Παπανικολόπουλος Νικόλαος, Υποναύαρχος ΛΣ (ε.α)
Στους ναυτικούς χάρτες σημειώνονται ωκεανοί, θάλασσες, πελάγη, κόλποι, νησιά ή συμπλέγματα νησιών.
Υπάρχουν όμως και πλήθος άλλα νησιά, που είναι τόσο μικρά, ώστε και με μεγάλη μεγέθυνση δεν μπορείς καν να τα σημαδέψεις με κάποια «στιγμή».
Κι όμως, κάτι τέτοια Ελληνικά ξερονήσια, βράχια στην κυριολεξία, που πολλές φορές «πνίγονται» στα μανιασμένα κύματα, συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον χιλιάδων ανθρώπων.Το ζήσαμε, το Γενάρη του 1996, με τα ανατολικά και δυτικά Ίμια. Το ζούμε και στις μέρες μας έντονα, δίπλα μας, στον τόπο μας, με τη Ζουράφα ή Λαδόξερα.
Αξίζει λοιπόν να μάθουμε τι ακριβώς είναι η Ζουράφα και ειδικά για όσα έχουν σχέση με την ύπαρξη πετρελαίου σ’ αυτή.
Για το ίδιο θέμα, η ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ, είχε γράψει στο παρελθόν αλλά και πρόσφατα, στο φύλλο της 17-01-2014.
Επανερχόμαστε με περισσότερα στοιχεία.
***
Για τη Ζουράφα ασχολήθηκε στα «Θρακικά Χρονικά» ο διακεκριμένος λόγιος της Σαμοθράκης Νικόλαος Φαρδύς (1853 – 1901).
Το 1897, είχε δημοσιεύσει μελέτη με τίτλο «Τα Ζγοράφα ως κέντρο των σεισμών της Σαμοθράκης και λείψανο τεσσάρων νήσων του Θρακικού Πελάγους προ αμνημονεύτων χρόνων καποντισθεισών». Εκεί αναφέρει:
«Στα Ζγοράφα, σε καιρό γαλήνης και νηνεμίας, διακρίνεται κάποια υγρή, ελαιώδη ουσία που επιπλέει επί των πέριξ υδάτων, που αποπνέει οξεία οσμή πετρελαίου.
Η ύφαλος αυτή εφείλκυσε κατά πρώτον την προσοχήν μου τω 1874, οπότε, επιβαίνων ιστιοφόρου πλοίου και ευρεθείς εν καιρώ γαλήνης πλησίον αυτής, ηδυνήθην ιδίοις όμμασι να ιδώ την επί της θαλάσσης πλέουσαν ελαιώδη ουσίαν, να δοκιμάσω εξ ιδίας αντιλήψεως και πεισθώ επί τέλους, ότι πρόκειται ενταύθα περί πετρελαίου, του οποίου η πηγή βεβαίως κείται εν τω σωματι του υφαλου».
Αυτός είναι ο λόγος που οι ψαράδες την ονόμασαν και «Λαδόξερα».
Σε όλες τις ναυτικές εκδόσεις (χάρτες, πλοηγούς, φαροδείκτες κλπ), ελληνικές και διεθνείς η ΖΟΥΡΑΦΑ αναφέρεται με την ονομασία (zourafa) ως ελληνική νησίδα (islet) της νήσου Σαμοθράκης (Samothraki island) στην οποία υπάρχει φάρος (Light) ύψους 8 μέτρων για σήμανση μεμονωμένου κινδύνου (Isolated danger) με «χαρακτηριστικό» δυο λευκές αναλαμπές ανά 10 δευτερόλεπτα (Fl 2W 10s).
Έχει κατασκευαστεί και συντηρείται από την Υπηρεσία Φάρων του Πολεμικού Ναυτικού. Βρίσκεται, σε απόσταση μικρότερη των 6 ν.μ από το Ακρωτήριο Άγκιστρο της Σαμοθράκης και υπερδιπλάσια (14 ν.μ) από την πλησιέστερη τουρκική ακτή, την Άκρα Γκρέμια.
Ο φάρος της είναι καταχωρημένος στους ελληνικούς φαροδείκτες με α/α 6900 και στους διεθνείς με α/α Ε 4556,8
Με τη Συνθήκη της Λωζάννης (1923) η Σαμοθράκη περιήλθε στην Ελλάδα.
Η νησίδα Ζουράφα δεν κατονομάζεται αλλά η Συνθήκη (Τμήμα Α’, Εδαφικοί όροι, άρθρο 12) αναφέρει: «…αι νήσοι αι κείμεναι εις μικρότεραν απόστασιν των τριών μιλίων της ασιατικής ακτής, παραμένωσιν υπό τουρκικήν κυριαρχίαν… » και συνεπώς σαφέστατα είναι ελληνική.
Στις 23 Δεκεμβρίου 1969, το Ελληνικό Δημόσιο και η Αμερικανική εταιρεία Oceanic Exploration Company, υπέγραψαν Σύμβαση για την παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στο Θρακικό Πέλαγος.
Η Σύμβαση, η οποία επικυρώθηκε με το Ν.Δ 462/1969, εκτός από τη Θάσο, περιελάμβανε θαλάσσια έκταση της Σαμοθράκης, συμπεριλαμβανομένης και της ΖΟΥΡΑΦΑΣ (πλάτος 40 28,4 Β και μήκος 25 50,3 Α).
Οι περιοχές αποτυπώθηκαν με κόκκινη γραμμή στο ναυτικό χάρτη του Βρετανικού Ναυαρχείου Αριθ. 1086, ο οποίος ήταν αναπόσπαστο μέρος της Σύμβασης.
Με την κρίση των Ιμίων (Ιανουάριος 1996), οι Τούρκοι κατασκεύασαν τη θεωρία των «γκρίζων ζωνών».
Κατά τους Τούρκους «Στο Αιγαίο υπάρχουν 150 ακατοίκητοι βράχοι και σχηματισμοί που δεν αναφέρονται σε ποιον ανήκουν».Σ ε αυτά, αναφέρεται και η Ζουράφα της Σαμοθράκης.
Για να στηρίξουν τις θέσεις τους, το Μάιο του 1996, κυκλοφόρησαν το «Εγχειρίδιο της Στρατιωτικής Ακαδημίας Άγκυρας» με ειδικό κεφάλαιο «Τα νησιά, νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου, γεωγραφική, ιστορική, νομική ανασκόπηση και εισηγήσεις πολιτικής» και με μορφή «Μνημονίου», το κατέθεσαν σε Διεθνείς Οργανισμούς και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Ευάγγελος Κουλουμπής (1929-2009), ο οποίος διατέλεσε Υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων (1982-1984) και Υπουργός ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ (1984-1988) το 2000, δηλαδή ο καθ’ ύλην αρμόδιος για τα πετρέλαια υπουργός, σε άρθρο του, αναφέρθηκε στην ύπαρξη πετρελαίου και στην περιοχή της Ζουράφας .
Ο ευρωβουλευτής Σταύρος Ξαρχάκος, στις 23 Μαΐου 2003, υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την αριθ. Ε-1711/03 γραπτή ερώτηση για τη βραχονησίδα ΖΟΥΡΑΦΑ (ή «Λαδόξερα» όπως την αποκαλούν οι ψαράδες) η οποία, όπως ανέφερε, αποτελεί το απώτατο όριο της ελληνικής και Κοινοτικής επικράτειας.
Ρωτούσε να μάθει αν έχει υπάρξει κάποια πρωτοβουλία προστασίας της εκ μέρους των ελληνικών αρχών ή εκ μέρους της ΕΕ (π.χ. NATURA 2000 ή άλλη) ή αν θα μπορούσε να υπάρξει έστω και τώρα κάποια πρωτοβουλία εκ μέρους της ΕΕ και ποιά θα μπορούσε να ήταν αυτή;
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ερώτησή του σημείωνε ότι σε χάρτες του 1955 είχαν καταγραφεί νησίδες (σε μικρή απόσταση από τη Ζουράφα), οι οποίες σήμερα έχουν τελείως εξαφανιστεί κάτω από τη θάλασσα. Απάντηση από ότι γνωρίζω δεν πήρε.
Στην εκπομπή «Φάκελοι» του Αλέξη Παπαχελά με θέμα «Πετρέλαια στο Αιγαίο»(http://folders.skai.gr/main/theme?locale=el&id=166#sthash.K9fW43Yr.dpuf) καταγράφεται η ιστορία και τα τουρκικά εμπόδια για την εκμετάλλευση του Αιγαίου.
Από επίσημα χείλη ακούγονται μεταξύ άλλων και τα εξής: «… το ενδιαφέρον των Αμερικανών και των Τούρκων αλλά και η αδυναμία να προχωρήσει η υπόθεση «πετρέλαια στο Αιγαίο», …ο κίνδυνος να εμπλακούμε σε πόλεμο με την Τουρκία και ότι έρευνες έγιναν στο βόρειο Αιγαίο μέχρι και τη Σαμοθράκη και εισπράξαμε τότε διαμαρτυρίες από το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών…».
Παπανικολόπουλος Νικόλαος
Υποναύαρχος ΛΣ (ε.α)
ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΘΡΑΚΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου