Πορτραίτα ηρωικών μορφών
(5)
Επιμέλεια Γ.Γ.Γ
======================
«Που είσαι, Γιώργο μ’, αδερφέ και πρώτε
καπετάνιε;
Τουρκιά πολλή μας πλάκωσε και θέλει να μας φάει.
Ρίχνει τα τόπια σα βροχή, τα βόλια σα χαλάζι.
Ο Γιώργης τότ’ είχε χαθεί, και πλέον δεν τον
είδαν.
Ο Γιώργης είχε σκοτωθεί, τα βόλια δεν τ’
ακούει»,
ΚΛΕΦΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ- Του Ολύμπου και
του Κισσάβου
Το υψηλό φρόνημα του Ολύμπιου
εκφράζεται και με την προκήρυξη, που εξέδωσε τις δύσκολες εκείνες ήμέρες:
«Ανδρείοι Eλληνες! Oλoι μας,
ευγενείς αδελφοί, ύποκύψαμε σε μια τρομερή μοίρα. Από τους ομοδόξους γείτονές
μας εκείνοι που μας υποσχέθηκαν βοήθεια μας εγκατέλειψαν, οι άλλοι με
συκοφαντίες εχαρακτήρισαν σαν έγκλημα τους αιματηρούς αγώνες μας για τη θρησκεία
μας και την ύπαρξη μας! Ψηλά το κεφάλι αδέρφια! Δειξτε πως είστε αντάξιοι των
προγόνων σας. Έσώσαμε εν τούτοις την τιμή μας. Ή Ευρώπη εγνώρισε τους γυιους
της Ελλάδας ! Ή βοήθεια που υποσχέθηκε ή Ρωσσία έρχεται αργά για μας, Εμπρός
αδέρφια! Ας πεθάνωμε κοιτάζοντας άφοβα το θάνατο στα μάτια. Ζήτω ή θρησκεία και
ή ελευθερία της Ελλάδας ! Θάνατος στους βαρβάρους. ΓΙΩΡΓΑΚΗΣ ΟΛΥΜΠΙΟΣ».
===========================
Ο άντρας αυτός ήταν από τη ράτσα των κλασικών Ελλήνων πολεμιστών. Τα είχε όλα, τον αδάμαστο και ίσιο
χαρακτήρα, το υψηλό φρόνημα, το μεγάλο και σταθερό ενθουσιασμό, βαθειά πείρα
του πολέμου, την άφθαστη τόλμη και την επιβολή στους άλλους. Είναι πάνω απο
πολλές μορφές του ”21. Ο Γεωργάκης Ολύμπιος γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου το 1772,
στο Λιβάδι. Κατάγονταν απο την μεγάλη οικογένεια των αρματωλών Λαζαίων. Η
μητέρα του Νικολέτα πέθανε λίγα χρόνια μετά τη γέννηση του γιου της. Το
χαϊδευτικό όνομα Γιωργάκης, με το οποίο έμεινε στην Ιστορία, δείχνει την άμετρη
στοργή, τις φροντίδες και τις περιποιήσεις της γιαγιάς του Αγνής και ολόκληρης
της οικογένειάς του, που τον είχε μοναχογιό. Στο Λιβάδι έμεινε ως τα 25 χρόνια
του. Το πατρικό του σπίτι σώζεται μέχρι σήμερα και ένα τμήμα του έγινε μουσείο
με το όνομά του. ‘Ηταν εγγράμματος, μαθήτευσε στη σχολή του Λιβαδιού, κοντά
στον δάσκαλο Ιωάννη πέζαρο και Ιωνά Σπαρμιώτη. Επικρατούσε τότε η άριστη
συνήθεια, οι κάτοικοι να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους, δίνοντας όσο το δυνατόν
πληρέστερη μόρφωση, πριν τα απασχολήσουν με τα όπλα. Σε ηλικία 25 ετών πολέμησε
με τους συγγενείς του Λαζαίους, τον Αλή Πασά. Κληρονόμησε μέρος του καπετανάτου
της περιοχής, απο όπου πήρε και την επωνυμία ΟΛΥΜΠΙΟΣ. Στην Σερβία συνεργάζεται
με τον φίλο του Καραγιώργη της Σερβίας και πολεμά εναντίον των Τούρκων.
Ο Γεωργάκης Ολύμπιος
πίστεψε με πάθος στην ελευθερία, στην αδελφική συνεργασία και κοινή δράση
εναντίον του κατακτητού, των χριστιανικών λαών της Βαλκανικής Χερσονήσου.
Δυστυχώς οι λαοί αυτοί ήταν ανώριμοι να καταλάβουν την επιταγή της ιστορίας την
εποχή εκείνη. Το 1803-1806 απογοητευμένος απο την κατάσταση που επικρατούσε στη
Σερβία, συναντάται στο Βουκουρέστι με τον Κων. Υψηλάντη, δημιουργεί αξιόλογο
ελληνικό στρατιωτικό σώμα, διακρίνεται σε πολλές μάχες κατα των Τούρκων και
προάγεται σε συνταγματάρχη του ρωσικού στρατού. Συνδέεται φιλικά με τον
Αλέξανδρο Υψηλάντη, ο οποίος κατά την έναρξη του αγώνα του στον Προύθο, στις 22
Φεβρουαρίου 1821 τον διορίζει αρχιστράτηγο. Μετά τη δολοφονία του φίλου του
Καραγιώργη, συνεχίζει τις προσπάθειές του για κοινή δράση κατά των Τούρκων,
αλλά προσκρούει σε επιφυλακτικότητα, ραδιουργίες και διχόνοιες. Παρέμεινε συμπαραστάτης
του Υψηλάντη μέχρι τέλους και η επέμβασή στη ατυχή μάχη του Δραγατσανίου,
υπήρξε σωτήρια για πολλούς Ιερολοχίτες. Μετά την αποχώρηση του Υψηλάντη συναντά
τον Φαρμάκη και μαζί δημιουργούν δύναμη 800 ιππέων, με στόχο δια μέσου
Μολδαβίας και Βεσσαραβίας να κατέλθουν στην Ελλάδα.
Από τις ταλαιπωρίες και
τη θλίψη αρρωσταίνει, οι πιστοί του στρατιώτες τον μεταφέρουν σε φορείο.
Συνέρχεται από την αρρώστια του και καταδιωκόμενος από τους Τούρκους, συνεχίζει
την πορεία του ανάμεσα στις απόκρημνες πλαγιές και τα βουνά της Βεσσαραβίας. Με
τους 350 άνδρες που του απέμειναν, κλείνεται στην οχυρή Μονή Σέκου στη Μολδαβία
και στις 5 Σεπτεμβρίου 1821 δίνει την πρώτη μάχη με τους Τούρκους και τους
προκαλεί μεγάλες απώλειες. Την 8η Σεπτεμβρίου 1821 δύναμη 4000 Τούρκων
επιτίθεται κατά της Μονής. Την υπερασπίζονται ο Φαρμάκης με τους 340
Ιερολοχίτες του και ο Ολύμπιος ανεβασμένος στο κωδωνοστάσιο της Μονής με 11
πιστούς συντρόφους του. Η μάχη διαρκεί 12 ημέρες, χωρίς οι Τούρκοι να μπορούν
να επιτύχουν την κατάληψη της Μονής. Τα πυρομαχικά όμως και τα τρόφιμα
εξατλούνται. Ο Σαλήχ Πασάς επιχειρεί να δελεάσει τον Ολύμπιο, για να παραδοθεί,
αλλά ο ήρωας απορρίπτει με περιφρόνηση τις προτάσεις του και στους συντρόφους
του λέει: <<εγώ θα μείνω εδώ και θα καώ, αν θέλετε εσείς βγείτε, σας ανοίγω
ο ίδιος την πόρτα>>. Αλλά κανείς δεν δέχθηκε να φύγει. Την 22 Σεπτεμβρίου
πλήθος Τούρκων όρμησαν στον περίβολο της Μονής. Τα πυρομαχικά εξαντλήθηκαν και
απέμειναν στο κωδωνοστάσιο μερικά μόνον βαρέλια πυρίτιδας.
Ο Γεωργάκης Ολύμπιος
έκανε το σημείο του σταυρού και έβαλε φωτιά στην πυρίτιδα παίρνοντας μαζί του
στο θάνατο και πολλούς Τούρκους. Από τους συντρόφους του διασώθηκε, ως εκ
θαύματος, ένας για να υπάρξει η μαρτυρία αυτού του συγκλονιστικού γεγονότος.
Έτσι χάθηκε ο Γεωργάκης Ολύμπιος ωραίος, συνεπής, ακαταμάχητος. Ο ”ενδοξότερος,
πολέμαρχος, ο τιμιότερος άνδρας”, γράφει ο Τρικούπης. ”Ο σταυραετός του
Ολύμπου, ο πιο αγνός, ο πιο ανυστερόβουλος. ο πιο ακραιφνής πατριώτης,” λέει ο
Γεώργιος Σταμπόλης. Και ο Ι. Κ. Βασδραβέλης γράφοντας για την εποποιία της
Μονής του Σέκου, υπογραμμίζει τα εξής: ”Εαν ο Γεωργάκης Ολύμπιος επέζει του
αγώνος της Μολδοβλαχίας, θα εξελίσσετο ως ένας εκ των επιφανών ηγετών της
Ελληνικής Επανάστασης του 1821”. Και απο την ακτινοβόλο προσωπικότητα του
Γεωργάκη Ολύμπιου θα κρατήσουμε δύο μνημειώδες ρήσεις του, απο την ομιλία του
στην Ακαδημία Ιασσίου:
”Ο αγωνιστής την
ελευθερία ή την κερδίζει μαχόμενος ή την καθαγιάζει πεθαίνοντας”, και
”είναι μεγάλο έγκλημα το
να συγκεντρώνει κανείς στην κατοχή του αγαθά περισσότερα απο αυτά που
χρειάζεται για να ζήσει, γιατι αφαιρεί τη ζωή από άλλους ανθρώπους, που
στερούνται παντελώς αγαθών”.
ΠΗΓΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΕΟΕ
ΙΟΥΛΙΟΣ ΒΕΡΝ