Η Ντόρις Λέσινγκ σε τελετή προς τιμήν της
στο ινστιτούτο τέχνης Ουάλας στο Λονδίνο, στις 30 Ιανουαρίου του 2008,
λίγους μήνες αφότου παρέλαβε το βραβείο Νομπέλ.
ΛΟΝΔΙΝΟ. Τη νομπελίστα λογοτέχνιδα, Ντόρις Λέσινγκ,
παρακολουθούσε για περισσότερο από 20 χρόνια, η υπηρεσία κρατικής
ασφάλειας της Βρετανίας ΜΙ5, όπως αποκαλύπτουν προσφάτως
αποχαρακτηρισθέντα απόρρητα αρχεία της χώρας.
Η ΜΙ5 υπέκλεπτε τηλεφωνικές της συνομιλίες, άνοιγε την αλληλογραφία της και παρακολουθούσε στενά τις μετακινήσεις της, με τη βοήθεια της ειδικής μονάδας της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου, αφιερώνοντας επίσης χρόνο στην παρακολούθηση των φιλικών της προσώπων και των συνεργατών της, πολύ χρόνο αφότου η Λέσινγκ εγκατέλειψε τις κομμουνιστικές πεποιθήσεις, τις οποίες κάποτε είχε, αηδιασμένη από την κατάπνιξη της ουγγρικής εξέγερσης το 1956. Η ΜΙ5, όμως, ανησυχούσε ιδιαίτερα για τη δράση της Λέσινγκ κατά της αποικιοκρατίας, η οποία ουδέποτε έπαψε.
Η Λέσινγκ απασχόλησε για πρώτη φορά τη ΜΙ5 στις αρχές της δεκαετίας του 1940 στη Νότια Ροδεσία, όπου παντρεύτηκε τον πρώτο της άνδρα, τον Γερμανό κομμουνιστή, Γκότφριντ Λέσινγκ. Η συγγραφέας περιέγραψε αργότερα τον γάμο της με τον Γκότφριντ ως «επαναστατικό καθήκον». Διατήρησε το επίθετο Λέσινγκ, παρά το διαζύγιό της.
Το 1949, η ΜΙ5 κατέγραψε συνομιλία από μικρόφωνο που διατηρούσε στα γραφεία του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου, στην οποία αναφερόταν το όνομα της συγγραφέα, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον της υπηρεσίας.
Σε ομάδα συγγραφέων
Το 1952, η υπηρεσία εξωτερικής αντικατασκοπείας ΜΙ6 διαβίβασε στοιχεία στη ΜΙ5 για ομάδα συγγραφέων, η οποία είχε επισκεφθεί τη Μόσχα. Κάτω από το όνομα της Λέσινγκ, η ΜΙ6 έγραφε: «Τα κομμουνιστικά της πιστεύω έχουν φθάσει σε σημείο φανατισμού, εξαιτίας της ανατροφής της στη Ροδεσία, η οποία της γέννησε βαθύ μίσος για τον ρατσισμό».
Δύο χρόνια αργότερα, η Λέσινγκ περιγράφεται σε έκθεση της ΜΙ5 ως επικεφαλής της «Ομάδας Συγγραφέων του Κ.Κ. Βρετανίας». Το 1956, όμως, αποδεικνύεται ταραγμένη χρονιά για τη συγγραφέα, η οποία υπογράφει επιστολή προς το Κ.Κ., καταδικάζοντας τη σοβιετική επέμβαση στην Ουγγαρία.
Η εφημερίδα του κόμματος αρνείται να δημοσιεύσει την επιστολή και η Λέσινγκ επιλέγει να επιστρέψει την κομματική της ταυτότητα.
Η ΜΙ5, όμως, συνεχίζει απτόητη την παρακολούθηση της Λέσινγκ, διαβιβάζοντας επιλεγμένες πληροφορίες στην αστυνομία της Νοτίου Αφρικής, η οποία ουδέποτε παύει να ενδιαφέρεται για τους διανοούμενους, επικριτές του καθεστώτος.
Τον Νοέμβριο του 1962, έξι χρόνια μετά την παραίτησή της από το κόμμα, αξιωματικός της ΜΙ5 γράφει σε έκθεσή του: «Είναι γνωστό ότι διατηρεί τις ακραίες αριστερές της απόψεις και ότι επιδεικνύει ενδιαφέρον για τα τεκταινόμενα στην Αφρική, ως δηλωμένη εχθρός του ρατσιστικού καθεστώτος. Πρόσφατα, έχει εμπλακεί με την Εκστρατεία για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό». Πρόκειται για την τελευταία έκθεση της ΜΙ5 για τη Λέσινγκ, η οποία πέθανε τον Νοέμβριο του 2013, σε ηλικία 94 ετών. Το 2007 τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ λογοτεχνίας, για να γίνει η γηραιότερη νομπελίστας και μία από τους λίγους αριστερούς τιμηθέντες με το βραβείο.
Τα έγγραφα, τα οποία κοινοποιήθηκαν χθες στο Κιού, έξω από το Λονδίνο, όπου στεγάζονται τα αρχεία του βρετανικού κράτους, δείχνουν ότι η υπηρεσία παρακολουθούσε πολλές προσωπικότητες της Αριστεράς που ουδέποτε υπήρξαν μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος, όπως οι αδελφοί Ιναλς, ο ένας εκ των οποίων έγινε αργότερα υπουργός της κυβέρνησης του Εργατικού Τζιμ Κάλαχαν.
Παρά τη στενή παρακολούθηση πιθανών πρακτόρων, η ΜΙ5 απέτυχε να ξεσκεπάσει το πιο «παραγωγικό» δίκτυο της KGB στη Βρετανία, γνωστό ως «Οι Πέντε του Κέιμπριτζ», υπό τη διεύθυνση του Κιμ Φίλμπι.
Ενα μέλος του Κύκλου του Κέιμπριτζ, ο Αντονι Μπλαντ είχε διεισδύσει στα ανάκτορα, αναλαμβάνοντας τη διεύθυνση της προσωπικής συλλογής τέχνης της βασίλισσας.
Η φωτογράφος Ιντιθ Τιούντορ-Χαρτ
Εμμονή είχε αναπτύξει η ΜΙ5 με τη γεννημένη στη Βιέννη, αλλά πολιτογραφημένη Βρετανίδα, κομμουνίστρια φωτογράφο Ιντιθ Τιούντορ-Χαρτ, χωρίς ωστόσο να ανακαλύψει τη δράση της ως πράκτορα της KGB και υπεύθυνη της στρατολόγησης των «Πέντε του Κέιμπριτζ».
Η ΜΙ5 άρχισε να ενδιαφέρεται για την Τιούντορ-Χαρτ το 1951, εποχή κατά την οποία η υπηρεσία προσπαθούσε να αποδείξει ότι ο Κιμ Φίλμπι είχε προειδοποιήσει τους Μπέρτζες και Μακλίν ότι οι βρετανικές υπηρεσίες τους υποπτεύονταν ως κατασκόπους των Σοβιετικών.
Οκταμελής ομάδα πεπειραμένων ανακριτών επισκέφθηκε την Τιούντορ-Χαρτ στο διαμέρισμά της, ανακρίνοντάς την για μία ώρα. Η φωτογράφος, όμως, αποδείχθηκε «σκληρό καρύδι», ξεγελώντας όλα τα τεχνάσματα των ανακριτών. «Η Τιούντορ-Χαρτ μας υποδέχθηκε ξαπλωμένη στο κρεβάτι της, από το οποίο δεν σηκώθηκε καθόλου. Απέφυγε να μας δώσει σαφείς απαντήσεις, παραπλανώντας μας διαρκώς» αναφέρει η έκθεση των ανακριτών.
Σε άλλη έκθεση της ΜΙ5 από το 1951, ενδεικτική του αντισημιτικού κλίματος στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, η Τιούντορ-Χαρτ περιγράφεται ως «τυπικό δείγμα συναισθηματικής, εσωστρεφούς και αρκετά μορφωμένης Εβραίας της Βιέννης. Οπως και τόσοι αριστεροί διανοούμενοι των ημερών μας, επιδεικνύει ανθυγιεινό ενδιαφέρον για την ψυχολογία και την ψυχιατρική».
Η διαρκής και ενοχλητική παρακολούθηση από τη ΜΙ5 στοίχισε, όμως, στην Τιούντορ-Χαρτ, οδηγώντας τη στο ψυχιατρείο για τρία χρόνια.
kathimeriniΗ ΜΙ5 υπέκλεπτε τηλεφωνικές της συνομιλίες, άνοιγε την αλληλογραφία της και παρακολουθούσε στενά τις μετακινήσεις της, με τη βοήθεια της ειδικής μονάδας της Μητροπολιτικής Αστυνομίας του Λονδίνου, αφιερώνοντας επίσης χρόνο στην παρακολούθηση των φιλικών της προσώπων και των συνεργατών της, πολύ χρόνο αφότου η Λέσινγκ εγκατέλειψε τις κομμουνιστικές πεποιθήσεις, τις οποίες κάποτε είχε, αηδιασμένη από την κατάπνιξη της ουγγρικής εξέγερσης το 1956. Η ΜΙ5, όμως, ανησυχούσε ιδιαίτερα για τη δράση της Λέσινγκ κατά της αποικιοκρατίας, η οποία ουδέποτε έπαψε.
Η Λέσινγκ απασχόλησε για πρώτη φορά τη ΜΙ5 στις αρχές της δεκαετίας του 1940 στη Νότια Ροδεσία, όπου παντρεύτηκε τον πρώτο της άνδρα, τον Γερμανό κομμουνιστή, Γκότφριντ Λέσινγκ. Η συγγραφέας περιέγραψε αργότερα τον γάμο της με τον Γκότφριντ ως «επαναστατικό καθήκον». Διατήρησε το επίθετο Λέσινγκ, παρά το διαζύγιό της.
Το 1949, η ΜΙ5 κατέγραψε συνομιλία από μικρόφωνο που διατηρούσε στα γραφεία του Κομμουνιστικού Κόμματος στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου, στην οποία αναφερόταν το όνομα της συγγραφέα, κεντρίζοντας το ενδιαφέρον της υπηρεσίας.
Σε ομάδα συγγραφέων
Το 1952, η υπηρεσία εξωτερικής αντικατασκοπείας ΜΙ6 διαβίβασε στοιχεία στη ΜΙ5 για ομάδα συγγραφέων, η οποία είχε επισκεφθεί τη Μόσχα. Κάτω από το όνομα της Λέσινγκ, η ΜΙ6 έγραφε: «Τα κομμουνιστικά της πιστεύω έχουν φθάσει σε σημείο φανατισμού, εξαιτίας της ανατροφής της στη Ροδεσία, η οποία της γέννησε βαθύ μίσος για τον ρατσισμό».
Δύο χρόνια αργότερα, η Λέσινγκ περιγράφεται σε έκθεση της ΜΙ5 ως επικεφαλής της «Ομάδας Συγγραφέων του Κ.Κ. Βρετανίας». Το 1956, όμως, αποδεικνύεται ταραγμένη χρονιά για τη συγγραφέα, η οποία υπογράφει επιστολή προς το Κ.Κ., καταδικάζοντας τη σοβιετική επέμβαση στην Ουγγαρία.
Η εφημερίδα του κόμματος αρνείται να δημοσιεύσει την επιστολή και η Λέσινγκ επιλέγει να επιστρέψει την κομματική της ταυτότητα.
Η ΜΙ5, όμως, συνεχίζει απτόητη την παρακολούθηση της Λέσινγκ, διαβιβάζοντας επιλεγμένες πληροφορίες στην αστυνομία της Νοτίου Αφρικής, η οποία ουδέποτε παύει να ενδιαφέρεται για τους διανοούμενους, επικριτές του καθεστώτος.
Τον Νοέμβριο του 1962, έξι χρόνια μετά την παραίτησή της από το κόμμα, αξιωματικός της ΜΙ5 γράφει σε έκθεσή του: «Είναι γνωστό ότι διατηρεί τις ακραίες αριστερές της απόψεις και ότι επιδεικνύει ενδιαφέρον για τα τεκταινόμενα στην Αφρική, ως δηλωμένη εχθρός του ρατσιστικού καθεστώτος. Πρόσφατα, έχει εμπλακεί με την Εκστρατεία για τον Πυρηνικό Αφοπλισμό». Πρόκειται για την τελευταία έκθεση της ΜΙ5 για τη Λέσινγκ, η οποία πέθανε τον Νοέμβριο του 2013, σε ηλικία 94 ετών. Το 2007 τιμήθηκε με το βραβείο Νομπέλ λογοτεχνίας, για να γίνει η γηραιότερη νομπελίστας και μία από τους λίγους αριστερούς τιμηθέντες με το βραβείο.
Τα έγγραφα, τα οποία κοινοποιήθηκαν χθες στο Κιού, έξω από το Λονδίνο, όπου στεγάζονται τα αρχεία του βρετανικού κράτους, δείχνουν ότι η υπηρεσία παρακολουθούσε πολλές προσωπικότητες της Αριστεράς που ουδέποτε υπήρξαν μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος, όπως οι αδελφοί Ιναλς, ο ένας εκ των οποίων έγινε αργότερα υπουργός της κυβέρνησης του Εργατικού Τζιμ Κάλαχαν.
Παρά τη στενή παρακολούθηση πιθανών πρακτόρων, η ΜΙ5 απέτυχε να ξεσκεπάσει το πιο «παραγωγικό» δίκτυο της KGB στη Βρετανία, γνωστό ως «Οι Πέντε του Κέιμπριτζ», υπό τη διεύθυνση του Κιμ Φίλμπι.
Ενα μέλος του Κύκλου του Κέιμπριτζ, ο Αντονι Μπλαντ είχε διεισδύσει στα ανάκτορα, αναλαμβάνοντας τη διεύθυνση της προσωπικής συλλογής τέχνης της βασίλισσας.
Η φωτογράφος Ιντιθ Τιούντορ-Χαρτ
Εμμονή είχε αναπτύξει η ΜΙ5 με τη γεννημένη στη Βιέννη, αλλά πολιτογραφημένη Βρετανίδα, κομμουνίστρια φωτογράφο Ιντιθ Τιούντορ-Χαρτ, χωρίς ωστόσο να ανακαλύψει τη δράση της ως πράκτορα της KGB και υπεύθυνη της στρατολόγησης των «Πέντε του Κέιμπριτζ».
Η ΜΙ5 άρχισε να ενδιαφέρεται για την Τιούντορ-Χαρτ το 1951, εποχή κατά την οποία η υπηρεσία προσπαθούσε να αποδείξει ότι ο Κιμ Φίλμπι είχε προειδοποιήσει τους Μπέρτζες και Μακλίν ότι οι βρετανικές υπηρεσίες τους υποπτεύονταν ως κατασκόπους των Σοβιετικών.
Οκταμελής ομάδα πεπειραμένων ανακριτών επισκέφθηκε την Τιούντορ-Χαρτ στο διαμέρισμά της, ανακρίνοντάς την για μία ώρα. Η φωτογράφος, όμως, αποδείχθηκε «σκληρό καρύδι», ξεγελώντας όλα τα τεχνάσματα των ανακριτών. «Η Τιούντορ-Χαρτ μας υποδέχθηκε ξαπλωμένη στο κρεβάτι της, από το οποίο δεν σηκώθηκε καθόλου. Απέφυγε να μας δώσει σαφείς απαντήσεις, παραπλανώντας μας διαρκώς» αναφέρει η έκθεση των ανακριτών.
Σε άλλη έκθεση της ΜΙ5 από το 1951, ενδεικτική του αντισημιτικού κλίματος στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, η Τιούντορ-Χαρτ περιγράφεται ως «τυπικό δείγμα συναισθηματικής, εσωστρεφούς και αρκετά μορφωμένης Εβραίας της Βιέννης. Οπως και τόσοι αριστεροί διανοούμενοι των ημερών μας, επιδεικνύει ανθυγιεινό ενδιαφέρον για την ψυχολογία και την ψυχιατρική».
Η διαρκής και ενοχλητική παρακολούθηση από τη ΜΙ5 στοίχισε, όμως, στην Τιούντορ-Χαρτ, οδηγώντας τη στο ψυχιατρείο για τρία χρόνια.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου