“Δεν τραγουδάω επειδή μου αρέσει να τραγουδάω
ή για να δείξω τη φωνή μου
αλλά για τις δηλώσεις
που κάνει η ειλικρινής κιθάρα μου
γιατί η καρδιά της είναι της γης
και σαν το πουλί πετά…
Ναι, η κιθάρα μου είναι εργάτης
που λάμπει και μυρίζει άνοιξη
η κιθάρα μου δεν είναι για φονιάδες
αχόρταγη για λεφτά και εξουσία
αλλά για τους ανθρώπους που κοπιάζουν
ώστε να μπορεί να ανθίσει το μέλλον.
Γιατί ένα τραγούδι αποκτά νόημα
όταν το δικό του χτυποκάρδι είναι δυνατό
και τραγουδιέται από έναν άνθρωπο που θα πεθάνει
τραγουδώντας αληθινά το τραγούδι του.
Δε με νοιάζει η κολακεία
ούτε το αν κλαίνε οι ξένοι.
Τραγουδώ για μια μακριά λωρίδα χώρας
Στενή, αλλά απύθμενα βαθιά”.
Πολλά χρόνια μετά τον αποτρόπαιο βασανισμό και την δολοφονία του εμβληματικού τραγουδιστή Victor Jara η δικαιοσύνη στην Χιλή φαίνεται πως βρίσκει πολλά εμπόδια προκειμένου να βρει και να καταδικάσει τους αληθινούς υπαίτιους.
Ο Jara, μαζί με την Violeta Parra, τον Patricio Castillo, τους Quilapayún, τους Inti-Ιllimani και άλλους, αποτέλεσαν το κύμα του “Nuevo Cancion” που εξέφραζε και μουσικά την τεράστια αλλαγή που έφερνε η κυβέρνηση του Salvador Allende (1970-73). «Το τραγούδι σου είναι το τραγούδι μας»έλεγε στον Jara εν είδη συνθήματος ο κόσμος… Ήταν ένας διεθνώς αναγνωρισμένος καλλιτέχνης (εκτός από τραγουδιστής ήταν και σκηνοθέτης, ποιητής και καθηγητής) που τραγούδαγε την πολιτική και κοινωνική αλλαγή που εκείνη την περίοδο γινόταν πραγματικότητα στην Χιλή.
Στις 12 Σεπτεμβρη 1973, μία ημέρα μετά το πραξικόπημα εναντίον του ΠροέδρουSalvadorAllende και τον θάνατο του στην μάχη που ακολούθησε στο Προεδρικό Μέγαρο, ο Βίκτορ Χάρα συνελήφθη από τις δυνάμεις της χούντας του Augusto Pinochet: οι στρατιωτικοί τον μπουντρούμιασαν όπως χιλιάδες κόσμου στο Estadio Chile του Santiago, ένα στάδιο στο οποίο μέχρι πρότινος έπαιζε μαζί με τους Inti Illimani στις συγκεντρώσεις της κυβέρνησης λαϊκής ενότητας του Salvador Allende.
Αφού τον βασάνισαν με ιδιαίτερο ζήλο, του θρυμμάτισαν τα χέρια και του έφεραν μια κιθάρα: «Παίξε τώρα τα τραγούδια του λαού!» του έλεγαν οι στρατιωτικοί και οι φαντάροι… O Jara τους φρίκαρε τελείως όταν σε τραγική κατάσταση άρχισε να τραγουδά το “Venceremos”.
Ο τότε (1973) στρατιώτης José Adolfo Paredes Márquez κρατείται στις φυλακές και επίσημα με δικαστική απόφαση (Πέμπτη 25 Ιουνίου), ως ο δολοφόνος του Jara. Ο Paredes όμως όπως φαίνεται είναι το τελευταίο γρανάζι αυτής της υπόθεσης… Εκτός των υπολοίπων –πλην του 54χρονου σήμερα Παρέδες- φαντάρων, τουλάχιστον ένας απόστρατος ναύαρχος, ένας υπολοχαγός και ένας ανθυπολοχαγός φέρονται μπλεγμένοι.
Ο Paredes είπε στην απολογία του ότι εκτελούσε εντολές. Πριν βιαστείτε να τον επικρίνετε, σκεφτείτε ότι με την άποψή του συντάσσεται και η οικογένεια του Jara. Ο δικηγόρος της Nelson Caucoto δήλωσε ότι «δεν είχαμε σκοπό να καταδικαστεί ο στρατιώτης» και πως «Οι στρατιώτες ήταν το πλέον αδύναμο και ευάλωτο κομμάτι ενός ευρύτερου σχεδίου και δεν μπορούν να θεωρηθούν αυτοί ως οι κυρίως υπεύθυνοι. Θέλουμε να μάθουμε τους ανώτερους που έδωσαν τις εντολές».
Εδώ και χρόνια λέγεται ότι ένας αξιωματικός γνωστός από τις καταθέσεις των μαρτύρων με το ψευδώνυμο “El Principe” («Ο Πρίγκιπας») άρχισε να παίζει ρώσικη ρουλέτα στο κεφάλι του Jara μέχρι που μια σφαίρα τον άφησε πρακτικά νεκρό και ο -18χρονος τότε- Paredes διατάχτηκε να τον αποτελειώσει. Για το ποιος ήταν αυτός ο «Πρίγκιπας» έχουν κυκλοφορήσει πολλά ονόματα.
Τα πράγματα για τον ακριβή τρόπο θανάτου του ώστε να βρεθούν και να καταδικαστούν οι ένοχοι παραμένουν αδιευκρίνιστα, καθώς κάθε εμπλεκόμενος προσπαθεί να ρίξει τις ευθύνες στους άλλους. Ο Paredes είπε τελικά (αλλάζοντας την απολογία του) ότι τον δολοφόνησε ένας ανώτατος αξιωματικός πυροβολώντας τον στο στήθος.
Αν όμως ισχύει το γεγονός ότι το σώμα του Jara είχε 44 σφαίρες πάνω του, ευσταθεί η υπόθεση ότι αργότερα άδειασαν τα πιστόλια πάνω του ή έπαιξαν κάποιο περίεργο σαδιστικό παιχνίδι με πυροβολισμούς στο κορμί του Jara (συνηθίζονται αμφότερα…). Πιθανότατα λοιπόν δεν τον σκότωσε ένα άτομο…Και ένας όμως να είναι ο φυσικός αυτουργός, πρέπει να εξεταστεί εκτός των «στρατιωτικών εντολών» (στην περίπτωση Παρέδες), το κυριότερο, που είναι η ιστορία των ηθικών αυτουργών (αυτών που έδωσαν τις εντολές) οι οποίοι όπως καταλαβαίνετε είναι υψηλά ιστάμενοι. Πολλά ονόματα κυκλοφορούν, αλλά πολλά αποδεικτικά στοιχεία που ψάχνουν οι δικαστές δεν…βρίσκονται.
Πέρα από το ιστορικό του γεγονότος και την σημειολογία της υπόθεσης η ιστορία του Jara είναι εξαιρετικά σημαντική επειδή είναι παρόμοια με χιλιάδες άλλες υποθέσεις εξαφανισμένων και δολοφονημένων. Επειδή όμως ο Jara είναι παγκοσμίως γνωστός βγαίνει και διεθνώς στην επιφάνεια το πρόβλημα της ατιμωρησίας αυτών που βασάνισαν, εκτέλεσαν και έκαψαν κατά την διάρκεια της χιλιανής δικτατορίας (1973-1991).
Φαίνεται ότι πολλοί στην Χιλή ακολουθούν το σλόγκαν-δήλωση του ναζιστή μέντορά τους Αουγκούστο Πινοσέτ, ρίχνοντάς το στην τρέλα:“No me acuerdo, pero no es cierto. Y si es cierto, no me acuerdo”… «Δεν θυμάμαι, αλλά δεν είναι αλήθεια. Κι αν είναι αλήθεια, δεν θυμάμαι!»
Ο Jara προσωποποιεί –αυτός και ο Allende- με τους θανάτους τους, τον θάνατο του χιλιάνικου λαού με την επικράτηση της δικτατορίας του Augusto Pinochet.
Η δολοφονία του στις 16 Σεπτέμβρη του ’73, στιγμάτισε μια ολόκληρη εποχή και τον μετέτρεψε σε ένα παντοτινό σημείο αναφοράς, όχι μόνο για την Χιλή μα για ολόκληρη την δημοκρατική Λατινική Αμερική, που χάρη στον αγώνα και τον θάνατο τέτοιων ανθρώπων εμπνέεται για να δώσει τέλος μια για πάντα στην επί αιώνες καταπίεση και εκμετάλλευση που της επιφύλασσαν οι ντόπιοι και ξένοι αποικιοκράτες της.
Αν όμως η Αριστερά επιδιώκει κάτι παραπάνω από την στενή ταύτιση και μνήμη του Βίκτορ Χάρα με την ελπίδα που γεννήθηκε και την επακόλουθη ήττα στην Χιλή δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να επιτρέψει σε αυτούς τους ναζιστές –έστω και τώρα- να πάνε στον τάφο καθαροί….
Πηγή, http://caminodelfuego.wordpress.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου