Λουτσιάνο Κάνφορα Καθηγητής Ιστορίας και Κλασικής Φιλολογίας
Εκλεινε το e-mail, με το οποίο μου έστειλε τις απαντήσεις με το ρητό «La brièveté est une vertu!» (Η συντομία είναι αρετή!). Μαχητικός και με άποψη, ο Λ. Κάνφορα βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας το 2005, μεσούσης της προσπάθειας να εξισωθεί ο φασισμός με τον κομμουνισμό, όταν ο Γερμανός εκδότης C.H. Beck αρνήθηκε να εκδώσει το βιβλίο του «Η δημοκρατία. Ιστορία μιας ιδεολογίας» (στο οποίο αποδομεί το «δυτικό δημοκρατικό μοντέλο»), με την αιτιολογία ότι ήταν «φιλοσταλινικό».
Στις αναλύσεις του μιλά για «γερμανική δικτατορία που έχει επιβληθεί στη μεσογειακή Ευρώπη» και καλεί τις χώρες του Νότου να αποχωρήσουν από το ενιαίο νόμισμα.
Συνέντευξη στον Τάσο Τσακίρογλου
Επιμέλεια μετάφρασης από τα γαλλικά: Δημήτρης Φαναριώτης
• Για εσάς, η ουσία της δημοκρατίας είναι η ισότητα. Δηλαδή
δημοκρατικό είναι το πολίτευμα στο οποίο έχει επιτευχθεί η πολιτική και
κοινωνική ισότητα. Πώς χαρακτηρίζετε τις σύγχρονες δυτικές Δημοκρατίες,
οι οποίες έχουν αναπτύξει στο έπακρο την ανισότητα και τους
διαχωρισμούς;Στην πραγματικότητα η γνώμη μου είναι, για να το διατυπώσουμε καλύτερα, ότι η δημοκρατία είναι άλλο πράγμα από το κοινοβουλευτικό καθεστώς, κι ακόμη περισσότερο για τον λόγο ότι σχεδόν σε όλο τον πλανήτη τα κοινοβουλευτικά καθεστώτα βασίζονται στους πλειοψηφικούς εκλογικούς νόμους, παραβιάζοντας κατάφωρα την αρχή της καθολικής ψηφοφορίας. Η δημοκρατία ως «λαϊκή εξουσία» (δηλαδή των «φτωχών», σύμφωνα με τον Αριστοτέλη) δεν υφίσταται παρά μόνον προσωρινά. Αντιθέτως τα σημερινά κοινοβουλευτικά καθεστώτα διασφαλίζουν την επικράτηση στα πλουσιότερα στρώματα της κοινωνίας, χάρη στις υπηρεσίες που τους παρέχουν οι «υπηρέτες τους» (δηλαδή το πολιτικό προσωπικό).
• Μπορεί, κατά τη γνώμη σας, να αλλάξει η σχέση μεταξύ οικονομίας και πολιτικής, σε μια περίοδο που την τύχη των κοινωνιών αποφασίζουν οι ελίτ του χρήματος και οι «αγορές»;
Η σχέση ήταν πάντοτε άνιση. Οπως το είχε πει ήδη από το 1819 ο Μπεντζαμίν Κονστάντ (στην περίφημη συνεδρίαση στο Ατενέ Ρουαγιάλ στο Παρίσι), ο πλούτος κρύβεται και οι κυβερνήσεις είναι υποχρεωμένες να τον «υπακούν». Το ίδιο πράγμα έλεγαν ο Μαρξ και ο Ενγκελς στο περίφημο Μανιφέστο τους. Σήμερα οι τραπεζίτες έχουν όλη την εξουσία και μπορούν να ορίζουν ακόμα και ποια χώρα «ανήκει στην Ευρώπη». Η δημοκρατία έχει ηττηθεί, την έχουμε σχεδόν απωθήσει από τη σύγχρονη πολιτική κατάσταση.
• Εχετε μιλήσει για «γερμανική δικτατορία που έχει επιβληθεί στη μεσογειακή Ευρώπη». Πώς θα έπρεπε να αντιδράσουν οι χώρες του Νότου απέναντι σ’ αυτή την επίθεση που δέχονται;
Οι χώρες του Νότου έπρεπε από την αρχή της «περιπέτειας του ευρώ» να θέσουν το θέμα της άνισης σχέσης, η οποία θα δημιουργούνταν σύντομα μεταξύ της Γερμανίας και των άλλων χωρών, λόγω της ανωτερότητας και της ισχύος της γερμανικής οικονομίας. Περνάμε συχνά σιωπηρά το γεγονός ότι η Βρετανία αρνήθηκε να υιοθετήσει το ευρώ για να σώσει την οικονομία της. Πρέπει οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας να βρουν το κουράγιο να ζητήσουν τη χρήση μιας νέας ρήτρας σε ό,τι αφορά τις «παραμέτρους του Μάαστριχτ», καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξει κίνδυνος αποσχίσεων και σχηματισμού μιας «Μεσογειακής Κοινότητας». Καμία άλλη λύση δεν είναι δυνατή. Η λιτότητα είναι σε πλήρη αντίθεση με τη διατήρηση της ύπαρξης του κοινωνικού κράτους.
• Πώς μπορούν οι πολίτες να αντισταθούν στη δύναμη και την εξουσία που έχουν σήμερα τα ολιγοπώλια των μέσων ενημέρωσης και στον μονομερή τρόπο πληροφόρησης που παρέχουν;
Το πρόβλημα το οποίο μου θέτετε είναι άλυτο. Η ελευθερία του Τύπου και των ΜΜΕ αποτελεί έναν μύθο. Μόνο ένα καθημερινό «αντάρτικο» των φορέων και των δημοσιογράφων μπορεί εν μέρει να μεταβάλει τη σημερινή κατάσταση των πραγμάτων. Οσο για το Διαδίκτυο; Αυτό λειτουργεί σήμερα μάλλον ως ένας ακόμα μηχανισμός αποκλεισμού.
• Πού τοποθετείτε ιστορικά κινήματα των ημερών μας, όπως η «αραβική άνοιξη», οι «αγανακτισμένοι» και το «Occupy Wall Street» και, επιπλέον, βλέπετε να άνοιξαν κάποιες νέες προοπτικές στον τομέα της άμεσης δημοκρατίας;
Θέλω να πω ξεκάθαρα ότι δεν υφίσταται καμία σχέση μεταξύ της ωραίας και τραγικής κωμωδίας της «αραβικής άνοιξης» και του αυθόρμητου κινήματος «Καταλάβετε τη Γουόλ Στριτ». Η μάσκα της αποκαλούμενης «αραβικής άνοιξης» κατέρρευσε οριστικά στη Συρία, όπου τα δυτικά ΜΜΕ επί μακρόν έψαχναν την παρουσία φονταμενταλιστών που ήταν εναντίον του Ασαντ ως «μαχητών της ελευθερίας»! Στη Λιβύη κυνήγησαν τον Καντάφι προκειμένου να επιτρέψουν σε Αγγλους και Γάλλους να πάρουν στην κατοχή τους το πετρέλαιο, μοναδικό πλούτο της χώρας και πυλώνα της ανεξαρτησίας της Λιβύης. Μόνον οι κρετίνοι πανηγύρισαν μ’ αυτή την εξέλιξη.
• Πιστεύετε ότι η σημερινή αναβίωση του ρατσισμού, του εθνικισμού ή ακόμα και του ναζισμού είναι προϊόν της κρίσης ή αποτελεί μέρος του αποικιακού DNA της Ευρώπης;
Ο ρατσισμός δεν έπαψε ποτέ να μαστίζει τις κοινωνίες μας. Στις δεκαετίες του ‘50 και του ‘60 ορίζαμε τον ρατσισμό που επικρατούσε στις ΗΠΑ με τον όρο «Ελεύθερος Κόσμος».
• Διατηρεί το νόημά της σήμερα η έννοια της «επανάστασης» και ποιες οι προοπτικές της;
Η «επανάσταση» δεν ταυτίζεται πλέον με τα «οδοφράγματα». Περισσότερο προσπαθεί να δημιουργήσει και να διαδώσει παντού μια σωστή πληροφορία. Ο αγώνας για να γίνει γνωστό παντού αυτό που η εξουσία κρύβει, συνιστά σήμερα τη μοναδική πιθανή «επανάσταση». Η σημερινή Ευρώπη βιώνει τον θρίαμβο της συντηρητικής επανάστασης.
……………………………………………………………………………………………………
Ποιος είναι
Γεννημένος στο Μπάρι της Ιταλίας το 1942, διδάσκει Κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της πόλης. Ο Κάνφορα είναι από τους γνωστότερους Ευρωπαίους ιστορικούς, ελληνιστές και κλασικούς φιλολόγους. Εχει γράψει πολλά βιβλία για τον ελληνορωμαϊκό κόσμο, τον κλασικό πολιτισμό και την αρχαία λογοτεχνία. Είναι γνωστός στο ευρύ κοινό για τα άρθρα του στην εφημερίδα «Corriere della Sera», ενώ είναι ενεργός πολιτικά, δηλώνοντας κομμουνιστής. Στα ελληνικά κυκλοφορούν μεταξύ άλλων τα εξής βιβλία του: Εμείς και οι Αρχαίοι (Μεταίχμιο, 2003), Ιστορίες ολιγαρχικών (Σαββάλας, 2002), Το μυστήριο Θουκυδίδης (Σαββάλας, 2001), Η θάλασσα της Ιστορίας (Θεμέλιο, 2001), Κριτική της δημοκρατικής ρητορείας (Μεταίχμιο, 2005).
Πηγή: http://www.efsyn.gr/?p=157360
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου