Σήμερα, ένας άνθρωπος που δεν είναι ακόμα φασίστας είναι καλός άνθρωπος. Έχει κάποιες αξιόλογες ηθικές αντοχές, κάποιες αρχές.
Φαντάζομαι έναν τέτοιο άνθρωπο που, επειδή δεν είναι ακόμα
φασίστας, εξεγείρεται όταν βλέπει τα τσιράκια των αφεντάδων να χτυπούν
τους κομμουνιστές για να χτυπήσουν τους εργάτες.
Ένας τέτοιος καλός άνθρωπος, ένας άνθρωπος που έχει ψυχή ακόμα μέσα
του, θέλει εκδίκηση. Θέλει να τιμωρηθεί το κακό. Θέλει να
τρομοκρατηθούν όσοι τρομοκρατούν τον καλό κοσμάκη για λογαριασμό των
αφεντάδων.
Αλλά αυτός ο καλός άνθρωπος δεν είναι τρελός. Ξέρει πως είναι μόνος
του, ένας μόνος καλός άνθρωπος. Τι μπορεί να κάνει ένας μόνος καλός
άνθρωπος; Το καλό που κουβαλά μέσα του δεν είναι αρκετό, αυτό το νιώθει.
Ο καλός άνθρωπος θέλει κάποιον να εκδικηθεί για αυτόν. Κάποιον πιο
δυνατό, κάποιον που να μην είναι ένας μόνος άνθρωπος. Και ποιος
καλύτερος από αυτούς που έχουν αποστολή να προστατέψουν το λαό, να
συντρίψουν το θεριό των αφεντάδων με όλα του τα φριχτά κεφάλια;
Αλλά αυτός απ’ τον οποίο περιμένει την εκδίκηση ο καλός άνθρωπος
δεν είναι εκδικητής. Η δικαιοσύνη δεν χτυπά αποφασιστικά κι αστραπιαία,
όπως θα πρεπε. Αντί για αυτό, του ζητά να τρέχει από δω, να τρέχει από
κει, να πουλά κουπόνια, να ανεβάζει αφίσες με κίνδυνο να τον μαχαιρώσουν
καμιά βραδιά κι αυτόν, να πηγαίνει σε διαδηλώσεις και συλλαλητήρια με
κίνδυνο να του ανοίξει το κεφάλι ο ένας ή ο άλλος. Τι είδους εκδίκηση
είναι αυτή; Κανενός είδους εκδίκηση δεν είναι.
Κι ο καλός άνθρωπος διψά για εκδίκηση.
Υπάρχουν άλλοι, που του λένε συνέχεια: πού είναι ο υπερασπιστής
σου, καλέ άνθρωπε; Πώς σκοπεύεις να μείνεις καλός; Τον βλέπεις; Τίποτε
δεν τον νοιάζει. Καρφάκι για σένα δεν του καίγεται. Αν είχε μέσα του
τσαγανό, θα είχε μες στα δόντια το μαχαίρι. Θα αφάνιζε τον εχθρό.
Κι ο καλός άνθρωπος ακούει, ακούει, ακούει.
Και μια μέρα σπάει, ο καλός άνθρωπος, σπάει απ’ την άκαρπη αναμονή
του σωτήρα του και εκδικητή του, σπάει επειδή ο εκδικητής του καλού δεν
φαίνεται πουθενά στον ορίζοντα.
Και τότε, ο καλός άνθρωπος, έξαλλος από θυμό που το κακό που έγινε
δεν βρήκε απάντηση άμεση κι αστραπιαία σαν κεραυνό, στρέφεται ενάντια σ’
αυτόν που νιώθει πως τον πρόδωσε, πως δεν του δωσε τη σωτηρία όσο αυτός
αγωνιούσε για αυτή, πως δεν εκδικήθηκε για αυτόν, πως ήταν αδύναμος κι
ανυπεράσπιστος σαν τον ίδιο. Κι αφού η δύναμη μόνο στο κακό ανήκει, ο
καλός άνθρωπος τη θέλει και την αναζητά για να εκδικηθεί την ανημπόρια
του καλού, τη δική του ανημπόρια. Μια μέρα, ο καλός άνθρωπος βρίσκει τον
εαυτό του να χλευάζει και να φτύνει τους ανήμπορους κι αδύνατους, κι
ούτε που νιώθει τόσο μόνος πια, καθώς έχει πια παρέα πολυπληθή, και η
μανία και αφρονία της του φαίνεται ευθυμία κι αυτοπεποίθηση μαζί.
Ξεχάστε τον τώρα, τον καλό άνθρωπο.
Μόνο δυο πράματα ξέχασε ο καλός άνθρωπος σ’ αυτή του την πορεία:
ξέχασε να ρωτήσει πώς θα μπορούσε το δικό του, αδύναμο καλό να γίνει αυτό το ίδιο δυνατό. Ξέχασε να ρωτήσει πώς χτίζεται ο υπερασπιστής του καλού ανθρώπου, πώς γίνεται δυνατός, πώς συντρίβει τον δυνάστη του, αν όχι με καλούς ανθρώπους.
Όχι όμως με καλούς ανθρώπους όπως αυτός, κι αυτό είναι το δεύτερο
που ξέχασε ο καλός άνθρωπος. Ο εκδικητής και υπερασπιστής που άκαρπα
περίμενε, περίμενε κι αυτός τον καλό άνθρωπο. Περίμενε τον καλό άνθρωπο
να μάθει πως οι υπερασπιστές και οι εκδικητές φτιάχνονται από καλούς
ανθρώπους για τους οποίους το να είσαι καλός άνθρωπος δεν φτάνει. Το να
υποφέρεις δεν φτάνει. Το να σε χτυπούν και να σε ληστεύουν δε φτάνει. Το
να έχεις δίκιο δεν φτάνει. Οι καλοί άνθρωποι δεν περιμένουν το καλό να
τους χτυπήσει την πόρτα· το φτιάχνουν χτυπώντας οι ίδιοι πόρτες. Και
τρώγοντας τα μούτρα τους.
Ξεχάστε τον τώρα, τον καλό άνθρωπο, τον άνθρωπο που περίμενε να
σωθεί από ένα καλό που δεν τό ‘φτιαχναν οι ανθρώποι, άνθρωπο με άνθρωπο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου