Παρασκευή, 25 Μαρτίου 2011
Ο όρκος των εφήβων
Ιδιότυπη ιστορική υπέρβαση της αντίθεσης Αθήνας - Σπάρτης λανθάνει σιωπηλή στις πρώτες σελίδες της Επανάστασης του '21, πριν ακόμη γίνει η (εκ των υστέρων) καθιέρωση της 25ης Μαρτίου με το γνωστό σκηνικό της Αγίας Λαύρας. Βέβαια, από τα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου είχαν περάσει πάνω από 20 αιώνες. Ομως η ιστορική διαφορά δεν ήταν άγνωστη στους απογόνους των αρχαίων εκείνων ασυμφιλίωτων αντιπάλων.
Δεν πρέπει, ίσως, να ήταν τυχαία η επιλογή που έκαναν στη δοξολογία της Καλαμάτας (24 Μαρτίου 1821) οι Σπαρτιάτες (Μανιάτες) πολεμιστές, που έδωσαν τον ιερό όρκο της ελευθερίας με λόγια παρμένα από τον όρκο των εφήβων της αρχαίας Αθήνας.
Πρώτος ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Ηγεμόνας της Μάνης, που έδωσε τα περισσότερα βλαστάρια του σφαχτάρια στον Αγώνα, ανακαλώντας το περίφημο «Ουκ αισχυνώ όπλα τα ιερά…», είπε: «Ορκίζομαι ίνα αμύνω την πατρίδα και μόνος και μετά πολλών, και ιερά τα πάτρια τιμήσω».
Στη συνέχεια, όπως ιστορεί ο Διονύσιος Κόκκινος, «οι ακολουθούντες άλλοι αρχηγοί, μαζί με τους στρατιώτας των», ορκίστηκαν «… ίνα μη καταισχύνωμεν τα όπλα τα ιερά, ούτε εγκαταλείψωμεν τον παραστάτην, ότω αν στοιχήσωμεν».
Τώρα, θα αναρωτηθεί ο σύγχρονος αναγνώστης, καταλάβαιναν αυτά τα «παραστάτην» και τα «ότω αν στοιχήσω» (όποιον πολεμάει δίπλα μου) οι τραχείς και κατά το πλείστον αγράμματοι Μανιάτες πολεμιστές; Τα λόγια ίσως όχι. Αλλά το νόημα και το καταλάβαιναν και το πίστευαν. Εξάλλου, ανάμεσά τους και ιδίως επικεφαλής ήταν και γραμματισμένοι, οι οποίοι συνέταξαν και την πρώτη διακήρυξη της ελληνικής ελευθερίας.
Είναι η περίφημη «Προκήρυξις προς τας ευρωπαϊκάς Αυλάς εκ μέρους του φιλογενούς Αρχιστρατήγου των Σπαρτιατικών στρατευμάτων Πέτρου Μαυρομιχάλη και της Μεσσηνιακής Γερουσίας, εν Καλαμάτα τη 25η Μαρτίου 1821».
http://www.agelioforos.gr/
Δεν πρέπει, ίσως, να ήταν τυχαία η επιλογή που έκαναν στη δοξολογία της Καλαμάτας (24 Μαρτίου 1821) οι Σπαρτιάτες (Μανιάτες) πολεμιστές, που έδωσαν τον ιερό όρκο της ελευθερίας με λόγια παρμένα από τον όρκο των εφήβων της αρχαίας Αθήνας.
Πρώτος ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Ηγεμόνας της Μάνης, που έδωσε τα περισσότερα βλαστάρια του σφαχτάρια στον Αγώνα, ανακαλώντας το περίφημο «Ουκ αισχυνώ όπλα τα ιερά…», είπε: «Ορκίζομαι ίνα αμύνω την πατρίδα και μόνος και μετά πολλών, και ιερά τα πάτρια τιμήσω».
Στη συνέχεια, όπως ιστορεί ο Διονύσιος Κόκκινος, «οι ακολουθούντες άλλοι αρχηγοί, μαζί με τους στρατιώτας των», ορκίστηκαν «… ίνα μη καταισχύνωμεν τα όπλα τα ιερά, ούτε εγκαταλείψωμεν τον παραστάτην, ότω αν στοιχήσωμεν».
Τώρα, θα αναρωτηθεί ο σύγχρονος αναγνώστης, καταλάβαιναν αυτά τα «παραστάτην» και τα «ότω αν στοιχήσω» (όποιον πολεμάει δίπλα μου) οι τραχείς και κατά το πλείστον αγράμματοι Μανιάτες πολεμιστές; Τα λόγια ίσως όχι. Αλλά το νόημα και το καταλάβαιναν και το πίστευαν. Εξάλλου, ανάμεσά τους και ιδίως επικεφαλής ήταν και γραμματισμένοι, οι οποίοι συνέταξαν και την πρώτη διακήρυξη της ελληνικής ελευθερίας.
Είναι η περίφημη «Προκήρυξις προς τας ευρωπαϊκάς Αυλάς εκ μέρους του φιλογενούς Αρχιστρατήγου των Σπαρτιατικών στρατευμάτων Πέτρου Μαυρομιχάλη και της Μεσσηνιακής Γερουσίας, εν Καλαμάτα τη 25η Μαρτίου 1821».
http://www.agelioforos.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου