Η Γερμανίδα καγκελάριος είναι αποφασισμένη να πιέσει
ασφυκτικά τον Έλληνα πρωθυπουργό. Γιατί επιμένει πως δεν μπορούν να
γίνουν νέες συνομιλίες πριν το δημοψήφισμα. Πως επηρεάζει την στάση της
το αρνητικό κλίμα στο Βερολίνο απέναντι στην Ελλάδα.
Aποσβολωμένους άφησε τους πιστωτές της Ελλάδας o
Αλέξης Τσίπρας την Κυριακή, αποχωρώντας από τις διαπραγματεύσεις και
προκηρύσσοντας δημοψήφισμα για την τελευταία τους προσφορά. Τώρα η
Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ παίρνει την εκδίκηση της.
Δεν το δείχνει, τουλάχιστον δημόσια. Αλλά με σιωπηρή αποφασιστικότητα κάνει τον Έλληνα πρωθυπουργό να βράζει στο ζουμί του, απορρίπτοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες του να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Με την κατάσταση στην Αθήνα να επιδεινώνεται και πάλι και την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ να φαίνεται όλο και πιο πιθανή, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ-Γιούνκερ, προσπάθησε να ανοίξει και πάλι τις συνομιλίες για ένα πακέτο διάσωσης. Ο Γάλλος πρόεδρος Φρασνουά Ολάντ κάλεσε χθες για μια «άμεση συμφωνία», αντικατοπτρίζοντας την απόγνωση στην οποία βρίσκονται ορισμένοι από τους πιστωτές της Ελλάδας.
Αλλά η κ. Μέρκελ κράτησε αποστάσεις, επιμένοντας πως δεν μπορούν να υπάρξουν νέες συνομιλίες πριν το δημοψήφισμα της Κυριακής, μια στάση που τήρησε και χθες στην γερμανική Βουλή.
«Πιέζει ασφυκτικά τον Τσίπρα γιατί προσπάθησε να την πιέσει και αυτός με την προκήρυξη δημοψηφίσματος, ακόμα και αν δεν κατάφερε και πολλά» δήλωσε ο Τζόζεφ Γιάνινγκ, ερευνητής στο European Council on Foreign Relations, ένα think-tank με έδρα τις Βρυξέλλες.
Ο κ. Γιάνινγκ δεν πιστεύει πως η εκδίκηση είναι το μοναδικό κίνητρο του πιο ισχυρού Ευρωπαίου ηγέτη. «Έχει ένα λόγο» ανέφερε. «Αν άρχιζε τώρα πάλι μια διαπραγμάτευση, θα είχε λίγες πιθανότητες επιτυχίας. Για να επιτύχουν οι διαπραγματεύσεις, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να πάρει σοβαρά την Ε.Ε.».
Η απόφαση της κ. Μέρκελ να μείνει σταθερή στην θέση της βρίσκει στήριξη και στην πεποίθηση της γερμανικής κυβέρνησης πως η ευρωζώνη ως σύνολο μπορεί να αντέξει αυτήν την οικονομική αναταραχή, μια άποψη που οι αγορές φαίνεται να αποδέχονται. Αν και έχει προσπαθήσει να κρύψει τον εκνευρισμό της απέναντι στην ριζοσπαστική αριστερή κυβέρνηση της Ελλάδας, η καγκελάριος μοιράζεται και αυτή ένα μέρος του θυμού του υπουργού Οικονομικών της, του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος έχει διαμαρτυρηθεί δημόσια για την «απώλεια της εμπιστοσύνης» μετά από μήνες άκαρπων και συχνά τεταμένων συνομιλιών.
Οι υπολογισμοί της κ. Μέρκελ μπορεί να επηρεάζονται και από την κριτική που έχει δεχθεί για ένα προηγούμενο ελληνικό δημοψήφισμα. Το 2011, ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, πρότεινε την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το πρώτο πακέτο διάσωσης της χώρας. Η κ. Μέρκελ και ο Γάλλος Νικολά Σαρκοζί τον εκβίασαν για να εγκαταλείψει το σχέδιο του, για να δεχθούν αργότερο κριτική ότι ισοπέδωσαν την ευρωπαϊκή δημοκρατία.
Εν τω μεταξύ, παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες στην Ελλάδα έχουν επιδεινωθεί – με τι τράπεζες κλειστές και τα ATM να ξεμένουν από χρήματα – η γερμανική κοινή γνώμη παραμένει σταθερά ενάντια σε μια νέα διάσωση.
Η Bild, η πιο δημοφιλής γερμανική εφημερίδα, έχει ξεκινήσει μια επιθετική καμπάνια για να μπει ένα τέλος στο να πέφτουν χρήματα των Γερμανών φορολογουμένων σε έναν αμφορέα δίχως πάτο, με το χθεσινό πρωτοσέλιδο να διακηρύττει ότι τα 88 δισ. ευρώ που έχει συνεισφέρει η Γερμανία στην διάσωση της Ελλάδας έχουν χαθεί προ πολλού.
Στο κόμμα της Μέρκελ, μια ομάδα βουλευτών ζητά από την καγκελάριο να κόψει την οικονομική βοήθεια και να αφήσει το Grexit να συμβεί.
«Η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά την ελληνική κυβέρνηση» ανέφερε ο Γκούντερ Κρίχμπαμ, πρόεδρος της επιτροπής ευρωβουλευτών του CDU και στενός συνεργάτης της Μέρκελ. «Έφυγαν από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Αν και δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση η ηγετική θέση της κ. Μέρκελ, η ελληνική κρίση συνεχίζει να απειλεί την πολιτική της κληρονομία, όπως υπενθύμισε στους αναγνώστες η γερμανική εφημερίδα Suddeutsche. «H 30η Ιουνίου είναι δίχως αμφιβολία, σε όρους οικονομικής πολιτικής, το χαμηλότερο σημείο, μέχρι τώρα, της 10ετους καγκελαρίας της Μέρκελ» έγραψε η εφημερίδα.
Σε όλη την διάρκεια της κρίσης, η κ. Μέρκελ έχει επαναλάβει ότι είναι αποφασισμένη να φτάσει σε μια συμφωνία που θα κρατάει την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Δεν θέλει να μείνει στην ιστορία για την διάλυση της ευρωζώνης. Ανησυχεί επίσης ότι ένα Grexit έχει την δυναμική να δημιουργήσει προβλήματα στο κατώφλι της Ε.Ε. με την αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων.
Αλλά όπως είπε στην Bundestag: «'Ενας καλός Ευρωπαίος δεν είναι κάποιος που ψάχνει μια συμφωνία με οποιοδήποτε τίμημα».
Ανώτατος βουλευτής του CDU υποστηρίζει ότι η κ. Μέρκελ θα περιμένει, όπως έχει πει, μέχρι το δημοψήφισμα και μετά θα σηκώσει το τηλέφωνο και θα συνεχίσει τις προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας.
«Θα το χρησιμοποιήσει ως μια ευκαιρία» αναφέρει. Σε πολλές πρωτεύουσες της ευρωζώνης υπάρχει η ελπίδα πως μια ψήφος στο «ναι» - υπέρ μιας συμφωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές – θα πίεζε τον κ. Τσίπρα να κάνει υποχωρήσεις ή ακόμα και να παραιτηθεί, ανοίγοντας το δρόμο για ένα πιο συναινετικό ηγέτη.
Αλλά θα έπρεπε να γίνουν συνομιλίες ακόμα και μετά από μια ψήφο στο «όχι», γιατί η Ελλάδα θα παρέμενε μέλος της Ε.Ε. και της ευρωζώνης και μια χώρα με μια οικονομία υπό κατάρρευση και κλιμακούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια.
«Η Μέρκελ γνωρίζει ότι η Ε.Ε. πρέπει να συνεχίσει να εμπλέκεται ακόμα και αν βγει "όχι"» είπε ο κ. Γιάνινγκ. «H Eυρώπη δεν μπορεί να κλείσει την πόρτα στην Ελλάδα, δεν είναι ένα μακρινό αποτυχημένο κράτος της Λατινικής Αμερικής».
Δεν το δείχνει, τουλάχιστον δημόσια. Αλλά με σιωπηρή αποφασιστικότητα κάνει τον Έλληνα πρωθυπουργό να βράζει στο ζουμί του, απορρίπτοντας τις απεγνωσμένες προσπάθειες του να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Με την κατάσταση στην Αθήνα να επιδεινώνεται και πάλι και την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ να φαίνεται όλο και πιο πιθανή, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ-Γιούνκερ, προσπάθησε να ανοίξει και πάλι τις συνομιλίες για ένα πακέτο διάσωσης. Ο Γάλλος πρόεδρος Φρασνουά Ολάντ κάλεσε χθες για μια «άμεση συμφωνία», αντικατοπτρίζοντας την απόγνωση στην οποία βρίσκονται ορισμένοι από τους πιστωτές της Ελλάδας.
Αλλά η κ. Μέρκελ κράτησε αποστάσεις, επιμένοντας πως δεν μπορούν να υπάρξουν νέες συνομιλίες πριν το δημοψήφισμα της Κυριακής, μια στάση που τήρησε και χθες στην γερμανική Βουλή.
«Πιέζει ασφυκτικά τον Τσίπρα γιατί προσπάθησε να την πιέσει και αυτός με την προκήρυξη δημοψηφίσματος, ακόμα και αν δεν κατάφερε και πολλά» δήλωσε ο Τζόζεφ Γιάνινγκ, ερευνητής στο European Council on Foreign Relations, ένα think-tank με έδρα τις Βρυξέλλες.
Ο κ. Γιάνινγκ δεν πιστεύει πως η εκδίκηση είναι το μοναδικό κίνητρο του πιο ισχυρού Ευρωπαίου ηγέτη. «Έχει ένα λόγο» ανέφερε. «Αν άρχιζε τώρα πάλι μια διαπραγμάτευση, θα είχε λίγες πιθανότητες επιτυχίας. Για να επιτύχουν οι διαπραγματεύσεις, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να πάρει σοβαρά την Ε.Ε.».
Η απόφαση της κ. Μέρκελ να μείνει σταθερή στην θέση της βρίσκει στήριξη και στην πεποίθηση της γερμανικής κυβέρνησης πως η ευρωζώνη ως σύνολο μπορεί να αντέξει αυτήν την οικονομική αναταραχή, μια άποψη που οι αγορές φαίνεται να αποδέχονται. Αν και έχει προσπαθήσει να κρύψει τον εκνευρισμό της απέναντι στην ριζοσπαστική αριστερή κυβέρνηση της Ελλάδας, η καγκελάριος μοιράζεται και αυτή ένα μέρος του θυμού του υπουργού Οικονομικών της, του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος έχει διαμαρτυρηθεί δημόσια για την «απώλεια της εμπιστοσύνης» μετά από μήνες άκαρπων και συχνά τεταμένων συνομιλιών.
Οι υπολογισμοί της κ. Μέρκελ μπορεί να επηρεάζονται και από την κριτική που έχει δεχθεί για ένα προηγούμενο ελληνικό δημοψήφισμα. Το 2011, ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, πρότεινε την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το πρώτο πακέτο διάσωσης της χώρας. Η κ. Μέρκελ και ο Γάλλος Νικολά Σαρκοζί τον εκβίασαν για να εγκαταλείψει το σχέδιο του, για να δεχθούν αργότερο κριτική ότι ισοπέδωσαν την ευρωπαϊκή δημοκρατία.
Εν τω μεταξύ, παρά το γεγονός ότι οι συνθήκες στην Ελλάδα έχουν επιδεινωθεί – με τι τράπεζες κλειστές και τα ATM να ξεμένουν από χρήματα – η γερμανική κοινή γνώμη παραμένει σταθερά ενάντια σε μια νέα διάσωση.
Η Bild, η πιο δημοφιλής γερμανική εφημερίδα, έχει ξεκινήσει μια επιθετική καμπάνια για να μπει ένα τέλος στο να πέφτουν χρήματα των Γερμανών φορολογουμένων σε έναν αμφορέα δίχως πάτο, με το χθεσινό πρωτοσέλιδο να διακηρύττει ότι τα 88 δισ. ευρώ που έχει συνεισφέρει η Γερμανία στην διάσωση της Ελλάδας έχουν χαθεί προ πολλού.
Στο κόμμα της Μέρκελ, μια ομάδα βουλευτών ζητά από την καγκελάριο να κόψει την οικονομική βοήθεια και να αφήσει το Grexit να συμβεί.
«Η ευθύνη βαραίνει αποκλειστικά την ελληνική κυβέρνηση» ανέφερε ο Γκούντερ Κρίχμπαμ, πρόεδρος της επιτροπής ευρωβουλευτών του CDU και στενός συνεργάτης της Μέρκελ. «Έφυγαν από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Αν και δεν τίθεται υπό αμφισβήτηση η ηγετική θέση της κ. Μέρκελ, η ελληνική κρίση συνεχίζει να απειλεί την πολιτική της κληρονομία, όπως υπενθύμισε στους αναγνώστες η γερμανική εφημερίδα Suddeutsche. «H 30η Ιουνίου είναι δίχως αμφιβολία, σε όρους οικονομικής πολιτικής, το χαμηλότερο σημείο, μέχρι τώρα, της 10ετους καγκελαρίας της Μέρκελ» έγραψε η εφημερίδα.
Σε όλη την διάρκεια της κρίσης, η κ. Μέρκελ έχει επαναλάβει ότι είναι αποφασισμένη να φτάσει σε μια συμφωνία που θα κρατάει την Ελλάδα στην ευρωζώνη. Δεν θέλει να μείνει στην ιστορία για την διάλυση της ευρωζώνης. Ανησυχεί επίσης ότι ένα Grexit έχει την δυναμική να δημιουργήσει προβλήματα στο κατώφλι της Ε.Ε. με την αποσταθεροποίηση των Βαλκανίων.
Αλλά όπως είπε στην Bundestag: «'Ενας καλός Ευρωπαίος δεν είναι κάποιος που ψάχνει μια συμφωνία με οποιοδήποτε τίμημα».
Ανώτατος βουλευτής του CDU υποστηρίζει ότι η κ. Μέρκελ θα περιμένει, όπως έχει πει, μέχρι το δημοψήφισμα και μετά θα σηκώσει το τηλέφωνο και θα συνεχίσει τις προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας.
«Θα το χρησιμοποιήσει ως μια ευκαιρία» αναφέρει. Σε πολλές πρωτεύουσες της ευρωζώνης υπάρχει η ελπίδα πως μια ψήφος στο «ναι» - υπέρ μιας συμφωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές – θα πίεζε τον κ. Τσίπρα να κάνει υποχωρήσεις ή ακόμα και να παραιτηθεί, ανοίγοντας το δρόμο για ένα πιο συναινετικό ηγέτη.
Αλλά θα έπρεπε να γίνουν συνομιλίες ακόμα και μετά από μια ψήφο στο «όχι», γιατί η Ελλάδα θα παρέμενε μέλος της Ε.Ε. και της ευρωζώνης και μια χώρα με μια οικονομία υπό κατάρρευση και κλιμακούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια.
«Η Μέρκελ γνωρίζει ότι η Ε.Ε. πρέπει να συνεχίσει να εμπλέκεται ακόμα και αν βγει "όχι"» είπε ο κ. Γιάνινγκ. «H Eυρώπη δεν μπορεί να κλείσει την πόρτα στην Ελλάδα, δεν είναι ένα μακρινό αποτυχημένο κράτος της Λατινικής Αμερικής».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου