Βρισκόμαστε
στο 1967 και ο Τσε έχει δολοφονηθεί στη Βολιβία στις 9 Οκτώβρη. Οι
σύντροφοι του ψάχνουν για καταφύγιο, για άσυλο προστασίας απ’ τις
δυνάμεις του βολιβιανού στρατού και της CIA. Θα καταφέρουν να βρουν
άσυλο στην Χιλή, έπειτα από παρέμβαση του ηγέτη της αριστεράς Σαλβαδόρ
Αλιέντε. Αυτό το γεγονός, ξεχασμένο από πολλούς μέσα στον ορυμαγδό των
τότε ραγδαίων εξελίξεων, μας δίνει ένα ακόμη στοιχείο για το πρόσωπο του
Αλιέντε, του ανθρώπου που επιχείρησε – ανεπιτυχώς όπως αποδείχθηκε – τη
μετάβαση στον Σοσιαλισμό μέσα απ’ τις δομές της κοινοβουλευτικής
δημοκρατίας.Τρεις επιζώντες της μάχης στο φαράγγι του Γιούρο (8 Οκτώβρη 1967) περιπλανήθηκαν στη βολιβιανή ύπαιθρο επί τέσσερις μήνες, προσπαθώντας να μη γίνουν αντιληπτοί απ’ τον στρατό. Μοναδικός τους στόχος ήταν η επιστροφή στην Κούβα, όσο το δυνατόν συντομότερα και με ασφάλεια. Δε μπορούσαν όμως να περάσουν τα σύνορα ούτε για το Περού, ούτε για την Αργεντινή ή τη Βραζιλία, όπου οι αρχές τους είχαν ουσιαστικά επικηρύξει. Μοναδική τους διέξοδος η Χιλή και ο Αλιέντε ο οποίος, πέραν του ότι τύγχανε προσωπικός φίλος του δολοφονηθέντος Κομαντάντε Γκεβάρα, ήταν πρόεδρος του Οργανισμού Λατινοαμερικανικής Αλληλεγγύης (OLAS). Εκείνη την περίοδο ο εν λόγω οργανισμός έβλεπε θετικά την εξάπλωση επαναστατικών κινημάτων στην ήπειρο βοηθώντας τα σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο.
Αργότερα, ο Αλιέντε εξηγούσε ότι η βοήθεια που παρείχε στους επιζώντες του αντάρτικου της Βολιβίας ήταν “το λιγότερο που μπορούσα να κάνω στη μνήμη του Γκεβάρα”. Η επιχείρηση να περάσουν κάτω από άκρα μυστικότητα τα σύνορα Βολιβίας-Χιλής απέτυχε, παρά τις προσπάθειες του Αλιέντε και των συνεργατών του. Οι αρχές της Χιλής συνέλαβαν τους επιζώντες συντρόφους του Τσε και τους μετέφεραν στην πρωτεύουσα Σαντιάγκο. Εκείνη την περίοδο, πρόεδρος της χώρας ήταν ο χριστιανοδημοκράτης Εδουάρδο Φρέι Μοντάλβα, συντηρητικός αντικαστρικός με προφανείς εξαρτήσεις απ’ τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Ο Μοντάλβα είχε να ισορροπήσει ανάμεσα στις πιέσεις που δέχονταν από τις κυβερνήσεις Βολιβίας και ΗΠΑ για την άμεση έκδοση των ανταρτών (και τη δίκη που θα ακολουθούσε) και την αυξανόμενη πίεση που δέχονταν απ’ την χιλιανή αριστερά, τους κομμουνιστές και τον Αλιέντε. Η καλά οργανωμένη καμπάνια του Σαλβαδόρ Αλιέντε υπέρ της επιστροφής των ανταρτών στην Κούβα απέδωσε καρπούς, αναγκάζοντας την κυβέρνηση Μοντάλβα να αποδεχθεί την απέλαση τους με προορισμό, όχι τη Βολιβία, αλλά την Αβάνα.
Μέσω της γαλλικής Πολυνησίας οι διασωθέντες επαναστάτες αναχώρσαν για την Κούβα. Τις επόμενες ημέρες, ο δεξιός και συντηρητικός Τύπος στην Χιλή θα οργιάσει ενάντια στον Αλιέντε, κατηγορώντας τον για “υπόθαλψη ανταρτών” και “υπονόμευση της αίγλης της χιλιανής γερουσίας” (της οποίας ο Αλιέντε ήταν μέλος). Έξι χρόνια μετά από εκείνα τα γεγονότα η κυβέρνηση Αλιέντε θα ανατραπεί με το γνωστό αιματηρό πραξικόπημα της Χούντας του Πινοσέτ και των αμερικανών.
Μετά τη δολοφονία του Τσε ο Σαλβαδόρ Αλιέντε διηγούνταν την πρώτη τους συνάντηση, όταν ο Γκεβάρα του είχε προσφέρει, τιμητικά, ένα αντίτυπο του “Ανταρτοπολέμου”. Στην χειρόγραφη αφιέρωση έγραφε ο Τσε: “Στον Σαλβαδόρ, με τον οποίο έχουμε τον ίδιο σκοπό αναζητώντας τον με διαφορετικούς τρόπους”. Ο Αλιέντε συνήθιζε να υπερηφανεύεται σε φίλους και συγγενείς γι’ αυτό το δώρο – συμβολικό και ενδεικτικό της ιδεολογικής μάχης που λάμβανε χώρα στα επαναστατικά κινήματα της Λατινικής Αμερικής του ’60: Με τα όπλα ή με την κάλπη. Γκεβάρα και Αλιέντε διάλεξαν διαφορετικούς δρόμους. Ήταν όμως και οι δύο πιστοί στα ιδανικά τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου