Spiegel: Στο παρελθόν ζει ο συλλέκτης του εικαστικού «θησαυρού των ναζιστών»

24/11/2013 Βούλγαρης Χρήστος Επεξεργασία Γράψτε ένα σχόλιο Go to comments

Ρεπόρτερ του περιοδικού μίλησε με τον 80χρονο Κορνέλιους Γκούρλιτ

«Είχα την αίσθηση ότι μπήκα σε μια μηχανή του χρόνου», γράφει η ρεπόρτερ του περιοδικού Spiegel, Οζλέμ Γκεζέρ, που μίλησε με τον Κορνέλιους Γκούρλιτ, τον 80χρονο «συλλέκτη του θησαυρού των ναζιστών».
Ετσι τον αποκαλούν τα ΜΜΕ, επειδή στο διαμέρισμά του, στο Μόναχο, βρέθηκαν 1.406 πίνακες, πολλοί από τους οποίους θεωρούνται κλεμμένοι από τους ναζιστές τις δεκαετίες του 1930 και ’40.

Ο Γκούρλιτ είναι το είδος του ανθρώπου που γράφει τις επιστολές του σε γραφομηχανή, τις υπογράφει με πένα, και τις στέλνει με το ταχυδρομείο. Απορεί γιατί τα σύγχρονα τηλέφωνα δείχνουν τους αριθμούς στην οθόνη. Πήγε για τελευταία φορά στον κινηματογράφο το 1967, και μιλάει για εκείνη την προβολή σαν να ήταν χθες.

Ο κόσμος του είναι αργός, ήσυχος, πολύ μακριά από το 2013, από το «παρόν».

Δεν χρησιμοποιεί, φυσικά, το Ιντερνετ. Δεν έχει καν τηλεόραση. Κάνει συλλογή άρθρων από εφημερίδες, κατά προτίμηση έγχρωμων και ακούει ραδιόφωνο. Δεν εμπιστεύεται κανέναν, πόσο μάλλον την γερμανική κυβέρνηση.

Δεν καταλαβαίνει γιατί το κράτος εκθέτει δημοσίως την προσωπική του περιουσία, την«αγάπη της ζωής του», όπως αποκαλεί την συλλογή του. Λέει και ξαναλέει «εγώ δεν ζήτησα ποτέ τίποτα από την πολιτεία».

Ο Γκούρλιτ αποφάσισε να παραιτηθεί από την δική του ζωή, για να φροντίσει τα έργα ζωγραφικής που είχε στην κατοχή της η οικογένειά του, και να προστατεύσει την κληρονομιά του πατέρα του. Η αποστολή αυτή φαίνεται ότι τον απομάκρυνε σταδιακά από την πραγματικότητα. Τώρα, για πρώτη φορά στη ζωή του, βρίσκεται στο προσκήνιο μιας κοινωνίας που του είναι ξένη.

«Πέρασα τέσσερις μέρες μαζί του, και έμεινα με την αίσθηση ότι δεν ήταν μόνο οι πίνακες που τους διατηρούσε κλειδωμένους στους τοίχους του διαμερίσματός του για να τους απομονώσει από τον κόσμο. Κλειδώθηκε και ο ίδιος μαζί τους. Ζει με μια συνεχή νοσταλγία για το παρελθόν», γράφει η Γκεζέρ.

Η εισαγγελία του Αουγκσμπουργκ, στη νότια Γερμανία, ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να επιστρέψει στον 80χρονο ορισμένα από τα 1.400 έργα τέχνης που βρέθηκαν το 2012 στο διαμέρισμά του στο Μόναχο, γεγονός που έκανε τον γύρο του κόσμου όταν δημοσιοποιήθηκε πριν από δύο εβδομάδες.  Ο εισαγγελέας έχει ζητήσει από τους ειδικούς που εξετάζουν τους πίνακες να του αναφέρουν ποιοί από αυτούς ανήκουν στον Γκούρλιτ «ώστε να του επιστραφούν χωρίς καθυστέρηση», μία διαδικασία επίπονη που μπορεί να αποδειχτεί διαδρομή γεμάτη νομικές παγίδες.Γιος ενός διάσημου στην εποχή του, αλλά με «σκοτεινό» παρελθόν εμπόρου έργων τέχνης, ο Γκούρλιτ δηλώνει «αποφασισμένος να αγωνιστεί για να κρατήσει τους πίνακές του» και, όπως τόνισε στο Spiegel, που αποκάλυψε το θέμα, «δεν είναι στις προθέσεις του να παραδώσει αμαχητί κανέναν από αυτούς».Σε βάρος του, πάντως, εκκρεμεί έρευνα για φοροδιαφυγή και αποδοχή κλοπιμαίων.
Από τα 1.406 έργα τέχνης (πίνακες, γκραβούρες, σχέδια) που βρέθηκαν στο διαμέρισμα, τα 970 εξετάζονται από ειδικούς, ώστε να διαπιστωθεί πόσα είχαν κλαπεί από τους ναζιστές πριν από και κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου.
Τα 380 θεωρούνται έργα της αποκαλούμενης από τον Αδόλφο Χίτλερ «εκφυλισμένης τέχνης», στην οποία οι ναζιστές κατέτασσαν ό,τι δεν ανταποκρινόταν στις ιδεοληπτικές αντιλήψεις του Τρίτου Ράιχ για την τέχνη.

ΒΗΜΑ