Η επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου στα Τίρανα σηματοδοτεί την αρχή στο λιώσιμο των πάγων που πρόσφατα δημιουργήθηκαν στις διμερείς σχέσεις. Επιπροσθέτως, αποτελεί το προοίμιο μίας σπουδαιότερης επισκέψεως στη χώρα μας, αυτής του Έλληνα προέδρου της δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, στις αρχές του Νοεμβρίου.
Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις αναφορικά με την πολιτική διάσταση μπορούν να θεωρηθούν σύνθετες. Και αυτό διότι περικλύουν δύσκολα ζητήματα προς επίλυση.
Επίσης, η πολυπλοκότητα αυτών των σχέσεων ενισχύεται από την πεποίθηση που επικρατεί στη κοινή γνώμη των δύο χωρών, η οποία δεν είναι η καλύτερη δυνατή. Παρότι συχνά έχει λεχθεί οτι οι Αλβανοί μετανάστες στην Ελλάδα και η ελληνική μειονότητα στην Αλβανία αποτελούν γέφυρες συνεργασίας, μπορούμε ωστόσο να υποστηρίξουμε οτι δεν υπάρχει αμοιβαία θετική αντίληψη στους αυτούς λαούς.
Δυστυχώς! Αναζητείτε έμπρακτα και επίκαιρα παραδείγματα; Ο βανδαλισμός της πινακίδας με την ένδειξη “Durrësi-Shqipëria” (Δυρράχιο-Αλβανία), που εγκαινιάστηκε πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη. Βιάστηκαν να μουτζουρώσουν το όνομα “Shqipëria” (Αλβανία), ενώ η ένδειξη στην ελληνική έμεινε άθικτη. Από την άλλη, στην πόλη Φίερ, ρίχθηκαν υβριστικά και προσβλητικά φυλλάδια για τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, προφανώς λόγω της ελληνικής του καταγωγής, ενώ στο δημόσιο λόγο η λέξη «Ελλάδα» συνήθως συνοδεύεται από τον επιθετικό προσδιορισμό «σοβινιστής».
Όμως, ο «σοβινιστής» Ευάγγελος Βενιζέλος συνοδευόταν και από τον Έλληνα βουλευτή Πύρρο Δήμα. Για τον τελευταίο δεν έλειψαν κοσμητικά επιθετικά επίθετα του τύπου «προδότης», «λασποαίματος» ή «ελληνοποιημένος Αλβανός».
Αλλά ποίον πρόδωσε ο Δήμας;
Η καταγωγή του, καθώς και αυτή της οικογένειάς του είναι ελληνική. Η μητρική γλώσσα των γονέων ή τουλάχιστον της γιαγιάς του, όπως ο ίδιος έχει δηλώσει, ήταν η ελληνική. Άρα ο κύριος Δήμας ήταν Αλβανός πολίτης, ελληνικής καταγωγής ή εθνικότητος. Το γεγονός ότι αυτός πήγε στη μητέρα πατρίδα, έκανε μια επιτυχημένη σταδιοδρομία ως παγκόσμιος ολυμπιονίκης εκπροσωπώντας την Ελλάδα, και σήμερα είναι βουλευτής του ελληνικού κοινοβουλίου και πρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας Ελλάδας-Αλβανίας, δεν αποτελεί κάτι αξιοπερίεργο ή εχθρικό.
Ποίο αίμα πρόδωσε ο κύριος Δήμας, το αλβανικό ή το ελληνικό; Πηγάζει η εθνικότητα από το αίμα ή σχετίζεται με την κοινωνία στην οποία ζει κανείς; Θα πρέπει ο Πύρρος να αισθάνεται την Ελλάδα ως ξένο τόπο μετά από τα τόσα έτη που έζησε εκεί, σπούδασε, έκανε καριέρα και παντρεύτηκε Ελληνίδα πολίτη; Πόσο μάλλον όταν μιλούσε την γλώσσα και είχε την ελληνική καταγωγή;
Μήπως πρέπει να ονομάζουμε «προδότες» εκείνους του χιλιάδες Αλβανούς που ζουν χρόνια στην Ελλάδα και απέκτησαν την ελληνική ιθαγένεια, διατηρώντας παράλληλα και την αλβανική; Αλλά και εκείνους τους Αλβανούς, οι οποίοι ζουν σε χώρες που δεν επιτρέπεται η πολλαπλή ιθαγένεια και αποκτούν την καινούργια ιθαγένεια επιλέγοντας να απολέσουν την αλβανική, θα πρέπει να τους χαρακτηρίζουμε «προδότες» και «λασποαίματους»;
Είναι πρόσφατο το παράδειγμα του χαρακτηρισμού «προδότες» από τους οπαδούς της Εθνικής Αλβανίας για τους αλβανικής καταγωγής ποδοσφαιριστές της Εθνικής Ελβετίας, ιδιαιτέρως όταν έγινε εμφανές ότι η νίκή της τελευταίας στα Τίρανα θα έσβηνε τις ελπίδες της αλβανικής πρόκρισης στα προκριματικά του παγκοσμίου κυπέλλου.
Επιστρέφοντας στα προαναφερθέντα, παρατηρούμε οτι συχνά στο δημόσιο λόγο αναφερόμενοι στους Έλληνες της Αλβανίας, να αποδίδεται το όνομα «Γιώργος», όπως άνευ δισταγμού χρησιμοποιείται και για τους ενταγμένους στην ελληνική κοινωνία Αλβανούς, είτε με δόσεις χιούμορ είτε ειρωνικά. Συν τοις άλλοις, για τους μειονοτικούς δεν λείπουν χαρακτηρισμοί του τύπου «πουλημένοι για μία ελληνική σύνταξη».
Εάν αλλάζουν με τόση ευκολία και ελάχιστα χρηματιζόμενοι την εθνική τους ταυτότητα, τότε για ποίο λόγο διατήρησαν τη μητρική τους γλώσσα στα χρόνια του Κομμουνιστικού Καθεστώτος , όταν είχαν μηδενική επαφή με το ελληνικό κράτος και ως αποτέλεσμα δεν ελάμβαναν καμία ελληνική σύνταξη; Το χρήμα είναι ελκυστικό για όλους, ωστόσο δεν πιστεύω ότι η αντίληψη που επικρατεί για τους Έλληνες της Μειονότητας είναι ορθή. Εκείνοι δεν άλλαξαν την εθνική τους ταυτότητα, καθώς πάντοτε είχαν την ίδια εθνική ταυότητα.
Η έλλειψη ενημέρωσης και αποδοχής της υπάρξεως μη αλβανικών πληθυσμών , δηλαδή η επιβλητική νοοτροπία του τύπου «είμεθα όλοι Αλβανοί», αποτελεί καθαυτό έναν μη ανεκτικό εθνικισμό ως προς ιδιαίτερα τμήματα της κοινωνίας. Είναι απόλυτα φυσικό μία εθνική μειονότητα να ζει συνδεδεμένη ιστορικά και ψυχικά με το κράτος, με το λαό του οποίου μοιράζεται την ίδια εθνική καταγωγή.
Εάν οι Έλληνες της Μειονότητας στην Αλβανία αισθάνονται Έλληνες, αυτό δεν αποτελεί προδοσία κατά της Αλβανίας, όπως και οι Τούρκοι μειονοτικοί στη Βουλγαρία αισθάνονται Τούρκοι. Η αλβανική εθνική ταυτότητα δεν μπορεί να επιβάλλεται στους
Μειονοτικούς, αλλά πρέπει να είναι μέρος μίας διαδικασίας προσωποποίησης δημοκρατικών αξιών, ανεκτικότητας, προόδου και σε εναρμόνιση με την εθνική τους καταγωγή, με στόχο μία αποτελεσματική, δημοκρατική και μακροχρόνια αποδοχή του Αλβανισμού ως παράλληλη ή μη εθνική ταυτότητα. Με αυτόν τον τρόπο ο σεβασμός των μειονοτήτων, καθώς και η ένταξη στο σύστημα αξιών της χώρας, θα βαδίζουν αρμονικά παράλληλα. Ίσως έτσι θα υπάρχουν λιγότεροι «προδότες».
*Ο Jordan Jorgji είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ Διεθνών Σχέσεων στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
infognomonpolitics@gmail.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου