του ηλίου είναι ορατό μόνο δύο ώρες την ημέρα. Οι ακτές της Τσουκότκα είναι από τις πιο ανεμοδαρμένες περιοχές της Ρωσίας. Η τεράστια ένταση των ανέμων φτάνει εδώ ως τα 80 μέτρα το δευτερόλεπτο (288 χλμ/ώρα). Ωστόσο και το χειμώνα, αξίζει να την επισκεφτείτε, και να ζήσετε από κοντά μια μοναδική εμπειρία, να παρατηρήσετε δηλαδή το ανεπανάληπτης ομορφιάς φυσικό φαινόμενο, το βόρειο σέλας.
Η ποικιλία του αρκτικού οικοσυστήματος
Ένα μεγάλο τμήμα του εδάφους της Τσουκότκα βρίσκεται πάνω από τον Αρκτικό κύκλο. Παρά το σκληρό κλίμα (η μέση θερμοκρασία στη διάρκεια του έτους κυμαίνεται από -4,1 έως -14°С), η φύση της Τσουκότκα διαθέτει εντυπωσιακή ποικιλία. Υπάρχουν περίπου 1300 είδη φυτών, από αρκτικά βρύα και λειχήνες μέχρι αιωνόβια δέντρα της τάιγκας, πάνω από 400 είδη ψαριών και 220 είδη πουλιών. Πολλά από τα ζώα που διαβιούν στην Τσουκότκα περιλαμβάνονται στην Κόκκινη Βίβλο της Ρωσίας, όπως η λευκή αρκούδα, το λευκό κριάρι, ο ξιφίας, η μεγάπτερη φάλαινα με καμπούρα (Megaptera novaeangliae), η πτεροφάλαινα (Balaenoptera physalus), η φάλαινα του βορείου ημισφαιρίου, η ανταρκτοφάλαινα (Balaenoptera borealis), η γκρίζα και η γαλάζια φάλαινα, η ρυγχοφάλαινα (Balaenoptera acutorostrata) ενώ καταφύγιο για πολλά φυτά και ζώα αποτελούν οι γεωθερμικές πηγές. 
Η σύντομη άνοιξη φτάνει στα τέλη Ιουνίου. Τότε, οι τεράστιοι όγκοι του χιονιού αρχίζουν σιγά-σιγά να λιώνουν γεμίζοντας τους οικισμούς με βαθιούς λάκκους νερού και μετατρέποντας την τούνδρα σε έναν απροσπέλαστο υγρό λαβύρινθο, πάνω από τον οποίο ακούγονται οι ήχοι χιλιάδων πουλιών που φτάνουν από το Νότο. Μόνο όταν φτάσει ο Ιούλιος και ο Αύγουστος ξεκινά πάλι το χρωματιστό και ευωδιαστό πολικό καλοκαίρι.
Σοφοί κανόνες επιβίωσης
undefined
Στην Τσουκότκα, θα συναντήσετε πολλά ασυνήθιστα και ακατανόητα εκ πρώτης όψεως.
Για παράδειγμα, όλες οι πόρτες ανοίγουν με φορά προς το εσωτερικό του κτιρίου, και όχι προς τα έξω. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το χειμώνα, ο οποίος διαρκεί εδώ 9 μήνες το χρόνο, το χιόνι καλύπτει πολύ συχνά ολόκληρο το σπίτι. Γι’ αυτό, προκειμένου να βγουν το πρωί απ’ το σπίτι, οι κάτοικοι πρέπει να ανοίξουν την πόρτα προς τα μέσα και να ανοίξουν ένα τούνελ στο χιόνι. Αν η πόρτα άνοιγε προς τα έξω, τότε θα ήταν εντελώς αδύνατο να βγουν έξω.
Μια ακόμη ιδιαιτερότητα παρατηρείται όταν δυο άτομα συναντώνται στην είσοδο του κτιρίου, αυτός που πάει να βγει, αφήνει πρώτα να μπει εκείνος που έρχεται απ’ έξω, και μετά βγαίνει ο ίδιος. Οι άνθρωποι που ζουν συνεχώς σε συνθήκες ψύχους, αφήνουν πάντοτε να μπουν στη ζεστασιά αυτούς που έρχονται, και μετά βγαίνουν οι ίδιοι στο δρόμο. 
 Φεστιβάλ και μοναδικό ψάρεμα

Ερχόμενοι στην Τσουκότκα...

  • Θα βρεθείτε στο βορειοανατολικότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρασίας. 
  • Θα βρεθείτε στο μοναδικό μέρος της Γης όπου συναντώνται ο 180ος μεσημβρινός και ο Βόρειος πολικός κύκλος. 
  • Ενώ θα βρίσκεστε σε μια ήπειρο, θα ατενίσετε από εκεί μια άλλη. 
  • Θα νιώσετε τι είναι η πολική νύχτα και η πολική μέρα. 
  • Θα βρεθείτε στη συμβολή δύο ωκεανών. 
  • Θα μπορέσετε να παρατηρήσετε το βόρειο σέλας.
Ο ντόπιος πληθυσμός της Τσουκότκα, οι Τσούκτσοι και οι Εσκιμώοι, είναι πολύ πρόσχαροι και γλεντζέδες. Κάθε χειμώνα διεξάγονται αγώνες με άρματα που σέρνουν σκύλοι οι τάρανδοι. Το καλοκαίρι, στις όχθες του Βερίγγειου πορθμού διεξάγεται το ομώνυμο φεστιβάλ, δηλαδή το Βερίγγειο. Στη γιορτή αυτή παίρνουν μέρος παραδοσιακές ομάδες από διάφορες γωνιές της Τσουκότκα, εκπρόσωποι της λαϊκής τέχνης παρουσιάζουν τις δημιουργίες τους,  και αθλητικές ομάδες διαγωνίζονται στα εθνικά σπορ της περιοχής. Στο τέλος του καλοκαιριού στην Αναντίρ, την πρωτεύουσα της Τσουκότκα, πραγματοποιείται το παραδοσιακό φεστιβάλ των ντόπιων κατοίκων «Εργκάβ».
Επίσης, καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού ο επισκέπτης μπορεί να ζήσει τη  μοναδική εμπειρία του ψαρέματος των μεγάλων υδρόβιων θηλαστικών. Οι αυτόχθονες κάτοικοι της Τσουκότκα δείχνουν έναν ιδιαίτερο σεβασμό το οικοσύστημα της περιοχής. Τραβώντας το σκοτωμένο κήτος στην ξηρά, θα κόψουν οπωσδήποτε ένα κομμάτι από αυτό και θα το πετάξουν στη θάλασσα, με την ελπίδα πως το κήτος θα ξαναγεννηθεί και θα επιστρέψει στους ανθρώπους.
Τα μυστικά της αρχαίας Τσουκότκα
Νοτιοανατολικά της Τσουκότκα, στο νησί Ιτιγκράν, βρίσκεται ένα από τα πιο μυστηριώδη μνημεία της κουλτούρας της Αρκτικής: η Αλέα με τα Κήτη. Στο νησί αυτό, όπου δεν ζούσε ποτέ κανείς, απλώνονται σε απόσταση 500 μέτρων δυο σειρές από απολιθωμένα πλευρά και κρανία από γιγαντιαία πολικά κήτη. Το ύψος των πλευρών φτάνει περίπου τα 5 μέτρα.

Νησί Βράνγκελ

Στην περιοχή της Τσουκότκα βρίσκεται το διαμάντι της Αρκτικής, το νησί Βράνγκελ, που είναι προστατευόμενος δρυμός και το οποίο αποκαλείται «μαιευτήριο» των λευκών αρκούδων. Βιολογική ποικιλία ανάλογη με αυτή του νησιού Βράνγκελ δεν υπάρχει πουθενά στα αρκτικά νησιωτικά εδάφη, ξεπερνώντας από την άποψη αυτή και όλο το Καναδικό αρκτικό αρχιπέλαγος.
Το εκπληκτικό είναι ότι τα κόκκαλα μεταφέρθηκαν ειδικά εδώ από άλλα μέρη. Από την Αλέα ξεκινά ένας λιθόστρωτος «δρόμος» που καταλήγει σε μια κυκλική επιφάνεια, η οποία αποτελεί έναν δακτύλιο από πέτρες, στο κέντρο του οποίου βρίσκεται μια αρχαία εστία με τέφρα. Οι επιστήμονες θεωρούν αυτό το μέρος ιερό των αρχαίων Εσκιμώων. Προκαλεί εντύπωση το γεγονός ότι οι σύγχρονοι Εσκιμώοι, οι οποίοι προσέχουν και σέβονται ιδιαίτερα τους τάφους και τα απομεινάρια των κατοικιών των προγόνων τους, δεν γνωρίζουν τίποτα για τις σειρές αυτές, καθώς η Αλέα των Κητών δεν αναφέρεται πουθενά στις προφορικές λαϊκές παραδόσεις του λαού αυτού. 
Ένα ακόμη ενδιαφέρον μνημείο των αρχαίων Εσκιμώων που έχει διασωθεί, είναι τα σκαλίσματα σε πέτρες στις εκβολές του ποταμού Πεγκτιμέλ. Το μνημείο αυτό, υπάρχουν σχέδια χαραγμένα σε βράχους ύψους 20-30 μέτρων. Η ηλικία τους φτάνει τα 2.000 χρόνια και απεικονίζουν σκηνές από το κυνήγι των ανθρώπων της αρχαιότητας, καθώς και ακατανόητα ανθρωποειδή πλάσματα με κεφάλια σχήματος μανιταριού. Οι επιστήμονες προσπαθούν μέχρι σήμερα να κατανοήσουν τι ακριβώς αναπαριστούσαν εδώ οι αρχαίοι Εσκιμώοι. Κάποιοι τα συγκρίνουν με τις εικόνες των αρχαίων Μάγια και τα συνδέουν με τη χρήση παραισθησιογόνων μανιταριών. Άλλοι, τα θεωρούν ως ένα είδος επαφής των αρχαίων Εσκιμώων με εξωγήινους πολιτισμούς.

Πώς να πάτε

Προβολή μεγαλύτερου χάρτη
Από τη Μόσχα ως την πρωτεύουσα της Τσουκότκα, την πόλη Αναντίρ, μπορείτε να πάτε μόνο με αεροπλάνο. Η μετακίνηση στην Τσουκότκα είναι δύσκολη λόγω της απουσίας οδικού δικτύου, επομένως, να μεταβείτε από τον ένα οικισμό στον άλλο μπορείτε μόνο με αεροπλάνο ή ελικόπτερο. Το καλοκαίρι, είναι δυνατή η πορεία ανάμεσα στις κωμοπόλεις δια θαλάσσης. Σε όλους τους οικισμούς της Τσουκότκα θα χρειαστείτε ειδικές άδειες της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Ασφαλείας (FSB), λόγω της εγγύτητας με τα ρωσο-αμερικανικά σύνορα.
Εφόσον πρόκειται να μεταβείτε στην Τσουκότκα, σας συνιστούμε να χρησιμοποιήσετε τις υπηρεσίες κάποιου τουριστικού πρακτορείου και να ταξιδέψετε με οργανωμένο γκρουπ.
Φωτογραφίες: Αντρέι Στεπάνοφ,  www.stan-d-art.ru

Διαβάστε περισσότερα για τα αξιοθέατα της Ρωσίας: Τα δώδεκα απρόσιτα αξιοθέατα της Ρωσίας, Στην άκρη του Αρκτικού Κύκλου, Δώδεκα μοναδικά μνημεία της φύσης