ΚΥΡΙΑΚΉ, 11 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2012
Ο σύγχρονος Μαραθώνιος αποτέλεσε έμπνευση του Γάλλου καθηγητή του πανεπιστημίου της Σορβόνης, Μισέλ Μπρελ, που πρότεινε στον βαρόνο Πιέρ Ντε Κουμπερτέν έναν αγώνα δρόμου στα χνάρια του Φειδιππίδη, στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1896 στην Αθήνα. Η απόσταση από τον Μαραθώνα ως το Παναθηναϊκό στάδιο μετρήθηκε στα 42.195 μέτρα και αποτελεί την κλασική διαδρομή. Ωστόσο, ο Φειδιππίδης δεν ήταν αυτός που κάλυψε τη διαδρομή και φώναξε το "νενικήκαμεν" μετά τη μάχη του Μαραθώνα, το 490 π.Χ.
Στην πραγματικότητα, ο Φειδιππίδης κάλυψε απόσταση 246 χιλιομέτρων, προκειμένου να μεταβεί από την Αθήνα στη Σπάρτη, για να ζητήσει τη βοήθεια των Σπαρτιατών και να επιστρέψει άπραγος στην Αθήνα. Αυτή η απόσταση είναι που σήμερα διανύεται στο Σπάρταθλο. Παρεμπιπτόντως, το όνομα του Φειδιππίδη αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, που γεννήθηκε πέντε χρόνια μετά τη μάχη, ενώ επτά αιώνες μετά, ο Λουκιανός τον αναφέρει ως Φιλιππίδη, όπως και ο Παυσανίας.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, αυτός που μετέφερε το μήνυμα της νίκης ήταν κάποιος Ευκλής ή Θέρσιππος. Μάλιστα, σύμφωνα με την παράδοση, δύο ήταν αυτοί που ξεκίνησαν από τον Μαραθώνα, για να μεταφέρουν τα ευχάριστα νέα. Ο ένας καβάλα σε άλογο και ο άλλος πεζός και αρματωμένος, ώστε όταν έφτανε στην Αθήνα, να μην τον θεωρούσαν ριψάσπιδα. Όπως γράφει ο καθηγητής της ιστορίας του αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θωμάς Γιαννάκης "ο καβαλάρης πήγε από το Χαλάνδρι, ο πεζός από τη Σταμάτα. Καθώς τον (σ.σ.: πεζό) είδαν οι γυναίκες έτρεξαν κοντά του: 'Σταμάτα, του φώναξαν, σταμάτα... Τέλος, φθάνει στο Ψυχικό... Το πρώτο χωριό το ονόμασαν Σταμάτα (γιατί σταμάτησε ο αγγελιοφόρος) το δεύτερο Ψυχικό γιατί πήγε να ξεψυχήσει ο πτεροπόδαρος...".
Και καταλήγει ο καθηγητής: "Σε καμία περίπτωση δεν θα συμφωνήσουμε ότι πρόκειται για ανύπαρκτο πρόσωπο ή διακοσμητικό στοιχείο των μεταγενεστέρων του Ηροδότου συγγραφέων με σκοπό την ωραιοποίηση της μάχης, η οποία δεν χρειάζεται φτιασίδια, γιατί η πράξη των Μαραθωνομάχων είναι αυτή καθ' αυτή μοναδική και ανεπανάληπτη. Άλλωστε, θα ήταν ανεξήγητη η στάση του Μιλτιάδη, αν δεν έστελνε ευθύς μετά τη μάχη το μήνυμα προς το άστυ, ώστε αυτό θα ισοδυναμούσε με αμφιβολία για την ίδια τη νίκη. Εφόσον λοιπόν, στην ιστορία υπήρξε νίκη στο Μαραθώνα, υπήρξε και αγγελιοφόρος της νίκης".
ΜΑΧΗ ΜΑΡΑΘΩΝΑ Οι θρύλοι που επέζησαν στην ιστορία
Η προφορική αφήγηση όσων συνέβησαν στη μάχη του Μαραθώνα διέσωσαν όχι μόνο πραγματικά γεγονότα, αλλά και διάφορους μύθους και δοξασίες. Και φυσικά, η θρησκευόμενη αρχαία Ελλάδα έσπευσε να αποδώσει στους θεούς της μέρος της μεγάλης νίκης επί των Περσών.
Σύμφωνα με έναν από τους μύθους, καθώς ο Φειδιππίδης επέστρεφε από τη Σπάρτη με προορισμό την Αθήνα, τον συνάντησε ο θεός Πάνας, που παραπονέθηκε για το γεγονός ότι οι Αθηναίοι δεν τον τιμούσαν όσο του άρμοζε. Παράλληλα, υποσχέθηκε ότι πολύ σύντομα θα έδειχνε την αγάπη του για την πόλη. Κατά τη διάρκεια της μάχης, η εμφάνιση του Πάνα και οι δυνατές κραυγές του, σκόρπισαν στους Πέρσες κάτι που πήρε την ονομασία του από τον ίδιο: πανικό.
Στο έργο του "Θησεύς", ο Πλούταρχος αναφέρει ότι πολλοί Αθηναίοι είδαν να ανοίγει η γη μπροστά τους και να ξεπροβάλλει ο Θησέας από μέσα της κυνηγώντας τους Πέρσες. Ακόμα πολλοί είδαν τον ημίθεο Ηρακλή με το ρόπαλό του να ανοίγει τις σειρές των Ανατολιτών. Σε άλλες αναφορές, εμφανίζονται τα ονόματα της Αθηνάς, της Αρτέμιδος και της Εκάτης.
Σύμφωνα με τον Παυσανία, κατά τη διάρκεια της μάχης, οι Αθηναίοι είδαν να πολεμούν στο πλευρό τους άνθρωποι που δεν τους αναγνώριζαν. Ο πιο φημισμένος εξ αυτών ήταν χωρικός με άροτρο, που θέριζε τους Πέρσες. Το όνομα αυτού του άνδρα δεν έγινε ποτέ γνωστό, γι' αυτό οι Αθηναίοι, μετά τη μάχη, τον τίμησαν ονομάζοντάς τον Εχετλαίο, ονομασία που προέρχεται από την εχέτλη, τη λαβή του αρότρου.
Οι δύο αντίπαλοι στρατοί χρησιμοποιούσαν σκυλιά, τα οποία έστελναν πρώτα εναντίον του αντιπάλου, προκειμένου, όσα επιβίωναν από τα βέλη, να τον διασπάσουν. Κάπου εκεί εμφανίζεται και ο Κέρβερος, ο μυθικός φύλακας του Άδη, που συντάχθηκε με τους Αθηναίους στη μάχη του Μαραθώνα.
Σήμερα διεξάγεται στην Αθήνα ο 30ός Κλασικός Μαραθώνιος, που φέτος είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Γρηγόρη Λαμπράκη.Όπως αναφέρει και το γνωστό κλισέ, "χιλιάδες δρομείς θα ακολουθήσουν τα βήματα του Φειδιππίδη". Στην πραγματικότητα, αν οι δρομείς ακολουθούσαν τα βήματα του Φειδιππίδη, θα έπρεπε να διανύσουν σχεδόν 204 χιλιόμετρα περισσότερα.
Ο σύγχρονος Μαραθώνιος αποτέλεσε έμπνευση του Γάλλου καθηγητή του πανεπιστημίου της Σορβόνης, Μισέλ Μπρελ, που πρότεινε στον βαρόνο Πιέρ Ντε Κουμπερτέν έναν αγώνα δρόμου στα χνάρια του Φειδιππίδη, στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1896 στην Αθήνα. Η απόσταση από τον Μαραθώνα ως το Παναθηναϊκό στάδιο μετρήθηκε στα 42.195 μέτρα και αποτελεί την κλασική διαδρομή. Ωστόσο, ο Φειδιππίδης δεν ήταν αυτός που κάλυψε τη διαδρομή και φώναξε το "νενικήκαμεν" μετά τη μάχη του Μαραθώνα, το 490 π.Χ.
Στην πραγματικότητα, ο Φειδιππίδης κάλυψε απόσταση 246 χιλιομέτρων, προκειμένου να μεταβεί από την Αθήνα στη Σπάρτη, για να ζητήσει τη βοήθεια των Σπαρτιατών και να επιστρέψει άπραγος στην Αθήνα. Αυτή η απόσταση είναι που σήμερα διανύεται στο Σπάρταθλο. Παρεμπιπτόντως, το όνομα του Φειδιππίδη αναφέρεται από τον Ηρόδοτο, που γεννήθηκε πέντε χρόνια μετά τη μάχη, ενώ επτά αιώνες μετά, ο Λουκιανός τον αναφέρει ως Φιλιππίδη, όπως και ο Παυσανίας.
Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, αυτός που μετέφερε το μήνυμα της νίκης ήταν κάποιος Ευκλής ή Θέρσιππος. Μάλιστα, σύμφωνα με την παράδοση, δύο ήταν αυτοί που ξεκίνησαν από τον Μαραθώνα, για να μεταφέρουν τα ευχάριστα νέα. Ο ένας καβάλα σε άλογο και ο άλλος πεζός και αρματωμένος, ώστε όταν έφτανε στην Αθήνα, να μην τον θεωρούσαν ριψάσπιδα. Όπως γράφει ο καθηγητής της ιστορίας του αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Θωμάς Γιαννάκης "ο καβαλάρης πήγε από το Χαλάνδρι, ο πεζός από τη Σταμάτα. Καθώς τον (σ.σ.: πεζό) είδαν οι γυναίκες έτρεξαν κοντά του: 'Σταμάτα, του φώναξαν, σταμάτα... Τέλος, φθάνει στο Ψυχικό... Το πρώτο χωριό το ονόμασαν Σταμάτα (γιατί σταμάτησε ο αγγελιοφόρος) το δεύτερο Ψυχικό γιατί πήγε να ξεψυχήσει ο πτεροπόδαρος...".
Και καταλήγει ο καθηγητής: "Σε καμία περίπτωση δεν θα συμφωνήσουμε ότι πρόκειται για ανύπαρκτο πρόσωπο ή διακοσμητικό στοιχείο των μεταγενεστέρων του Ηροδότου συγγραφέων με σκοπό την ωραιοποίηση της μάχης, η οποία δεν χρειάζεται φτιασίδια, γιατί η πράξη των Μαραθωνομάχων είναι αυτή καθ' αυτή μοναδική και ανεπανάληπτη. Άλλωστε, θα ήταν ανεξήγητη η στάση του Μιλτιάδη, αν δεν έστελνε ευθύς μετά τη μάχη το μήνυμα προς το άστυ, ώστε αυτό θα ισοδυναμούσε με αμφιβολία για την ίδια τη νίκη. Εφόσον λοιπόν, στην ιστορία υπήρξε νίκη στο Μαραθώνα, υπήρξε και αγγελιοφόρος της νίκης".
ΜΑΧΗ ΜΑΡΑΘΩΝΑ Οι θρύλοι που επέζησαν στην ιστορία
Η προφορική αφήγηση όσων συνέβησαν στη μάχη του Μαραθώνα διέσωσαν όχι μόνο πραγματικά γεγονότα, αλλά και διάφορους μύθους και δοξασίες. Και φυσικά, η θρησκευόμενη αρχαία Ελλάδα έσπευσε να αποδώσει στους θεούς της μέρος της μεγάλης νίκης επί των Περσών.
Σύμφωνα με έναν από τους μύθους, καθώς ο Φειδιππίδης επέστρεφε από τη Σπάρτη με προορισμό την Αθήνα, τον συνάντησε ο θεός Πάνας, που παραπονέθηκε για το γεγονός ότι οι Αθηναίοι δεν τον τιμούσαν όσο του άρμοζε. Παράλληλα, υποσχέθηκε ότι πολύ σύντομα θα έδειχνε την αγάπη του για την πόλη. Κατά τη διάρκεια της μάχης, η εμφάνιση του Πάνα και οι δυνατές κραυγές του, σκόρπισαν στους Πέρσες κάτι που πήρε την ονομασία του από τον ίδιο: πανικό.
Στο έργο του "Θησεύς", ο Πλούταρχος αναφέρει ότι πολλοί Αθηναίοι είδαν να ανοίγει η γη μπροστά τους και να ξεπροβάλλει ο Θησέας από μέσα της κυνηγώντας τους Πέρσες. Ακόμα πολλοί είδαν τον ημίθεο Ηρακλή με το ρόπαλό του να ανοίγει τις σειρές των Ανατολιτών. Σε άλλες αναφορές, εμφανίζονται τα ονόματα της Αθηνάς, της Αρτέμιδος και της Εκάτης.
Σύμφωνα με τον Παυσανία, κατά τη διάρκεια της μάχης, οι Αθηναίοι είδαν να πολεμούν στο πλευρό τους άνθρωποι που δεν τους αναγνώριζαν. Ο πιο φημισμένος εξ αυτών ήταν χωρικός με άροτρο, που θέριζε τους Πέρσες. Το όνομα αυτού του άνδρα δεν έγινε ποτέ γνωστό, γι' αυτό οι Αθηναίοι, μετά τη μάχη, τον τίμησαν ονομάζοντάς τον Εχετλαίο, ονομασία που προέρχεται από την εχέτλη, τη λαβή του αρότρου.
Οι δύο αντίπαλοι στρατοί χρησιμοποιούσαν σκυλιά, τα οποία έστελναν πρώτα εναντίον του αντιπάλου, προκειμένου, όσα επιβίωναν από τα βέλη, να τον διασπάσουν. Κάπου εκεί εμφανίζεται και ο Κέρβερος, ο μυθικός φύλακας του Άδη, που συντάχθηκε με τους Αθηναίους στη μάχη του Μαραθώνα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου