Τα Wikileaks για το Σκοπιανό: Το παρασκήνιο πριν από το βέτο στο Βουκουρέστι.

Τα Wikileaks για το Σκοπιανό: Το παρασκήνιο πριν από το βέτο στο Βουκουρέστι.

Μαρτίου 23, 2011 — Λουκάς |

Της Δωρας Aντωνιου
Το πολυδαίδαλο παρασκήνιο διαβουλεύσεων, τον τελευταίο χρόνο πριν από τη Σύνοδο Κορφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, στο «τρίγωνο» Αθήνας – Ουάσιγκτον – Σκοπίων, αποκαλύπτεται από τα τηλεγραφήματα του Wikileaks.

Στις 31 Μαΐου 2007, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Τσαρλς Ρις, συντάσσει μακροσκελές σημείωμα, στο οποίο καταγράφει στροφή της ελληνικής κυβέρνησης στο θέμα της ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. «Η ΥΠ.ΕΞ. Μπακογιάννη, κατά την επίσκεψή της τον Μάρτιο στην Ουάσιγκτον, σηματοδότησε (αλλά δεν δήλωσε ξεκάθαρα) στροφή από τη μακρά δέσμευση της Ελλάδας στην Ενδιάμεση Συμφωνία, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Ελλάδα δεν θα επικυρώσει την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, εάν το θέμα της ονομασίας παραμένει ανεπίλυτο.

Προσφάτως, με δημόσιες δηλώσεις τους, Μπακογιάννη και Καραμανλής συντάσσονται σε αυτή τη γραμμή», αναφέρει ο Αμερικανός πρέσβης, ο οποίος προσθέτει ότι η ελληνική πλευρά πιστεύει ότι «μόνο οι ΗΠΑ έχουν την ικανότητα να αναγκάσουν την ΠΓΔΜ σε συμβιβασμό». Ο κ. Ρις εκτιμά ότι, παρά τη μεταβολή στάσης της, «η Αθήνα δεν πρόκειται στο τέλος να προβάλλει αντιρρήσεις σε ένταξη με την ονομασία FYROM», ότι η αλλαγή στάσης σχετίζεται με προεκλογική σκοπιμότητα και «μετά τις εκλογές οι τόνοι θα χαμηλώσουν».
Λίγους μήνες αργότερα, στις 22 Οκτωβρίου του 2007, σε εμπιστευτικό τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, που συντάσσεται από τον Τομ Κάντριμαν, η ελληνική «στρατηγική» στο θέμα της ονομασίας περιγράφεται ως διατύπωση προς τις ΗΠΑ του αιτήματος να «διορθώσουν» το πρόβλημα ασκώντας πίεση προς την ΠΓΔΜ, προκειμένου να αποδεχθεί αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας. «Αν και επαναλαμβάνουμε στους Ελληνες ότι θα πρέπει να αποκτήσουν στρατηγική πάνω στο θέμα και όχι απλά προσέγγιση, ίσως θα πρέπει να αποδεχθούμε ότι δεν είναι ικανοί για κάτι περισσότερο», αναφέρεται στο τηλεγράφημα.
Πρόταση
Στο ίδιο σημείωμα, αφού επισημαίνεται ότι «δεν βλέπουμε πιθανότητα συμφωνίας σε λύση μέχρι τον Απρίλιο», περιλαμβάνεται πρόταση να προωθήσουν οι ΗΠΑ ένα «πακέτο κατανόησης» μεταξύ Αθήνας και Σκοπίων, το οποίο θα περιλαμβάνει κοινή δήλωση επαναβεβαίωσης των βασικών σημείων της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, δήλωση «για σεβασμό υπαρχόντων συνόρων, αποποίηση εδαφικών διεκδικήσεων από την ΠΓΔΜ, καθώς και αποκήρυξη, επίσης από την ΠΓΔΜ, οποιουδήποτε ρόλου στα εσωτερικά άλλης χώρας για την προστασία δικαιωμάτων των πολιτών εκεί». Το «πακέτο» θα περιελάμβανε, επίσης, «συμφωνία ανάμεσα στα δύο μέρη ότι η πρόσκληση του ΝΑΤΟ προς την ΠΓΔΜ θα συνδυαστεί με παραίτηση από οποιαδήποτε απόπειρα να αλλάξει η ονομασία σε οποιονδήποτε διεθνή οργανισμό». Η τελευταία αυτή πρόταση, όπως αναφέρεται, αφορά τις ανησυχίες της Ελλάδας ότι τα Σκόπια σκοπεύουν να προσφύγουν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ με αίτημα την αναγνώριση της συνταγματικής ονομασίας.
Στις 7 Φεβρουαρίου 2008, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, Νίκολα Γκρούεφσκι, φέρεται σίγουρος ότι η Αθήνα θα εμποδίσει την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ. Οπως αναφέρεται σε τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στα Σκόπια, ο Γκρούεφσκι θεωρεί ότι η Αθήνα με τους χειρισμούς της δεν έχει περιθώρια για ελιγμούς και συμβιβασμό. «Αν ήμουν ο Καραμανλής και δεν έβαζα βέτο στο Βουκουρέστι, θα έδινα την παραίτησή μου», αναφέρει χαρακτηριστικά. Αποκαλύπτει, επίσης, ότι ο υπουργός Εξωτερικών, Αντόνιο Μιλοσόσκι, είχε προτείνει τα ονόματα «Ανεξάρτητη Δημοκρατία της Μακεδονίας» και «Κυρίαρχη Δημοκρατία της Μακεδονίας». Ο ίδιος ο κ. Μιλοσόσκι, όπως καταγράφεται και πάλι σε τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στα Σκόπια, τον Μάρτιο του 2008, επισημαίνει ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να πιέσουν την Ελλάδα, προκειμένου να μεταβάλει στάση.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ