Η πολιτική Ερντογάν/Νταβούτογλου είχε δυο μεγάλες επιτυχίες κατά τη διάρκεια της δικής τους διακυβέρνησης της Τουρκίας. :
Κατάφεραν, με ριζοσπαστική για τη Χώρα πολιτική, να σιγάσουν το Κουρδικό πρόβλημα αφενός δίνοντας μερικές ελευθερίες στους Κούρδους της Τουρκίας και πληρώνοντας δια της ΜΙΤ τα ανώτερα και μέσα στελέχη του PKK για να μεταναστεύσουν, αφετέρου επίσης αναπτύσσοντας σχέσεις προνομιούχου γειτονίας και εξάρτησης με το Ιρακινό Κουρδιστάν, ξεπερνώντας δεκαετίες εχθρότητας.
Εκμεταλλευόμενοι εξ αλλού το κοινά σύνορα με τη Συρία πέτυχαν να γίνει η Τουρκία ο κύριος διάδρομος εισόδου Τζιχαδιστων και υλικού στα αντάρτικα σώματα που μάχονται το καθεστώς Ασσάντ και έτσι να αποκτήσει η Τουρκία προνομιούχες σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα του Κόλπου που χρηματοδοτούν αδρά την προσπάθεια ανατροπής του Ασσάντ. Οι προνομιούχες σχέσεις έγιναν βέβαια και σημαντική πηγή εισοδήματος για προνομιούχους κυβερνητικούς Τούρκους.
Η μεγαλύτερη επιτυχία τους όμως στο Ιρακινό Κουρδιστάν ήταν οικονομική.
Όταν η Κεντρική Κυβέρνηση του Ιράκ αρνήθηκε να δώσει στο Ιρακινό Κουρδιστάν το 17% του Εθνικού Προϋπολογισμού που αυτό εδικαιούτο, με αποτέλεσμα να μείνουν απλήρωτοι για μήνες πολιτικοί και ένστολοι υπάλληλοι, τότε παρενέβη ο Ερντογάν που με δάνειο 500 εκατομμυρίων δολαρίων προς την περιφερειακή Κυβέρνηση του Κουρδιστάν έσωσε την κατάσταση.
Το δάνειο ήλθε την κατάλληλη στιγμή, γιατί με την επίθεση του ISIS στο Ιράκ αυξήθηκαν οι δαπάνες της Περιφερειακής Κουρδικής Κυβέρνησης.
Με τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων το Κουρδιστάν επωφελήθηκε αυξάνοντας κατά 40% την επιφάνεια του με την ενσωμάτωση του πετρελαϊκού Ελντοράντο του Κιρκούκ και άλλων περιοχών. Τώρα πρέπει να υπερασπισθεί σύνορα 1000 χιλιομέτρων αλλά κυρίως τώρα πρέπει να υλοποιήσει την επιθυμία του για ανεξαρτησία από το Ιράκ και να γίνει κυρίαρχο Κράτος. Αυτό συναντά αντιδράσεις ακόμη από τις ΗΠΑ ,τη Σαουδική Αραβία που δεν επιθυμεί άλλον ένα πετρελαϊκό παίκτη και το Ιράν το οποίο φοβάται για τους δικούς του Σουνίτες Κούρδους. Υποκριτικά το στηρίζει η Τουρκία για να ωφεληθεί από τα τεράστια πετρελαϊκά κοιτάσματα αλλά πραγματικά δεν επιθυμεί ανεξάρτητο Κουρδιστάν διότι εκεί θα θελήσουν να ενσωματωθούν και οι δικοί της Κούρδοι.
Το σημαντικότερο γεγονός για το Κουρδιστάν μετά την κατάληψη του Κιρκούκ είναι η ανεξαρτητοποίηση της παραγωγής και εξαγωγής πετρελαίου από την Κεντρική Ιρακινή Κυβέρνηση.
Η Τουρκία τώρα προσπαθεί να νομιμοποιήσει τη σχέση αυτή, ώστε από λαθραίος εισαγωγέας Κουρδικού πετρελαίου χωρίς την άδεια του κυρίαρχου Ιρακινού Κράτους να γίνει νόμιμος εισαγωγέας αυτού.
Στη θέση του παλαιού αγωγού Ιράκ -Τουρκίας του 1971 ο οποίος κατεστράφη από τις δολιοφθορές των Σουνιτών που ήσαν εκτός πετρελαϊκών εισπράξεων, έγινε μια παράκαμψη που περνά μόνο από Κουρδικά και Τουρκικά εδάφη, όπως φαίνεται στο Χάρτη.
Τώρα το Κουρδιστάν εξάγει το άριστο πετρέλαιο του μέσω του Τουρκικού Τσεϋχαν όπου ήδη έφυγαν περί τα 3,000,000 εκατομμύρια βαρέλια με άγνωστο παραλήπτη.
Ο νέος αγωγός έχει αρχικά δυνατότητα για 250-300,000 βαρέλια ημερησίως που σημαίνουν ένα δις δολάρια το μήνα για το Κουρδιστάν. Εκτιμάται ότι στο τέλος του έτους θα εξάγονται 400,000 βαρέλια ημερησίως με αντίστοιχη αύξηση των εσόδων και του χρόνου πολλαπλάσιο αυτού ,θα είναι δε εις θέση να εξάγει πετρέλαια και από το Συριακό Κουρδιστάν που συνορεύει και τα σύνορα ελέγχονται από Κούρδους. Ανεξάρτητα από την πρακτική επίτευξη των στόχων τα ποσά είναι δελεαστικά και για την Τουρκία η οποία τώρα κολακεύει τα κουρδικά εθνικιστικά αισθήματα.
Why Mideast’s borders will never be the same
http://www.cnn.com/2014/06/20/opinion/middle-east-borders-redrawn/index.html
Όμως ένα πλούσιο και ανεξάρτητο Κουρδιστάν θα είναι πηγή προβλημάτων για την Τουρκία όπως θα δούμε παρακάτω.
Ας εξετάσουμε τώρα τη σχέση της Τουρκίας με την ISIS. Στην απλούστερο της μορφή είναι σχέση συνενοχής. Οι Τζιχαντιστες πέρασαν στη Συρία μέσω Τουρκίας, τροφοδοτούνται μέσω Τουρκίας και η Αλ Κάϊντα είχε τα εκπαιδευτικά της στρατόπεδα στην Τουρκία. Αυτά βόλευαν την Τουρκία που εξυπηρετούσε έτσι τα Κράτη του Κόλπου με το αζημίωτο. Όμως οι τελευταίες κατακτήσεις του ISIS στο Ιράκ με την ολοσχερή κατάκτηση της περιφέρειας Ανμπαρ απέκτησαν επαφή με τη Συρία ,την Ιορδανία, αλλά κυρίως έχουν πλέον κοινά σύνορα με την Σαουδική Αραβία επομένως η σημασία της Τουρκίας ως ομφάλιου λώρου σταδιακά εκμηδενίζεται.
Εδώ έρχεται το ουσιώδες ζήτημα. Οι απαρτίζοντες το ISIS είναι σκληροί Σουνίτες φονταμενταλιστές που θεωρούν ότι ο νόμος του Κορανίου, η Σαρία ,πρέπει να ισχύει στις Χώρες και αυτές να διοικούνται θεοκρατικά. Η Τουρκία είναι κατά πλειοψηφία Σουνιτική Χώρα, επί Οθωμανών μάλιστα ήταν το Χαλιφάτο. Ο Ερντογάν ετόνισε και τονίζει τη θρησκεία ως ουσιώδες συστατικό του Τουρκικού κράτους, διαφοροποιούμενος από την Κεμαλική παράδοση. Προετοιμάζει έτσι ακούσια τον Λαό για το επόμενο βήμα που θα είναι η απόπειρα του ISIS για διείσδυση στις νότιες όμορες επαρχίες της Τουρκίας. Ήδη στην Τουρκία υπάρχει φονταμενταλιστικό κίνημα το οποίο με ενθάρρυνση και ενίσχυση από τις ίδιες δυνάμεις που έφτιαξαν το ISIS μπορεί να μεγαλώσει.
Η Σαουδική Αραβία ήδη ενοχλείται έντονα από την προσπάθεια της Τουρκίας να ηγηθεί του Σουνιτικού κόσμου, προτείνοντας ένα μοντέλο Σουνιτισμού με πολλά στοιχεία σύγχρονης Δημοκρατίας και ένα life style που προσελκύει τους νέους Σουνίτες πολύ περισσότερο από το βαρύ Σαουδαραβικό θεοκρατικό μοντέλο.
Ο καλλίτερος τρόπος να αποσταθεροποιηθεί η Τουρκία είναι η ανάπτυξη Σουνιτικού φονταμενταλισμού μέσα στη Χώρα, με πλάγια Σαουδαραβική υποστήριξη.
Αυτό είναι το μισό πρόβλημα. Το άλλο μισό είναι το Κουρδιστάν. Οι Κούρδοι δεν έκρυψαν ποτέ την επιθυμία τους να γίνουν Κράτος και απλά έκρυψαν λίγο αυτή την επιθυμία επειδή ήσαν αδύναμοι οικονομικά και αστήρικτοι πολιτικά. Αυτά αλλάζουν. Η προσεχής διάλυση του Ιράκ θα τους επιτρέψει ανεξαρτησία σχεδόν κυρίαρχου Κράτους. Τα πετρελαϊκά έσοδα θα τους επιτρέψουν περαιτέρω ενίσχυση του Στρατού του, που τώρα ήδη έχει 200,000 εμπειροπόλεμους μαχητές, εκπαιδευμένους από το Ισραήλ.
Το Κουρδιστάν θα αρχίσει να πιέζει την Τουρκία υπέρ των Τούρκων Κούρδων και η Τουρκία θα πιέζει αντίστοιχα μέσω της μειοψηφίας Τουρκομανών των οποίων έχει εργολαβικώς αναλάβει την εκπροσώπηση. Τυχόν τότε διακοπή της ροής του πετρελαίου για να ασκηθεί πολιτική πίεση θα οδηγήσει σε έκρηξη απελευθερωτικών τάσεων. Το ίδιο θα γίνει όταν αντικατασταθεί η Κυβέρνηση Ερντογάν από μια άλλη πιο κοσμική.
Φαίνεται λοιπόν ότι τα παρόντα κέρδη της τουρκικής πολιτικής στα Νότια Σύνορα της έχουν μάλλον αρνητική προοπτική και κινδυνεύουν να μετατραπούν σε ζημιές.
Είναι βέβαιο ότι οι αρμόδιες υπηρεσίες των ΗΠΑ αξιολογούν τώρα την κατάσταση για να αποφασίσουν τον χρόνο της εξέλιξης, και η όξυνση των σχέσεων Ερντογάν – ΗΠΑ θα δημιουργήσει προβλήματα στην Τουρκία, διότι οι ΗΠΑ παραμένουν ως τελικός ρυθμιστής στην περιοχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου