Ρώσοι επιστήμονες έχουν αναπτύξει ένα ειδικό μόριο, το οποίο είναι σε θέση να μεταφέρει τη φαρμακευτική ουσία κατευθείαν στον πυρήνα του κυττάρου, συμπεριλαμβανομένων και των καρκινικών κυττάρων. Ένας τέτοιος «κούριερ», κάνει τη θεραπεία τουλάχιστον χίλιες φορές πιο αποτελεσματική σε σύγκριση με τη συμβατική θεραπεία. Αυτό αναφέρεται στην έκθεση που συνέταξαν ο διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογίας του Γονιδίου (ΙΒΓ) της Ρώσικης Ακαδημίας Επιστημών (ΡΑΕ), ακαδημαϊκός Γκεόργκι Γκεοργκίεφ και ο επικεφαλής του εργαστηρίου Μοριακής Γενετικής της ενδοκυτταρικής μεταφοράς του ίδιου Ινστιτούτου, Αλεξάντρ Σόμπολιεφ. Η επιστημονική εργασία, ήδη κατετέθη στο Προεδρείο της Ρώσικης Ακαδημίας Επιστημών.
«Μια μεγάλη πρόκληση για αυτούς που δημιουργούν ειδικευμένες και αποτελεσματικές φαρμακευτικές ουσίες, είναι η αντιμετώπιση της παρακάτω παράδοξης κατάστασης: Την ίδια στιγμή που θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε τους λεγόμενους επιφανειακούς μοριακούς δείκτες για να εξασφαλίσουμε την κυτταρική εξειδίκευση του φαρμάκου, απαιτείται η παροχή του φαρμάκου σε συγκεκριμένα τμήματα των κυττάρων για να επιτευχθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητα του», είπε ο Αλεξάντρ Σόμπολιεφ.
Ειδικά για τους αντικαρκινικούς παράγοντες, η μεταφορά τους θα πρέπει να γίνεται κατευθείαν στον πυρήνα, είπε ο επιστήμονας. Αλλά για να γίνει αυτό, θα πρέπει να δημιουργήσουμε ένα τρόπο μεταφοράς της φαρμακευτικής ουσίας στο σωστό μέρος, ενώνοντας τις δύο αντιφατικές απαιτήσεις που προαναφέραμε. «Για να πετύχουμε το βέλτιστο συνδυασμό και αποτέλεσμα, έχουμε αναπτύξει ειδικούς συνθετικούς νανομεταφορείς», σημείωσε ο Σόμπολιεφ.
Ενας «κούριερ», το εκατομμυριοστό του χιλιοστού
Για τον λόγο αυτό, συλλέξαμε από διαφορετικά φυσικά μόρια μεμονωμένες μονάδες και συνθέσαμε ένα χιμαιρικό, όπως κατά λέξη το ονομάζουν οι επιστήμονες, μόριο τεχνητής πρωτεΐνης, διαστάσεων περίπου 10 nm (το 1 νανόμετρο – 1 nm, ισούται με ένα εκατομμυριοστό του χιλιοστού!). Αυτό είναι ο νανομεταφορέας. Και το σημαντικότερο, όλα τα τμήματα του μορίου, διατηρούν τις λειτουργίες τους ακόμα και μέσα στη νέα δομή. Οι νανομεταφορείς, που χορηγούνται ενδοφλεβίως, συσσωρεύονται κυρίως σε καρκινικά κύτταρα, κυρίως στους πυρήνες τους. Επιπλέον, αυτοί οι μεταφορείς είναι χαμηλής τοξικότητας και πρακτικά δεν επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα.
Εξαιτίας αυτών των ιδιοτήτων, τα φάρμακα για την φωτοδυναμική θεραπεία (ΦΔΘ) του καρκίνου, οι επονομαζόμενοι φωτοευαισθητοποιητές, που μεταφέρονται σε νανο-επίπεδο στα καρκινικά κύτταρα, είναι 1000 - 3000 φορές πιο αποτελεσματικοί σε σύγκριση με τους ελεύθερους  φωτοευαισθητοποιητές. Για παράδειγμα, πειράματα σε ποντίκια με επιδερμοειδές καρκίνωμα, στα οποία δοκιμάστηκε θεραπεία με νανομεταφορείς, έδειξαν σημαντική καθυστέρηση στην ανάπτυξη του όγκου και ένα ποσοστό επιβίωσης της τάξης του 75%, τη στιγμή που η θεραπεία με ελεύθερους  φωτοευαισθητοποιητές είχε θετικό αποτέλεσμα σε ποσοστό 20%. Παρόμοια αποτελέσματα ελήφθησαν και σε δοκιμές άλλων αντικαρκινικών φαρμάκων.
«Η υψηλή αποτελεσματικότητα της θεραπείας με τη χρήση διαφορετικών νανομεταφορέων, θέτει επί τάπητος το ζήτημα της δυνατότητας χρήσης των νανο-φορέων για τη θεραπεία των κακοήθων όγκων σε επίπεδο κλινική θεραπείας», τόνισαν οι ερευνητές. Στην παρούσα φάση, ολοκληρώνονται οι προκλινικές δοκιμές των νανομεταφορέων.