ΠΑΛΙΟΣ ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΣΤΟΝ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟ

 

Ένας από τους νεότερους ναούς με σημαντική σημασία για τον Ασπρόπυργο .

Ο ιερός ναός του Αγίου Δημητρίου , κτίστηκε περίπου την δεκαετία του 1830 και κατεδαφίστηκε στις 30 Ιανουαρίου 1930 επί κοινοτάρχη Ιωάννη Φ. Λιάκου. Η κατεδάφιση του οφείλετε στην παλαιότητα του ναού. Στάθηκε όμως η αφορμή κάποιοι από την τοπική κοινωνία να του κολλήσουν προσωνύμιο ( παρατσούκλι) για αυτή του τη πράξη. Φυσικά δεν το επικροτώ , διότι πάμπολλες μαρτυρίες μας μιλούν για ένα χαρισματικό, πνευματικό τέκνο του Ασπρόπυργου.

Συνεχίζοντας θα αναφέρω κάποιες μαρτυρίες παλιών κατοίκων του Ασπρόπυργου που είχαν γεννηθεί από το 1900-1920 οι οποίοι έμεναν δίπλα από την εκκλησία και σε κοντινή απόσταση από αυτήν να μας λένε «…..ήταν μικρή η εκκλησία και έτοιμη να πέσει» , «…δεν μας άφηναν να μπούμε μέσα, αφού ήταν γκρεμισμένη» «….. ήταν μικρή και έτοιμη να πέσει, μεγάλωσε και το χωριό και έπρεπε να φτιάξουν μεγάλη εκκλησία» Ο ναός ήταν ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής ο οποίος και δεν καταγράφηκε στα μνημεία των βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων , διότι η καταγραφή αυτών σταμάτησε περίπου το 1830.Στον περίβολό του ναού , γινόταν ο δημόσιος χορός του χωριού.

Ο Ιερός Ναός Αγ. Δημητρίου -σήμερα

Μέχρι το 1915 περ. κάθε Κυριακή , ενώ αργότερα στις γιορτές του χωριού ,τις Απόκριες, το Πάσχα , της Αγίας Παρασκευής , της Παναγίας , του Αγίου Δημητρίου, τα Χριστούγεννα και των Φώτων, έως την κατεδάφισή του. Του Ευαγγελισμού ο χορός γινόταν στον περίβολο της Ευαγγελίστριας. Επίσης ήταν τόπος συγκέντρωσης των κατοίκων σε σημαντικά γεγονότα.Ο περιβάλλον χώρος ,εξωτερικά και γύρω από τον ναό είχε πιπεριές , που μάλλον είχαν φυτευτεί λίγο πριν την κατεδάφιση του. Ακόμα ορισμένα δέντρα στέκουν αγέρωχα, με το πέρασμα του χρόνου.

Οι γάμοι στους ναούς μέχρι το 1940 γινόντουσαν στα σπίτια ή σε περίπτωση πένθους σε εκκλησίες εκτός του χωριού. Συνήθως πήγαιναν στην Αγία Βαρβάρα στο Αιγάλεω , η σε σπάνιες περιπτώσεις σε εξωκλήσια του Ασπρόπυργου. Οι βαπτίσεις γινόντουσαν κι αυτές στα σπίτια, περίπου μέχρι το 1950, ειδικά όταν υπήρχε δίπατο σπίτι με σάλα. Ανατολικά του ναού ,δηλαδή, πίσω από το ιερό, υπήρχε βρύση , με πλακόστρωτο , όπου εκεί πότιζαν τα ζώα.

Ο Ιερός Ναός Αγ. Δημητρίου

Μετά την κατεδάφιση του ναού ο εκκλησιασμός γινόταν στην Ευαγγελίστρια.Την σχεδίαση του νέου ναού του Αγίου Δημητρίου την είχε αναλάβει ο Αναστάσιος Ορλάνδος. Πολλοί ήταν οι Ασπροπύργιοι ιερείς , και από άλλα μέρη που διακόνησαν τον ναό. Αναφέρω τα ονόματα τους , όπως ακριβώς μου τους είχαν ονομάσει, χωρίς να θυμόντουσαν τα επώνυμα μας τους. Ευτυχώς η έρευνα απέδωσε και για κάποια άτομα βρήκα περισσότερα στοιχεία. Παπά Γιώργης ( του Βαγγέλ Πρίφτη) ο οποίος την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα ήταν μεγάλος στην ηλικία και από πληροφορίες μάλλον ξεπερνούσε τα 80 του χρόνια.

Ο παπά Δημήτρης Δέδες + 1927, (θείος της προγιαγιάς μου) ο οποίος λειτούργησε στον ναό περίπου μισόν αιώνα,ο παπά Δημήτρης Μπρέμπος (μετέπειτα το επώνυμο άλλαξε σε Παπαδημητρίου) ο παπά Σπύρος (του Παπαδιά ο παππούς) ο παπά Βαγγέλης Λιάκος + 1886,ο παπά Περικλής ,ο παπά Δημήτρης(Μήτσος) Τσίγκος ,ο παπά Κώστας ,ο παπά Ιάκωβος,ο παπά Σωτήρης (ο εγγονός του ξυλουργός κατά τις αρχές του 20ου αιώνα ήταν 40 ετών, άρα ο παπά Σωτήρης σίγουρα είχε γεννηθεί αρχές του 19ου αιώνα, εξ ου και το επώνυμο Παπασωτηρίου) ),ο παπά Γιώργης ( πατέρας του Μπόζου , είχαν έρθει από την Μικρά Ασία)και ο παπά Κώστας Παπασιδέρης .

Η έρευνα συνεχίζεται για να βρεθούν περισσότερα στοιχεία για τους ιερείς.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Σ. ΠΕΣΤΡΟΒΑΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΗΣ