Διάλεξη για την ελληνική διάλεκτο της Καππαδοκίας

Σάββατο, 2 Απριλίου 2011

Διάλεξη για την ελληνική διάλεκτο της Καππαδοκίας

Διάλεξη με τίτλο «Επανεξετάζοντας τον κάπως διαφορετικό αλλά παρόλα αυτά ελληνικό χαρακτήρα της διαλέκτου της Καππαδοκίας» (Revisiting the somewhat different but nevertheless Greek character of the dialect of Cappadocia» θα δώσει ο Πέτρος Καρατσαρέας, ερευνητής του Πανεπιστημίου Κέιμπριτζ (τμήμα Γλωσσολογίας), τη Δευτέρα. Σύμφωνα με τον ομιλητή, τα ελληνικά της Καππαδοκίας είναι μια μοντέρνα ελληνική διάλεκτο που μιλιόταν στο οροπέδιο της Καππαδοκίας από μια πληθυσμιακή ομάδα ορθόδοξων Ελλήνων μέχρι το 1924, οπότε υπεγράφη η Συνθήκη της Λοζάνης και οι άνθρωποι αυτοί μεταφέρθηκαν σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.

Πολύ πριν από το γεγονός αυτό, όμως, οι ελληνόφωνοι της Καππαδοκίας είχαν έρθει σε επαφή με τους τουρκόφωνους πληθυσμούς. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται να αναφερθεί στην εποχή που οι Σελτζούκοι Τούρκοι εισβάλλουν σε διάφορες περιοχές της Μικράς Ασίας, αλλά και παλιότερα, πριν το 1071, όταν τα βυζαντινά στρατεύματα ηττώνται στη Μάχη του Μάντζικερτ.

Η απομόνωση ωστόσο των ελληνόφωνων πληθυσμών της περιοχής, που ήταν αποτέλεσμα διαφόρων γεγονότων (όπως ο διαχωρισμός των Καππαδόκων από το ελληνικό διοικητικό κέντρο της Κωνσταντινούπολης, ο εξελληνισμός του μεγαλύτερου τμήματος της Μικράς Ασίας και η επακόλουθη διάλυση και πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας το 1453), βοήθησε στην ανάπτυξη της διαλέκτου.

Η διάλεκτος παρουσιάζει κάποια ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχουν ρίζες στα πιο πρώιμα στάδια της ιστορίας της ελληνικής γλώσσας, καθώς και πολλές μοναδικές γραμματικές ιδιαιτερότητες. Όπως για παράδειγμα, η απώλεια της διάκρισης του γένους στα ουσιαστικά σε αρσενικό, θηλυκό και ουδέτερο.

Στη διάλεκτο αυτή όλα τα ουσιαστικά συμπεριφέρονται ως ουδέτερα, καθώς συνδυάζονται με ουδέτερα άρθρα και επίθετα. Για παράδειγμα, στα καππαδοκικά λένε «καλό άνθρωπος» και «το θύρα», όταν στην πρότυπη ελληνική γλώσσα λέμε «καλός άνθρωπος» και «η θύρα».

 Σύμφωνα με τους ερευνητές και κυρίως τον MacGillivray Dawkins, ο οποίος έχει μελετήσει ευρέως τη διάλεκτο της Καππαδοκίας, τέτοιες ιδιαιτερότητες θυμίζουν τη δομή της τουρκικής γραμματικής. Ο ίδιος μάλιστα είχε δηλώσει χαρακτηριστικά:

 «Το σώμα της διαλέκτου έχει παραμείνει ελληνικό, η ψυχή της όπως είναι τουρκική», άποψη που έχει επικρατήσει στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία μέχρι σήμερα. Η εκδήλωση γίνεται στο πλαίσιο των διαλέξεων Upper House Seminars της Βρετανικής Σχολής Αθηνών http://www.protothema.gr/greece/article/?aid=114734