H Μόσχα ήταν η πρώτη πρωτεύουσα από τις χώρες του Ανατολικού συνασπισμού (Σοσιαλιστικού μπλοκ), που κέρδισε το δικαίωμα να φιλοξενήσει Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ιστορική αυτή απόφαση ελήφθη την 23η Οκτωβρίου 1974, στην 75η Σύνοδο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) στη Βιέννη. Στο τελευταίο στάδιο της επιλογής της διοργανώτριας πόλης, οι «Αθάνατοι», έπρεπε να διαλέξουν μεταξύ του Λος Άντζελες και της Μόσχας. Στην ψηφοφορία, με 39 ψήφους – έναντι 20, κέρδισε η σοβιετική πρωτεύουσα.
Από εκείνη τη στιγμή, η χώρα ξεκίνησε μιας τεράστιας κλίμακας προετοιμασία για τη διοργάνωση των πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων (ΟΑ) στην ιστορία της και φυσικά, της πρώτης Ολυμπιακής λαμπαδηδρομίας στην ιστορία της ΕΣΣΔ (που ξεκίνησε στις 21 Ιουνίου στην Αθήνα και αφού πέρασε μέσα από το «σοσιαλιστικό στρατόπεδο», ακολουθώντας τη διαδρομή Σόφια - Βουκουρέστι - Κισινάου (Κισινιόφ) - Κίεβο - Χάρκοβο – Μόσχα, μεταλαμπάδευσε την Ολυμπιακή φλόγα από την αρχαία Ολυμπία στην πρωτεύουσα των 15 Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών.
Κατασκευαστικός «πυρετός»
Sochi Olympics
Σχετικά: Σότσι 2014
Για την προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων, η ΕΣΣΔ είχε στη διάθεση της μόλις πέντε χρόνια. Και στο διάστημα αυτό, οι διοργανωτές κατάφεραν να πετύχουν το ακατόρθωτο. Σε ελάχιστα χρόνια οι σοβιετικοί κατασκεύασαν πάνω από 90 Ολυμπιακές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων του υπερσύγχρονου αθλητικού κέντρου «Ολυμπίσκι», του καναλιού για την κωπηλασία και του ποδηλατοδρόμιου στην περιοχή Κριλάτσκογιε, του διεθνούς αεροδρομίου  «Σερεμέτιεβο – 2», του ξενοδοχείου «Κόσμος» στη Μόσχα, του Ολυμπιακού Χωριού, του νέου κτιρίου του πύργου-κέντρου τηλεόρασης «Οστάνκινο» (Ostankino), και του Ολυμπιακού κέντρου Τύπου (που σήμερα είναι το κτίριο του ειδησεογραφικού πρακτορείου «RIA Novosti»). Επίσης, κατασκευάστηκε το ξενοδοχειακό συγκρότημα «Ιζμαΐλοβο», που μπήκε στο βιβλίο των ρεκόρ «Γκίνες» ως το μεγαλύτερο ξενοδοχειακό κέντρο της Ευρώπης, με συνολική χωρητικότητα 10 χιλιάδων θέσεων. Τέλος, ανακατασκευάστηκε το μεγαλύτερο στάδιο της χώρας, «Λουζνικί».
Για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, άλλαξε πρόσωπο και το φημισμένο Μετρό της Μόσχας. Για τους αλλοδαπούς, η είσοδος στον «υπόγειο» της σοβιετικής πρωτεύουσας ήταν σαν να μπαίνουν σε … μουσείο! Τόσο όμορφο και επιβλητικό έδειχνε στα μάτια των ξένων το Μετρό. Στους σταθμούς προστέθηκαν σύγχρονες κυλιόμενες σκάλες και ηλεκτρονικά ρολόγια που έδειχναν το χρόνο με ακρίβεια δευτερολέπτου. Τα βαγόνια εφοδιάστηκαν με πιο φωτεινές λάμπες φθορισμού και οι ανακοινώσεις στους σταθμούς ακουγόντουσαν σε δύο γλώσσες: Ρωσικά και Αγγλικά. Και τα στοιχεία που αναγράφονταν στο ενιαίο εισιτήριο στα μέσα μαζικής μεταφοράς ήταν γραμμένα στα Ρωσικά, στα Αγγλικά, στα Γερμανικά και στα Γαλλικά.
Κόστος και μετα-Ολυμπιακή χρήση

Οι εγκαταστάσεις που χτίστηκαν, στη συντριπτική τους πλειονότητα χρησιμοποιούνται αποτελεσματικά μέχρι και σήμερα. Αυτό αποτελεί μια ξεκάθαρη απόδειξη για την ορθότητα της θέσης που αναφέρει ότι η κληρονομιά των Αγώνων αξιοποιείται ακόμα και πολλά χρόνια μετά το αθλητικό γεγονός. Και στην πράξη αυτό ισχύει για πολλά από τα κατασκευαστικά θαύματα της Μόσχας. Το διεθνές αεροδρόμιο «Σερεμέτιεβο – 2», είναι σήμερα ένας από τους σημαντικότερους αεροπορικούς κόμβους (hub) της Ρωσίας, ο πύργος τηλεόρασης «Οστάνκινο», δουλεύει στο 100% των δυνατοτήτων του. Το ίδιο αποτελεσματικά λειτουργεί και το ξενοδοχείο «Κόσμος» της ρωσικής πρωτεύουσας.
Είναι διαδεδομένη η άποψη ότι για την κατασκευή των υποδομών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1980, η Σοβιετική Ένωση κατέφυγε σε εξωτερικό δανεισμό μεγάλης κλίμακας. Αυτή όμως η υπόθεση, δεν είναι η αλήθεια. Οι χρηματικοί πόροι για το «κατασκευαστικό έργο του αιώνα» βρέθηκαν εκτός προϋπολογισμού. Για να μην «πέσει έξω» ο κρατικός προϋπολογισμός, η ηγεσία της χώρας, υιοθέτησε μια πρωτότυπη για το σοβιετικό οικονομικό σύστημα λύση: Την οργάνωση μιας πανεθνικής αθλητικής λοταρίας (Ολυμπιακό λαχείο). Σε υλοποίηση της κυβερνητικής απόφασης, κυκλοφόρησαν οκτώ εκδόσεις λαχείων σε πανσοβιετικό επίπεδο. Τα μισά από τα έσοδα της λοταρίας, διατέθηκαν για την προετοιμασία των εθνικών ομάδων των σοβιετικών Δημοκρατιών για τους Ολυμπιακούς. Σαν αποτέλεσμα, εκατομμύρια άνθρωποι συμμετείχαν στις Ολυμπιακές κληρώσεις, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην επιτυχία των θερινών ΟΑ του 1980.
Το μποϋκοτάζ από τη Δύση

Σχετικά:

Στη δημιουργία αυτής της κολοσσιαίας κληρονομιάς της Μόσχας '80, κυρίως στην εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στους Αγώνες, παραδόξως συνέβαλε το μποϋκοτάζ από τις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας στον κόσμο. Αναμένονταν ότι τον τηλεοπτικό  εξοπλισμό για τις αθλητικές μεταδόσεις των Αγώνων θα τον προμήθευαν κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες. Ωστόσο, το μποϋκοτάζ των Αγώνων της Μόσχας από τις Ηνωμένες Πολιτείες οδήγησε τους σοβιετικούς να αναζητήσουν και να δώσουν τεχνολογικές λύσεις σε όλα τα ζητήματα μέσα από το δικό τους δυναμικό. Και τα κατάφεραν. Σαν αποτέλεσμα, τα τηλεοπτικά στούντιο, οι κάμερες, τα συστήματα βίντεο και οι πάσης σκοπού και διαμέτρου οθόνες, κατασκευάστηκαν από σοβιετικές επιχειρήσεις. Η καλύτερη απόδειξη της επιτυχούς «υποκατάστασης των εισαγωγών», ήταν η αναγνώριση του υψηλού επιπέδου της σοβιετικής τεχνολογίας από τους ξένους εκπροσώπους των κορυφαίων ραδιοτηλεοπτικών οργανισμών που αξιολόγησαν με το μέγιστο θετικό βαθμό τα σοβιετικά συστήματα.
Όλοι, χωρίς καμία εξαίρεση, τόσο οι κάτοικοι της Μόσχας, όσο και οι επισκέπτες των Αγώνων, σημείωσαν την μεταμόρφωση –προς το καλύτερο- της σοβιετικής πρωτεύουσας και ένιωσαν ένα κύμα πατριωτισμού και ενδιαφέροντος των πολιτών για κάθε λογής άθλημα, που ήρθε μαζί με την Ολυμπιάδα του 1980. Η Τατιάνα Κοτσέργκινα, Ολυμπιονίκης στο χάντμπολ στους ΟΑ-1980, θυμάται: «Ιδανική καθαριότητα σε όλη την πόλη, όμορφα ντυμένοι άνθρωποι στους δρόμους ... Η οργάνωση ήταν στο υψηλότερο επίπεδο. Θαύμαζαν το επίπεδο της οργάνωσης των Αγώνων της Μόσχας και οι ξένοι αθλητές». Έτσι, η αυστριακή πρωταθλήτρια ιππασίας Elisabeth Max-Theurer, παραδέχθηκε ότι έκλαψε όταν η «μεγάλη ρωσική αρκούδα πέταξε στον ουρανό» (Η επίσημη μασκότ των Αγώνων στη Μόσχα, ήταν το αρκουδάκι με το παραδοσιακό προσωνύμιο «Μίσα» ή «Μίσκα»). Με την ευκαιρία, ο «Μίσκα» εξακολουθεί να θεωρείται μια από τις καλύτερες και εμπορικότερες αθλητικές μασκότ στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, τόσο στην αποδοχή της από τον κόσμο, όσο και στην ταύτιση του «Μίσα» με τους Αγώνες στη Μόσχα.
Αγώνες, σημείο αναφοράς

Διαβάστε επίσης:

Για τους πολίτες της ΕΣΣΔ, η Ολυμπιάδα έγινε το πιο σημαντικό αθλητικό γεγονός της εποχής, δίνοντάς τους την ευκαιρία να γίνουν μέρος της Ολυμπιακής ιστορίας. Να δείξουν σε όλον τον κόσμο τον πολιτισμό της χώρας τους. Και στο διεθνές επίπεδο, οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Μόσχας – 1980, ενίσχυσαν σημαντικά την εικόνα της Σοβιετικής Ένωσης στον παγκόσμιο πολιτικό στίβο. Αντίθετα με τις προσδοκίες (για αποτυχία) ορισμένων κύκλων, η Σοβιετική Ένωση απέδειξε την ικανότητά της να παρέχει και να διαχειρίζεται μια παγκόσμιας κλάσης αθλητική εκδήλωση. Στον οικονομικό τομέα, στη διάρκεια της Ολυμπιάδας κλείστηκαν μακροχρόνιες συμβάσεις τόσο με τους Δυτικούς, όσο και με τους Ανατολικούς εταίρους της χώρας, γεγονός που ωφέλησε τις διεθνείς σχέσεις της ΕΣΣΔ. Αλλά το πιο σημαντικό αποτέλεσμα ήταν ότι έπεσε το «παραπέτασμα» της δυσπιστίας και της παρεξήγησης που χώριζε λαούς και κράτη. Η Ολυμπιάδα – 1980 έδωσε τη δυνατότητα σε εκατοντάδες χιλιάδες αλλοδαπούς να επισκεφτούν τη μεγάλη Σοβιετική χώρα και να την δουν διαφορετικά, με μια άλλη ματιά. Αυτήν της ευγενούς άμιλλας, όπως απαγγέλουν οι αθλητές στο όρκο των Αγώνων. 
Όταν συνόψισε τα αποτελέσματα των Ολυμπιακών Αγώνων της Μόσχας, στη συνεδρίαση της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΔΟΕ στη Λωζάννη τον Οκτώβριο του 1980, ο επανεκλεγείς πρόεδρος της ΔΟΕ, Χουάν Αντόνιο Σάμαρανκ, τόνισε ότι οι Αγώνες στη Μόσχα έγιναν το νέο πρότυπο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σημείο αναφοράς για την οργάνωσή τους, την ποιότητα του τεχνικού εξοπλισμού, το πολιτιστικό πρόγραμμα, τη δημιουργία των καλύτερων συνθηκών για τους εκπροσώπους του Τύπου, του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης για τη μετάδοση των Αγώνων.
Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.kommersant.ru