Τα μαχητικά «Σουχόϊ» T–50 ήταν ο «άσσος» που έκρυβε το πρόγραμμα πτητικών επιδείξεων της Διεθνούς Αεροπορικής και Διαστημικής Έκθεσης, MAKS–2013, στη Μόσχα. Το χάϊ – τεκ αεροσκάφος «υπεροχής» είχε πρωτοεμφανιστεί δημόσια το 2011. Το 2013, στη διάρκεια του αεροπορικού σαλονιού, πέταξαν δοκιμαστικά πάνω από την Έκθεση τρία T-50. Στην αεροπορική επίδειξη, οι ρώσοι χειριστές επέδειξαν πιλοτάρισμα ανώτερης κλάσης και τα μαχητικά εκτέλεσαν με επιτυχία τα χαρακτηριστικά ακροβατικά των «Σουχόϊ» με εναέριες πιρουέτες που έκλεψαν την παράσταση. Οι πιλότοι των Τ–50 έκαναν τη φιγούρα «καμπάνα», εκτέλεσαν τη διάσημη και απαιτητική εναέρια μανούβρα «Pugachev’s Cobra» και πολλά άλλα ακροβατικά που σήμερα δεν μπορεί να εκτελέσει κανένα άλλο μαχητικό αεροσκάφος στον κόσμο.

Οι ειδικοί δεν κρύβουν ότι τα T–50 είναι η «πεμπτουσία» όλων των καινοτομιών και της εφαρμογής σύγχρονων τεχνολογιών στα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη: Τεχνολογία «στελθ» (stealth), «ευφυές» ραντάρ υψηλής τεχνολογικής νοημοσύνης, όπλα ακριβείας, υψηλή ευελιξία, ηλεκτρικά συστήματα στο ανώτατο επίπεδο διεθνώς, κ.α.. Τα συστήματα των T–50 διαφέρουν ριζικά από εκείνα που «φορούσαν» τα μαχητικά αεροσκάφη της προηγούμενης γενιάς. Σήμερα, διεξάγονται δοκιμές και η παράδοση-παραλαβή του αεροσκάφους για επιχειρησιακή δράση δεν αναμένεται πριν από το 2016.
Πιλότος-ρομπότ
Σύμφωνα με τα κριτήρια του αμερικανικού Πενταγώνου, ένα πολεμικό αεροσκάφος για να ανήκει στη «γενιά αεροσκαφών - 6», θα πρέπει να είναι «αόρατο» και εξαιρετικά ευέλικτο. Στην προκειμένη, εικάζεται ότι το πολλά υποσχόμενο νέο μαχητικό είναι υπερ-υπερηχητικό (πάνω από πέντε Mach, περίπου 5.800 χλμ/ώρα). Το αεροσκάφος «γενιάς – 6» δίνει επίσης διπλή επιλογή για τον χειρισμό του: Ο πιλότος μπορεί να είναι είτε άνθρωπος, είτε … ρομπότ!
Ο γενικός σχεδιαστής του Σχεδιαστικού Γραφείου «Ράμενσκογιε», Γκίβι Ντζαντζγκάβα, εκεί που είχαν δημιουργηθεί τα ηλεκτρικά συστήματα των αεροσκαφών Su - 30 , Su - 35 και Τ - 50, συμφωνεί με την άποψη που λέει, ότι το μέλλον της πολεμικής αεροπορίας βρίσκεται στα μη επανδρωμένα εναέρια μέσα. Πολλά από αυτά τα συστήματα έχουν ήδη δημιουργηθεί και χρησιμοποιούνται στα ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη. Για παράδειγμα, τα σύγχρονα ρωσικά αεροσκάφη μπορούν να εκτελέσουν αυτόνομη πτήση με δυνατότητα αλλαγής ύψους και να ακολουθήσουν πορεία με βάση το ανάγλυφο του εδάφους που επιτρέπει στο χειριστή να επικεντρωθεί στην εύρεση και την καταστροφή στόχων. Αυτό το «σοφιστικέ» αεροσκάφος δεν επιτρέπει στον χειριστή να χρησιμοποιήσει τα οπλικά συστήματα σε περίπτωση που η ενέργεια αυτή μπορεί να βλάψει το ίδιο το μαχητικό. Στην περίπτωση δε, της απώλειας της ικανότητας του πιλότου να ελέγξει το αεροσκάφος (από τραυματισμό ή τυχόν απώλεια των αισθήσεων), τότε, τίθεται αυτόματα σε λειτουργία το σύστημα εγκατάλειψης (εκτίναξης) του πιλότου από το αεροσκάφος.
Σύμφωνα με τον Ντζαντζγκάβα, όλα τα παραπάνω αποτελούν στοιχεία της μη επανδρωμένης – ρομποτικής – 6ης γενιάς μαχητικών αεροσκαφών τζετ. Αλλά ταυτόχρονα, τίθεται και το ερώτημα: Αξίζει να προχωρήσουμε παραπέρα; Ο σχεδιαστής συμφωνεί, ότι σε γενικές γραμμές, το ρομπότ είναι πιο πρακτικός χειριστής απ’ ότι ο άνθρωπος. Η εκπαίδευση των πιλότων παίρνει χρόνια για να ολοκληρωθεί και απαιτεί τεράστιες δαπάνες, και η απώλειά του αποτελεί σοβαρό πλήγμα. Επιπλέον, οι άνθρωποι αρρωσταίνουν, υποφέρουν από ψυχολογικά προβλήματα και τελικά μπορεί κριθούν ακατάλληλοι για να εκτελέσουν την αποστολή. Το ρομπότ, θεωρητικά πάντα, είναι έτοιμα να πολεμήσουν κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. Είναι όμως έτσι; Σαφής απάντηση σε αυτό το ερώτημα, δεν υπάρχει.
Πάντως, ο πιλότος δοκιμών του T–50, Σεργκέι Μπογκντάν, είπε ότι το μη επανδρωμένο, με πιλότο-ρομπότ, αεροσκάφος 6ης γενιάς, δεν θα εμφανιστεί νωρίτερα από τα επόμενα 15 χρόνια. «Φαίνεται ότι η τεχνολογία αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, αλλά και πάλι, για τη μετάβαση από το πρώτο μαχητικό 4ης γενιάς σε αεροσκάφος 5ης γενιάς, χρειάστηκαν 35 χρόνια», εξηγεί ο ίδιος. Τα αεροσκάφη της επόμενης γενιάς, θα είναι πραγματικά μη-επανδρωμένα, βεβαιώνει ο Μπογκντάν, αλλά τα «επανδρωμένα αεροσκάφη θα επιβιώσουν για πολύ καιρό ακόμα».
Επιστροφή στα παλιά
Οι εννοιολογικές διαμάχες μεταξύ σχεδιαστών και πιλότων αντανακλούν το σημαντικότερο ερώτημα στο όλο θέμα: Κανείς ακόμα δεν ξέρει πραγματικά πώς θα είναι το μαχητικό 6ης γενιάς. Το ίδιο συνέβη και με την τρέχουσα, πέμπτη γενιά. Το F–22, δημιουργήθηκε στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, όταν οι δύο υπερδυνάμεις προετοιμάζονταν για την ολική καταστροφή που σχεδίαζε η μία χώρα για την άλλη. Και αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί, μόνο με τεχνολογική υπεροχή. Εδώ όμως η ιστορία έπαιξε το δικό της ρόλο: Το πρώτο Raptor «βγήκε στο φώς», όταν η Μόσχα και η Ουάσιγκτον αποφάσισαν ότι είναι πλέον «εταίροι». Αυτό σημαίνει ότι παγκόσμιος πόλεμος μεταξύ τους, αποκλείεται να συμβεί. Σαν αποτέλεσμα, το πρόγραμμα παραγωγής του F-22 μειώθηκε κατά τα δύο τρίτα. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας επίσης δεν σχεδιάζει να προβεί σε μαζικές αγορές T–50. Οι στρατιωτικοί επιτελείς της Ρωσίας, προτιμούν να αγοράσουν τα «παλιά», αλλά τεχνολογικά μελετημένα μέχρι βίδας και δοκιμασμένα από την άποψη της μαχητικής τους ικανότητας, αεροσκάφη της γενιάς «4++»: Su-35 και MiG-35. Μια παρόμοια τάση υπάρχει και στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ.
Όσον αφορά στην «6η γενιά», η μοίρα των προηγμένων αεροσκαφών της επόμενης γενιάς είναι σε μεγάλο βαθμό συνυφασμένη με την έλευση σε διεθνές επίπεδο ενός αντίστοιχου σε ποιότητα και χαρακτηριστικά εχθρού. Αυτό μπορεί να είναι ένα νέο κινεζικό υπερμαχητικό, που να είναι ανώτερο σε αποδόσεις και τεχνικά χαρακτηριστικά από το F-22 ή το T-50, ή τυχόν … εξωγήινοι εισβολείς με ιπτάμενους δίσκους (!). Και το ένα και το άλλο, έχουν απειροελάχιστες πιθανότητες να συμβούν. Έτσι, τόσο στη Μόσχα, όσο και στην Ουάσινγκτον θα σκέφτονται ακόμα για πολύ καιρό τη σκοπιμότητα για τη διάθεση-χρηματοδότηση τεράστιων ποσών με στόχο την κατασκευή νέων αεροσκαφών, για τα οποία δεν υπάρχουν (και δεν προβλέπεται να εμφανιστούν τουλάχιστον στο εγγύς μέλλον) οι αντίστοιχες πολεμικές ανάγκες και, το σημαντικότερο, ένας άξιος αντίπαλος μάχης.
Η ΡΩΣΙΑ ΤΩΡΑ