Του Χρήστου Βούλγαρη
Υποθέτω ότι είναι η ώρα να να κάνουμε ένα πρώτο απολογισμό για την εκλιπούσα…
ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ :Απο την μια υπεράσπισε αυτά που θεωρούσε ότι ήταν δικαιώματα της χώρας της κι ενήργησε με αρκετή μαχητικότητα και δεν απεφάνθη πχ. οτι τα Φώκλαντ είναι μακριά. Ας μην κάνουμε εδώ μια σύγκριση με μια άλλη χώρα, που όλοι ξέρουμε και αγαπάμε γιατί θα μελαγχολήσουμε.Στα ίδια πλαίσια, θα πρέπει να ερμηνευτεί και η στάση της απέναντι στην τότε Ε.Ο.Κ. , απέναντι στις Η.Π.Α (Ατλαντισμός) , ή ακόμα και η ατελέσφορη τελικά προσπάθεια της να διατηρήσει το Χόγκ Κόγκ, καθώς κι η εναντίωση της στην Γερμανική Ενοποίηση.Πιθανότατα “φοβόταν ότι μια ενωμένη Γερμάνια θα ήθελε εκδίκηση για τον Β’ Π.Π. και θα ήθελε να ανακτήσει εδάφη ανατολικά της Γραμμής Οντέρ- Ναίσε” (το σύνορο με την Πολώνια από το 1945).[1]
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ -ΣΧΕΣΕΙΣ ΤΩΝ ΣΥΜΒΑΛΟΜΕΛΩΝ ΜΕΛΩΝ ΤΟΥ ΗΝΩΜΕΝΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΤΟΥΣ:Στην προσπάθεια της η Θάτσερ να ανασυγκροτήσει την οικονομία της χώρας επέβαλε την πολιτική της.Τυχαία οι μεγαλύτερες περικοπές έγιναν σε περιοχές που είχε πλειοψηφία το Εργατικό κόμμα ( π.χ. Σκωτία, Βόρεια Αγγλία, Κορνουάλη και σε μικρότερο βαθμό Ουαλία ακόμα και Β. Ιρλανδία), ενώ εξίσου τυχαία η Ν.και σε μικρότερο βαθμό η Α. Αγγλία (τα οχυρά του κόμματος της), δεν υπέστησαν ανάλογης κλίμακας περικοπές; Οπως έγραψε και ο Σάιμον Σάσμα στον 3 τόμο του έργο του “Α Ηistory of Great Britain”, “οι υποστηρικτές της Θάτσερ ήταν κατά μεγάλο βαθμό οι σχετικά εύποροι επαγγελματίες της Ν. Αγγλίας, ενώ οι χειμαζόμενες βόρειες περιοχές με τα καταρρέοντα εργοστάσια, ορυχεία και λιμάνια και το φθαρμένο οδικό δίκτυο, αφέθηκαν στην τύχη τους”[2]Εξάλλου, όπως η ίδια η Θάτσερ είχε δηλώσει σε συνέδριο του κόμματος της, όσοι θέλουν εργασία ας έλθουν στο Νότο (πιθανόν η προσδοκία να ήταν πως όσοι θα έρχονταν στην Ν. Αγγλία, θα γίνονταν κι αυτοί συντηρητικοί για λόγους κοινωνικής προσαρμογής). Το αποτέλεσμα ήταν δημιουργία μακροχρόνιων εντάσεων ή με άλλα λόγια, “σε τι συνέφερε πλέον τους Σκώτους και τους Ουαλούς να παραμείνουν μέλη της “φίρμας” Μεγάλη Βρετάνια;”.[3] Μια σύγκριση θα ήταν “διαφωτιστική”. Όταν πρωτοτέθηκε το θέμα αυτονομίας για την Σκωτία-Ουαλία στην δεκαετία του 1970, στην πρώτη υπήρχε μια ισχυρή μειοψηφία και στην δεύτερη μια ισχνή μειοψηφία . Όταν ξανατέθηκε το ζήτημα στην δεκαετία του 1990, μετά την θατσερική διακυβέρνηση, στην μεν Σκωτία υπήρχε μια ισχυρή πλειοψηφία και στην Ουαλία μια ισχνή πλειοψηφία, υπέρ της αυτονόμησης με την μορφή ξεχωριστών Κοινοβουλίων. Επίσης, η Θάτσερ κλείνοντας τα ορυχεία κασσίτερου, τα οποία ήταν το βασικό στήριγμα της τοπικής οικονομίας από την αρχαιότητα, κατάφερε να νεκραναστήσει τον εθνικισμό της Κορνουάλης ( νοτιοδυτική χερσόνησος της Βρετανίας) , δημιουργώντας έτσι μια ακόμα εστία εντάσεων και πιθανής απόσχισης, η οποία δεν υπήρχε πριν…Μια ανάλογη κατάσταση αποτράπηκε στην Β. Ιρλανδία, η περιοχή που είναι αλλιως γνωστή ως “οι έξι κομητείες του Ώλστερ” , κατά ειρωνικό τρόπο χάρη στην δράση του ΙRA, η οποία συσπείρωσε τους οπαδούς της παραμονής της Β. Ιρλανδίας στο Ηνωμένο Βασίλειο:’Το ίδιο (δηλ. ενίσχυση αποσχιστικών τάσεων), θα είχε συμβεί στα ναυπηγεία και στους υπό καθεστώς εκποίησης μύλους της Β. Ιρλανδίας, αν η ύπαρξη του IRA δεν έδινε ισχυρούς λόγους στους οπαδούς της παραμονής της Β.Ιρλανδίας στο Ηνωμένο βασίλειο ν΄’ανεμίζουν τις βρετανικές σημαίες, .”[4]
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: Η Θάτσερ έδωσε μια ίσως υπέρμετρη έμφαση στον τραπεζικό τομέα, (ο οποίος ήταν η ατμομηχανή της οικονομικής ανάπτυξης στην περίοδο της, ένεκα και της χαλάρωσης των τραπεζικών κανονισμών( “deregulation”), καθιστώντας έτσι το Λονδίνο το σημαντικότερο κέντρο τραπεζικών συναλλαγών στην Ευρώπη. Κάτι που δεν ενθουσίαζε απαραίτητα την Βόννη (την τότε πρωτεύουσα της Δ. Γερμανίας), αλλά ούτε και το Παρίσι. Χρησιμοποιώντας ενίοτε όχι και πολύ διαφανή μέσα, “το City -όρος ο ο οποίος περιλαμβάνει την βιομηχανία των οικονομικών υπηρεσιών που εδρεύουν στο Λονδίνο και μπορεί κάλλιστα να θεωρηθεί ως ο πιο μεγάλος φορολογικός παράδεισος.Κατ΄ουσίαν το πρωτεύον οικονομικό κέντρο στην Ευρώπη, είναι μια υπεράκτιος εταιρία”. [5]Επιπλέον ,” χάρη στις υπεράκτιες εταιρίες οι οποίες λειτουργούν ως ενδιάμεσοι σταθμοί το City, καρπώνεται επ’ ωφέλειά του τα πετροδολάρια της Μέσης Ανατολής, όπως και τα κεφάλαια των Ρώσων ολιγαρχών και των ελλήνων εφοπλιστών.”[6]
Αντίθετα η Θάτσερ άφησε την βιομηχανία να αργοπεθαίνει, καθώς τα εργοστάσια όπως και τα διαφόρων ειδών ορυχεία ήταν σε περιοχές που ήταν ισχυρό το Εργατικό Κόμμα. Αποτέλεσμα τώρα η Μ. Βρετανία να έχει μια συγκριτικά μικρή βιομηχανική παραγωγή και τίποτα άλλο πέραν αυτού. Κατ’ ουσίαν δεν υπάρχει πρόβλεψη για εναλλακτικές λύσεις, στην περίπτωση πού αυτή η φούσκα του λεγομένου “καπιταλισμού υπηρεσιών” , χρηματιστήριο κτλ ή κατά το λαϊκόν λεγόμενο “παραγωγή αέρα” σκάσει.Είναι αξιοσημείωτο πάντως ότι πριν από μερικές μέρες, ο δήμαρχος του Λονδίνου και εξέχων θατσερικός δήλωσε στο BBC , ότι ακόμα και η Θάτσερ θα αισθανόταν άβολα με την συμπεριφορά των τραπεζιτών την πρόσφατη περίοδο. Τα συμπεράσματα ανήκουν στους αναγνώστες. ..
Ο γράφων θα ήθελε να καταθέσει την προσωπική του άποψη. Ο λεγόμενος λαϊκός καπιταλισμός, με τις ξέφρενες ιδιωτικοποιήσεις του, αποδείχτηκε μακροχρόνια ως μια απ΄ τις μεγαλύτερες “πυραμίδες” του 20 ου αιώνα, καθώς κατέληξε σε μια μαζική μεταφορά κεφαλαίων απ΄ τους πολλούς στους λίγους. Τα αποτελέσματα είναι ορατά τώρα κι όπως έχουν γράψει οι κάθε άλλο πάρα κομμουνιστικοί TIMES του Λονδίνου απ΄ το 2011, η παρούσα γενιά θα πρέπει να αντιμετωπίσει την πιθανότητα να ΜΗΝ μπορέσει ΠΟΤΕ να αποκτήσει τη δική της κατοικία. Φυσικά, αυτή η κατάσταση έχει άμεση σχέση με τις θατσερικές ιδιωτικοποιήσεις κατοικιών, που με την σειρά τους απογείωσαν τις τιμές των κατοικιών. Αν και για να είμαστε δίκαιοι, αυτό το μέτρο ήταν δημοφιλές εκείνη την περίοδο, καθώς για κάθε Βρετανό “το σπίτι του είναι το κάστρο του” :” Η πώληση των κατοικιών οι οποίες μέχρι τότε ανήκαν στους δήμους, ανταποκρίνονταν στην επιθυμία των Βρετανών και Βρετανίδων να είναι βασιλείς και βασίλισσες αντίστοιχα στα μικρά τους κάστρα”[7]
ΚΟΙΝΩΝΙΑ: Ενώ θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι ορισμένα τμήματα της ηγεσίας των συνδικάτων, δεν συμπεριφέρθηκαν με την απαιτούμενη σύνεση την δεκαετία του 1970, η αντισυνδικαλιστική πολιτική της Θάτσερ και η επικράτηση της επί των ανθρακωρύχων το 1985, άφησε τους εργαζόμενους σε χειρότερη θέση από ότι πρωτύτερα. Ενώ ο υπέρμετρος ατομικισμός-υλισμός της Θάτσερ, (δεν υπάρχει κοινωνία άλλα άνδρες και γυναίκες), δημιούργησε διαλυτικά φαινόμενα στην κοινωνία, ή παραφράζωντας τον Ντοστογιέφσκι, αν δεν υπάρχει κοινωνία όλα επιτρέπονται. Οποιος αναρωτιέται για τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής, δεν έχει παρά να επισκεφτεί το κέντρο οποιαδήποτε βρετανικής πόλης τα βράδια του Σαββατοκύριακου. Αν και για να αποδώσουμε “τα του Καίσαρος τω Καίσαρι”, αυτά τα διαλυτικά φαινόμενα δεν ήταν συνειδητή επιλογή της Θάτσερ. Επίσης θα ήταν καλό να αναφερθούμε στο άλλο “επίτευγμα” της Θάτσερ, την λεγόμενη “κοινωνία των δυο τρίτων”. Αναρωτήθηκε κανείς απ΄ τους διαπτρύσιους κήρυκες του ακραίου φιλελευθερισμού, τι θα γίνει με το άλλο ένα τρίτο της κοινωνίας, το όποιο όπως θα έλεγε και μια αγγλική έκφραση, “το πέταξαν στους λύκους”, καθώς πλέον η Μ. Βρετανία δεν έχει την δυνατότητα να ξεφορτωθεί τους πάσης φύσεως ανεπιθύμητους σε αποικίες π.χ. Αυστραλία, όπως τον προπερασμένο αιώνα; Για όποιον πιστεύει ότι τα γεγονότα του Αυγούστου 2011 , “συννεφάκια ήταν και πέρασαν”, ας επιτραπεί στο γράφοντα να απαντήσει με ένα άλλο αγγλικό ρητό… “δεν είδατε τίποτα ακόμα”.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: Η Θάτσερ με την επιβολή διδάκτρων στα Πανεπιστήμια, δημιούργησε την κατάσταση που περιγράφεται στο “πανεπιστημιακό ανέκδοτο” που είχε δημοσιευτεί στην φοιτητική εφημερίδα του Πανεπιστήμιου του Middlessex τον Μάρτιο του 2003… “αν θέλεις να πας Πανεπιστήμιο διάλεξε καλά τους γονείς σου” .
ΥΣΤΕΡΟΦΗΜΙΑ (μέχρι στιγμής) . Την επομένη μέρα μετά τον θάνατο της Θάτσερ από τα πρωτοσέλιδα επτά εφημερίδων ευρείας κυκλοφορίας, τρία ήταν έντονα επικριτικά , ένα σχετικά επικριτικό, δύο σχετικά ευνοϊκά και ένα ευνοϊκό.To γεγονός όμως ότι το ευνοϊκό πρωτοσέλιδο ανήκει σε μια εφημερίδα η οποία το 1939 σύμφωνα με τον Ράιημον Καρτιέ, ( “Ιστορία του Β!Π.Π”.μετάφραση στα Ελληνικά απ΄την Πάπυρος Πρέςς, 1968, Α’ τόμος) είχε δημοσιεύσει άρθρο με τον τίτλο “οι λεβέντηδες νεαροί ναζίδες είναι η καλύτερη προστασία της Ευρώπης,εναντίον στον Κομμουνισμού”, ενώ παλαιότερα είχε υποστηρίξει τον Κεμάλ κι έχει χαρακτηριστεί από άλλο έντυπο ως η “Πράβδα” των Συντηρητικών, δεν αποτελεί και τον καλύτερο οιωνό για την υστεροφημία της Θάτσερ.
Αξιοσημείωτο είναι ότι βρέθηκαν άτομα τα οποία γιόρτασαν τον θάνατο της! Τέτοιο συμβάν δεν έχει υπάρξει ανάλογο στην Βρετανική πολιτική Ιστορία, τουλάχιστον για τον περασμένο αιώνα και το πλησιέστερο. Τέτιοες εκδηλώσεις χαράς για τον θάνατο ηγέτη, ο οποίος δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “τύρρανος”, είναι ανάλογες μόνον με τις αντιδράσεις των Γάλλων στον θάνατο του Ρισελιέ, ή μερίδας των Ρώσων στο θάνατο του Μεγάλου Πέτρου.Αξιοσημείωτο επίσης είναι το γεγονός ότι απ΄ την μια έχει προγραμματιστεί μια επίσημη και πολυέξοδη κηδεία, στην οποία υπάρχει μια αισθητή διστακτικότητα ξενών ηγετών στο να παρευρεθούν. Επι παραδείγματι, ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. δεν θα παρευρεθεί, αλλά θα τον αντιπροσωπεύσει μέλος της οικογένειας του (πιθανόν η γυναίκα του), ενώ ο προκάτοχος του Τζώρτς Μπούς ο νεώτερος, δεν θα παρευρεθεί και δεν έχει προβάλλει κάποια δικαιολογία για την απουσία του. Από την άλλη όμως, μερίδα πολιτών ετοιμάζεται να οργανώσει “αντι-εκδήλωση” και μάλιστα το τραγούδι που έχει υιοθετηθεί ως “σήμα κατατεθέν” έχει τον τίτλο “ντιγκ ντόγκ η μάγγισα πέθανε”, από το έργο “ο μάγος του Οζ”.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Αν το ρητό ” ο πολιτικάντης είναι αυτός που σκέφτεται τις επόμενες εκλογές, ενώ ο πολιτικός είναι αυτός που σκέφτεται την επόμενη γενιά” ισχύει, ας επιτραπεί στο γράφοντα χωρίς να επιθυμεί να διαπράξει ασέβεια στην μνήμη της εκλιπούσας να θεωρήσει την Θάτσερ ως μια ικανή γυναίκα- πολιτικάντη, που ήταν τυχερή. Τυχερή και λόγω των συγκυριών κι επειδή είχε ανάλογης νοοτροπίας διαδόχους , ανάμεσα τους τον Τόνυ Μπλέρ, για τον οποίο ας επιτραπεί στο γράφοντα να εκφράσει την άποψη ότι ήταν ότι χειρότερο έτυχε στο Εργατικό Κόμμα, απ΄ την εποχή των πλαστών “επιστολών Ζηνόβιεφ” (1926), για να μην χρησιμοποιηθεί στην περίπτωση του “η ετυμηγορία του Γουίλ Ντύραντ” για τον Αυτοκράτορα Δομιτιανό. Αν ο Βρετανικός Λέων εξακολουθεί να βρυχάται κι η οικονομία δείχνει μια επίφαση υγείας, οι Βρετανοί θα πρέπει να ευχαριστήσουν την Θάτσερ για αυτό.Αν όμως απ΄ την άλλη η Βρετανία κινδυνεύσει να επιστρέψει στην γεωπολιτική κατάσταση του 1603 μ.Χ. (το “καλύτερο” σενάριο), ή ακόμα και του 700 μ.Χ. έχοντας στο εσωτερικό της μια κοινωνική “ωρολογιακή βόμβα” με την μορφή μιας τάξης, χωρίς μορφωτικά προσόντα και χωρίς τις εναλλακτικές εργασιακές λύσεις και δυστυχώς, ούτε καν την ηθική συγκρότηση έχει για να ξυπνήσει απ΄ τον λήθαργο στον οποίο φυτοζωεί, της οποίας η έκρηξη έχει αποτραπεί μόνο με την χορηγία πλουσιοπάροχων κοινωνικών παροχών,oπότε θα πρέπει να ευχαριστήσουν την Θάτσερ επίσης. Με άλλα λόγια ο Θατσερισμός αποδείχτηκε μια θεραπεία, η οποία ναι μεν για ένα διάστημα τόνωσε τον ασθενή, αλλά με κίνδυνο αν όχι να τον σκοτώσει να του αφήσει μακροχρόνια μόνιμη αναπηρία. Η κατάσταση δεν είναι ευχάριστη, καθώς μια διαιρεμένη και εξασθενημένη Μ.Βρετανία απέναντι σε μια ενισχυόμενη και αλαζονική Γερμανία (διάβαζε “Μείζωνα Γερμανία”) , δεν αντιπροσωπεύει μια γεωπολιτική κατάσταση ευοίωνη για τον Ελληνισμό….
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. London TIMES, φ. 11 Απριλίου 2013, “Divisions over Germany” σελ 2.
2. Simon Schama “A HISTORY OF BRITAIN” BBC, Λονδίνο Η.Β. , (2002) Τ. 3ος “THE FATE OF THE EMPIRE” σελ΄. 547
3, Simon Schama, σελ. 547
4. Simon Schama, σελ. 547
5. Le Monde ,9 Απριλίου 2013, “Premier paradis fiscal du monde, la City au coeur d’ un empire offshore” (ηλεκτρονική έκδοση)
6. Le Monde,9 Απριλίου 2013, “Premier paradis fiscal du monde, la City au coeur d’ un empire offshore” (ηλεκτρονική έκδοση)
7. Simon Schama,“A HISTORY OF BRITAIN” BBC, Λονδίνο Η.Β. , (2002) Τ. 3ος “THE FATE OF THE EMPIRE” σελ.547
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Le Monde ,9 Απριλίου 2013
2.London TIMES 11 Απριλίου 2013
3.Simon Schama “A HISTORY OF BRITAIN” BBC, Λονδίνο Η.Β. , (2002) Τ. 3ος “THE FATE OF THE EMPIRE”
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου