Απολαυστική είναι η περιγραφή των ονομασιών που έχουν δώσει οι ρώσοι
στρατιωτικοί και κατασκευαστές σε οπλικά συστήματα που παράγονται στη
χώρα. Ενώ, τα όπλα, λοιπόν, είναι προορισμένα να σπέρνουν τον θάνατο,
πολλές ονομασίες τους είναι αστείες και άλλες άκρως … “ρομαντικές”.
Η παράδοση της
ονομασίας των όπλων με βάση την οπτική ομοιότητα με κάποιο πράγμα, ανάγεται
στον 16ο αιώνα. Εκείνη την εποχή ο γαλλικός στρατός εξοπλίστηκε για πρώτη φορά
με χειροβομβίδες. Οι στρατιώτες, χωρίς δεύτερη σκέψη, βάφτισαν το νέο όπλο
“ρόδι”, “grenade”, μια και η έκρηξη της χειροβομβίδας σε πολλά θραύσματα
μοιάζει με τους σπόρους του ροδιού. Και όμως, μεγαλύτερη δημοσιότητα απέκτησαν
ονόματα που υπογράμμιζαν τον απειλητικό και θανατηφόρο χαρακτήρα των διαφόρων
ειδών όπλων. Να αναφέρουμε π.χ. τα γερμανικά τανκς “Τίγρης” και “Λεοπάρδαλη”,
το αμερικανικό αντιπυραυλικό σύστημα “Δράκος”, κ.ο.κ
Οι ρώσοι σχεδιαστές ακολούθησαν μια άλλη οδό. Οι ονομασίες των όπλων τους είναι ευφυείς, ασυνήθιστες, μερικές φορές ακόμη και παιγνιώδεις. Καμιά φορά νομίζεις ότι όλα αυτά τα ονόματα, στην ουσία, κοροϊδεύουν τον υποτιθέμενο αντίπαλο.
Γενικά μιλώντας, και κρίνοντας από πολλά ονόματα, οι στρατιωτικοί μηχανικοί διακρίνονται από συναισθηματικότητα. Τους πιέζει οι άχαρη ρουτίνα της στρατιωτικής καθημερινότητας, τους λείπουν οι ψυχικές διακυμάνσεις και ο ρομαντισμός. Έτσι πιθανόν δημιουργήθηκαν το θερμοβαρικό τμήμα του βλήματος 9М216 “Συγκίνηση”, το σύστημα ραδιοπλοήγησης “Χαμόγελο”, ο πύραυλος 122 χιλ με κεφαλή “Στολίδι” και ο πύραυλος 240 χιλ.με χημική κεφαλή “Χάδι”. Ειδικής μνείας αξίζει η πλαστική σφαίρα 23 χιλ “Γεια σου” και το ραντάρ “Θετικός”.
Επίσης, στη χώρα υπάρχουν πολλά “Αγριογούρουνα”, σύστημα πυραύλων 96М6М, “Τριζόνια”, ρομποτικό σύστημα MRK-2, “Μύγες”, αντιαρματική οβίδα 64 χιλ.για το σύστημα RPG-18, “Ρακούν” , αυτοκατευθυνόμενη τορπίλη SET-65, και “Καναρίνια”, αθόρυβο αυτόματο οβιδοβόλο σύστημα 6S1. Το ραδιόφωνο R-880М ονομάζεται “Γαρίδα”. Το αυτόματο οβιδοβόλο ТКΒ-0134 - “Τράγος”. Και το σύστημα ραντάρ για πυροβολική ανίχνευση και έλεγχο πυρκαγιών 1L219 ονομάζεται σύντομα και περιεκτικά - “Ζωολογικός κήπος”. Από την εξωτική πανίδα, οι στρατιωτικοί προτιμούν τα “Κολίμπρι”, αεροπορική ανθυποβρυχιακή τορπίλη 324 χιλ, και τα “Πάντα”, ραντάρ N001VP για τροποποιήσεις των αεροσκαφών Su-27.
Καμιά φορά φαίνεται ότι οι ονομασίες των ρωσικών όπλων ακούγονται πιο χαρούμενα κι από την προσφώνηση “Καλώς ήρθατε!”. Για παράδειγμα, το μαχητικό σιδηροδρομικό σύστημα “Παλικάρι”, το ναυτικό οβιδοβόλο επτά καννών και 55 χιλ. MRG-1 “Φωτάκι”, βαρύ πυροβόλο σύστημα “Ντάλα μεσημέρι”, ακόμη και το αλεξίσφαιρο γιλέκο “Επίσκεψη”. Αν προσθέσουμε σ' αυτή τη λίστα ακόμη μερικά στοιχεία της εθνικής ταυτότητας, όπως το πυροβόλο σύστημα “Μπουρατίνο” (όνομα πρωταγωνιστή παραμυθιού, αντίστοιχου του Πινόκιο), και το αλεξίσφαιρο γιλέκο “Γζελ”, θα έχουμε μια ολοκληρωμένη ρωσική παραδοσιακή εικόνα.
Κι όμως, στις ονομασίες των ρωσικών όπλων κυριαρχεί μια ρομαντική διάθεση. Η πονηρή αβεβαιότητα του οβιδοβόλου 40 χιλ. “Επιλογή”, ο παιχνιδιάρικος χαρακτήρας του φτυαριού “Ενθουσιασμός”. Να μην αναφερθούμε στις χειροπέδες “Τρυφερότητα”, το αυτοκίνητο “Παιχνιδιάρης”, και την φωτοηχητική χειροβομβίδα “Έκσταση”.
Για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να σημειώσουμε ότι, από την άλλη, τα όπλα μας δεν είναι μόνο τα “Κολίμπρι”. Υπάρχει στο οπλοστάσιο του ρωσικού στρατού και το περίφημο σύστημα πυραύλων “Χαλάζι”, και ο συγγενικός του “Ανεμοστρόβιλος”, και το σύστημα αεράμυνας S-300VM “Ανταίος-2500”. Ωστόσο στην παγκόσμια ιστορία των όπλων υπάρχουν άπειροι “ανεμοστρόβιλοι” και “τυφώνες”. Ενώ το αυτοκινούμενο πυροβόλο TOS-1 με 30 κάννες “Μπουρατίνο”, που σπέρνει φόβο σε εχθρικά κράτη, είναι όντως ένα φαινόμενο.
Οι ρώσοι σχεδιαστές ακολούθησαν μια άλλη οδό. Οι ονομασίες των όπλων τους είναι ευφυείς, ασυνήθιστες, μερικές φορές ακόμη και παιγνιώδεις. Καμιά φορά νομίζεις ότι όλα αυτά τα ονόματα, στην ουσία, κοροϊδεύουν τον υποτιθέμενο αντίπαλο.
Η θανάσιμη “Ανθοδέσμη”
Τα λουλούδια αποτελούν ένα ξεχωριστό θέμα στα πλαίσια του δημιουργικού
έργου των σχεδιαστών. Ο ρωσικός στρατός είναι εξοπλισμένος με μια ολόκληρη
“βραγιά”. Υπάρχει ο “Υάκινθος”, αυτοκινούμενο πυροβόλο όπλο 152 χιλ.
(παρεμπιπτόντως, η ανεπίσημη ονομασία αυτού του όπλου στα ρωσικά είναι
“γενοκτονία”, λόγω ηχητικής ομοιότητας των λέξεων, και αυτό μάλλον αποδίδει με
μεγαλύτερη ακρίβεια την ιδιότητά του). Υπάρχει η “Τουλίπα”, ολμοβόλο. Υπάρχει η
“Παιώνια”, πυροβόλο σύστημα. Καθώς και τα αυτοκινούμενα οβιδοβόλα 2С1 “Γαρύφαλο”, 2С3 “Ακακία” και το ολμοβόλο 82 χιλ.
2Β9 “Κύανος”. Και αυτό δεν είναι όλο το “μπουκέτο”. Όσο αφορά την “Ανθοδέσμη”,
έτσι αποκαλούνται οι χειροπέδες για πέντε άτομα.Γενικά μιλώντας, και κρίνοντας από πολλά ονόματα, οι στρατιωτικοί μηχανικοί διακρίνονται από συναισθηματικότητα. Τους πιέζει οι άχαρη ρουτίνα της στρατιωτικής καθημερινότητας, τους λείπουν οι ψυχικές διακυμάνσεις και ο ρομαντισμός. Έτσι πιθανόν δημιουργήθηκαν το θερμοβαρικό τμήμα του βλήματος 9М216 “Συγκίνηση”, το σύστημα ραδιοπλοήγησης “Χαμόγελο”, ο πύραυλος 122 χιλ με κεφαλή “Στολίδι” και ο πύραυλος 240 χιλ.με χημική κεφαλή “Χάδι”. Ειδικής μνείας αξίζει η πλαστική σφαίρα 23 χιλ “Γεια σου” και το ραντάρ “Θετικός”.
Ο “Ζωολογικός κήπος”
Μια άλλη πηγή έμπνευσης για την αμυντική βιομηχανία αποτελεί το ζωικό
βασίλειο. Κατάλληλη στιγμή να μιλήσουμε για τις “τίγρεις” και τους “γατόπαρδους”, όμως οι σχεδιαστές μας
είναι άνθρωποι φιλότιμοι. Τίγρεις υπάρχουν στη Ρωσία μόνο στην Άπω Ανατολή, ενώ
οι σκίουροι ζουν σε αφθονία. Γι' αυτό τον λόγο, “Σκίουρος” λέγεται το βλήμα 140
χιλ М-14С, ο πύραυλος RМ-207А-U, καθώς και ο ραδιοφωνικός
σταθμός στρατιωτικής κατασκοπείας 4TUD.Επίσης, στη χώρα υπάρχουν πολλά “Αγριογούρουνα”, σύστημα πυραύλων 96М6М, “Τριζόνια”, ρομποτικό σύστημα MRK-2, “Μύγες”, αντιαρματική οβίδα 64 χιλ.για το σύστημα RPG-18, “Ρακούν” , αυτοκατευθυνόμενη τορπίλη SET-65, και “Καναρίνια”, αθόρυβο αυτόματο οβιδοβόλο σύστημα 6S1. Το ραδιόφωνο R-880М ονομάζεται “Γαρίδα”. Το αυτόματο οβιδοβόλο ТКΒ-0134 - “Τράγος”. Και το σύστημα ραντάρ για πυροβολική ανίχνευση και έλεγχο πυρκαγιών 1L219 ονομάζεται σύντομα και περιεκτικά - “Ζωολογικός κήπος”. Από την εξωτική πανίδα, οι στρατιωτικοί προτιμούν τα “Κολίμπρι”, αεροπορική ανθυποβρυχιακή τορπίλη 324 χιλ, και τα “Πάντα”, ραντάρ N001VP για τροποποιήσεις των αεροσκαφών Su-27.
Ο “Ημιτελικός”, η “Διάγνωση” και η “Μανία”
Και φτάνουμε στον ημιτελικό. Η αλήθεια είναι ότι “ημιτελικός” λέγεται το
εκρηκτικό 9E343. Σε συνέχεια του θέματος, οι μηχανικοί αποκάλεσαν “Βραβείο” το
χειροκίνητο πυροβόλο RPO-2. Το θέμα της
υγείας, επίσης, επεξεργάστηκε από τους στρατιωτικούς με ιδιαίτερο τρόπο. Στη
διάθεση του ρωσικού στρατού βρίσκονται ο ραδιοσταθμός R-410М “Διάγνωση” και το
τεθωρακισμένο όχημα BTR-80A “Μανία”. Επίσης, υπάρχει λογισμικό σύστημα “Τόνος”
και ιατρικό μηχάνημα ΒΜΜ PMM-1D “Τραύμα”. Και το τελείως λυπηρό “Έκθετο”, εξάρτημα 40 χιλ για το οβιδοβόλο
GP-25 (30).
Ο “Δημοσιογράφος” και η “Μπαλαρίνα”
Το θέμα των επαγγελμάτων δεν πέρασε ανεκμετάλλευτο. Δημιουργείται η
εντύπωση ότι πολλοί από εκείνους που σκέφτηκαν τις ονομασίες, είχαν εργαστεί
νωρίτερα ως δημοσιογράφοι. Αυτό υποδεικνύει το “Δημοσιογράφος – Ε”, μέσο
προστασίας ραντάρ, “Υπότιτλος”, σύστημα εξασφάλισης ραδιοηλεκτρονικής
συμβατότητας МKΖ-10, και η “Παράγραφος”, πύραυλος 220 χιλ. 9М27D. Μεταξύ άλλων επαγγελμάτων, οι στρατιωτικοί
ξεχωρίζουν τον “Κούριερ”, σύστημα πυραύλων 15Ρ159, ακόμη και την “Αεροσυνοδό”,
ραντάρ. Δεν έμεινε δίχως φροντίδα και ο ρωσικός πολιτισμός. Η “Μπαλαρίνα” είναι
ένα αεροπορικό πυροβόλο 30 χιλ. 9А-4071. Ο αθλητισμός επίσης,
παρουσιάζεται μέσω του ραδιοσταθμού R-410 “Αθλητής”.Καμιά φορά φαίνεται ότι οι ονομασίες των ρωσικών όπλων ακούγονται πιο χαρούμενα κι από την προσφώνηση “Καλώς ήρθατε!”. Για παράδειγμα, το μαχητικό σιδηροδρομικό σύστημα “Παλικάρι”, το ναυτικό οβιδοβόλο επτά καννών και 55 χιλ. MRG-1 “Φωτάκι”, βαρύ πυροβόλο σύστημα “Ντάλα μεσημέρι”, ακόμη και το αλεξίσφαιρο γιλέκο “Επίσκεψη”. Αν προσθέσουμε σ' αυτή τη λίστα ακόμη μερικά στοιχεία της εθνικής ταυτότητας, όπως το πυροβόλο σύστημα “Μπουρατίνο” (όνομα πρωταγωνιστή παραμυθιού, αντίστοιχου του Πινόκιο), και το αλεξίσφαιρο γιλέκο “Γζελ”, θα έχουμε μια ολοκληρωμένη ρωσική παραδοσιακή εικόνα.
Κι όμως, στις ονομασίες των ρωσικών όπλων κυριαρχεί μια ρομαντική διάθεση. Η πονηρή αβεβαιότητα του οβιδοβόλου 40 χιλ. “Επιλογή”, ο παιχνιδιάρικος χαρακτήρας του φτυαριού “Ενθουσιασμός”. Να μην αναφερθούμε στις χειροπέδες “Τρυφερότητα”, το αυτοκίνητο “Παιχνιδιάρης”, και την φωτοηχητική χειροβομβίδα “Έκσταση”.
Για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να σημειώσουμε ότι, από την άλλη, τα όπλα μας δεν είναι μόνο τα “Κολίμπρι”. Υπάρχει στο οπλοστάσιο του ρωσικού στρατού και το περίφημο σύστημα πυραύλων “Χαλάζι”, και ο συγγενικός του “Ανεμοστρόβιλος”, και το σύστημα αεράμυνας S-300VM “Ανταίος-2500”. Ωστόσο στην παγκόσμια ιστορία των όπλων υπάρχουν άπειροι “ανεμοστρόβιλοι” και “τυφώνες”. Ενώ το αυτοκινούμενο πυροβόλο TOS-1 με 30 κάννες “Μπουρατίνο”, που σπέρνει φόβο σε εχθρικά κράτη, είναι όντως ένα φαινόμενο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου