Αϊτή, μια χώρα υπό κατοχή
του Εντουάρντο Γκαλεάνο* Página 12
Συμβουλευτείτε οποιαδήποτε εγκυκλοπαίδεια. Ρωτήστε ποια ήταν η πρώτη ελεύθερη χώρα στην Αμερική. Θα λάβετε πάντα την ίδια απάντηση: οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες διακήρυξαν την ανεξαρτησία τους, όταν ήταν ένα έθνος με εξακόσιες πενήντα χιλιάδες σκλάβους, οι οποίοι συνέχισαν να είναι δούλοι για έναν αιώνα, και στο πρώτο Σύνταγμα τους, όρισαν ότι ένας μαύρος ισοδυναμεί με τα τρία πέμπτα ενός ατόμου.
Και αν ρωτήσετε σε οποιαδήποτε εγκυκλοπαίδεια ποια ήταν η πρώτη χώρα που κατάργησε τη δουλεία, θα λάβετε την ίδια απάντηση: η Αγγλία. Αλλά η πρώτη χώρα που κατάργησε τη δουλεία δεν ήταν η Αγγλία, αλλά η Αϊτή, η οποία εξακολουθεί να εξιλεώσει την αμαρτία της αξιοπρέπειάς της.
Οι μαύροι σκλάβοι της Αϊτής είχαν νικήσει τον ένδοξο στρατό του Ναπολέοντα Βοναπάρτη και η Ευρώπη ποτέ δεν συγχώρεσε αυτή τη ταπείνωση. Η Αϊτή έχει πληρώσει στη Γαλλία για έναν αιώνα και μισό, μια τεράστια αποζημίωση, γιατί είναι ένοχη για την ελευθερία της, αλλά δεν ήταν ακόμη αρκετά. Αυτό το μαύρο θράσος συνεχίζει να βλάψει τους λευκούς κυρίαρχους του κόσμου.
Η Αϊτή είναι μια αόρατη χώρα.
Απέκτησε το δικαίωμα στη φήμη μόνο όταν ο σεισμός του 2010 σκότωσε πάνω από διακόσιες χιλιάδες Αϊτινούς.
Η τραγωδία έκανε τη χώρα να κατέχει, φευγαλέα, το πρώτο πλάνο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Η Αϊτή δεν είναι γνωστή για το ταλέντο των καλλιτεχνών της, των μάγων του παλιοσίδερου που μπορούν να μετατρέψουν τα σκουπίδια σε ομορφιά ούτε για τα ιστορικά επιτεύγματα της στον πόλεμο κατά της δουλείας και της αποικιοκρατικής καταπίεσης.
Αξίζει να επαναλάβουμε για μια ακόμη φορά, για να το ακούσουν οι κουφοί: Η Αϊτή ήταν η ιδρυτική χώρα της αμερικανικής ανεξαρτησίας και η πρώτη που νίκησε τη δουλεία στον κόσμο.
Αξίζει πολύ περισσότερο από την φήμη των κακοτυχιών της. |
Σήμερα, οι στρατιές ορισμένων χωρών, περιλαμβανομένης της δικής μου, συνεχίζουν να καταλαμβάνουν την Αϊτή. Πώς δικαιολογείται αυτή η στρατιωτική εισβολή; Δηλώνοντας ότι η Αϊτή απειλεί τη διεθνή ασφάλεια.
Τίποτα το νέο.
Κατά τη διάρκεια όλου του 19ου αιώνα, το παράδειγμα της Αϊτής αποτελούσε μια απειλή για την ασφάλεια των χωρών που εφάρμοζαν ακόμη τη δουλεία. Ο Τόμας Τζέφερσον το είχε πει άλλοτε: η Αϊτή δημιουργήθηκε από τη πανούκλα της εξέγερσης. Στη Νότια Καρολίνα, για παράδειγμα, ο νόμος επέτρεπε να φυλακιστεί κάθε μαύρος ναύτης, ενώ το πλοίο του βρισκόταν στο λιμάνι, με την δικαιολογία ότι υπάρχει κίνδυνος να μολύνει με τη αντι-σκλαβική πανούκλα. Και στη Βραζιλία, η μάστιγα αυτή ονομαζόταν Αϊτιανισμός .
Ήδη στον 20ο αιώνα, πεζοναύτες των ΗΠΑ εισέβαλαν στην Αϊτή για να μην είναι μια ανασφαλής χώρα για τους ξένους πιστωτές της. Οι εισβολείς άρχισαν με την κατάσχεση των τελωνείων και παρέδωσαν την Εθνική Τράπεζα στην City Bank της Νέας Υόρκης. Και επειδή ήταν εκεί, έμειναν δέκα εννέα χρόνια.
Το σημείο διέλευσης των συνόρων μεταξύ της Αϊτής και της Δομινικανής Δημοκρατίας ονομάζεται «το κακό βήμα».
Ποιος ξέρει, το όνομα είναι ένα σήμα συναγερμού: μπαίνετε στον μαύρο κόσμο, μαύρη μαγεία, μάγια ...
Η θρησκεία βουντού, την θρησκεία που έφεραν οι σκλάβοι από την Αφρική και πολιτογραφήθηκε στην Αϊτή, δεν αξίζει να λέγεται θρησκεία. Από την άποψη των ιδιοκτητών του Πολιτισμού, το βουντού είναι ένα πράγμα για μαύρους, της άγνοιας, της καθυστέρησης, μια καθαρή δεισιδαιμονία. Η Καθολική Εκκλησία, στην οποία δεν λείπουν οι πιστοί ικανοί να πωλούν νύχια άγιων και φτερά του Αρχάγγελου Γαβριήλ, κατάφερε να θέσει σε απαγόρευση αυτήν την δεισιδαιμονία επίσημα το 1845, 1860, 1896, 1915 και 1942, χωρίς ο λαός να λάβει γνώση.
Αλλά εδώ και μερικά χρόνια, οι ευαγγελικές αιρέσεις ανέλαβαν τον πόλεμο κατά της δεισιδαιμονίας στην Αϊτή. Αυτές οι αιρέσεις έρχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα όπου δεν υπάρχει όροφος 13 στα κτίρια τους, ούτε θέση 13 στα αεροσκάφη τους, που κατοικούνται από πολιτισμένους χριστιανούς που πιστεύουν ότι ο Θεός έπλασε τον κόσμο σε μια εβδομάδα.
Στη χώρα αυτή, ο ευαγγελικός ιεροκήρυκας Πατ Ρόμπερτσον εξήγησε στην τηλεόραση το σεισμό του 2010. Ο βοσκός των ψυχών αποκάλυψε ότι οι Αϊτινοί μαύροι είχαν κερδίσει την ανεξαρτησία τους από τη Γαλλία από μια τελετή βουντού, επικαλούμενοι τη βοήθεια του διαβόλου από τα βάθη της ζούγκλας της Αϊτής. Ο διάβολος, ο οποίος τους έδωσε την ελευθερία, έστειλε το σεισμό, στέλνοντας μ αυτόν τον τρόπο το τιμολόγιο του.
Πόσο καιρό θα παραμείνουν τα ξένα στρατεύματα στην Αϊτή; Έφτασαν για να σταθεροποιήσουν και να βοηθήσουν, αλλά είναι εκεί για επτά χρόνια περνώντας τα πρωινά τους και αποσταθεροποιώντας μια χώρας που δεν τους θέλει.
Η στρατιωτική κατοχή της Αϊτής στοιχίζει στον ΟΗΕ περισσότερα από οκτακόσια εκατομμύρια δολάρια το χρόνο.
Αν ο Οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών προόριζε αυτά τα κεφάλαια για τεχνική συνεργασία και κοινωνική αλληλεγγύη, η Αϊτή θα μπορούσε να λάβει μια καλή ώθηση στην ανάπτυξη της δημιουργικής ενέργειας της. Και έτσι θα σωζόταν από τους ενόπλους σωτήρες της που έχουν την τάση να βιάζουν, να σκοτώνουν και να προσφέρουν μοιραίες ασθένειες.
Η Αϊτή δεν χρειάζεται κανέναν για αυξηθούν οι συμφορές της. Ούτε δεν χρειάζεται την φιλανθρωπία κανενός. Όπως το παραθέτει τόσο καλά μια παλιά αφρικανική παροιμία, «το χέρι που δίνει είναι πάντα πάνω από το χέρι που λαμβάνει».
Αλλά η Αϊτή, ναι, χρειάζεται αλληλεγγύη, γιατρούς, σχολεία, νοσοκομεία και μια αληθινή συνεργασία που να επιτρέπει την αναγέννηση της αυτάρκειας των τροφίμων της, που δολοφονήθηκε από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλα φιλανθρωπικά ιδρύματα.
Για μάς τους Λατινοαμερικανούς, αυτή η αλληλεγγύη είναι καθήκον ευγνωμοσύνης: θα είναι ο καλύτερος τρόπος να πούμε ευχαριστώ σε αυτό το μεγάλο μικρό έθνος που μας άνοιξε το 1804 το μεταδοτικό παράδειγμα του, τις πόρτες της ελευθερίας. |
O Guillermo Chifflet |
(Αυτό το άρθρο αφιερώνεται στον Guillermo Chifflet, ο οποίος αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Ουρουγουάης, όταν καταψήφισε την αποστολή στρατευμάτων στην Αϊτή).
Το κείμενο αυτό διαβάστηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2011 από τον Ουρουγουανό συγγραφέα στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Μπουένος Άιρες, στο πλαίσιο στρογγυλής τραπέζης «Η Αϊτή και η λατινοαμερικανική απάντηση», όπου παρευρέθηκαν επίσης ο Camille Chalmers και ο Jorge Coscia .
Página 12 Μπουένος Άιρες, 28 Σεπτεμβρίου 2011.
Μετάφραση από την ισπανική El Correo από Estella και Carlos Debiasi
*Ο Εντουάρντο Γκαλεάνο είναι Ουρουγουανός συγγραφέας και δημοσιογράφος που έγινε διάσημος από το έργο του «Οι ανοικτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής». |
Ο Εντουάρντο Γκαλεάνο |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου