Σαν σήμερα το 1954 κατατίθεται στον ΟΗΕ η πρώτη ελληνική προσφυγή για το Κυπριακό

Το καλοκαίρι του 1954 η κυβέρνηση του Αλέξανδρου Παπάγου έλαβε την απόφαση της διεθνοποίησης του Κυπριακού.

Η έξαψη της ελληνικής κοινής γνώμης, αλλά και η διαπίστωση της βρετανικής αδιαλλαξίας να συζητήσει το θέμα σε διμερές επίπεδο ή έστω να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικής μεταβολής του καθεστώτος του νησιού ασκούσαν ισχυρές πιέσεις στην Αθήνα να εγκαταλείψει την τακτική των ήπιων τόνων. Εξίσου καθοριστική προς την ίδια κατεύθυνση ήταν η απειλή του αρχιεπισκόπου Κύπρου Μακάριου Γ΄ ότι σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν έθετε το Κυπριακό ενώπιον του ΟΗΕ, τότε ο ίδιος θα αναζητούσε κυβέρνηση τρίτου κράτους (αραβικού ή ανατολικού) που θα ήταν πρόθυμη να το πράξει.

Σημαντικός παράγοντας, τέλος, στην τελική διαμόρφωση της άποψης του Παπάγου υπέρ της διεθνοποίησης υπήρξε ο κυπριακής καταγωγής γενικός διευθυντής του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, πρέσβης Αλέξης Κύρου, ο οποίος το 1931 ως γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Λευκωσία, παραβλέποντας τις κυβερνητικές οδηγίες, είχε συμβάλει στην εξέγερση των Ελλήνων της Κύπρου εναντίον των βρετανικών αποικιακών αρχών.
Με αίτημα την αυτοδιάθεση
Η πρώτη ελληνική προσφυγή στον ΟΗΕ για το Κυπριακό κατατέθηκε στις 20 Αυγούστου του 1954. Προκειμένου να αποφύγει διπλωματικούς σκοπέλους, η Ελλάδα δεν ζητούσε την ένωση της Κύπρου με τη μητέρα πατρίδα, αλλά την παροχή στους κατοίκους του νησιού του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης. Ωστόσο, ήταν φανερό ότι η εφαρμογή της αρχής της αυτοδιάθεσης στην Κύπρο (π.χ. μέσω της διεξαγωγής ενός δημοψηφίσματος) θα κατέληγε στην ένωση. Η ελληνική πλευρά πέτυχε την εγγραφή της προσφυγής στην ημερήσια διάταξη της 9ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όμως οι αριθμητικοί συσχετισμοί δεν επέτρεπαν τη λήψη μιας ευνοϊκής απόφασης. Ετσι, τον Δεκέμβριο 1954 η ελληνική αντιπροσωπεία συγκατένευσε στη λύση της μη συζήτησης του θέματος «προς το παρόν», υποστηρίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο γινόταν δεκτό ότι το ζήτημα εξακολουθούσε να εκκρεμεί ενώπιον του διεθνούς οργανισμού.