Α)Γιεβγκένι Σατανόβσκι: To Ιράκ στα πρόθυρα ιστορικής καταστροφής
Μαρίνα Μπαλτατσιόβα, «Vzgliad» Βατερλώ
Ομπάμα στο μέτωπο της αντιμετώπισης της ακραίας ισλαμιστικής
τρομοκρατίας, αποτελούν οι εξελίξεις στο Ιράκ. Οι τιμές του πετρελαίου
αναμένεται να εκτοξευθούν, ενώ ένα δεύτερο Ιράκ, πολύ πιθανώς θα
επαναληφθεί στο Αφγανιστάν.
«Ο
πόλεμος του Ομπάμα κατά του φανατικού Ισλάμ απέτυχε παταγωδώς»,
επισημαίνει στη συνέντευξή του ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Μέσης
Ανατολής, Γιεβγκένι Σατανόβσκι. Ο
ρώσος εμπειρογνώμονας είναι βέβαιος ότι η καταστροφή που συντελείται
στο Ιράκ θα επαναληφθεί σύντομα στο Αφγανιστάν. Και μάλιστα, οι
συνέπειες της νέας κρίσης για την Αμερική, που άφησε να υλοποιηθεί αυτό
το σενάριο, «θα αποδειχθούν πολύ πιο καταστροφικές απ’ ό,τι μετά την
τρομοκρατική επίθεση στις ΗΠΑ την 11.09.2001».
Αναλυτικά η συνέντευξη του έχει ως εξής:
ΕΡ: Γιατί η κατάσταση στο Ιράκ βρέθηκε εκτός του ελέγχου της κυβέρνησης;
ΑΠ: Ίσως
να μην ήταν ποτέ υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση, είτε δεν
έλεγχε τμήματα της επικράτειας της χώρας, είτε ακολουθούσε μια πολιτική
που οδηγούσε σιγά – σιγά σε εμφύλιο πόλεμο. Αυτός είναι ο λόγος για τον
οποίο στις περιφέρειες των σουνιτών, οι εξτρεμιστές ισλαμιστές της
«ISIL» (οργάνωση «Ισλαμικό Κράτος στο Ιράκ και το Λεβάντε»)
υποστηρίχθηκαν από τους τοπικούς σεΐχηδες που δεν είχαν μερίδιο στην
«πίτα» του πετρελαίου, ούτε κατείχαν «έδρες» στην πυραμίδα της εξουσίας.
Οι
ομάδες της «ISIL» δεν μπόρεσαν να περάσουν στο Ιράκ περισσότερους από
τρεις χιλιάδες μαχητές, από το σύνολο των 6-7.000 ενόπλων που διαθέτουν
συνολικά. Οι υπόλοιποι μάχονται στη Συρία. Παρ’ όλα αυτά, ο ιρακινός
στρατός κατέρρευσε μονομιάς. Ο στρατός διαλύθηκε, στα χέρια των
ισλαμιστών εξτρεμιστών βρέθηκαν εκατοντάδες τεθωρακισμένα οχήματα,
σύγχρονη αεροπορική τεχνολογία και στρατιωτικός εξοπλισμός αξίας
δισεκατομμυρίων δολαρίων. Κατά τη γνώμη μου, η κυβέρνηση δεν έλεγχε
τίποτα. Και δεν είναι μόνο το Ιράκ. Στο Αφγανιστάν θα συμβεί το ίδιο.
ΕΡ:
Είναι γνωστό, ότι το ιρακινό κοινοβούλιο δεν κατάφερε να ψηφίσει ώστε
να κηρυχθεί η χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, καθώς η πρόταση δεν
μπόρεσε να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία. Γιατί δεν μπορούν να
συμφωνήσουν οι ιρακινοί βουλευτές μεταξύ τους;
ΑΠ: Δεκάδες
χρόνια τώρα, για να αναφερθούμε μόνο στην πρόσφατη ιστορία της χώρας
(αν και αυτό συμβαίνει από αμνημονεύτων χρόνων στη Μέση Ανατολή), στο
Ιράκ κανείς και με κανέναν δεν διαπραγματεύεται. Εκεί υπάρχει είτε ένας
δικτάτορ
Α)Ραγδαίες εξελίξεις: Ηρθε η ώρα της ανεξαρτησίας μας, δήλωσε ο Μπαρζανί
PHOTO: President Masoud Barzani listens as U.S. Secretary of State John
Kerry addresses reporters before the two met at the Kurdistan Regional
Government Presidential Compound in Erbil, Iraq, on June 24, 2014.
[State Department photo]
Ο Πρόεδρος του ιρακινού Κουρδιστάν, Massoud Barzani, έδωσε την
ισχυρότερη έως σήμερα ένδειξη των προθέσεών του, μιλώντας στην εκπομπή
της Christiane Amanpour στο CNN ότι το Κουρδιστάν θα επιδιώξει την
επίσημη ανεξαρτητοποίησή του από το υπόλοιπο Ιράκ («EXCLUSIVE: Iraqi
Kurdistan leader Massoud Barzani says ‘the time is here’ for
self-determination», Mick Krever).
«Το Ιράκ προφανώς καταρρέει και είναι πρόδηλο ότι η ομοσπονδιακή ή
κεντρική κυβέρνηση έχει χάσει τον έλεγχο των πάντων. Όλα καταρρέουν, ο
στρατός, οι ένοπλες δυνάμεις, η αστυνομία», σημείωσε, προσθέτοντας ότι
«δεν προκαλέσαμε την κατάρρευση του Ιράκ. Άλλοι το έκαναν και δεν
μπορούμε να παραμένουμε δέσμιοι του αγνώστου. Ήρθε η ώρα για τον
κουρδικό λαό να καθορίσει το μέλλον του και θα στηρίξουμε την απόφαση
του λαού».
Η ανεξαρτητοποίηση του ιρακινού Κουρδιστάν αποτελούσε διαχρονικό στόχο,
ενώ η επαρχία διέθετε αυτονομία από τη Βαγδάτη για πάνω από δύο
δεκαετίες, ποτέ πριν ωστόσο δεν είχαν δηλώσει ότι θα υλοποιούσαν το
όνειρο. Η πρόσφατη κρίση, κατά την οποία μια τεράστια έκταση στα σύνορα
με το ιρακινό Κουρδιστάν καταλείφθηκε από Σουνίτες εξτρεμιστές, φαίνεται
ότι ώθησε τους Κούρδους στα άκρα.
«Σήμερα ζούμε σε ένα νέο Ιράκ, ολοκληρωτικά διαφορετικό από το Ιράκ που
ξέραμε, το Ιράκ που ζούσαμε πριν από δέκα ημέρες ή δύο εβδομάδες. Μετά
τα πρόσφατα γεγονότα στο Ιράκ αποδείχθηκε ότι ο κουρδικός λαός πρέπει να
αδράξει την ευκαιρία τώρα. Ο κουρδικός λαός πρέπει τώρα να καθορίσει το
μέλλον του» δήλωσε ο Barzani προσθέτοντας ότι θα διατύπωνε τις απόψεις
του στο Αμερικανό ΥΠΕΞ, John Kerry, κατά την επίσκεψή του στο Ερμπίλ. Οι
ΗΠΑ είναι στενός σύμμαχος των Κούρδων αλλά αντιτίθεται στην
ανεξαρτητοποίηση της περιοχής. «Θα τον ρωτήσω πόσο καιρό πρέπει να
μείνει έτσι ο κουρδικός λαός. Ο κουρδικός λαός είναι αυτός που
υποτίθεται θα καθορίσει την μοίρα του και κανένας άλλος» τόνισε.
Α)Κέρι σε Μαλίκι: Ανάγκη να μοιραστεί η ιρακινή ηγεσία την εξουσία
Συνάντηση του αμερικανού ΥΠΕΞ με τον ιρακινό πρωθυπουργό στη Βαγδάτη
Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι συναντήθηκε με τον ιρακινό πρωθυπουργό, Νούρι Αλ Μαλίκι,
και τόνισε την ανάγκη να μοιραστεί η ιρακινή ηγεσία την εξουσία, ενώ
προειδοποίησε ότι οι τζιχαντιστές του ISIS αποτελούν απειλή για ολόκληρη
την περιοχή. Η
συνάντηση Κέρι και Μαλίκι διήρκεσε σχεδόν δύο ώρες και πραγματοποιήθηκε
την ώρα που η Δύση καλεί σε κυβέρνηση ενότητας, την ώρα που οι σουνίτες
καταλαμβάνουν μεθοριακούς σταθμούς στο Ιράκ.
«Εκλιπούσα» (defunct) χαρακτηρίζει η Άγκυρα την Κυπριακή Δημοκρατία,
σε έγγραφό της, το οποίο υπέβαλε προχθές στο Συμβούλιο Σύνδεσης
Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας.
Στο έγγραφο, που αποκαλύπτει η εφημερίδα «Φιλελεύθερος», η Άγκυρα
τονίζει ότι είναι «νεκρό» το κράτος της Κύπρου, που είναι κράτος-μέλος
της ΕΕ. Παράλληλα, η Τουρκία αξιώνει ένα «νέο» διζωνικό-δικοινοτικό
καθεστώς, με βάση τη λογική των «δύο συνιστώντων κρατιδίων».
Το έγγραφο, το οποίο εν πολλοίς συνιστά απάντηση στην κοινή θέση της
ΕΕ για την Τουρκία, διανεμήθηκε σε όλα τα κράτη-μέλη περιλαμβανομένης
και της φερόμενης ως «εκλιπούσας».
Στο έγγραφο η Άγκυρα απορρίπτει κάθετα την «Κοινή Θέση» της ΕΕ για
τερματισμό της πρακτικής άσκησης βέτο κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας και
σημειώνει χαρακτηριστικά: «Έως ότου εξευρεθεί μια τελική και δίκαιη
λύση στο Κυπριακό πρόβλημα, η ένταξη των Ελληνοκυπρίων σε οποιονδήποτε
διεθνή οργανισμό δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί θετικά από την Τουρκία. Η
υιοθέτηση των απαιτήσεων των Ελληνοκυπρίων για ένταξη σε διεθνείς
οργανισμούς θα ενίσχυε τον ψευδή ισχυρισμό τους να εκπροσωπούν την
εκλιπούσα ‘Κυπριακή Δημοκρατία’ και θα τους αποσπούσε την προσοχή από
τον στόχο της λύσης».
Σημειώνει, επίσης, πως η «Ελληνοκυπριακή Διοίκηση», όπως αποκαλεί η
Άγκυρα την Κυπριακή Δημοκρατία, «δεν εκπροσωπεί ολόκληρο το νησί». Δεν
μπορούν, προστίθεται, να ισχυριστούν αρμοδιότητα, δικαιοδοσία ή
κυριαρχία επί των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι, όπως υποστηρίζεται, έχουν
«ισότιμο καθεστώς».
Παρά
τη φαινομενική κατάρρευση των αμερικανο-ρωσικών διμερών σχέσεων, η
ουκρανική κρίση δεν επηρέασε τις κοινές εργασίες στα μεγάλα
διακυβερνητικά διαστημικά προγράμματα, όπως το project του Διεθνούς
Διαστημικού Σταθμού (ΔΔΣ).
Μετά
την παύση των αμερικανικών αποστολών διαστημικού λεωφορείου, από το
2011 οι μεταφορές των πληρωμάτων στο ΔΔΣ εκτελούνται μόνο από ρωσικά
διαστημικά σκάφη. Πηγή: NASA
«Δεν
πιστεύουμε ότι η σημερινή κατάσταση θα επηρεάσει τη συνεργασία μας με τη
Ρωσία στο τομέα της ειρηνικής εξερεύνησης του διαστήματος, ιδίως στο
πλαίσιο εταιρικής μας σχέσης στο ΔΣΣ», είπε σε συνέντευξή του στη ρωσική
εφημερίδα «Izvestia», ο διευθυντής του προγράμματος των επανδρωμένων
διαστημικών πτήσεων της NASA στη Ρωσία, Sean Fuller, προσθέτοντας,ότι η
Ουάσινγκτον υπολογίζει στη συνέχιση των κοινών εργασιών στο ΔΔΣ και μετά
το 2020.
Πρωτοποριακές ιδέες για την ανάπτυξη
ενός «συμπαγούς» συστήματος το οποίο θα μπορεί να επεκταθεί/ αναπτυχθεί
σε μία μεγαλύτερου μεγέθους δομή (π.χ δίχτυ, τοίχος, φράγμα), χωρίς να
απαιτείται ανθρώπινη επέμβαση, ζητεί η DARPA του αμερικανικού
Πενταγώνου.
Τα πάνω-κάτω έρχονται στις χρήσεις
γης, με το νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ που κατατέθηκε χθες στη Βουλή και
πρόκειται να ψηφιστεί αύριο με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.
Οι ριζικές αλλαγές στον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό, που
αποτελούν προαπαιτούμενο της τρόικας για την εκταμίευση της δόσης του
Ιουνίου, πρόκειται να καταργήσουν τις περιοχές αμιγούς κατοικίας, αλλά
και να επιτρέψουν πλήθος χρήσεων προς διευκόλυνση πολιτών και επενδυτών.
Ειδικότερα, στο νομοσχέδιο «Χωροταξική και Πολεοδομική
Μεταρρύθμιση-Βιώσιμη Ανάπτυξη» προβλέπεται η κατάργηση της αμιγούς και
γενικής κατοικίας και η δημιουργία 18 συνολικά κατηγοριών χρήσεων γης
που αντιστοιχούν σε 6.000 κωδικούς δραστηριοτήτων (ΚΑΔ) που περιλαμβάνει
η λίστα του υπουργείου Οικονομικών.
''Η άμβλυνση των κανόνων δημοσιονομικής πειθαρχίας του συμφώνου
σταθερότητας και η δημιουργία νέων χρεών θα είναι για τις ευρωπαϊκές
χώρες το μεγαλύτερο σφάλμα που μπορεί να γίνει'', δήλωσε σήμερα ο
υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε συνέντευξή του στο
ραδιοφωνικό δίκτυο Inforadio.
''Τηρήστε τους κανόνες που έχουμε αποφασίσει μαζί, τίποτε περισσότερο,
τίποτε λιγότερο'', είπε ο Γερμανός Υπουργός Οικονομικών, απευθυνόμενος
στους ευρωπαίους εταίρους της Γερμανίας, ορισμένοι από τους οποίους, με
επικεφαλής τη Γαλλία και την Ιταλία, επιδιώκουν την χαλάρωση των κανόνων
δημοσιονομικής πειθαρχίας προκειμένου να δοθεί περιθώριο για την
ενίσχυση των επενδύσεων και τη στήριξη της ανάπτυξης.
Στην ανάγκη ύπαρξης κοινών αξιών στην
Ευρωπαϊκή Ένωσης για να επιτραπεί η ανάκαμψή της επέμεινε σήμερα ο
ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι ενώ διαβεβαίωσε ότι ένα κοινό νόμισμα
δεν αρκεί για το σχέδιο αυτό.
«Δεν αρκεί να έχουμε ένα νόμισμα, έναν πρόεδρο ή μια πηγή χρηματοδότησης
από κοινού. Είτε αποδεχόμαστε ένα κοινό πεπρωμένο και κοινές αξίες,
είτε χάνουμε το ρόλο της Ευρώπης έναντι του εαυτού της", δήλωσε ο Ρέντσι
προς τους ιταλούς βουλευτές μιλώντας για την εξαμηνιαία ιταλική
προεδρία της ΕΕ που θα αρχίσει την 1η Ιουλίου.
Από την αρχή της Ουκρανικής κρίσης ο
υπουργός Εξωτερικών Ευ. Βενιζέλος είχε πάρει θέση κατά της Ρωσίας,
υποστηρίζοντας ανοιχτά τις Ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Μόσχας, θέτοντας
σε κίνδυνο τα συμφέροντα της Ελλάδας.
Το ότι όμως, θα έφθανε στο σημείο, να χαρακτηρίσει τους ρωσόφωνους ως
«τρομοκράτες» και «εγκληματίες» και να βγάλει «λάδι» τους Ουκρανούς
Νεοναζί αυτό ξεφεύγει κατά πολύ από τη διπλωματία, φθάνει στα όρια της
παράνοιας και ανοίγει… μέτωπα σε βάρος της χώρας μας.
Μιλώντας στο συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. στο Λουξεμβούργο, ο
κ. Βενιζέλος υποστήριξε με θέρμη το σχέδιο του Ουκρανού Προέδρου Πέτρο
Ποροσένκο, ζήτησε από τις χώρες της Ευρώπης να το στηρίξουν και πάνω
στον άκρατο… παραλογισμό του ξεστόμισε πώς είναι αυτονόητη «η καταδίκη
της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος για την ευρωπαική
πολιτική και για κάθε σύγχρονο κράτος».
Ποιοι είναι κατά τον κ. Βενιζέλο οι τρομοκράτες και οι εγκληματίες; Οι
ρωσόφωνοι που προσπαθούν να υπερασπιστούν τις οικογένειες τους, τα
σπίτια τους στη νοτιοανατολική Ουκρανία από τη μανία της κυβέρνησης του
Κιέβου που διατάζει δολοφονίες και επιχειρήσεις «εκκαθάρισης» αμάχων για
να καταλάβει με τη βία τις περιοχές της Νέας Ρωσίας.
«Υποφέρω, διότι 1.800 ευρώ δεν είναι
μεν σύνταξη πείνας, αλλά δεν είχα προγραμματίσει στη ζωή μου να έχω
τόσα». Αυτό ανέφερε μιλώντας στον Βήμα fm, ο πρώην υπουργός, Θεόδωρος
Πάγκαλος...
«Εάν κάποιοι αποφασίσουν – γιατί βλέπω τώρα ένα πνεύμα κατά των δικαστών
– και δεν δικαιώσουν τον εαυτό τους, διότι πιστεύω ότι ορθώς έπραξαν οι
δικαστές και τον δικαίωσαν από την τυπική άποψη, της εφαρμογής του
δικαίου, θα μπορούσε άλλος να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπου
θα εφαρμοστεί ο γενικός κανόνας δικαίου ότι δεν μπορεί να χειροτερέψεις
αναδρομικά τις συμβατικές συνθήκες μιας εργασιακής σχέσης, σε έναν
εργοδότη.
Πιστοποίηση πήρε η Ελληνική Αστυνομία ώστε να προχωρεί σε συλλήψεις με χρήση στοιχείων από Facebook…
Με βάση νέο νόμο, η ΕΛ.ΑΣ. μπορεί να δημιουργεί «ψεύτικα» προφίλ στο
Facebook προκειμένου να παγιδεύει υπόπτους για παιδική πορνογραφία και
όχι μόνο.
Όπως αναφέρεται στο Βήμα, πλέον η τακτική των διωκτικών αρχών με τη
δημιουργία «εικονικών προσώπων» στις σελίδες κοινωνικής δικτύωσης, η
οποία αναδείχθηκε και στην υπόθεση του «σατανιστή» της Γλυφάδας, δεν θα
έχει μόνο ανιχνευτικό χαρακτήρα αλλά και θα αποδεικνύει εγκληματική
δραστηριότητα.
Δολοφονήθηκε
από τους φανατικούς ισλαμιστές του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της
Λεβαντίνης ο 69 ετών Ιρακινός δικαστής Ραούφ Αμπντούλ Ραχμάν, ο οποίος
ήταν ο πρόεδρος του δικαστηρίου, που το 2006, είχε καταδικάσει σε θάνατο
τον Σαντάμ Χουσεΐν.
Αν και ο θάνατός του δεν έχει επιβεβαιωθεί από τις ιρακινές αρχές, θεωρείται βέβαιο ότι συνελήφθη από τους ισλαμιστές στις 16 Ιουνίου και δολοφονήθηκε δύο μέρες αργότερα. Η είδηση διέρρευσε από ιορδανικές πηγές. Ο αντιπρόεδρος της ιορδανικής βουλής, στην προσωπική του σελίδα στο Facebook, έγραψε σχετικά ότι οι ισλαμιστές καταδίκασαν σε θάνατο τον δικαστή, ως αντίποινα για τον θάνατο του «μάρτυρα» Σαντάμ.
Με τον ίδιο τρόπο επιβεβαίωσε το γεγονός και ο πρώην στενός συνεργάτης
του Σαντάμ Χουσεΐν Ιμπραήμ αλ Ντούρι, ο οποίος κατέχει, αυτή τη στιγμή,
υψηλό πόστο στην ιεραρχία του Ισλαμικού Κράτους του Ιράκ και της
Λεβαντίνης.
Ο δικαστής Ραχμάν ήταν Κούρδος. Για το λόγο αυτό ανέλαβε να δικάσει τον Σαντάμ, ο οποίος είχε εξοντώσει χιλιάδες Κούρδους αμάχους, ακόμα και με χημικά. Ανάμεσα στους νεκρούς της επίθεσης εκείνης, που στοίχισε τη ζωή σε 5.000 περίπου Κούρδους αμάχους, ήταν και συγγενείς του δικαστή.
Ο δικαστής φοβόταν πάντα για τη ζωή τη δική του και των μελών της οικογένειάς του. Το 2007 είχε ζητήσει πολιτικό άσυλο από τους Βρετανούς, που όμως δεν του δόθηκε.
Κάθε χώρα έχει ένα annus mirabilis. Είναι μια χρονολογία κατά
την οποία συμβαίνουν πολλά και εμβληματικά γεγονότα, ένα κλειδί
πύκνωσης του ιστορικού χρόνου. Το τεύχος 84 του γαλλικού περιοδικού
Nouvel Observateur που κυκλοφόρησε τον περασμένο Νοέμβριο ήταν
αφιερωμένο στο «1943». Αφηγούνταν γνωστές και άγνωστες πτυχές της
ναζιστικής κατοχής και της Αντίστασης, όπως συμπυκνώθηκαν εκείνη τη
χρονιά-ορόσημο η οποία δεν σημάδεψε μόνο τις μεταπολεμικές τύχες της
Γαλλίας, αλλά επικαθόρισε και τον τρόπο με τον οποίο γίνονται αντιληπτές
οι τομές και οι συνέχειες στο ιστορικό συνεχές
Το 1944 υπήρξε ένα τέτοιο έτος για την Ελλάδα. Είναι η χρονιά
που ανέτειλε μέσα στο βαθύτερο σκοτάδι της ναζιστικής κατοχής και έδυσε
στην αποφασιστικότερη στιγμή του εμφύλιου σπαραγμού, με την Αθήνα να
βομβαρδίζεται από βρετανικά στρατεύματα. Είναι η χρονιά της κλιμάκωσης
όλων των κοινωνικών και πολιτικών φαινομένων που βρίσκονταν σε έξαρση το
1943: της Αντίστασης, του ανταρτοπολέμου, της ναζιστικής βίας, της
οικονομικής κατάρρευσης, του δωσιλογισμού, των Ταγμάτων Ασφαλείας, της
πολιτικής πόλωσης, του εμφύλιου μίσους. Ο ριζοσπαστισμός που είχε
προκύψει μέσα στις συνθήκες της ξένης κατοχής είχε, ύστερα από τρία
χρόνια κατοχής, μετουσιώσει πια τον αντικατοχικό αγώνα σε ανατρεπτική
βούληση για πολιτική ανανέωση της χώρας. Ο διχασμός της ελληνικής
κοινωνίας, που από το 1943 είχε πάρει ένοπλη διάσταση, ήταν τώρα
απόλυτος. Είχαν πλέον χαραχθεί τα περιγράμματα της αναμέτρησης ανάμεσα
στο ΕΑΜ και το ετερόκλητο στρατόπεδο που συσπειρωνόταν γύρω από την
ανάγκη υπεράσπισης του αστικού πολιτικού κοινωνικού καθεστώτος, μέσα και
έξω από τη χώρα. Η γερμανική κατοχική εξουσία και η βρετανική εξωτερική
πολιτική συγκροτούν το διεθνές πλαίσιο μέσα στο οποίο ο ελληνικός
εμφύλιος πόλεμος –ρευστός ως προς τις χρονικές του απολήξεις– ξέσπασε
στις εκρηκτικότερες διαστάσεις του. Μια σειρά άρθρων από νέους ιστορικούς επιχειρούν να καλύψουν σε
πλάτος και βάθος τα ίχνη αυτής της σημαδιακής χρονιάς στο πεδίο της
ιστοριογραφίας και του δημόσιου λόγου, αναζητώντας πληροφορίες και υλικό
για ένα «θαυμαστό έτος» της ελληνικής ιστορίας. Του Βασίλη Γ. Μανουσάκη*
«Προχθές έφαγα δύο πάστες στου Μιλάνου στην Κηφισιά. Την πρώτη την
πλήρωσα 16.000.000˙ τη δεύτερη, αμέσως μετά, ούτε πέντε λεπτά δεν είχαν
περάσει, 20.000.000!»
Ελένη Βλάχου: «Πενήντα και κάτι… δημοσιογραφικά χρόνια», τόμος Α΄, σελ. 163.
Η αναφορά αυτή τον Αύγουστο του 1944 δείχνει μια από τις γνωστότερες
πτυχές της Οικονομίας κατά το τελευταίο έτος της Κατοχής: αυτή του
υπερπληθωρισμού. Ταυτόχρονα όμως υποδηλώνει πως, παρά τις δυσκολίες και
τις ελλείψεις, το 1944 δεν ήταν σαν τον χειμώνα του 1941-42 που οι
περισσότεροι κάτοικοι των ελληνικών πόλεων αντιμετώπιζαν το φάσμα της
πείνας. Το επισιτιστικό δεν αποτελούσε πια το 1944 το κυρίαρχο πρόβλημα
των Ελλήνων, κάποιοι από τους οποίους μπορούσαν να ξεγελιούνται με τις
καθημερινές μικρές απολαύσεις όπως οι πάστες, ενώ κάποιοι άλλοι είχαν
ακόμα και τη δυνατότητα να «συγκεντρώνονται στις αίθουσες νέων καζίνων»
και να ποντάρουν μικρές περιουσίες ή να αγοράζουν για δώρα πολυτελή
«ρολογάκια ελβετικά» με ρουμπίνια, φώσφορο και άθραυστο γυαλί.
Αυτοί οι θαμώνες των κατοχικών καζίνων και οι αγοραστές των ειδών
πολυτελείας ανήκαν κυρίως στην κατηγορία των νεόπλουτων της Κατοχής. Τα
εισοδήματά τους έρχονταν από τρεις πηγές: α) τη μαύρη αγορά, συνήθως
τροφίμων, β) τις προμήθειες και τα έργα των Αρχών Κατοχής και γ) την
εκμετάλλευση της τεχνητής ισοτιμίας μάρκου-δραχμής, η οποία τους
επέτρεπε να κερδίζουν αξιόλογα ποσά από τα είδη που μπορούσαν να
εισάγουν στη χώρα. Το φθινόπωρο του 1942, για παράδειγμα, τα κέρδη από
την πώληση των τεχνητά φτηνών αυτών προϊόντων έφταναν στο 40.000% –
50.000% της αρχικής επένδυσης.
Ιδιαίτερα στη βόρεια Ελλάδα υπήρχε εξάλλου και η κατηγορία κάποιων
Ελλήνων εθνικοσοσιαλιστών και άλλων συνεργατών του κατακτητή, οι οποίοι
λάμβαναν ως αμοιβή την άδεια να εκμεταλλευτούν τις περιουσίες των
Εβραίων που αποστέλλονταν για εξόντωση στα στρατόπεδα της Γερμανίας και
–κυρίως– της Πολωνίας. Πολυτέλειες για λίγους
Ωστόσο, για τους περισσότερους Ελληνες τέτοιες πολυτέλειες έμοιαζαν
εξωπραγματικές. Μπορεί να μην κινδύνευαν πια να πεθάνουν άμεσα από την
πείνα, όπως το 1941-42, αφού η διεθνής βοήθεια και η σχετική ομαλοποίηση
των συσσιτίων είχαν περιορίσει το πρόβλημα αυτό, αλλά η εκτόξευση του
πληθωρισμού το 1944 εξαφάνισε γρήγορα τις πραγματικές αμοιβές μετά από
την πρόσκαιρη αύξησή τους το 1943.
Ο πληθωρισμός που κατέτρωγε τα εισοδήματα μισθωτών και συνταξιούχων
ήταν άμεση συνέπεια της Κατοχής. Τα έξοδα Κατοχής είχαν κορυφωθεί τον
προηγούμενο χρόνο (1943) και η ελληνική Οικονομία δεν μπορούσε να
αντεπεξέλθει. Οι περισσότεροι προϋπολογισμοί της περιόδου που προηγήθηκε
του πολέμου μπορεί να μην ήταν πλεονασματικοί, αλλά τα έσοδα κάλυπταν
πάνω από το 95% των εξόδων. Την περίοδο 1941-42 το ποσοστό αυτό έπεσε
στο 22%, το 1942-43 στο 18%, για να καταρρεύσει ολοκληρωτικά (μόλις 6%)
το 1944.
Η δυσαναλογία αυτή οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στη χρηματοδότηση των
υπέρογκων εξόδων των δυνάμεων Κατοχής, αλλά και των ταμείων που
κατέρρεαν λόγω της ουσιαστικής εκμηδένισης των εισφορών. Κάποιο
μικρότερο ρόλο έπαιζε και η προσπάθεια της κατοχικής κυβέρνησης να
προσεταιριστεί μέρος του λαού με ένα από τα λίγα όπλα που είχε στη
διάθεσή της: τους διορισμούς στο Δημόσιο.
Αν και το μισθοδοτικό βάρος στις κρατικές δαπάνες δεν πλησίαζε εκείνο
των δαπανών των δυνάμεων Κατοχής, οι τελευταίες δεν μπορούσαν εύκολα να
μειωθούν και έτσι, κατόπιν γερμανικής πίεσης, διατάχθηκε η απαγόρευση
του διορισμού νέων υπαλλήλων και της προαγωγής των υπολοίπων. Οι
διορισμένοι από τις κυβερνήσεις Κατοχής υπάλληλοι κατάφεραν να γλιτώσουν
την απόλυση, αλλά στον ιδιωτικό τομέα αποφασίστηκε η απελευθέρωση των
απολύσεων, για να βρεθούν εργάτες διατεθειμένοι να μεταβούν για εργασία
στις πολεμικές βιομηχανίες της Γερμανίας και να μειωθεί το εργατικό
κόστος στις ελληνικές επιχειρήσεις. Δημόσιο χωρίς έσοδα
Το μεγάλο έλλειμμα των δημοσίων εσόδων δεν προερχόταν όμως μόνο από
την αύξηση των δαπανών, αλλά και από τη τεράστια μείωση των πραγματικών
εσόδων από τη φορολογία, αφού σε κανένα από τα κατοχικά έτη τα κρατικά
έσοδα δεν ξεπέρασαν (σε πραγματική αξία) το 5% εκείνων της προπολεμικής
περιόδου. Μια αιτία ήταν το σοβαρό πλήγμα που δέχτηκε ο παραγωγικός
ιστός της χώρας από την Κατοχή. Αν και δεν υπάρχουν πλήρη στοιχεία, η de
facto προσάρτηση του μεγαλύτερου τμήματος της δυτικής Θράκης και της
ανατολικής Μακεδονίας στη Βουλγαρία, η απώλεια των μεταναστευτικών
εμβασμάτων, οι σημαντικές ελλείψεις σε καύσιμα και πρώτες ύλες, αλλά και
τα εμπόδια που επέφερε η διαμάχη για τον έλεγχο της αγροτικής παραγωγής
και οι εκτεταμένες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις του 1943 και κυρίως του
1944, έπληξαν σημαντικά το ΑΕΠ της χώρας, το οποίο κατά το 1944
πιθανότατα βρισκόταν κάτω από το 60% του τελευταίου «κανονικού»
(ειρηνικού) έτους, του 1938.
Η αδυναμία αύξησης των κρατικών εσόδων οφειλόταν όμως εν μέρει μόνο
στην μείωση της φορολογούμενης παραγωγής. Εξάλλου η παραγωγή παρέμενε
σημαντικά υψηλότερη από τους απαισιόδοξους επίσημους υπολογισμούς των
κυβερνήσεων συνεργασίας. Σημαντικό ρόλο στην αποτυχία αυτή έπαιζε η
αντίσταση (οργανωμένη ή μη) των φορολογούμενων –ειδικά μάλιστα των
γεωργών και κτηνοτρόφων– που θεωρούσαν πως, εκτός από ζημιογόνα για τα
έσοδά τους, η φορολογία σε χρήμα και κυρίως σε είδος τροφοδοτούσε
ουσιαστικά τα στρατεύματα του Αξονα στην περιοχή.
Μέχρι το 1944 η οργανωμένη αντίσταση –και ειδικά το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ– έλεγχε
σημαντικό τμήμα της ορεινής κυρίως χώρας στήνοντας τον δικό του,
αντίπαλο σε εκείνο της Αθήνας, «κρατικό» μηχανισμό. Ετσι η διοικητική
αποδιάρθρωση της χώρας λόγω του διαχωρισμού της σε ιταλική, γερμανική
και βουλγαρική ζώνη Κατοχής μέχρι το 1943, συνεχίστηκε το 1944, με τον
διαχωρισμό σε ένα ψηφιδωτό μικρών και μεγάλων ζωνών ή «κηλίδων», άλλων
ελεγχόμενων από τις γερμανικές δυνάμεις και το κατοχικό κράτος, άλλων
από τη Βουλγαρία και άλλων από την «κυβέρνηση του Βουνού». Κράτος στις πόλεις
Στα τέλη της Κατοχής ο κρατικός μηχανισμός μπορούσε πια να λειτουργεί
με σχετική ασφάλεια μόνο στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη και τις επαρχιακές
πόλεις, ενώ έχανε τον έλεγχο σημαντικού τμήματος της ελληνικής επαρχίας.
Δεν υπήρχε λοιπόν άλλο μέσο για τη χρηματοδότηση των δαπανών από την
κοπή νέου πληθωριστικού χρήματος, το οποίο σχεδόν στο σύνολό του πήγαινε
στην πληρωμή των δαπανών των δυνάμεων Κατοχής. Την ίδια στιγμή η
αναλογία της πραγματικής νομισματικής κυκλοφορίας σε σχέση με την
εγχώρια παραγωγή έτεινε να εκμηδενιστεί. Με άλλα λόγια, το 1944 ο Αξονας
κατάφερνε μεν να απομυζά μεγάλο μέρος της συνεχώς περιοριζόμενης
εγχρήματης Οικονομίας, κατεύθυνε όμως έτσι ολοένα και μεγαλύτερο μέρος
της συνολικής ελληνικής Οικονομίας εκτός των θεσμοθετημένων οικονομικών
λειτουργιών, στα χέρια της Αντίστασης και της μαύρης (και συχνά
αντιπραγματιστικής) Οικονομίας.
Σε τέτοιες συνθήκες, οι όποιες κρατικές παρεμβάσεις για τη ρύθμιση
των τιμών μόνο πολύ περιορισμένη επιτυχία θα μπορούσαν να έχουν έτσι κι
αλλιώς. Εξάλλου η φιλελευθεροποίηση, ο περιορισμός δηλαδή των
περισσότερων ρυθμιστικών μέτρων στη λειτουργία της αγοράς, επέτρεπε
μέτρα για τη στήριξη της δραχμής, όπως την πώληση στο χρηματιστήριο των
χρυσών λιρών που οι Γερμανοί είχαν αρπάξει από τους Εβραίους της
Ευρώπης, και τη νομιμοποίηση αρκετών «ελεύθερων τιμών» ελπίζοντας στον
περιορισμό της μαύρης αγοράς. Παρά λοιπόν τη θεωρητική απέχθεια του
ναζισμού προς τον φιλελευθερισμό, στην πράξη οι Γερμανοί τον υιοθέτησαν
από τα τέλη του 1942 στην Ελλάδα, τουλάχιστον εκεί που τους συνέφερε. Ο
Γερμανός ειδικός εντεταλμένος για τα οικονομικά ζητήματα στην Ελλάδα
Χέρμαν Νοϋμπάχερ υπεδείκνυε, για παράδειγμα, στην ελληνική κυβέρνηση να
«μη υπερβαίνει κατά τον καθορισμόν των τιμών των εμπορευμάτων, την
εξέλιξιν των τιμών του συναλλάγματος, εάν θέλει ν’ αποφύγει την
πρόκλησιν ζημιών διά τους κατόχους των εμπορευμάτων», ενώ δικαιολογούσε
την απόφαση «ενσυνειδήτως ν’ ακολουθούν την αρχήν της ελευθέρας
Οικονομίας, διότι εις αυτήν ακριβώς την χώραν το άθροισμα των ατομικών
οικονομικών προσπαθειών αποτελεί μίαν όλως ιδιαιτέραν δύναμιν»
(εφημερίδα «Πρωία», 27/5/1944, «Ο πρεσβευτής Δρ. Νοϋμπάχερ εις το
χρηματιστήριον Αθηνών»). Μετά την Κατοχή, τι;
Οι συζητήσεις για την πολιτική κατεύθυνση της χώρας κατά την
επερχόμενη απελευθέρωση ήταν αρκετά διαδεδομένες στις οικονομικές
εφημερίδες, αν και σχετικά σπάνια εμφανιζόταν κάποιος να υποστηρίζει
τόσο ανοικτά μιας μορφής «παλιομοδίτικο» φιλελευθερισμό.
Συχνότερες ήταν οι αναφορές σε κάποιας μορφής σοσιαλισμό που δεν
καταργούσε όμως την αγορά, ή στον «κοινωνικό φιλελευθερισμό».
Χαρακτηριστικό ήταν το ερώτημα του «Οικονομολόγου Αθηνών»: «συμφέρει η
επάνοδος εις τον φιλελευθερισμόν ή πρέπει να κυριαρχήσει ο
παρεμβατισμός;».
Οπως παρατηρούσε ο συγγραφέας «ελάχιστοι απέμειναν σήμερον οι
πιστεύοντες ότι η επάνοδος εις τον φιλελευθερισμόν είναι δυνατή και
ευκταία. Ο άκρατος φιλελευθερισμός έζησε την εποχήν του» (πρώτο από
σειρά άρθρων «τα Οικονομικά και Κοινωνικά Προβλήματα» που ξεκινούσε στις
26/8/1944).
Η πολυαναμενόμενη απελευθέρωση είχε ως αποτέλεσμα να βγουν ακόμα
καθαρότερα στην επιφάνεια οι διαφορετικές αντιλήψεις για την κατεύθυνση
της χώρας και να τονιστούν οι προσδοκίες για την τιμωρία όσων
συνεργάστηκαν με τους κατακτητές και βγήκαν κερδισμένοι από την μεγάλη
αναδιανομή εισοδημάτων του 1941-44.
Ο φόβος –στα όρια του πανικού– που κυριαρχούσε σε μεγάλο τμήμα των
αστικών στρωμάτων της χώρας για την κυριαρχία του «μισητού»
κομμουνισμού, συνδυάστηκε με τον αντίστοιχο πανικό όσων ανέμεναν τη
σκληρή τιμωρία για τις οικονομικές ή άλλες δραστηριότητές τους κατά την
Κατοχή, για να δημιουργήσουν ένα μέτωπο που αύξανε το διχασμό της
ελληνικής κοινωνίας και απομάκρυνε κάθε πιθανότητα συμφιλίωσης. Εν τέλει… Εμφύλιος
Τελικά, τα γεγονότα των Δεκεμβριανών και ο Εμφύλιος που ακολούθησε
είχαν αποτέλεσμα, αφενός να καθυστερήσει ακόμα περισσότερο η οικονομική
ανάρρωση της χώρας, που κατάφερε να επανέλθει (με όρους ΑΕΠ) στα
προπολεμικά επίπεδα, αργότερα από τις περισσότερες άλλες κατεχόμενες
χώρες (μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1950), και αφετέρου να μην
ολοκληρωθεί η δικαστική κάθαρση των συνεργατών των κατακτητών. Οπως
έγραφε ένας από τους εισαγγελείς (επιτρόπους) των Ειδικών Δικαστηρίων
(δωσίλογων):
«Υιοθετήθηκε και έγινε credo και πεποίθησή τους, πως όσα εγκλήματα
έκαμαν οι δοσίλογοι τα έκαμαν από πατριωτισμό!!! Για να σώσουν την
Ελλάδα από τον κομμουνιστικό κίνδυνο και γιαυτό χώρισαν τα πρόβατα, τους
δοσιλόγους, από τα ερίφια, τους αριστερούς. Και των μεν προβάτων, των
δοσιλόγων, τα εγκλήματα ή ήταν πλήρως συγχωρητά και ‘αθώος’ ο
κατηγορούμενος, ή ήταν γεμάτα από ελαφρυντικά και τότε κηρύσσονταν μεν
ένοχοι με καταδίκη – θωπεία για να ακολουθήσουν γρήγορα οι μετριασμοί
της ποινής και η πλήρης χάρη. Γενικά, τότε, οι δοσίλογοι απολάμβαναν και
από τη δικαιοσύνη και από τη διοίκηση τη ρήτρα του μάλλον ευνοούμενου
κράτους, που λένε στο Διεθνές Δίκαιο». Παύλου Δελαπόρτα: «Το σημειωματάριο ενός Πιλάτου», β΄ έκδοση, Θεμέλιο, Αθήνα, 1978, Σελ. 39
………………………………………………………………………………………………………………………………………………… * Ο Βασίλης Γ. Μανουσάκης ολοκληρώνει την περίοδο αυτή το
διδακτορικό του που εκπονεί στο ΑΠΘ για την Οικονομία την περίοδο της
Κατοχής. Κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε πρακτικά συνεδρίων και
ιστορικά αφιερώματα εφημερίδων.
Πηγή. http://www.efsyn.gr/?p=179396
Ονομάζονται
«ματωμένα μέταλλα», κατ' αντιστοιχία με τα «ματωμένα διαμάντια» της
Σιέρα Λεόνε. Και είναι αυτό ακριβώς που δηλώνει το όνομά τους: ορυκτά,
όπως χρυσός, κασσίτερος, βολφράμιο και κολτάνιο, απαραίτητα για την
κατασκευή smartphones και υπολογιστών, που είναι βουτηγμένα στο αίμα
εργατών, συχνά ανήλικων παιδιών, που «δουλεύουν» υπό συνθήκες σκλαβιάς
σε επικίνδυνα ορυχεία της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό. Τα «αφεντικά»
είναι αιμοδιψείς πολέμαρχοι, διεφθαρμένοι στρατιωτικοί και πολιτικοί,
συμμορίες οργανωμένου εγκλήματος. Και οι εχέμυθοι μέχρι συνενοχής
«πελάτες» είναι οι μεγάλες εταιρείες κατασκευής φορητών συσκευών
επικοινωνίας.
«Στο Ανατολικό Κονγκό άνθρωποι δολοφονούνται για χάρη "αναβαθμίσεων" όλο και μικρότερης χρησιμότητας στα δικά μας smartphones» γράφει σε πρόσφατο ρεπορτάζ του ο ακτιβιστής και βραβευμένος δημοσιογράφος της βρετανικής εφημερίδας «Guardian»Τζορτζ Μόνμπιοτ.
Αποκαλύπτει ότι αρκετές εταιρείες δεν έχουν «ορατότητα» όσον αφορά την
προέλευση των υλικών τους και το αν αυτά έρχονται από νόμιμα ή παράνομα,
«ματωμένα» ορυχεία. Η εταιρεία Apple, γράφει, έχει απαντήσει
επανειλημμένως στις σχετικές ερωτήσεις της κυβέρνησης των ΗΠΑ ότι τα
μέταλλα που χρησιμοποιεί προέρχονται από 211 μεταλλουργικές μονάδες
διασκορπισμένες σε όλον τον κόσμο, οι οποίες ωστόσο ενδέχεται να
χρησιμοποιούν μέταλλα που προέρχονται από παραστρατιωτικές ομάδες στο
Κονγκό.
Η
μόνη εταιρεία που έχει όντως λάβει μέτρα εναντίον του φαινομένου είναι η
Nokia που συμμετέχει σε έξι πρωτοβουλίες κυβερνήσεων και ομάδων
εθελοντών ώστε να παράγονται «κινητά που δεν θα είναι βουτηγμένα στο
αίμα». Η ίδια όμως παραδέχεται ότι «δεν υπάρχει ένα 100% αξιόπιστο σύστημα που να μας επιτρέπει να γνωρίζουμε την αρχική πηγή των υλικών μας».
Καθημερινές
σκηνές ντροπής εκτυλίσσονται στα εκατοντάδες παράνομα ορυχεία του
αχανούς Ανατολικού Κονγκό: μικρά παιδιά «δουλεύουν» μέσα σε επικίνδυνες
στοές για 12-14 συνεχόμενες ώρες. Με αξίνες και φτυάρια βγάζουν και
κατόπιν κοσκινίζουν το χώμα με τα γεμάτα κάλους χέρια τους. Αν αρνηθούν
να εργαστούν ή προσπαθήσουν να διαφύγουν και πιαστούν, τότε ακολουθούν
μαστιγώματα, βιασμοί, ακόμη και αποκεφαλισμοί «για παραδειγματισμό».
Δίπλα
τους, μεγαλύτεροι σε ηλικία εργάτες, φορώντας γαλότσες, ψάχνουν
γονατιστοί στη λάσπη για οτιδήποτε ορυκτό που θα μπορούσε να τους
εξασφαλίσει «μεροκάματο» ενός ως δύο ευρώ. «Τα ορυχεία που ανοίγουν κατά δεκάδες στα ανατολικά της χώρας είναι απλές αυτοσχέδιες τρύπες μέσα σε βουνοπλαγιές» λέει η Σοφία Πικλς από
τη βρετανική ΜΚΟ υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων «Global
Witness». Και κάνει λόγο για τεράστια κέρδη τα οποία χρηματοδοτούν
βίαιες εθνοτικές συγκρούσεις, παρά την επίσημη λήξη του εμφυλίου πολέμου
το 2003. Ντόπιοι πολέμαρχοι έχουν στη δούλεψή τους ανήλικα παιδιά στα
ορυχεία του πολύτιμου κολτανίου, από το οποίο εξάγεται το ταντάλιο,
συστατικό απαραίτητο στην κατασκευή πυκνωτών για τα κινητά τηλέφωνα και
τους φορητούς υπολογιστές.
Ο νόμος Dodd-Frank, που υπεγράφη από τον αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα το
2010, απαιτεί από τις αμερικανικές εταιρείες να αποκαλύπτουν τη χρήση
«ματωμένων ορυκτών». Η βρετανική εφημερίδα «Times» επικοινώνησε με
μεγάλες εταιρείες ηλεκτρονικών και ζήτησε να μάθει αν χρησιμοποιούν
τέτοια μέταλλα. Οι εταιρείες παραδέχθηκαν ότι τα προϊόντα τους ενδέχεται
να τα περιέχουν, ωστόσο δήλωσαν άγνοια για οτιδήποτε άλλο. Κάποιες,
όπως η Vodafone, επέρριψαν εξ ολοκλήρου την ευθύνη στους «μεσάζοντες»
της αφρικανικής χώρας υποστηρίζοντας πως «είναι εξαιρετικά δύσκολο να διαπιστωθεί» ποια
από τα ορυχεία βρίσκονται εκτός εμπόλεμων περιοχών και ποια είναι
νόμιμα και λειτουργούν με άδεια και με ανθρώπινες συνθήκες εργασίας.
Καταραμένος πλούτος
17 τρισ. (!) ευρώ μέσα στη γη
Ο
ορυκτός πλούτος του Κονγκό εκτιμάται ότι αγγίζει την αστρονομική αξία
των 17 τρισ. (!) ευρώ. Περιλαμβάνει τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού στον
κόσμο, το 5% του χαλκού, το 50% του κοβαλτίου και το 80% της παγκόσμιας
παραγωγής κολτανίου.
Απέραντη φτώχεια
Σύμφωνα
με την Παγκόσμια Τράπεζα, το Κονγκό είναι η φτωχότερη χώρα στον κόσμο
με κατά κεφαλήν ΑΕΠ τα 338 ευρώ. Το 71% του πληθυσμού ζει κάτω από το
όριο της φτώχειας (με 0,80 ευρώ εισόδημα την ημέρα), ενώ ο μέσος
μηνιαίος μισθός µε δυσκολία φτάνει τα 20 ευρώ.
Σύντομη ζωή μέσα στον τρόμο
Το
προσδόκιμο ζωής στη χώρα δεν υπερβαίνει κατά μέσον όρο τα 49 έτη (51
για τις γυναίκες, 47 για τους άντρες). Από το 1996 ως σήμερα η εμπόλεμη
κατάσταση ευθύνεται για τον θάνατο έξι εκατομμυρίων ανθρώπων, ενώ ο ΟΗΕ
σε έκθεσή του υποστηρίζει ότι ως το 2012 είχαν βιαστεί στο Κονγκό πάνω
από 400.000 γυναίκες.
Πρώτες ύλες για τον πόλεμο
Στον
Α' Παγκόσμιο Πόλεμο οι σφαίρες που σκότωσαν τα εκατομμύρια θύματα στο
Δυτικό Μέτωπο περιείχαν κατά 75% χαλκό από το Κονγκό. Στον Β' Παγκόσμιο
Πόλεμο το ουράνιο με το οποίο κατασκευάστηκε η ατομική βόμβα που
κατέστρεψε τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι προήλθε από ένα ορυχείο του
Κονγκό.
Σοφία Πικλς, εκπρόσωπος της ΜΚΟ «Global Witness» «Να αντιδράσουν οι καταναλωτές»
Οι αγοραστές των τηλεφώνων θα μπορούσαν να βρουν τη δύναμη για να αλλάξει η κατάσταση, εκτιμά μιλώντας στο «Βήμα» η Σοφία Πικλς από τη βρετανική ΜΚΟ «Global Witness».
Ποια είναι η κατάσταση στο Κονγκό σήμερα σχετικά με το θέμα των «ματωμένων μετάλλων»;
«Ο
νόμος Dodd-Frank αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα αλλαγών στη
μεταλλευτική βιομηχανία του Κονγκό. Ωστόσο πρέπει να εξαλειφθεί το
φαινόμενο της εμπλοκής ανώτερων στρατιωτικών αξιωματούχων της χώρας στο
εμπόριο ορυκτών. Οντως κάποια ορυχεία έφυγαν από τον έλεγχο του στρατού
του Κονγκό, από την έρευνά μας όμως προκύπτει ότι πολλά μέλη των ενόπλων
δυνάμεων της χώρας εξακολουθούν να πλουτίζουν εις βάρος των συμπολιτών
τους. Η κυβέρνηση του Κονγκό επιβάλλεται να εντοπίσει τις περιπτώσεις
αυτές».
Πώς θα μπορούσε να είναι χρήσιμη η συνεισφορά της ΕΕ;
«Η
ΕΕ θα μπορούσε κάλλιστα να εκμεταλλευθεί τη χρονική συγκυρία και να
"χτίσει" κι αυτή με τη σειρά της ένα νομικό πλαίσιο εφάμιλλο με εκείνο
του νόμου Dodd-Frank προκειμένου να επιβάλει στις ευρωπαϊκές εταιρείες
να λογοδοτούν για την προέλευση των ορυκτών τους».
Πώς μπορεί ένας καταναλωτής να επηρεάσει με τον τρόπο του προς μια διευθέτηση του ζητήματος;
«Πολλοί
καταναλωτές πλέον έχουν μάθει να ρωτούν τις εταιρείες ηλεκτρονικών
ειδών για την προέλευση των υλικών τους. Επίσης όλες οι ευρωπαϊκές
εταιρείες που χρησιμοποιούν "ματωμένα μέταλλα" είναι υποχρεωμένες διά
νόμου στις ΗΠΑ να αναγράφουν στην επίσημη ιστοσελίδα τους αν τα υλικά
τους προέρχονται από χώρες όπως το Κονγκό. Οι καταναλωτές πρέπει να
κάνουν όλο και περισσότερες ερωτήσεις προκειμένου να υψώσουν το ανάστημά
τους απέναντι στην ανευθυνότητα των εταιρειών».
Με
τίτλο «Οι ΗΠΑ χρειάζονται το Ιράν για να διασώσουν το Ιράκ» «Οι
εκδότες» -και το υπογραμμίζουν αυτό- του Bloomberg καλούν τον πρόεδρο Μπαρακ Ομπαμα να μη αγνοήσει το ρόλο που μπορεί να παίξει το Ιράν στην αντιμετώπιση των τζιχαντιστών στο Ιράκ.
Στην
ιστοσελίδα του οικονομικο-πολιτικου οργανισμού δημοσιεύεται
«ανασκόπηση»και «προοπτικές» για τον ευρύτερο χώρο της
Συριας-Ιράκ-Ιράν-Αφγανισταν και σημειώνεται:«Αν
κάτι μας δίδαξε η δεκαετία των πολεμικών συγκρούσεων στην περιοχή είναι
ότι η στρατιωτική ισχύς δεν μπορεί να σταθεροποιήσει πολυμερισμένα
κράτη αν οι γειτονικές χώρες τους δεν κινηθούν προς αυτό τον σκοπο. Θα
είναι η μεγαλύτερη τρέλα αν αγνοήσουμε αυτό». Και τονίζει:
«Οι
ΗΠΑ έχουν ζωτικά συμφέροντα στο Ιράκ και πολύ λίγες επιλογές. Ο
λιγότερο αιματηρός τρόπος να σταθεροποιήσουμε το Ιράκ είναι οι ΗΠΑ να
συγκεντρώσουν ολους--σουνίτες, σιίτες, Κούρδους κλπ--εναντίον των
τζιχαντιστών με την υπόσχεση ότι η κυβέρνηση στη Βαγδάτη θα τους
παραχωρήσει μεγαλύτερη αυτονομία και συμμετοχή στην εξουσία. Αλλά αυτό
μπορεί να έχει επιτυχία μόνο αν συνεργαστεί το Ιράν. Οι ΗΠΑ και το Ιράν
δεν πρόκειται να γίνουν φίλοι είτε σύμμαχοι, αλλά μπορούν να
συνεργαστούν για το Ιράκ. Και πρεπει. Άλλωστε, υπάρχει προηγούμενο. Το
2001 ΗΠΑ και Ιράν συνεργάστηκαν εναντίον του κοινού εχθρού εκείνης της
εποχής. Των Ταλιμπαν».
Αναφορές
των τζιχαντιστών σε βρετανικά ΜΜΕ υποστηρίζουν ότι ο έλεγχος του
διυλιστηρίου του Μπαϊτζί πέρασε στους ενόπλους, μετά την πολυήμερη μάχη
μεταξύ του στρατού και της ISIS. Οι τζιχανιστές έχουν παράλληλα
επεκτείνει τον έλεγχό τους στα φυλάκια της δυτικής μεθορίου του
Ιράκ.Σύμφωνα με εκπρόσωπο της ISIS που επικαλείται το BBC το πρωί της
Τρίτης, το διυλιστήριο βρίσκεται πλέον υπό τον πλήρη έλεγχο των
τζιχανιστών.
Βομβιστής
αυτοκτονίας ανατίναξε το αυτοκίνητό στο οποίο επέβαινε σε σιιτική
συνοικία της νότιας Βηρυτού το βράδυ της Δευτέρας κοντά σε ένα σημείο
ελέγχου και σε κατάστημα, όπου κόσμος παρακολουθούσε αγώνα του Μουντιάλ.
Στην επίθεση τραυματίστηκαν 19 άτομα.
Στο
Ερμπίλ, την πρωτεύουσα των ημιαυτόνομων κουρδικών περιοχών του βόρειου
Ιράκ, βρέθηκε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι μετά την
αιφνιδιαστική επίσκεψή του στη Βαγδάτη για την ιρακινή κρίση. Η
Ουάσινγκτον επιδιώκει σχηματισμό κυβέρνησης ενότητας στο Ιράκ με τη
συμμετοχή όλων των κοινοτήτων και ιδιαίτερα να κρατήσει τους Κούρδους
-που έχουν πάρει τον έλεγχο του Κιρκούκ- στην πολιτική διαδικασία.
The
U.S. State Department downgraded Thailand, Malaysia and Venezuela on
Friday to its list of the world's worst centers of human trafficking,
opening up the countries to possible sanctions and placing them in the
same category as North Korea and Syria.
Πρόκειται για την πλέον θανατηφόρα επιδημία αφότου ο Έμπολα εμφανίστηκε για πρώτη φορά, το 1976
Η
επιδημία του ιού Έμπολα στη Γουινέα, τη Λιβερία και τη Σιέρα Λεόνε έχει
τεθεί πλέον εκτός ελέγχου και απαιτείται μαζική συγκέντρωση πόρων από
τις κυβερνήσεις και οργανώσεις αρωγής προκειμένου να προληφθεί η
περαιτέρω εξάπλωσή της, προειδοποίησε η μη κυβερνητική οργάνωση Γιατροί
Χωρίς Σύνορα.
Η
αποδοχή της εκεχειρίας, έστω και μέχρι την Παρασκευή, από τους
φιλορώσους ενόπλους στην ανατολική Ουκρανία θέτει το πεδίο έντονης
διπλωματικής κινητικότητας στις ευρωπαϊκές πρωτεύσουες για την
αποκλιμάκωση της κρίσης. Ο
ρώσος πρόεδρος πηγαίνει στη Βιέννη, ο γερμανός ΥΠΕΞ στο Κίεβο, οι
Βρυξέλλες βρίσκονται σε αναμονή ενώ η Ουάσινγκτον εγείρει ξανά την
απειλή κυρώσεων στη Μόσχα.
