Από τον Αννίβα στον Μπιν Λάντεν
Του Μάριου Ευρυβιάδη
Το κυνηγητό του Μπιν Λάντεν από τους Αμερικάνους, η εκτέλεσή του και η εξαφάνιση του σώματός του ίσως να μας γίνουν καλύτερα κατανοητά εάν κάνουμε μία αναγωγή σε μια σχετικά ανάλογη περίπτωση ενός άλλου ορκισμένου εχθρού μιας άλλης αυτοκρατορικής δύναμης... της Ρώμης.Οι Αμερικάνοι κυνηγούσαν τον Μπιν Λάντεν για δέκα χρόνια. Οι Ρωμαίοι τον Αννίβα τον Καρχηδόνιο τον κυνηγούσαν για τριάντα. Γιατί; Διότι οι αυτοκρατορίες ποτέ δεν ξεχνούν και ποτέ δεν συγχωρούν.
Τις περιπτώσεις Αννίβα και Μπιν Λάντεν μπορεί να χωρίζουν χιλιάδες χρόνια. Έχουν όμως εκπληκτικές ομοιότητες μεταξύ τους, ειδικά ως προς τον τρόπο αντιμετώπισής τους από τον κυρίαρχο της εποχής. Τη Ρώμη στην περίπτωση του Αννίβα και την Ουάσιγκτον στην περίπτωση του Μπιν Λάντεν. Εδώ ισχύει η αλήθεια του Θουκυδίδη. Ίδια ή παραπλήσια πράγματα με αυτά που συνέβησαν στο παρελθόν θα συμβούν και στο μέλλο,ν διότι η φύση του ανθρώπου δεν αλλάζει.
Ο Αννίβας (247-183 π.Χ.) ή Αννίβας Βάρκας, υπήρξε Καρχηδόνιος στρατηγός που απέκτησε τη μεγάλη του φήμη στη διάρκεια του Β΄ Καρχηδονιακού Πολέμου. Τότε, μετά από μια πορεία από την πόλη του την Καρχηδόνα, στα κυρηναϊκά παράλια μέσω Ισπανίας των Πυρηναίων και των Άλπεων, έφτασε μαζί με το στρατό και του και τους ελέφαντές του έξω από τη Ρώμη, απειλώντας την με καταστροφή. Η Καρχηδόνα και η Ρώμη βρίσκονταν σε θανάσιμο ανταγωνισμό για κυριαρχία στη Μεσόγειο. Δεν μπορούσαν να συμβιώσουν. Μία από τις δύο έπρεπε να υποταχτεί στην άλλη.
Η πιο περίφημη νίκη του Αννίβα κατά των Ρωμαίων ήταν η μάχη των Καννών (216 π.Χ.) όταν με πολύ λιγότερο στρατό αλλά πανέξυπνες κινήσεις, σκότωσε ή αιχμαλώτισε περίπου 70.000 Ρωμαίους. Ήταν η πιο καταστροφική ήττα των Ρωμαίων και η πιο αιματηρή της Ιστορίας ως προς τον αριθμό των νεκρών σε μια μέρα ή σε μια μάχη.
Προ των πυλών της Ρώμης (Ηannibal ante portas), ο Αννίβας ανεξήγητα απεσύρθη. Τελικά οι Ρωμαίοι επανέκτησαν τη δύναμή τους, αντεπιτέθηκαν κάνοντας απόβαση στη Βόρεια Αφρική. Το 202 π.Χο Σκιπίων ο Αφρικανός νίκησε τον Αννίβα και κατέστρεψε ολοσχερώς την Καρχηδόνα. Ο Αννίβας διέφυγε στη Μικρά Ασία, αλλά δεν σταμάτησε ποτέ να πολεμά τους Ρωμαίους στην υπηρεσία διάφορων Μικρασιατών ηγεμόνων, εχθρών της Ρώμης.
Με τη σειρά τους οι Ρωμαίοι τον κυνηγούσαν ακατάπαυστα. Τελικά, ο Αννίβας κατέληξε στην αυλή του Προυσία της Βιθυνίας στη Μικρά Ασία και ο τελευταίος συμφώνησε να τον παραδώσει στους Ρωμαίους. Ωστόσο, ο Αννίβας προτίμησε να αυτοκτονήσει πίνοντας δηλητήριο. Προτού αυτοκτονήσει φέρεται να είχε πει ότι σε λίγα χρόνια θα πέθαινε από γηρατειά, αλλά ότι κάτι τέτοιο δεν ικανοποιούσε τους Ρωμαίους.
Μαζί ίσως με τον Σπάρτακο, τoν Ρωμαίο σκλάβο-επαναστάτη που και αυτός απείλησε τη Ρώμη, ο Αννίβας κυριολεκτικά έβαλε τον φόβο Θεoύ στους Ρωμαίους - πολίτες και ηγέτες. Μάλιστα η φράση “Ηannibal ante portas” κατέληξε να χρησιμοποιείται από τις Ρωμαίες μητέρες για να εκφοβίζουν τα μικρά παιδιά τους.
Τέτοια συμπεριφορά των Καρχηδονίων δεν μπορούσε να μείνει ατιμώρητη. Η πόλη καταστράφηκε και λέγεται ότι η γη ποτίστηκε με αλάτι έτσι ώστε τίποτα να μη μπορεί να ευδοκιμήσει. Ο δε Αννίβας κυνηγήθηκε μέχρι τα γηρατειά του.
Κατ’ αναλογία, ο Μπιν Λάντεν τρομοκράτησε του Αμερικάνους, τουλάχιστον τους πολίτες. Η επίθεση κατά των Δίδυμων Πύργων το 2001 ήταν μόνο η δεύτερη φορά από την αμερικανική ανεξαρτησία που προξενήθηκε τόση ζημιά από εχθρικές δυνάμεις σε αμερικανικό έδαφος. Η πρώτη ήταν το 1812, σε έναν πόλεμο με τους Άγγλους. Οι τελευταίοι κατέλαβαν την αμερικανική πρωτεύουσα και για να τιμωρήσουν την Κυβέρνηση έκαψαν όλα τα δημόσια κτήρια, συμπεριλαμβανομένων και της κατοικίας του προέδρου (είναι μετά που κτίστηκε ο σημερινός Λευκός Οίκος).
Το κυνηγητό του Μπιν Λάντεν διήρκησε δέκα χρόνια και η λογική του ήταν αντίστοιχη με αυτή της αυτοκρατορικής Ρώμης κατά του Αννίβα. Και δεν είναι τυχαίο ότι οι Αμερικάνοι «εξαφάνισαν» το σώμα του Μπιν Λάντεν, κατ’ αναλογία με την εξαφάνιση της Καρχηδόνας πέραν του τριακονταετούς κυνηγητού του Αννίβα μέχρι το θάνατό του.
Όλη η συζήτηση γύρω από το θάνατο του Μπιν Λάντεν ως προς την παράνομη και ανήθικη διάσταση της εκτέλεσης και της «εξαφάνισης» του σώματός του, που διεξάγεται στην Αμερική και τον διεθνή Τύπο, αγνοεί μια πραγματικότητα. Ότι η Αμερική, όπως και η Ρώμη, είναι αυτοκρατορική δύναμη. Και οι επιταγές των αυτοκρατοριών δεν είναι ηθικές, είναι στρατηγικές ή αν θέλετε αυτοκρατορικές.
Οι επίλεκτοι των αμερικανικών δυνάμεων που κυνηγούσαν του Μπιν Λάντεν μπορεί να είχαν διαταγές να τον συλλάβουν ζωντανό, αλλά μόνο εάν ο Μπιν Λάντεν έπεφτε μπρούμυτα και τους εκλιπαρούσε.
Στην ουσία οι εντολές τους ήταν να τον σκοτώσουν. Και γι’ αυτό ο αρχηγός της Αλ Κάιντα εισέπραξε δυο σφαίρες στο κεφάλι. Επιπλέον, η εξαφάνιση του σώματος στη θάλασσα ήταν και αυτή προαποφασισμένη. Το σώμα δεν μπορούσε να δοθεί για ταφή για ευνόητους λόγους. Το κάψιμο απαγορεύεται ρητώς από τον ισλαμικό νόμο. Κανονικά έπρεπε να ταφεί, διότι με την ταφή αρχίζουν τα βάσανα του νεκρού με το κακό μέχρι την ημέρα της κρίσης. Αλλά η ταφή δεν εξυπηρετούσε τους Αμερικανούς. Έτσι επιλέχθηκε η λύση της βύθισης και της ταυτόχρονης εξαφάνισης του σώματος, μια πράξη για την οποία ο ισλαμικός νόμος παραμένει σιωπηρός.
Έτσι έληξε το δεκαετές ανελέητο κυνηγητό του Μπιν Λάντεν. Οι αυτοκρατορίες ποτέ δεν ξεχνούν, ποτέ δεν συγχωρούν, και πάντοτε εκδικούνται. Οι ηθικές αναστολές είναι για τους υπόλοιπους.
* Ο Μάριος Ευρυβιάδης διδάσκει Διεθνές Δίκαιο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ 15/05/2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου