Α)”Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση” στη θητεία επί χούντας
18.11.2013 | 00:15
Η “Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση” ήταν βασικό κομμάτι της εκπαίδευσης των στρατευμένων επί χούντας. Οι δύο φοιτητές που στρατεύθηκαν με διακοπή της αναβολής τους από το καθεστώς “πέρασαν” και απ΄ αυτή τη διαδικασία. Και όχι μόνο.
Το τρίτο μέρος της αφήγησής τους στον Αντώνη Κακαρά.
Διαβάστε ΕΔΩ το πρώτο μέρος και ΕΔΩ το δεύτερο.
-. Πως σας φερότανε Νίκο, ο κόσμος;
Κ. Εμείς είχαμε πιάσει παρτίδες κυρίως με 2 οικογένειες, εκεί στο Γάβρο. Ένας Λάμπρος Μπίσχου, ή Μπίσχος, τον οποίο τον είδα και μετά όταν πήγαινα, μάλιστα μας ταΐσε και δυο φορές στο σπίτι του. Λοιπόν εμείς είχαμε παρτίδες μ’ αυτόν, ο οποίος σιγά – σιγά ξεθάρρεψε και μας έβαζε και στο σπίτι του και βλέπαμε και ποδόσφαιρο …
Ρ. Και αν θυμάσαι, όταν ήρθε ο πατέρας σου ο συχωρεμένος, κλειστήκατε χωρίς υπερβολή μια ώρα μέσα σ’ ένα δωμάτιο … με τον πατέρα του και μείνανε στο Γάβρο, Αντώνη.
-. Σε επισκέφτηκε;
Ρ. Δεν τον επισκέφτηκε απλά για να τον δει, ήτανε μετά από την απόφαση που είχαμε πάρει για να την κοπανήσουμε …
-. Να δραπετεύσετε από το Γάβρο δηλαδή, προς τα πού;
Ρ. Βλέπαμε λοιπόν, ότι η κατάσταση αυτή κάθε μέρα χειροτερεύει και όταν λέμε χειροτερεύει …. Στην αρχή υπήρχε ένα πνευματικό κέντρο να το πούμε, όπου πηγαίναμε για να παίξουμε λίγο πινγκ – πονγκ, κάνα τάβλι, εκεί στο χωριό. Μετά όμως, μας απαγόρεψαν να πηγαίνουμε οι απλοί φαντάροι και έπρεπε να πηγαίνουν πρώτα οι λοχίες, και αν υπήρχε περιθώριο να παίξουμε και εμείς ένα πινγκ – πονγκ. Μετά, αν από κάποια ώρα και αργότερα κυκλοφορούσαμε είχαμε επιπτώσεις. Δηλαδή τιμωρίες της μορφής ότι δεν έχει φαΐ, ξέρω ‘γω καψόνια, αγγαρείες τέτοια πράγματα.
Κ. Τις έξι μέρες της εβδομάδας, δουλεύαμε από το πρωί μέχρι το βράδυ και την Κυριακή μόνο δουλεύαμε από το πρωί μέχρι το μεσημέρι. Είχαμε δηλαδή ελεύθερο μόνο την Κυριακή από το μεσημέρι μέχρι τις εννιά το βράδυ, μου φαίνεται …
-. Νίκο οι σχέσεις με τα παιδιά τα άλλα;
Κ. Τους φαντάρους; Ε κυρίως κάναμε παρέα εμείς οι τρεις … εγώ, ο Στράτος και ο Γιώργος ο Τζαμανί, έτσι δεν είναι; Αλλά κάναμε και με τα άλλα παιδιά …
Ρ. Κοίταξε, κάναμε και με τα άλλα τα παιδιά, μην ξεχνάς ότι κάποια βράδια φεύγαμε όταν οι άλλοι μένανε στο τάγμα, ας το πούμε τάγμα το χώρο εκεί που μέναμε, και πηγαίναμε σε μια θέση πίσω από το χωριό και εκεί ήταν που τραγουδούσαμε …
Κ. Από Γιάννη Πάριο, μέχρι Νάτσιο, μέχρι Θεοδωράκη …
-. Είπες τώρα κάποιον Εμμανουήλ. Τον αναφέρατε για πρώτη φορά, Εμμανουήλ;
Κ. Αυτός ο ηθοποιός. Ήτανε από τότε …Πρέπει να ήτανε ‘Β’ αυτός, χαρακτηρισμένος ‘Β’ …δεν ξέρω αν ήτανε οργανωμένος αλλά ήτανε αριστερό παιδί.
-. Εσύ Νίκο δεν ανέφερες τι ήσουνα πριν την χούντα.
Κ. Εγώ ήμουνα από τα …ήρθε η ασφάλεια στο σπίτι να με συλλάβει, όταν ήμουνα με κοντά πανταλονάκια για πρώτη φορά …Δημοτικό πήγαινα, είχα κάτι ξαδέρφια στην εξορία και αλληλογραφούσαμε ποιος ξέρει …’50 τόσο, ξέρω γω πόσο ’50 …
-. Πότε είσαι γεννημένος;
Κ. Το ’48. Και έγραφα στα ξαδέρφια μου, ποιος ξέρει τι τους έγραφα εκεί μέσα …και έρχονται μια μέρα … εγώ δεν το θυμάμαι, η μάνα μου το ΄πε μετά που μεγάλωσα. Ήρθανε δυο ασφαλίτες να με συλλάβουνε …΄΄Τον Νίκο τον Καργόπουλο, τι τον θέλετε;΄΄, λέει η μάνα μου. Κατάλαβε ότι ήταν ασφαλίτες. Λέει, ΄΄είμαστε ασφάλεια΄΄, ΄΄να τος εδώ ο Νίκος από δώ΄΄, σηκώθηκαν και έφυγαν. Αλλά από πιο μικρός ακόμα, η μάνα μου, εντάξει ο πατέρας μου δούλευε από το πρωί μέχρι το βράδυ, κι ο πατέρας μου ήτανε αριστερός, συνδικαλιστής, ήτανε από την Ανατολική Θράκη φύγανε το ’22 όλη η οικογένεια και πήγαν στη Θεσσαλονίκη και εκεί επειδή είχαν αναπτύξει συνδικαλιστική δράση κι αυτός και ο θείος μου, μόλις έγινε η διδακτορία του Μεταξά κατεβήκανε Αθήνα για να χαθούνε λίγο, για να μην τους πιάσουν. Εντάξει, μετά εδώ στην Αθήνα ο πατέρας μου… ασχολήθηκε βέβαια στην κατοχή, στην αλληλεγγύη ήτανε. Αλλά μετά, ο πατέρας μου δούλευε από το πρωί μέχρι το βράδυ, έφευγε το πρωί πριν ξημερώσει και γυρνούσε το βράδυ. Η μάνα μου όμως που είχε λίγο πιο ελεύθερο χρόνο, ήτανε οργανωμένη στην Ε.Δ.Α., σε μια Ηλιούπολη που τότε είχε 3-4.000 κατοίκους, ας πούμε ήτανε λασπότοπος. Και θυμάμαι που μ’ έπαιρνε, δήθεν, η μάνα μου βόλτα και πηγαίναμε και έκανε διάφορες επαφές, στα διάφορα σπίτια εκεί πέρα…, και προσέχαμε και εγώ κι αυτή μη μας δει κανένας, δηλαδή … πηγαίναμε μαζί και κάναμε αυτά, δήθεν ότι με πήγαινε βόλτα.
-. Άρα, η δικτατορία σε βρήκε ώριμο, δεν χρειάστηκε …
Κ. Πριν από αυτό, 15 χρόνων είχα ήδη οργανωθεί στη νεολαία της Ε.Δ.Α.. Και μόλις έγινε η νεολαία Λαμπράκη, ήμουνα στη νεολαία Λαμπράκη. Όταν έγινε η δικτατορία το 67, ήμουνα εκεί 18 χρόνων περίπου και ήμουνα ήδη στη νεολαία Λαμπράκη μάλιστα … είχα βγει και δυο μέρες πριν την δικτατορία, είχαν γίνει και εκλογές στο σύλλογο φοιτητών χημείας και είχα βγει και στο συμβούλιο..
-. Νίκο συντηρήσατε στη δικτατορία κάποιο μηχανισμό οι Λαμπράκηδες, κάποια ομάδα, κάτι;
Κ. Να σου πω τώρα ιστορία. Μόλις έγινε η δικτατορία, προσπαθήσαμε να οργανωθούμε, είχαμε… δηλαδή εγώ είχα την ευθύνη του έτους μου, γιατί ήμουνα πρωτοετής και είχαμε μια ομάδα… το χημικό του πανεπιστήμιου ξέρεις. Αλλά προσπαθούσαμε να βρούμε επαφή… με το Ρήγα Φεραίο ήταν η μοναδική οργάνωση τότε που υπήρχε. Το θέμα ήτανε ότι αυτοί που είχαμε στη νεολαία Λαμπράκη καθοδηγητές, είχαμε τον Δημήτρη τον Λαγονίκα, ο οποίος έμενε στα ταμπούρια, τον οποίο είχανε πιάσει και δεν μπορούσαμε να βρούμε επαφή, προσπαθούσαμε και κάναμε κάτι ψιλοπραγματάκια εμείς, αλλά κάποια στιγμή τον αφήσανε τον Δημήτρη, και πιάσαμε επαφή με τον Δημήτρη τον Λαγονίκα… Τις πρώτες μέρες της δικτατορίας.
-. Άρα τον Λαγονίκα τον πιάσανε προληπτικά; Τον απολύσαν με τις μαζικές απολύσεις που έγιναν το πρώτο δίμηνο;
Κ. …να ξέρουμε πότε. Και ακριβώς πάνω από τον Λαγονίκα, ήτανε ο Αριστείδης ο Θεοδωρίδης, …Και μάλιστα, μετά που πιάσανε και μένα, έμεινε ο Δημήτρης μετέωρος, γιατί είχανε πιάσει και τον Αριστείδη … ο Λαγονίκας έμεινε μετέωρος. Με πιάσανε το ’68 στη κηδεία του Παπανδρέου. Όπου βέβαια δεν έμαθε ποτέ η ασφάλεια ότι εγώ ήμουνα οργανωμένος στο Ρήγα Φεραίο. Ποτέ. Και αυτό δεν μου το καταλόγισαν διότι ούτε ο Δημήτρης με κάρφωσε …ούτε εγώ το είπα ποτέ.
-. Ναι. Πόσοι τώρα ήσασταν στο Ρήγα, Νίκο; Μια και το έφερε η συζήτηση δηλαδή και δεν είχατε πιαστεί τότε, έχει αναφερθεί πουθενά, έχουνε γραφτεί αυτά τα στοιχεία, δηλαδή, κάπου. Εσύ είσαι μια περίπτωση που δεν είσαι στις δίκες του ΄΄Ρήγα΄΄;
Κ. Όχι.
-. Δεν έχεις δικαστεί και καταδικαστεί για τον ΄΄Ρήγα΄΄. Μπήκες φυλακή …
Κ. Το ’68.
-. … σε πιάσανε, βασανίστηκες, δικάστηκες, καταδικάστηκες για την υπόθεση …
Κ. Δικάστηκα και καταδικάστηκα γιατί φώναζα συνθήματα στη κηδεία του Παπανδρέου… Ξύλο δεν έφαγα μπαίνοντας, ξύλο έφαγα φεύγοντας από τη φυλακή …. Όταν αποφυλακίσθηκα, ήρθε ο πατέρας μου, με πήρε και πήγαμε σπίτι. Από το Κορυδαλλό. Πήγα Βουλιαγμένης, στις φυλακές ανηλίκων, και εκεί υπάρχει μια μικρή ιστορία. Στις φυλακές ανηλίκων, Λεωφόρο Βουλιαγμένης. Στην αρχή της Λεωφόρου Βουλιαγμένης. Εκεί που είναι τώρα ένα συγκρότημα σχολείων, σ’ ένα λοφάκι. Ήταν εκεί μάλιστα και το αναμορφωτήριο θηλέωνν. Βγαίναμε στα κάγκελα και κάναμε μπανιστήρι. 20 χρόνων ήμουνα. Με πιάσανε στα γενέθλια μου, 3 Νοέμβριου το ’68.Ημέρα των γενεθλίων μου, ετοίμαζα πάρτι το βράδυ … Εκεί βέβαια οι συνθήκες ήτανε αφόρητες, ήμασταν σε ένα θάλαμο, καμιά εικοσαριά, ποινικοί σχεδόν όλοι και τέσσερις ήμασταν οι ανήλικοι από την υπόθεση του … Ήτανε 21 τότε, για να ενηλικιωθείς … και από τους 36 που καταδικαστήκαμε, οι 4 ήμασταν ανήλικοι και πήγαμε, νομίζω ή 4 ή 5 και μας πήγανε εκεί.
Με
κράτησαν μερικές μέρες, στην απομόνωση, στη Μπουμπουλίνας, τώρα πόσες
μέρες έκατσα δεν ξέρω, και μετά είδαν ότι δεν έκανα δήλωση και μ’
άφησαν. Με ξύλο.
-. Πόσο καταδικάστηκες, Νίκο;
Κ. Έφαγα δυο χρόνια.-. Πόσο καταδικάστηκες, Νίκο;
-. Το ’68 Νοέμβρη, Δεκέμβρη.
Κ. Αλλιώς θα έτρωγα περισσότερα, αλλά δεν μάθανε ότι εγώ ήμουνα … Ήμουνα αυτόφωρο και τελικά απεδείχθη ότι είχα τρεις φακέλους, ναι είχα τρεις φακέλους και πήρανε τον έναν μόνο. Γιατί όταν μου ψιλοκάναν εκεί πέρα μια ανάκριση δεν ξέρανε τίποτα. Ενώ μετά, όταν έβγαινα από τη φυλακή, είχανε ειδοποιήσει τους φακέλους. Τέλος πάντων και όταν έγινε αυτό, πήγα και παρουσιάστηκα, δεν ξέρω αν μου είχανε δώσει από τη φυλακή ή ήρθε στο σπίτι ένα χαρτί, ότι έπρεπε να παρουσιαστώ στην ασφάλεια. Πράγματι πήγα στη Μπουμπουλίνας… Βγήκα το… Μάρτιο του 70 με τα 2/3, τότε βγάζανε με τα 2/3. Αποφυλακίζανε αν είχες κάνει τα 2/3 της ποινής. Νομίζω ότι ήτανε Μάρτιος του 70. Και πήγα στην ασφάλεια και δεν με αφήσανε. Με κράτησαν μέσα στην ασφάλεια μετά, και έκατσα μερικές μέρες, δεν θυμάμαι πόσο, εκεί έφαγα το ξύλο … Μπουμπουλίνας … για να κάνω δήλωση.
-. Ότι δεν θα στραφείς εναντίον της επαναστάσεως, δεν είσαι κομμουνιστής;
Κ. Ναι, Καλύβας, Κραβαρίτης, Καραπαναγιώτης, Ζούζουλας… Με κράτησαν μερικές μέρες, στην απομόνωση, στη Μπουμπουλίνας, τώρα πόσες μέρες έκατσα δεν ξέρω, και μετά είδαν ότι δεν έκανα δήλωση και μ’ άφησαν. Με ξύλο. Και μάλιστα κάποια στιγμή λιποθύμησα κιόλας και δεν ξέρω πόσο ξύλο έφαγα από εκεί και πέρα. Τότε θυμάμαι, τη στιγμή λίγο πριν λιποθυμήσω είναι ότι με είχε πιάσει ο Κραβαρίτης από τα μαλλιά, είχα και πιο πολλά μαλλιά τότε ήταν το φοιτητικό μας, και μου κοπανούσε το κεφάλι στον τοίχο… του σπουδαστικού. Παρουσιάζει ο Καραπαναγιώτης και τον Ζούζουλα, οι τρεις τους ήτανε εκεί πέρα, αλλά αυτός … τη στιγμή δηλαδή που λιποθύμησα μου είχε πιάσει τα μαλλιά και μου κοπανούσε το κεφάλι στον τοίχο και λιποθύμησα. Και θυμάμαι τη στιγμή που συνήλθα, όταν μου χτυπούσε εδώ με ένα χαρακάκι ο Ζούζουλας και ήτανε τρόπος για να συνέλθεις.
-. Τα δάχτυλα, τους καρπούς. Τους ξανασυνάντησες αυτούς ποτέ Νίκο;
Κ. Και μετά ο Καλύβας με μια άλλη ομάδα, την οποία δεν την ήξερα, με ξαναφωνάξανε. Μου κάνανε μόνο ψυχολογικά, με αρχίσανε και μου λέγανε ξέρω ‘γω διάφορα και να κάνω δήλωση και λοιπά. Εγώ τους έλεγα ότι δεν κάνω. Με γδύσανε τελείως και επιμένανε πάλι να κάνω δήλωση, λέω ΄΄δεν κάνω΄΄ και λέει ο Καλύβας, ΄΄πήγαινε φέρε τον βούρδουλα με τα ξυράφια να δεις τον πούστη τι θα τον κάνω΄΄. Τον βούρδουλα με τα ξυράφια. Και εκεί τσαντίστηκα κιόλας, λέω ΄΄δεν κάνω πάρτε το απόφαση, κάντε ότι νομίζετε΄΄. Και μετά από ένα δυο λεπτά, ΄΄ντύσου και …΄΄Ναι στη Μπουμπουλίνας Σε άλλο δωμάτιο πάντως έφαγα το ξύλο, από Κραβαρίτη, Ζούζουλα, Καραπαναγιώτη και σε άλλο δωμάτιο είχα πάει με τον Καλύβα και 4-5 άλλους, που δεν τους ξέρω. Αλλά ο Καλύβας, λέω, δεν με χτύπησε, μόνο την ψυχολογική πίεση. Και μετά έκατσα μερικές μέρες, μετά το ξύλο, μου είπε να πάω λίγο … Η μάνα μου είχε την αφέλεια … όταν μου πρωτοεπέτρεψαν να μου φέρει φαΐ και μου έφερε μια μπριζόλα. Που να φάω, μπριζόλα εγώ. Και έμεινα νηστικός ο κακομοίρης, ρούφαγα μόνο να τραβήξω από μέσα ότι … ζουμί γινόταν. Τέλος πάντων. Και μετά, αυτά γίνανε τώρα την άνοιξη του ’70, πήγα στο πανεπιστήμιο, ως τώρα στο πανεπιστήμιο έπαιζε πανικός, γύρω το χαφιεδολόϊ ας πούμε πανικοβλήθηκε και μετά από λίγο, 2-3 μήνες δεν θυμάμαι πόσο ήτανε, μήνες πάντως, με φωνάξανε στο πειθαρχικό. Του πανεπιστήμιου… και με απέβαλαν… με απέβαλαν από το πανεπιστήμιο…. Επειδή, και μάλιστα στο πειθαρχικό δεν θυμάμαι τι ακριβώς, αν έγινε συζήτηση, δεν θυμάμαι αν έγινε συζήτηση, με απέβαλαν πάντως οριστικά από το πανεπιστήμιο, αλλά είχα δικαίωμα έφεσης. Έκανα την έφεση και … ξαναπήγα στη σύγκλητο. Εκεί ήτανε να φτύνεις την πνευματική ηγεσία του τόπου. Ένα τεράστιο τραπέζι, δεν ξέρω πόσοι διάολο, από αυτούς τους κοπρίτες ήτανε, μεταξύ των οποίων και ο Βάργογλης ο συγχωρεμένος, τον ξέρω, ήτανε χημικός αυτός, ο πατέρας του σημερινού καθηγητής του Βάργογλη Γιώργος Βάργογλης. Ήτανε ο μπαμπάς, που ήτανε τότε μέλος της συγκλήτου και ο γιος του είναι τώρα, α και για τον γιο του έχω να πω κάτι. Με τον γιο του ήμασταν μαζί στην Κόρινθο, ο οποίος είναι τώρα καθηγητής …
-. Στην προπαίδευση δηλαδή, στη στράτευση;
Κ. Αυτός είχε παρουσιαστεί κανονικά. Είχε πάρει το πτυχίο του και παρουσιάστηκε κανονικά στην Κόρινθο. Και τον θυμάμαι σε ένα ολόκληρο σύνταγμα, που κάποια στιγμή μας κάνανε εκεί πέρα Ε.Η.Δ.
-. Εθνική;
Κ. Ηθική Διαπαιδαγώγηση … Και κάποια στιγμή ζητήσανε, γιατί ζητούσανε συμμετοχή από τους φαντάρους … με Ήτα, Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση. Και εν πάση περιπτώσει, πετάχτηκε το …, να μην πω καμία κουβέντα, και προθυμοποιήθηκε αυτός και σηκώθηκε και απάντησε στην ερώτηση ας πούμε και συμμετέσχε κι αυτός ως φαντάρος πλέον στην Ε.Η.Δ..
-. Ο σημερινός καθηγητής Βάργογλης.
Κ. Ο οποίος εντάξει κάνει και καλή δουλειά ως καθηγητής, έχει κάνει και κάποιες ωραίες μεταφράσεις, αυτό το λέω γιατί νομίζω σε έναν άνθρωπο πρέπει να αναγνωρίζουμε και τα θετικά όταν καταγγέλλουμε τα αρνητικά. Λοιπόν τέλος πάντων, πήγα μετά στη σύγκλητο, σου λέω ήτανε εκεί όλοι και ο Βάργογλης και τρίτον ο Καίσαρας ο Αλεξόπουλος, ο γνωστός φυσικός …Ο οποίος ήτανε δεξιός γνωστός πριν τη δικτατορία, και μου είπανε εκεί πέρα αν θα ξαναενοχλήσω την Εθνική κυβέρνηση. Τους είπα ότι εγώ τέτοιες δηλώσεις δεν έκανα ούτε στο στρατοδικείο και πολύ περισσότερο στη σύγκλητο του πανεπιστήμιου, την οποία τη θεωρώ κάτι πολύ ψηλά. Ήτανε μάλιστα εκεί και συμμετείχε στις συνεδριάσεις και ένας επίτροπος …
-. Κυβερνητικός επίτροπος Νίκο, έτσι τον λένε και προφανώς θα ήτανε κάποιος συνταγματάρχης με τη στολή του …
Κ. Αυτός συμμετείχε με την στολή του εκεί, ήτανε με χρυσά, δεν θυμάμαι πόσα χρυσά αστέρια είχε, συνταγματάρχης ήτανε; Τέλος πάντων και με απέβαλαν ένα χρόνο, δηλαδή μείωσαν τη ποινή μου από πλήρη αποβολή στον ένα χρόνο με μειοψηφήσαντα μόνον τον Καίσαρα τον Αλεξόπουλο ο οποίος πρότεινε επίπληξη. Όλοι οι άλλοι, όλοι … και τον αναφέρω αυτόν τον, τον γλοιώδη τον Βάργογλη διότι ως χημικός έκανε εργαστήρια εκείνη την εποχή και μάλιστα τύχαινε να κάνω εργαστήρια στο μάθημά του και έπρεπε να πάω να ταχτοποιήσω τις εκκρεμότητες μου, γιατί υποτίθεται ότι μετά από ένα χρόνο θα επανερχόμουνα να συνεχίσω. Ο οποίος μάλιστα είχε το θράσος, γι’ αυτό λέω γλοιώδης, να με συγχαρεί για τη θαρραλέα στάση που είχα στη σύγκλητο. Είχε ψηφίσει πριν μια ώρα την αποβολή μου και μετά με συνεχάρη κιόλας. Όταν τελείωσε αυτός ο ένας χρόνος της αποβολής, ξαναπήγα στο πανεπιστήμιο, έχω διακόψει τρεις φορές το πανεπιστήμιο, και παρακολούθησα πάλι λίγους μήνες εκεί και μετά ήρθε η διακοπή της … τον Νοέμβριο του ’72 … Ήταν το τελευταίο τάγμα του 2ου σώματος στρατού, κάπου εκεί πέρα άρχιζε νομίζω το 3ο σώμα.
-. Και από εκεί σε πήραν για το Γάβρο, μέσω Βέροιας.
Κ. Στη Βυρώνια, εκεί έμεινα σχεδόν όλη μου τη θητεία … Και βεβαίως και εκεί πέρα …
-. Ανάλογη συμπεριφορά.
Κ. Βέβαια. Το πρώτο βράδυ με το που πέσαμε να κοιμηθούμε, με ξυπνήσανε κατά τις μια – δύο το βράδυ … στο γραφείο του επιλοχία και ήτανε εκεί πέρα αξιωματικοί και υπαξιωματικοί, μου φωνάζανε να κάνω δήλωση και τέτοια, τα γνωστά δηλαδή.
-. Δεν θυμάσαι κανέναν πως τον έλεγαν;
Κ. Θυμάμαι … θυμάμαι, βεβαίως εκεί θυμάμαι ονόματα, εκεί θυμάμαι ονόματα …
-. Όλοι αυτοί Στράτο, την έχουνε γλιτώσει, γι’ αυτό εγώ επιμένω στα ονόματα, τουλάχιστον να καταγράφονται τα ονόματα εκείνων, όσο μικροί ή μεγάλοι και να ήτανε, που εκμεταλλεύτηκαν εκείνες τις δίκες και τους βαθμούς που φέρανε και τα προνόμια που είχανε, και βγάλανε τα ένστικτα τους στην επιφάνεια σε βάρος άλλων. Ποιοι ήτανε Νίκο, θυμάσαι ποιοι ήτανε στο;
Κ. Ήμασταν τρεις λόχοι, στο 602 τάγμα πεζικού …Βυρώνια, ναι με ‘υ’, οι τρεις απ’ τους λόχους ήτανε στη Βυρώνια και ο 2ος λόχος, 1ος, 3ος, 4ος, ήμασταν στη Βυρώνια και ο 2ος ήτανε πάνω στη Κοκοτλίριτσα την Παπαδοπούλα, πάνω ψηλά στα σύνορα …Εκεί πέρα θυμάμαι ο δικός μου ο λοχαγός, ανθυπολοχαγός, όλοι αυτοί ανθυπολοχαγοί ήτανε, ο δικός μου λεγότανε Βαϊδάνης …, ο οποίος ήτανε μια μέτρια κατάσταση … Και αυτός χουντικός εμφανιζότανε αλλά στη σκληρότητα απέναντι σε μένα, ήτανε μια μέτρια συμπεριφορά. Αλλά το γαϊδούρι το μεγάλο ήταν ένας Αντωνάκος … Ο οποίος και αυτός (…) ανθυπολοχαγός, λοχαγός του τρίτου λόχου, και ο οποίος από υπερβάλλοντα ζήλο με αναλάμβανε εμένα που ήμουνα σε άλλο λόχο, και αυτός ήτανε ο χειρότερος απ’ όλους.
Ρ. Γενάρης πρέπει να ήτανε που πήγαμε … Γενάρης του ’73.
Κ. Είχε μπει…είχε αλλάξει ο χρόνος. Και ο 4ος λόχος είχε έναν άλλον ανθυπολοχαγό, δεν θυμάμαι το όνομα του, ο οποίος ήτανε ακόμα πιο καλός στη συμπεριφορά του. Κι ο οποίος μάλιστα δεν… τον θυμάμαι να … έβγαλε και λόγους υπέρ… μετά ήτανε οι αξιωματικοί κάτω στα γραφεία, μεταξύ των οποίων και ένας του 2ου γραφείου…, κάποια στιγμή τον μεταθέσανε διοικητή του λόχου που ήτανε πάνω στη Κοκοτλίριτσα… μου είπανε ότι τρελάθηκε κάποια στιγμή και… δεν ξέρω τι έκανε… Τον πήρανε από το 2ο γραφείο και τον πήγανε διοικητή πάνω. Δεν ξέρω αν αλλάζανε περιοδικά για να μην είναι συνέχεια κάποιος εκεί, δεν ξέρω αν πήγε κανονικά. Αλλά αυτό που μου είπανε ότι τούστριψε και πήρε το λόχο να επιτεθεί στη Βουλγαρία… και μ’ αυτόν είχαμε μια ιστορία που με είχε φωνάξει κάποια φορά. Φαίνεται από τότε δεν ήτανε πολύ στα καλά του. Ήτανε τότε που έγινε το δημοψήφισμα το ‘Ναι’ και το ‘Όχι’.
Ρ. 29 Ιουλίου το ’73.
Κ. Ναι, μου λέει, ΄΄Καργόπουλε τι θα ψηφίσεις;΄΄,εγώ μάλιστα και από τότε ποιος ξέρει για ποιο λόγο, ήμουνα και πολύ απομακρυσμένος, ήταν και πολύ καιρό να πάρω άδεια. Του λέω ΄΄θα ψηφίσω λευκό΄΄. ΄΄Γιατί λευκό Καργόπoυλε; Να ψηφίσεις ‘Όχι’ τουλάχιστον΄΄. Του λέω ΄΄το να ψηφίσω ‘Όχι’ σημαίνει ότι σας δίνω το δικαίωμα να κάνετε δημοψήφισμα, εσείς δεν έχετε καν δικαίωμα να κάνετε δημοψήφισμα, και γι’ αυτό θα ρίξω λευκό, γιατί δεν θέλω να νομιμοποιήσω τη διαδικασία αυτή΄΄. Και τότε μου βγάλανε, ότι ήμουνα με τον Ανδρέα Παπανδρέου ο οποίος, μετά έμαθα, ότι μόνο αυτός είχε βγάλει γραμμή για λευκό. Ενώ η αριστερά … γραμμή για ‘Όχι’. … Λοιπόν να τελειώσω πρώτα με αυτόν… ήτανε λοχαγός ή υπολοχαγός, ήτανε ήδη στο 2ο γραφείο, δεν θυμάμαι το όνομα του, σου λέω ότι από τότε κάτι δεν πήγαινε καλά σε αυτόν και με ρώτησε, ΄΄για πες μου κάτι ρε Καργόπουλε, εάν βρεθούμε κάποια στιγμή αντιμέτωποι θα σου κάνει η καρδιά να με σκοτώσεις;΄΄ Του λέω ΄΄εξαρτάται κυρ λοχαγέ, κάτω από ποιες συνθήκες θα βρεθούμε αντιμέτωποι΄΄.. Λοιπόν τέλος πάντων, στη Βυρώνια που έμεινα σχεδόν όλη μου τη θητεία, υπήρχανε περίοδοι που φαινότανε ότι τα πράγματα ήταν πιο μαλακά, μάλιστα επειδή το έπαιζα και αθλητής εκεί, έκανα τον παναθλητή, σε όλα τα αγωνίσματα μέσα ήμουνα, άλματα, τρέξιμο, βόλεϊ, ότι θέλεις. Ήτανε πραγματικά μια πολύ μεγάλη ανακούφιση για μένα και αρκετές φορές μου επέτρεπαν …Στη Βυρώνια υπήρχανε φάσεις και φάσεις. Έβλεπες ότι από τη συμπεριφορά τους, ότι σε άλλες φάσεις σου φερόντουσαν ήρεμα και είχες μια ασφάλεια, ενώ σε άλλες φάσεις πάλι … δεν ήξερες τι θα γίνει την επόμενη μέρα. Λοιπόν από τη Βυρώνια σου είπα ότι, εκεί έκανα σχεδόν όλη μου τη θητεία από το Γενάρη του 73 μέχρι τον Μάιο του ’74 και μετά πάλι τους τελευταίους 2 – 3 μήνες. Όταν έγινε η μεταπολίτευση υπήρξε νόμος, ότι ο χρόνος, καταρχήν υπήρξε νόμος ότι σε όσους φοιτητές διεκόπη η αναβολή την ξαναπαίρνουν, το ξερές αυτό;… Αμέσως μετά την μεταπολίτευση ο Αβέρωφ, σαν υπουργός άμυνας, είχε περάσει νόμο στη βουλή ότι όλοι οι φοιτητές των οποίων η αναβολή διεκόπη, διότι μετά από εμάς τους οκτώ, αν ήμασταν οκτώ, εγώ νομίζω ότι ήμασταν τελικά οι δύο μας, με τον Παπαπέτρο, των πολλών φοιτητών διεκόπη η αναβολή με τα γεγονότα της νομικής, τον Φεβρουάριο του 73. Ψήφισε, λοιπόν αυτό, ότι αυτοί ξαναπαίρνουν πίσω την αναβολή τους και συνεχίζουν τις σπουδές τους. Πήγαινε η μάνα μου, σχεδόν κάθε μέρα, στο γραφείο του Αβέρωφ, και δεν μου έδινε ο … πίσω την αναβολή και δεν της έλεγε και γιατί, μάλιστα με έναν υπασπιστή του εκεί πέρα, δεν θυμάμαι το όνομα του πως λεγότανε, είχε γίνει τσιμπούρι η μάνα μου. ΄΄Γιατί όλος ο κόσμος ο άλλος, ξαναγύρισε στα πανεπιστήμια του και ο γιος μου δεν γυρνάει;΄΄. Και δεν της έλεγε και τίποτα, ΄΄θα δούμε, θα κάνουμε, θα δείξουμε΄΄ και τελικά με απέλυσαν λίγες μέρες πριν από την κανονική λήξη …Οκτώβριο του ’74.
-. Γιατί το κάνανε αυτό Νίκο;
Κ. Δεν μου είπαν. Δεν είπαν στη μάνα μου ποτέ, ούτε εγώ έμαθα γιατί κάνανε αυτή πάλι τη τιμητική εξαίρεση για μένα. Διότι όταν μου έκοψαν την αναβολή, εγώ επειδή δεν ήμουνα φοιτητής, αυτόν τον έναν χρόνο που με είχαν αποβάλλει, δεν ήμουνα και μετά στα κόλπα τα πολλά τα φοιτητικά, και μόλις ξαναγύρισα στο πανεπιστήμιο, μετά την αποβολή μου, είχανε αρχίσει κάτι, δηλαδή είχανε κάπως αφήσει κάποιες ελευθερίες, γινόντουσαν συνελεύσεις φοιτητικές και τα λοιπά, είχανε ψιλοδιαμορφωθεί οι παρατάξεις τότε, …Το ’72. Και ετοίμαζε ο Παπαδόπουλος την… Κάπως το έλεγε. Και βγήκα… είχε γίνει μια συνέλευση, στην οποία σου λέω δεν πρωτοστατούσα σ’ αυτά, απλώς έγινε μια συνέλευση, πήγα και εγώ στη συνέλευση, τα περισσότερα παιδιά δεν τα ‘ξερα, Θέλω να πω, ότι μου κάναν τιμητική εξαίρεση και όταν με στρατεύσανε πρώτο, χωρίς να είμαι ενεργός … βγήκα 2 – 3 λεπτά, και μίλησα στην συνέλευση αλλά είχανε βγει ένα σωρό κόσμος. Και μετά πάλι ήμουνα ο μόνος που δεν μου έδωσε πίσω νωρίς την αναβολή.Και μετά …
ΣΥΝΕΧΕΙΖΕΤΑΙ
===========================================================================================================================================================================
Β)Ο τρόμος των χουντικών αξιωματικών στο ενδεχόμενο να πολεμήσουν!
21.11.2013 | 00:10
Η
χούντα είχε καταφέρει να διαλύσει το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων.
Αξιωματικοί που μόνο στόχο είχαν να “πατάξουν” όσους στρατιώτες ήταν
“ύποπτοι”. Από στρατιωτική εκπαίδευση όμως τίποτα. Αλλά και οι ίδιοι
όταν υπήρξε η υποψία ότι θα χρειαστεί να πολεμήσουν ,τότε με τη Κύπρο,
έδειξαν ανίκανοι και τρομοκρατημένοι.Το τελευταίο μέρος της συνέντευξης των δύο στρατιωτών που έκαναν θητεία στο τελείωμα της χούντας στον Αντώνη Κακαρά.
Διαβάστε ΕΔΩ τα προηγούμενα μερη της συνέντευξης – συζήτησης
-. Για την επιστράτευση λες τώρα.
Κ. Ναι. Ζήτησε μια μέρα να του πάω έναν καφέ, παρήγγειλε καφέ και να μου τον φέρει ο Καργόπουλος. Και τον βρίσκω στο αντίσκηνο έτσι πεθαμένο. Ήτανε τότε που είχε βγει μια βρώμα ότι πάμε για Κύπρο να του πω την γνώμη μου αν θα πάμε Κύπρο ή δεν θα πάμε, να του δώσω θάρρος με αλλά λόγια εγώ δηλαδή …
-. Αυτή την κατάσταση Νίκο μπορείς να την γενικεύσεις και να πεις ότι λίγο πολύ το ίδιο συνέβαινε σε όλες τις ένοπλες δυνάμεις τότε; Ότι δηλαδή οι αξιωματικοί …
Κ. Είναι από ανθρωπάκια έως χουντικοί καθίκια ας πούμε.
-. Δεν είσαι λίγο άδικος, δεν νομίζεις ότι υπερβάλλεις …
Κ. Νομίζω ότι οι υπόλοιποι πρέπει να ήτανε εξαιρέσεις. Τουλάχιστον στις μονάδες σαν τις δικές μας. Τώρα τι γινόταν σε άλλου είδους μονάδες, δηλαδή σε διοικητικές υπηρεσίες, σε …, ξέρω ‘γω οτιδήποτε …
-. Δηλαδή στάσου Νίκο, αν σε βάζανε σήμερα να κάνεις μια έκθεση και να πεις, ποια η άποψη σου για τους μόνιμους στρατιωτικούς κατά τη διάρκεια της δικτατορίας στις μάχιμες μονάδες της βορείου Ελλάδος; Γιατί αυτές γνώρισες, δεν γνώρισες;
Κ. Το κακό είναι ότι γνώρισα μόνο μια. Εγώ ήμουνα σε ένα τάγμα μόνο και γνώρισα τρεις λοχαγούς και δύο …
-. Πήγες όμως και σε προπαίδευση …Στην Κόρινθο.
Κ. Φρικτή η κατάσταση. Δηλαδή εκεί είναι ακόμα χειρότερα. Δηλαδή όλοι, όλοι, όλοι, όλοι… μαρτύρησα με όλους …
-. Μετά έκανες παρέα με συνάδερφους άλλους στρατεύσιμους, άκουγες και άλλες μονάδες …Ποια είναι η πεποίθηση που έχεις σήμερα για εκείνη την εποχή;
Κ. Δεν βρέθηκε σε ολόκληρη Κόρινθο, που είναι σύνταγμα έτσι, και εκεί πέρα ήμουνα δακτυλοδειχτούμενος έτσι, δεν βρέθηκε ένας άνθρωπος να μου πει μια κουβέντα, να μου απαλύνει λίγο ρε παιδί μου, να με πλησιάσει και να μου πει κάτι άσχετο που να δείξει … εν πάση περιπτώσει κάποιος να με ανακουφίσει λίγο.
-. Αυτά 1972; Μιλάμε για αξιωματικούς που έχουνε βγει από τη σχολή ένα ή δύο χρόνια νωρίτερα …
Κ. Στην Κόρινθο είχαμε και πιο πολλά.
-. Και πιο πολλά. Που σημαίνει ότι δεν μπορεί μέσα σε μια πενταετία η δικτατορία να είχε καταφέρει να φέρει στα νερά της ή ότι επιθυμούσε να είναι αυτό το σώμα των αξιωματικών έτσι;
Κ. Εάν μου έκανε κάποιος την ερώτηση, θα έλεγα ότι δεν μπορώ να έχω παρά μόνο μια πολύ μερική άποψη για πέντε δέκα ανθρώπους.
-. Για συγκεκριμένες μονάδες.
Κ. Για συγκεκριμένες ναι. Ξέρω για την Κόρινθο που έζησα δυο μήνες και για την Βυρώνια που έζησα 1 ½ χρόνο.
-. Αν έκανες εκτίμηση για όλες τις ένοπλες δυνάμεις τι θα έλεγες για αυτό το σώμα των αξιωματικών και των υπαξιωματικών; Η γενική σου δηλαδή εντύπωση για τους αξιωματικούς, έστω στρατού ξηράς που έζησες, εκείνες τις περιόδου γενικότερα, ποια είναι σήμερα;
Κ. Σου λέω ότι δεν ξέρω παρά μόνον αυτούς τους πέντε δέκα ανθρώπους. Πέντε δέκα από την Κόρινθο και τέσσερις πέντε από τη Βυρώνια. Από εκεί και πέρα λειτουργώ σαν ένας πολίτης, δηλαδή σαν μια γυναίκα που δεν έχει πάει ποτέ στρατό. Θα σου πω ό,τι έχω ακούσει από και πέρα για ένα σωρό αξιωματικούς που τους αποτάξανε, που τους βασανίσανε, που τους σκοτώσανε, που τους φυλακίσανε, όπως εσύ, ο Μιχάλης, ο Μουστακλής …
-. Άρα αν δεχτούμε ότι η γενικότερη αυτή κατάσταση των αξιωματικών όπως την περιέγραψες, σ’ αυτό το συγκεκριμένο και εσύ και ο Στράτος, λογικά ο μηχανισμός αυτός της δικτατορίας τους ήλεγχε πολύ εύκολα. Δεν είχε μεγάλη δυσκολία να τους ελέγξει. Και με μια Ε.Σ.Α. παντοδύναμη επιλεγμένη με πολύ μεθοδικό τρόπο, επιλεγμένα ένα – ένα άτομα της Ε.Σ.Α;
Κ. Η εικόνα που έχω, είναι αυτή. Αλλά επαναλαμβάνω ότι είναι μερική, από την Κόρινθο και από το 602 τάγμα πεζικού.
Ρ. Και είναι και κάτι ακόμα. Ότι εμείς ήμαστε απλοί φαντάροι. Εκείνοι είναι αξιωματικοί, είναι μια άλλη κατηγορία. Δεν μπορούνε να προσεγγίσουνε εμάς και να μας πούνε τα αισθήματα τους για την χούντα. Μπορεί μεταξύ τους να είχανε κάποιες συναναστροφές και να καταφέρονται κατά της χούντας, κατά του Παπαδόπουλου, εναντίον όλων αυτών. Δεν θα τα πούνε σε μας. Ανεξάρτητα αν ξέρουν ότι …
Κ. Τι μπορούσε να κάνει ένας, αυτό που είπα προηγουμένως. Κάποια στιγμή, δε λέω να με φωνάξει κάποιος εκεί, διασταυρωνόμαστε κάπου, να μου πει, κάτι ρε παιδί μου για το ποδόσφαιρο ή δεν ξέρω ‘γω τι, για κάτι άσχετο, ή ξέρω ‘γω, που να σου δείξει μια ανθρώπινη συμπεριφορά. Δεν το έκανε κανείς.
Ρ. Ναι αλλά ήξερε ότι άλλα δέκα μάτια σας βλέπουνε και είσαι χαρακτηρισμένος.
Κ. Όχι ρε παιδί μου. Κάποια στιγμή που ήμαστε οι δυο μας, που διασταυρωνόμαστε. Δύο χρόνια ήμουνα σε ένα … σε ένα λόχο ήμουνα δύο χρόνια. Δεν πέρασε … ή με φωνάξανε στο κάτω κάτω της γραφής και ένα σωρό με φωνάζανε και ήμασταν οι δύο μας. Και συζητούσαμε ένα σωρό πράγματα. Εάν αφαιρέσεις αυτόν που σου λέω του 2ου γραφείου, που με ρώτησε αν θα τον σκοτώσω ή όχι, που φάνηκε εκεί κάτι, που και πάλι δεν με ξέρει δεν μου έδειξε καμία συμπάθεια, δεν υπήρξε ένας που να πω ρε παιδί μου, είπα μια κουβέντα. Μια κουβέντα.
Ρ. Εμένα με είχε καλέσει ο Σαρκόπουλος, κανά μήνα πριν από την επέτειο τις 21 Απριλίου το ’74, και μου λέει, ΄΄κοίταξε επειδή ξέρω ότι΄΄, μάλιστα τον κούρευε ο κουρέας του και εγώ ήμουνα δίπλα προσοχή, ΄΄και επειδή ξέρω ότι είσαι μορφωμένος θα ήθελα να ετοιμάσεις έναν λόγο για την 21 Απριλίου΄΄. Του λέω,΄΄ συγνώμη αλλά εγώ είμαι μαθηματικός΄΄, μου λέει ΄΄δεν έχει σημασία έχεις τελειώσει πανεπιστήμιο΄΄. Του λέω, ΄΄συγνώμη αλλά δεν θα μπορέσω να τον γράψω΄΄. Μου λέει ΄΄αν δεν γράψεις αυτόν τον λόγο δεν παίρνεις άδεια για το σπίτι σου΄΄. Πραγματικά άδεια πήρα τον επόμενο χρόνο, δηλαδή επί δέκα έντεκα μήνες έμεινα εκεί πέρα. Ούτε μια μέρα άδεια. Σαρκόπουλος Γεώργιος με τη γυναίκα του Ουρανία, την Ουρανίτσα μας την έλεγε εκεί πέρα.
-. Περνώντας τα χρόνια Στράτο συνάντησες κανέναν άλλο από όλους αυτούς;
Ρ. Όχι, όχι.
-. Εσύ Νίκο;
Κ. Τώρα θυμάμαι ένα όνομα έναν δεκανέα που είχα, τσογλάνι πραγματικά, εγώ δεν είμαι εκδικητικός τύπος αλλά αυτόν τον άνθρωπο ρε παιδί μου, Κωνσταντινίδης λεγότανε από την Ξάνθη ήτανε, μικρό όνομα δεν θυμάμαι, τσόγλανος ήτανε, προσπαθούσε να …
-. Δεν έχει νόημα να αναφερθεί κανείς σε στρατεύσιμους της εποχής. Δεν έχει νόημα. Αντιπροσώπευαν αυτό που ήτανε και ο λαός μας δηλαδή. Βέβαια ερχότανε η δικτατορία και οι μηχανισμοί της σε μια ηλικία πολύ τρυφερή, αδιαμόρφωτη ακόμα. 17, 18, 20 χρόνων παιδιά. Τον πλάθεις τον άλλον. Βέβαια ο τρόπος που χρησιμοποιούσαν αυτή την Ε.Η.Δ. αυτή την βλακώδη διαδικασία ήτανε … αλλά έναν αδύνατο χαρακτήρα εύκολα τον παροχέτευες εκεί που ήθελες …
Κ. Και ένα παιδί που δεν είχε και γνώσεις …Και προσωπικά σου λέω, εγώ παρότι έζησα έτσι αυτό τον στρατό και όποτε ξαναπήγα εκεί προς τα πάνω, εγώ τον έχω αγαπήσει τον στρατό ρε Στράτο, δεν ξέρω γιατί.
Ρ. Το μόνο καλό …είναι ότι δένεσαι με κάποιους ανθρώπους.
Κ. Δηλαδή, όταν είδα μόλις γυρίσαμε πάνω μετά την μεταπολίτευση πίσω στην Βυρώνια αυτή τη διάλυση, προσπαθούσα και εγώ, όσο μπορώ, παράδειγμα ήμουνα τουφεκιοφόρος, τουφεκιοφόρος χωρίς τουφέκι μάλιστα, το περισσότερο διάστημα είχα να κάνω …
-. Πήγες Νίκο και δεν σας δώσανε;
Κ. Εμένα δεν μου δώσανε … από τα μάτια, δεν είχα τίποτε άλλο, μυωπία μόνο. Εντάξει …
-. Είπες για διάλυση, τι διάλυση εννοείς δηλαδή;
Κ. Σου λέω είχανε χεστεί όλοι οι αξιωματικοί και μόνο αυτό το παιδί ο ανθυπολοχαγός και προσπαθούσα και εγώ στο μέτρο των δυνατοτήτων μου, αν και απλός φαντάρος, και ο (…) και τα λοιπά όλη αυτή η παρέα που είχαμε κάνει, να κρατήσουμε λίγο το ηθικό των ανθρώπων. Δηλαδή εκείνη την στιγμή αισθάνθηκα σα να έχω την ευθύνη, σαν να ήτανε αυτός ο ταγματάρχης και εγώ να ήμουνα … να ήτανε αυτός ο επικεφαλής του τάγματος και εγώ να ήμουνα… ο αναπληρωτής του.
-. Ο έφεδρος ανθυπολοχαγός δηλαδή …
Κ. Να είναι αυτός που ουσιαστικά λειτουργούσε ως ο διοικητής του τάγματος και εγώ ως ο υποδιοικητής. Έτσι αισθανόμουνα τον εαυτό μου.
-. Μιλάμε για το 1974 …… μεταπολίτευση
Κ. Όταν ξαναγυρίσαμε …Δεν είχε γίνει ακόμα.
Κ. Υπήρχε χούντα ακόμα, σου λέω αισθάνθηκα την ανάγκη να υπηρετήσω την πατρίδα μου τότε για πρώτη φορά.
-. Να προσφέρεις δηλαδή για να στηριχτεί … το τάγμα …
Κ. Θα πάμε να πολεμήσουμε ρε παιδί μου, ναι. Ότι πρέπει να πάμε να πολεμήσουμε. Και αυτό φαίνεται το έμαθε και ο Βαϊδάνης και με φώναξε να του δώσω και αυτουνού κουράγιο. Και του είπα να ξεχάσουμε ότι έγινε γιατί τώρα μπορεί να χρειαστεί να πολεμήσουμε.
-. Δηλαδή οι μόνιμοι αξιωματικοί της μονάδας …
Κ. Είχανε χεστεί. Το 602. Ανύπαρκτοι.
-. Πόσοι ήτανε αυτοί οι αξιωματικοί;
Κ. Ο διοικητής, ο υποδιοικητής και τρεις λοχαγοί, και ένας που ήρθανε …τους είχανε φέρει … τους είχανε επιστρατεύσει. Τους οποίους δεν τους πολυγνώρισα, γιατί αμέσως μετά μας σκορπίσανε, μας πήρανε μετά από τη Βυρώνια και μας πήγανε Πετρίτσι εμάς. Πάλι στο βουνό, κάτω από δέντρα ήμασταν.
-. Αυτό που ενδιαφέρει Νίκο είναι η γνώμη ενός στρατεύσιμου με ιδεολογική καθαρότητα εκείνη την περίοδο, που ήξερε να βλέπει και να ξεχωρίζει πράγματα που οι συνομήλικοι του δεν τα ξεχώριζαν ίσως. Αυτό ενδιαφέρει.
Ρ. Δεν μπορούσαμε να στηριχτούμε απάνω στους αξιωματικούς. Πρέπει να πούμε ότι ο Προκοπέας, ο οποίος ήτανε λοχαγός του 4ου λόχου τότε, δεν είχε τα φόντα, δεν σε έπειθε ότι θα μας πάει για πόλεμο, ήμαστε … πως το λένε … στρατιωτικά ανέτοιμοι να πολεμήσουμε τον εχθρό. Είχε φόβους ο άνθρωπος.
Κ. Και να ήμασταν έτοιμοι τεχνικά, από τεχνική άποψη πανέτοιμοι, αυτοί οι άνθρωποι δεν ήτανε σε θέση να πολεμήσουνε. Είχανε παραλύσει παιδί μου, ο λοχαγός …Η δικτατορία τους είχε διαπαιδαγωγήσει όλους αυτούς, να είναι μαντρόσκυλα των αμερικανών, και να φυλάνε … να είναι καταπιεστές του ελληνικού λαού και όχι υπερασπιστές της πατρίδας. Αυτό ήτανε σαφές.
-. Μια και ανέφερες Νίκο για πρώτη φορά το θέμα Αμερικανοί, στην Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση ή σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, εκείνα τα χρόνια που είσαστε στρατεύσιμοι, που είδατε εσείς το ρόλο των αμερικάνων; Ή οποιαδήποτε άλλο μηχανισμό που σχετιζότανε με την Αμερική ή το ΝΑΤΟ να έχει κάποια σημασία πάνω …
Κ. Μες στη μονάδα που ήμασταν, τους Αμερικανούς δεν τους είδαμε πουθενά, απλώς πριν πάμε φαντάροι και με όσα ξέραμε και πριν τη διδακτορία, και με όσα είχαμε ακούσει και στο διάστημα μέχρι να πάμε φαντάροι και στις φυλακές και τα λοιπά, ξέραμε ότι η δικτατορία ήτανε όνειρο των αμερικανών.
-. Άλλο αυτό, λέμε για την Ε.Η.Δ.. Την Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση.
Κ. Τίποτα.
Ρ. Κύριο μέλημα τους ήτανε ο από βορά κίνδυνος.
Κ. Ο αντικομουνισμός. Ο κομμουνισμός και οι συνοδοιπόροι.
-. Το Ν.Α.Τ.Ο. και Αμερική δεν έπαιζαν ρόλο;
Κ. Όχι, όχι.
Ρ. Δεν θυμάμαι ποτέ κανά θέμα …
-. Η Τουρκία το κυπριακό;
Κ. Τίποτα, τίποτα.
-. Ε.Η.Δ. για Τουρκία τίποτα;
Κ. Τίποτα.
-. Μόνο για κομμουνισμό, τίποτε άλλο;
Ρ. Και για τον χριστιανισμό.
Κ. Κομμουνισμός και συνοδοιπόροι.
Ρ. Και για τον χριστιανισμό, ότι ήμαστε χριστιανοί και πρέπει να το αποδείξουμε στους άθεους …Δεν νομίζω ότι … απλά είναι ανέκδοτο …Ρωτάει ο Σταματάκης, γιατί αυτός μας έκανε κυρίως Ε.Η.Δ., τι ξέρουμε για τον χριστιανισμό. Και αφού είπανε όσοι ξέρανε ορισμένα πράγματα, λέει ο Όμηρος …
-. Ο Σταματάκης τι ήτανε είπαμε;
Ρ. Λοχαγός του τρίτου λόχου στο 613. Λέει ο Όμηρος, ΄΄κύριε λοχαγέ να ρωτήσω κάτι;΄΄ Για λέγε ρε Όμηρε΄΄. ΄΄Δεν μου λέτε κύριε λοχαγέ ο Χριστός ήταν χριστιανός; ΄΄ Και το έλεγε χωρίς να καταλαβαίνει την έννοια χριστιανισμός. Ήταν ο φαντάρος, ο οποίος είχε αλλάξει άρβυλα δύο φορές παραπάνω από εμάς, γιατί όταν έλεγαν προσοχή και ανάπαυση χτύπαγε τα πόδια του, γιατί πίστευε τους λοχαγούς που λέγαν ΄΄ χτυπήστε δυνατά να μας ακούσουνε οι γιουγκοσλάβοι να φοβηθούνε΄΄ .Χτύπαγε με όλη τη δύναμη του και είχε χαλάσει τα άρβυλα του. Αυτό ήταν το επίπεδο δηλαδή.
-. Στρατή για να ‘μαστε και δίκαιοι, το επίπεδο ενός ποσοστού των στρατεύσιμων από αυτούς που επάνδρωναν που στελέχωναν αυτές τις μονάδες που ήτανε δύσκολες συνήθως αυτές οι μονάδες, πρέπει να το πούμε εδώ, στελεχωνόντουσαν από ποιους; Δεν στελεχώνονταν από παιδιά της αστικής τάξης… ένα σωρό παιδιά αυτής της τάξης, για να μην πω το σύνολο, δεν πηγαίνει και κάνει τη θητεία του στα σύνορα που πήγατε εσείς. Επομένως δεν μπορούμε να πούμε ότι αντιπροσώπευε τη μέση κατάσταση κουλτούρας, παιδείας, εκείνης της εποχής ο στρατεύσιμος του 602 τάγματος πεζικού. Δεν την αντιπροσώπευε.
Κ. Ήταν σαν και το όνομα του λοχαγού αυτουνού του… του 2ου γραφείου, Στεργίου πρέπει να ήτανε…Ο οποίος ήτανε στο δεύτερο γραφείο και μετά πήγε επάνω στο 2ο λόχο και…
Ρ. Σύνορα με Βουλγαρία εδώ πάνω, ε; Ήτανε χειμώνα κοντά
Κ. Στο ίδιο τάγμα το 602. Οι τρεις λόχοι ήταν κάτω και ο ένας πάνω στο βουνό στο Κοκοτλίριτσα
Ρ. Και θυμάμαι όταν μας πήγανε και εμάς εκεί πάνω από τη Βυρώνια στο Μπέλες, που ήτανε δίπλα ο Στρυμόνας, τρεις ώρες κατέβασμα ανέβασμα με τα πόδια, και δεν είχαμε νερό να πιούμε, μας δίνανε ένα παγούρι την ημέρα, για ξύρισμα και για να πιούμε. Και κάναμε κάτι έργα εκεί, δεν ξέρω τι φτιάχναμε, και είχε ένα βαρέλι με ασβέστη και πάνω από τον ασβέστη είχανε νερό και την κρούστα που σχηματίζεται στο νερό. Πηγαίναμε και βγάζαμε την κρούστα και πίναμε από εκεί νερό. Χωρίς να… Πράγματα που τώρα δεν τα διανοείσαι. Ήρθαν οι γονείς μου, με τον αδερφό μου για να με δούνε και πάω και ζητάω άδεια από τον διοικητή, του λέω ΄΄έχουν έρθει οι γονείς μου στη Βυρώνια … και έχω να τους δω πάρα πολύ καιρό΄΄. Και μου λέει, ΄΄δεν έχεις να πας πουθενά΄΄. Του λέω, ΄΄μα ήρθανε από Αθήνα για να με δούνε μετά από τόσο καιρό εμείς΄΄ …
-. Στράτο ποιος διοικητής, ποιος, ο Φαρμάκης;
Ρ. Δεν ήτανε ο Φαρμάκης εκεί πάνω. Δεν ήτανε ο Φαρμάκης. Και κατέβηκα κρυφά με μια υδροφόρα που κατέβαινε και μετά πάλι με …
-. Ποιο μήνα Στράτο;
Ρ. Ιούλιο.
-. Ιούλιο ’74. Ο Στράτος ο Ρουμελιώτης και ο Νίκος ο Καργόπουλος, 7 του Γενάρη το 2002. Για να το γράψει τούτο δω το μαραφέτι για να ξέρουμε …
Κ. Ποια είναι τα άτομα …
-. … και ποιοι μιλάνε. Εντάξει παιδιά ευχαριστώ πολύ.
Διαβάστε ΕΔΩ τα προηγούμενα μερη της συνέντευξης – συζήτησης
-. Για την επιστράτευση λες τώρα.
Κ. Ναι. Ζήτησε μια μέρα να του πάω έναν καφέ, παρήγγειλε καφέ και να μου τον φέρει ο Καργόπουλος. Και τον βρίσκω στο αντίσκηνο έτσι πεθαμένο. Ήτανε τότε που είχε βγει μια βρώμα ότι πάμε για Κύπρο να του πω την γνώμη μου αν θα πάμε Κύπρο ή δεν θα πάμε, να του δώσω θάρρος με αλλά λόγια εγώ δηλαδή …
-. Αυτή την κατάσταση Νίκο μπορείς να την γενικεύσεις και να πεις ότι λίγο πολύ το ίδιο συνέβαινε σε όλες τις ένοπλες δυνάμεις τότε; Ότι δηλαδή οι αξιωματικοί …
Κ. Είναι από ανθρωπάκια έως χουντικοί καθίκια ας πούμε.
-. Δεν είσαι λίγο άδικος, δεν νομίζεις ότι υπερβάλλεις …
Κ. Νομίζω ότι οι υπόλοιποι πρέπει να ήτανε εξαιρέσεις. Τουλάχιστον στις μονάδες σαν τις δικές μας. Τώρα τι γινόταν σε άλλου είδους μονάδες, δηλαδή σε διοικητικές υπηρεσίες, σε …, ξέρω ‘γω οτιδήποτε …
-. Δηλαδή στάσου Νίκο, αν σε βάζανε σήμερα να κάνεις μια έκθεση και να πεις, ποια η άποψη σου για τους μόνιμους στρατιωτικούς κατά τη διάρκεια της δικτατορίας στις μάχιμες μονάδες της βορείου Ελλάδος; Γιατί αυτές γνώρισες, δεν γνώρισες;
Κ. Το κακό είναι ότι γνώρισα μόνο μια. Εγώ ήμουνα σε ένα τάγμα μόνο και γνώρισα τρεις λοχαγούς και δύο …
-. Πήγες όμως και σε προπαίδευση …Στην Κόρινθο.
Κ. Φρικτή η κατάσταση. Δηλαδή εκεί είναι ακόμα χειρότερα. Δηλαδή όλοι, όλοι, όλοι, όλοι… μαρτύρησα με όλους …
-. Μετά έκανες παρέα με συνάδερφους άλλους στρατεύσιμους, άκουγες και άλλες μονάδες …Ποια είναι η πεποίθηση που έχεις σήμερα για εκείνη την εποχή;
Κ. Δεν βρέθηκε σε ολόκληρη Κόρινθο, που είναι σύνταγμα έτσι, και εκεί πέρα ήμουνα δακτυλοδειχτούμενος έτσι, δεν βρέθηκε ένας άνθρωπος να μου πει μια κουβέντα, να μου απαλύνει λίγο ρε παιδί μου, να με πλησιάσει και να μου πει κάτι άσχετο που να δείξει … εν πάση περιπτώσει κάποιος να με ανακουφίσει λίγο.
-. Αυτά 1972; Μιλάμε για αξιωματικούς που έχουνε βγει από τη σχολή ένα ή δύο χρόνια νωρίτερα …
Κ. Στην Κόρινθο είχαμε και πιο πολλά.
-. Και πιο πολλά. Που σημαίνει ότι δεν μπορεί μέσα σε μια πενταετία η δικτατορία να είχε καταφέρει να φέρει στα νερά της ή ότι επιθυμούσε να είναι αυτό το σώμα των αξιωματικών έτσι;
Κ. Εάν μου έκανε κάποιος την ερώτηση, θα έλεγα ότι δεν μπορώ να έχω παρά μόνο μια πολύ μερική άποψη για πέντε δέκα ανθρώπους.
-. Για συγκεκριμένες μονάδες.
Κ. Για συγκεκριμένες ναι. Ξέρω για την Κόρινθο που έζησα δυο μήνες και για την Βυρώνια που έζησα 1 ½ χρόνο.
-. Αν έκανες εκτίμηση για όλες τις ένοπλες δυνάμεις τι θα έλεγες για αυτό το σώμα των αξιωματικών και των υπαξιωματικών; Η γενική σου δηλαδή εντύπωση για τους αξιωματικούς, έστω στρατού ξηράς που έζησες, εκείνες τις περιόδου γενικότερα, ποια είναι σήμερα;
Κ. Σου λέω ότι δεν ξέρω παρά μόνον αυτούς τους πέντε δέκα ανθρώπους. Πέντε δέκα από την Κόρινθο και τέσσερις πέντε από τη Βυρώνια. Από εκεί και πέρα λειτουργώ σαν ένας πολίτης, δηλαδή σαν μια γυναίκα που δεν έχει πάει ποτέ στρατό. Θα σου πω ό,τι έχω ακούσει από και πέρα για ένα σωρό αξιωματικούς που τους αποτάξανε, που τους βασανίσανε, που τους σκοτώσανε, που τους φυλακίσανε, όπως εσύ, ο Μιχάλης, ο Μουστακλής …
-. Άρα αν δεχτούμε ότι η γενικότερη αυτή κατάσταση των αξιωματικών όπως την περιέγραψες, σ’ αυτό το συγκεκριμένο και εσύ και ο Στράτος, λογικά ο μηχανισμός αυτός της δικτατορίας τους ήλεγχε πολύ εύκολα. Δεν είχε μεγάλη δυσκολία να τους ελέγξει. Και με μια Ε.Σ.Α. παντοδύναμη επιλεγμένη με πολύ μεθοδικό τρόπο, επιλεγμένα ένα – ένα άτομα της Ε.Σ.Α;
Κ. Η εικόνα που έχω, είναι αυτή. Αλλά επαναλαμβάνω ότι είναι μερική, από την Κόρινθο και από το 602 τάγμα πεζικού.
Ρ. Και είναι και κάτι ακόμα. Ότι εμείς ήμαστε απλοί φαντάροι. Εκείνοι είναι αξιωματικοί, είναι μια άλλη κατηγορία. Δεν μπορούνε να προσεγγίσουνε εμάς και να μας πούνε τα αισθήματα τους για την χούντα. Μπορεί μεταξύ τους να είχανε κάποιες συναναστροφές και να καταφέρονται κατά της χούντας, κατά του Παπαδόπουλου, εναντίον όλων αυτών. Δεν θα τα πούνε σε μας. Ανεξάρτητα αν ξέρουν ότι …
Κ. Τι μπορούσε να κάνει ένας, αυτό που είπα προηγουμένως. Κάποια στιγμή, δε λέω να με φωνάξει κάποιος εκεί, διασταυρωνόμαστε κάπου, να μου πει, κάτι ρε παιδί μου για το ποδόσφαιρο ή δεν ξέρω ‘γω τι, για κάτι άσχετο, ή ξέρω ‘γω, που να σου δείξει μια ανθρώπινη συμπεριφορά. Δεν το έκανε κανείς.
Ρ. Ναι αλλά ήξερε ότι άλλα δέκα μάτια σας βλέπουνε και είσαι χαρακτηρισμένος.
Κ. Όχι ρε παιδί μου. Κάποια στιγμή που ήμαστε οι δυο μας, που διασταυρωνόμαστε. Δύο χρόνια ήμουνα σε ένα … σε ένα λόχο ήμουνα δύο χρόνια. Δεν πέρασε … ή με φωνάξανε στο κάτω κάτω της γραφής και ένα σωρό με φωνάζανε και ήμασταν οι δύο μας. Και συζητούσαμε ένα σωρό πράγματα. Εάν αφαιρέσεις αυτόν που σου λέω του 2ου γραφείου, που με ρώτησε αν θα τον σκοτώσω ή όχι, που φάνηκε εκεί κάτι, που και πάλι δεν με ξέρει δεν μου έδειξε καμία συμπάθεια, δεν υπήρξε ένας που να πω ρε παιδί μου, είπα μια κουβέντα. Μια κουβέντα.
Ρ. Εμένα με είχε καλέσει ο Σαρκόπουλος, κανά μήνα πριν από την επέτειο τις 21 Απριλίου το ’74, και μου λέει, ΄΄κοίταξε επειδή ξέρω ότι΄΄, μάλιστα τον κούρευε ο κουρέας του και εγώ ήμουνα δίπλα προσοχή, ΄΄και επειδή ξέρω ότι είσαι μορφωμένος θα ήθελα να ετοιμάσεις έναν λόγο για την 21 Απριλίου΄΄. Του λέω,΄΄ συγνώμη αλλά εγώ είμαι μαθηματικός΄΄, μου λέει ΄΄δεν έχει σημασία έχεις τελειώσει πανεπιστήμιο΄΄. Του λέω, ΄΄συγνώμη αλλά δεν θα μπορέσω να τον γράψω΄΄. Μου λέει ΄΄αν δεν γράψεις αυτόν τον λόγο δεν παίρνεις άδεια για το σπίτι σου΄΄. Πραγματικά άδεια πήρα τον επόμενο χρόνο, δηλαδή επί δέκα έντεκα μήνες έμεινα εκεί πέρα. Ούτε μια μέρα άδεια. Σαρκόπουλος Γεώργιος με τη γυναίκα του Ουρανία, την Ουρανίτσα μας την έλεγε εκεί πέρα.
-. Περνώντας τα χρόνια Στράτο συνάντησες κανέναν άλλο από όλους αυτούς;
Ρ. Όχι, όχι.
-. Εσύ Νίκο;
Κ. Τώρα θυμάμαι ένα όνομα έναν δεκανέα που είχα, τσογλάνι πραγματικά, εγώ δεν είμαι εκδικητικός τύπος αλλά αυτόν τον άνθρωπο ρε παιδί μου, Κωνσταντινίδης λεγότανε από την Ξάνθη ήτανε, μικρό όνομα δεν θυμάμαι, τσόγλανος ήτανε, προσπαθούσε να …
-. Δεν έχει νόημα να αναφερθεί κανείς σε στρατεύσιμους της εποχής. Δεν έχει νόημα. Αντιπροσώπευαν αυτό που ήτανε και ο λαός μας δηλαδή. Βέβαια ερχότανε η δικτατορία και οι μηχανισμοί της σε μια ηλικία πολύ τρυφερή, αδιαμόρφωτη ακόμα. 17, 18, 20 χρόνων παιδιά. Τον πλάθεις τον άλλον. Βέβαια ο τρόπος που χρησιμοποιούσαν αυτή την Ε.Η.Δ. αυτή την βλακώδη διαδικασία ήτανε … αλλά έναν αδύνατο χαρακτήρα εύκολα τον παροχέτευες εκεί που ήθελες …
Κ. Και ένα παιδί που δεν είχε και γνώσεις …Και προσωπικά σου λέω, εγώ παρότι έζησα έτσι αυτό τον στρατό και όποτε ξαναπήγα εκεί προς τα πάνω, εγώ τον έχω αγαπήσει τον στρατό ρε Στράτο, δεν ξέρω γιατί.
Ρ. Το μόνο καλό …είναι ότι δένεσαι με κάποιους ανθρώπους.
Κ. Δηλαδή, όταν είδα μόλις γυρίσαμε πάνω μετά την μεταπολίτευση πίσω στην Βυρώνια αυτή τη διάλυση, προσπαθούσα και εγώ, όσο μπορώ, παράδειγμα ήμουνα τουφεκιοφόρος, τουφεκιοφόρος χωρίς τουφέκι μάλιστα, το περισσότερο διάστημα είχα να κάνω …
-. Πήγες Νίκο και δεν σας δώσανε;
Κ. Εμένα δεν μου δώσανε … από τα μάτια, δεν είχα τίποτε άλλο, μυωπία μόνο. Εντάξει …
-. Είπες για διάλυση, τι διάλυση εννοείς δηλαδή;
Κ. Σου λέω είχανε χεστεί όλοι οι αξιωματικοί και μόνο αυτό το παιδί ο ανθυπολοχαγός και προσπαθούσα και εγώ στο μέτρο των δυνατοτήτων μου, αν και απλός φαντάρος, και ο (…) και τα λοιπά όλη αυτή η παρέα που είχαμε κάνει, να κρατήσουμε λίγο το ηθικό των ανθρώπων. Δηλαδή εκείνη την στιγμή αισθάνθηκα σα να έχω την ευθύνη, σαν να ήτανε αυτός ο ταγματάρχης και εγώ να ήμουνα … να ήτανε αυτός ο επικεφαλής του τάγματος και εγώ να ήμουνα… ο αναπληρωτής του.
-. Ο έφεδρος ανθυπολοχαγός δηλαδή …
Κ. Να είναι αυτός που ουσιαστικά λειτουργούσε ως ο διοικητής του τάγματος και εγώ ως ο υποδιοικητής. Έτσι αισθανόμουνα τον εαυτό μου.
-. Μιλάμε για το 1974 …… μεταπολίτευση
Κ. Όταν ξαναγυρίσαμε …Δεν είχε γίνει ακόμα.
Κ. Υπήρχε χούντα ακόμα, σου λέω αισθάνθηκα την ανάγκη να υπηρετήσω την πατρίδα μου τότε για πρώτη φορά.
-. Να προσφέρεις δηλαδή για να στηριχτεί … το τάγμα …
Κ. Θα πάμε να πολεμήσουμε ρε παιδί μου, ναι. Ότι πρέπει να πάμε να πολεμήσουμε. Και αυτό φαίνεται το έμαθε και ο Βαϊδάνης και με φώναξε να του δώσω και αυτουνού κουράγιο. Και του είπα να ξεχάσουμε ότι έγινε γιατί τώρα μπορεί να χρειαστεί να πολεμήσουμε.
-. Δηλαδή οι μόνιμοι αξιωματικοί της μονάδας …
Κ. Είχανε χεστεί. Το 602. Ανύπαρκτοι.
-. Πόσοι ήτανε αυτοί οι αξιωματικοί;
Κ. Ο διοικητής, ο υποδιοικητής και τρεις λοχαγοί, και ένας που ήρθανε …τους είχανε φέρει … τους είχανε επιστρατεύσει. Τους οποίους δεν τους πολυγνώρισα, γιατί αμέσως μετά μας σκορπίσανε, μας πήρανε μετά από τη Βυρώνια και μας πήγανε Πετρίτσι εμάς. Πάλι στο βουνό, κάτω από δέντρα ήμασταν.
-. Αυτό που ενδιαφέρει Νίκο είναι η γνώμη ενός στρατεύσιμου με ιδεολογική καθαρότητα εκείνη την περίοδο, που ήξερε να βλέπει και να ξεχωρίζει πράγματα που οι συνομήλικοι του δεν τα ξεχώριζαν ίσως. Αυτό ενδιαφέρει.
Ρ. Δεν μπορούσαμε να στηριχτούμε απάνω στους αξιωματικούς. Πρέπει να πούμε ότι ο Προκοπέας, ο οποίος ήτανε λοχαγός του 4ου λόχου τότε, δεν είχε τα φόντα, δεν σε έπειθε ότι θα μας πάει για πόλεμο, ήμαστε … πως το λένε … στρατιωτικά ανέτοιμοι να πολεμήσουμε τον εχθρό. Είχε φόβους ο άνθρωπος.
Κ. Και να ήμασταν έτοιμοι τεχνικά, από τεχνική άποψη πανέτοιμοι, αυτοί οι άνθρωποι δεν ήτανε σε θέση να πολεμήσουνε. Είχανε παραλύσει παιδί μου, ο λοχαγός …Η δικτατορία τους είχε διαπαιδαγωγήσει όλους αυτούς, να είναι μαντρόσκυλα των αμερικανών, και να φυλάνε … να είναι καταπιεστές του ελληνικού λαού και όχι υπερασπιστές της πατρίδας. Αυτό ήτανε σαφές.
-. Μια και ανέφερες Νίκο για πρώτη φορά το θέμα Αμερικανοί, στην Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση ή σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, εκείνα τα χρόνια που είσαστε στρατεύσιμοι, που είδατε εσείς το ρόλο των αμερικάνων; Ή οποιαδήποτε άλλο μηχανισμό που σχετιζότανε με την Αμερική ή το ΝΑΤΟ να έχει κάποια σημασία πάνω …
Κ. Μες στη μονάδα που ήμασταν, τους Αμερικανούς δεν τους είδαμε πουθενά, απλώς πριν πάμε φαντάροι και με όσα ξέραμε και πριν τη διδακτορία, και με όσα είχαμε ακούσει και στο διάστημα μέχρι να πάμε φαντάροι και στις φυλακές και τα λοιπά, ξέραμε ότι η δικτατορία ήτανε όνειρο των αμερικανών.
-. Άλλο αυτό, λέμε για την Ε.Η.Δ.. Την Εθνική Ηθική Διαπαιδαγώγηση.
Κ. Τίποτα.
Ρ. Κύριο μέλημα τους ήτανε ο από βορά κίνδυνος.
Κ. Ο αντικομουνισμός. Ο κομμουνισμός και οι συνοδοιπόροι.
-. Το Ν.Α.Τ.Ο. και Αμερική δεν έπαιζαν ρόλο;
Κ. Όχι, όχι.
Ρ. Δεν θυμάμαι ποτέ κανά θέμα …
-. Η Τουρκία το κυπριακό;
Κ. Τίποτα, τίποτα.
-. Ε.Η.Δ. για Τουρκία τίποτα;
Κ. Τίποτα.
-. Μόνο για κομμουνισμό, τίποτε άλλο;
Ρ. Και για τον χριστιανισμό.
Κ. Κομμουνισμός και συνοδοιπόροι.
Ρ. Και για τον χριστιανισμό, ότι ήμαστε χριστιανοί και πρέπει να το αποδείξουμε στους άθεους …Δεν νομίζω ότι … απλά είναι ανέκδοτο …Ρωτάει ο Σταματάκης, γιατί αυτός μας έκανε κυρίως Ε.Η.Δ., τι ξέρουμε για τον χριστιανισμό. Και αφού είπανε όσοι ξέρανε ορισμένα πράγματα, λέει ο Όμηρος …
-. Ο Σταματάκης τι ήτανε είπαμε;
Ρ. Λοχαγός του τρίτου λόχου στο 613. Λέει ο Όμηρος, ΄΄κύριε λοχαγέ να ρωτήσω κάτι;΄΄ Για λέγε ρε Όμηρε΄΄. ΄΄Δεν μου λέτε κύριε λοχαγέ ο Χριστός ήταν χριστιανός; ΄΄ Και το έλεγε χωρίς να καταλαβαίνει την έννοια χριστιανισμός. Ήταν ο φαντάρος, ο οποίος είχε αλλάξει άρβυλα δύο φορές παραπάνω από εμάς, γιατί όταν έλεγαν προσοχή και ανάπαυση χτύπαγε τα πόδια του, γιατί πίστευε τους λοχαγούς που λέγαν ΄΄ χτυπήστε δυνατά να μας ακούσουνε οι γιουγκοσλάβοι να φοβηθούνε΄΄ .Χτύπαγε με όλη τη δύναμη του και είχε χαλάσει τα άρβυλα του. Αυτό ήταν το επίπεδο δηλαδή.
-. Στρατή για να ‘μαστε και δίκαιοι, το επίπεδο ενός ποσοστού των στρατεύσιμων από αυτούς που επάνδρωναν που στελέχωναν αυτές τις μονάδες που ήτανε δύσκολες συνήθως αυτές οι μονάδες, πρέπει να το πούμε εδώ, στελεχωνόντουσαν από ποιους; Δεν στελεχώνονταν από παιδιά της αστικής τάξης… ένα σωρό παιδιά αυτής της τάξης, για να μην πω το σύνολο, δεν πηγαίνει και κάνει τη θητεία του στα σύνορα που πήγατε εσείς. Επομένως δεν μπορούμε να πούμε ότι αντιπροσώπευε τη μέση κατάσταση κουλτούρας, παιδείας, εκείνης της εποχής ο στρατεύσιμος του 602 τάγματος πεζικού. Δεν την αντιπροσώπευε.
Κ. Ήταν σαν και το όνομα του λοχαγού αυτουνού του… του 2ου γραφείου, Στεργίου πρέπει να ήτανε…Ο οποίος ήτανε στο δεύτερο γραφείο και μετά πήγε επάνω στο 2ο λόχο και…
Ρ. Σύνορα με Βουλγαρία εδώ πάνω, ε; Ήτανε χειμώνα κοντά
Κ. Στο ίδιο τάγμα το 602. Οι τρεις λόχοι ήταν κάτω και ο ένας πάνω στο βουνό στο Κοκοτλίριτσα
Ρ. Και θυμάμαι όταν μας πήγανε και εμάς εκεί πάνω από τη Βυρώνια στο Μπέλες, που ήτανε δίπλα ο Στρυμόνας, τρεις ώρες κατέβασμα ανέβασμα με τα πόδια, και δεν είχαμε νερό να πιούμε, μας δίνανε ένα παγούρι την ημέρα, για ξύρισμα και για να πιούμε. Και κάναμε κάτι έργα εκεί, δεν ξέρω τι φτιάχναμε, και είχε ένα βαρέλι με ασβέστη και πάνω από τον ασβέστη είχανε νερό και την κρούστα που σχηματίζεται στο νερό. Πηγαίναμε και βγάζαμε την κρούστα και πίναμε από εκεί νερό. Χωρίς να… Πράγματα που τώρα δεν τα διανοείσαι. Ήρθαν οι γονείς μου, με τον αδερφό μου για να με δούνε και πάω και ζητάω άδεια από τον διοικητή, του λέω ΄΄έχουν έρθει οι γονείς μου στη Βυρώνια … και έχω να τους δω πάρα πολύ καιρό΄΄. Και μου λέει, ΄΄δεν έχεις να πας πουθενά΄΄. Του λέω, ΄΄μα ήρθανε από Αθήνα για να με δούνε μετά από τόσο καιρό εμείς΄΄ …
-. Στράτο ποιος διοικητής, ποιος, ο Φαρμάκης;
Ρ. Δεν ήτανε ο Φαρμάκης εκεί πάνω. Δεν ήτανε ο Φαρμάκης. Και κατέβηκα κρυφά με μια υδροφόρα που κατέβαινε και μετά πάλι με …
-. Ποιο μήνα Στράτο;
Ρ. Ιούλιο.
-. Ιούλιο ’74. Ο Στράτος ο Ρουμελιώτης και ο Νίκος ο Καργόπουλος, 7 του Γενάρη το 2002. Για να το γράψει τούτο δω το μαραφέτι για να ξέρουμε …
Κ. Ποια είναι τα άτομα …
-. … και ποιοι μιλάνε. Εντάξει παιδιά ευχαριστώ πολύ.
www.onalert.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου