Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα, οι πολιτικοί και από τα δύο "στρατόπεδα" (του "Ναι" και του "Οχι") καταβάλλουν την ύστατη προσπάθεια να επηρεάσουν τους αναποφάσιστους.
Όχι μόνο οι πολιτικοί, αλλά και κάθε δημόσιο πρόσωπο που μπορεί να επηρεάσει την κοινή γνώμη.
Ο Ντέιβιντ Μπέκαμ τάχθηκε υπέρ του "Οχι" κι έκανε έκκληση στους σκωτσέζους ψηφοφόρους να μην εγκαταλείψουν την ένωση που ήταν "αξιοζήλευτη σε όλο τον κόσμο".
"Αυτό που μας ενώνει είναι πολύ μεγαλύτερο απ΄ό,τι μας χωρίζει. Ας μείνουμε μαζί", είπε με ανοιχτή επιστολή του.
Είχε προηγηθεί η βασίλισσα, η οποία εξέφρασε την ελπίδα "ο λαός να σκεφτεί πολύ προσεκτικά το μέλλον του" πριν από το δημοψήφισμα.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δεν προσφέρονται, πάντως, για την εξαγωγή εύκολων συμπερασμάτων.
Τρεις δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας το σαββατοκύριακο δίνουν προβάδισμα στο "Όχι", ενώ μία στο "Ναι".
ΔΡΟΜΟΣ ΧΩΡΙΣ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Η Νίκολα Στάρτζον, η αντιπρόεδρος της σκωτσέζικης κυβέρνησης, υποστήριξε ότι οι συνταξιούχοι θα πρέπει να ψηφίσουν υπέρ της ανεξαρτησίας για να διασφαλίσουν ότι τα εγγόνια τους θα έχουν τις ευκαιρίες που, σύμφωνα με την ίδια, δεν είχαν οι προηγούμενες γενιές εξαιτίας της πολυετούς παραμονής στην εξουσία συντηρητικών κυβερνήσεων.
Εξήγησε ότι οι συντάξεις των Σκωτσέζων θα είναι νομικά διασφαλισμένες και προστατευμένες σε περίπτωση απόσχισης της χώρας και ότι οι μελλοντικές γενιές δικαιούνται να επωφεληθούν από τον πλούτο της χώρας.
Ο πρώτος υπουργός της Σκωτίας (δηλαδή ο πρωθυπουργός της) Άλεξ Σάλμοντ και ο βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον δίνουν αμφότεροι τον αγώνα τον καλό.
Ο μεν Σάλμοντ συναντάται με επιχειρηματίες στους οποίους θα εξηγήσει ότι ένα "Ναι" θα βοηθούσε στην ανάπτυξη της οικονομίας της Σκωτίας.
Ο δε Κάμερον βρίσκεται κι αυτός στη Σκωτία--για δεύτερη φορά μέσα σε μία εβδομάδα--όπου σε ομιλία του θα υποστηρίξει ότι υπάρχουν σοβαροί λόγοι για να ψηφίσει κάποιος "Όχι" "με την λογική αλλά και με την καρδιά" .
Ο Κάμερον θα προειδοποιήσει ότι αν η Σκωτία αποφασίσει υπέρ της απόσχισής της, "δεν θα υπάρχει επιστροφή" καθώς το "Ναι" θα φέρει μία μη αναστρέψιμη διάσπαση στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ωστόσο, δρόμος χωρίς επιστροφή θα είναι ένα πιθανό "Ναι" και για τον ίδιο τον Κάμερον, ο οποίος σε αυτή την περίπτωση θα είναι ο μεγάλος ηττημένος καθώς θα δεχτεί πιέσεις για να παραιτηθεί, κάτι που όπως έχει πει δεν προτίθεται να πράξει. Στα προβλήματά του θα έρθει να προστεθεί ένα ακόμα: οι συμπληρωματικές εκλογές του Οκτωβρίου που ενδεχομένως να χαρίσουν στο αντιευρωπαϊκό Κόμμα της Ανεξαρτησίας (UKIP) την πρώτη του έδρα στο Ουέστμινστερ μετά την αποχώρηση βουλευτή των Τόρις. Και σε περίπτωση αποχώρησης του Κάμερον, θα πληθύνουν οι φωνές των ευρωσκεπτικιστών στο κόμμα του και εκείνων που φοβούνται ότι η αύξηση των δυνάμεων του UKIP θα τους στοιχίσει τις έδρες τους, για έναν περισσότερο ανοιχτά αντιευρωπαϊστή ηγέτη στη θέση του νυν πρωθυπουργού.
ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ
Όμως ακόμη κι αν οι Σκωτσέζοι ψηφίσουν υπέρ της παραμονής τους στο Ηνωμένο Βασίλειο, πάλι θα ανοίξει ο ασκός του αιόλου. Η Σκωτία θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη αυτονομία ακόμη κι αν παραμείνει.
Η Ουαλία, σχεδόν αναπόφευκτα, θα αξιώσει περισσότερες εξουσίες κι έτσι αναμένεται να τεθεί επί τάπητος το ερώτημα γιατί οι Σκωτσέζοι και οι Ουαλοί βουλευτές επιτρέπεται να ψηφίζουν για νόμους που αφορούν μονάχα την Αγγλία, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο και με τους Άγγλους βουλευτές.
Ο αγγλικός εθνικισμός, που μέχρι σήμερα περιοριζόταν στην Δεξιά, ενδεχομένως να απογειωθεί θέτοντας ζήτημα συνταγματικής αναθεώρησης.
ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΣΤΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ
Οι επενδυτές θα έχουν πολλές "απορίες": τι μερίδιο του βρετανικού χρέους θα επωμιστεί η Σκωτία; Θα διατηρήσει τη στερλίνα; Θα ακολουθήσει διαφορετική δημοσιονομική πολιτική; Θα μπορεί να ενταχθεί στην ΕΕ; Θα εκμεταλλεύεται αποκλειστικά τα κοιτάσματα των υδρογονανθράκων στη Βόρεια Θάλασσα;
Ένα είναι σίγουρο, ότι χωρίς τη Σκωτία η Μεγάλη Βρετανία θα γκρεμιστεί από την έκτη θέση της μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο.
Το Ρόιτερς επισημαίνει, μάλιστα, ότι μπορεί ακόμη και να τεθούν μακροπρόθεσμα ζητήματα όπως το αν η Βρετανία θα διατηρήσει την έδρα της στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και αν θα παραμείνει στην G7 σε μία εποχή όπου ενισχύονται οι αναδυόμενες οικονομίες.
Η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ο μεγαλύτερος ευρωπαϊκός προορισμός για άμεσες επενδύσεις από το εξωτερικό. Χωρίς τη Σκωτία, η εισροή αυτού του κεφαλαίου θα ανακοπεί και το υπόλοιπο του ελλείμματος ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών του Ηνωμένου Βασιλείου θα αυξηθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε να αποσυντονίσει τους επενδυτές.
Ωστόσο, ο Σάλμοντ έχει δηλώσει ότι μία ανεξάρτητη Σκωτία δεν θα εκπληρώσει μερίδιό της του χρέους του Ηνωμένου Βασιλείου αν δεν της επιτραπεί να χρησιμοποιεί την στερλίνα, κάτι που αναπόφευκτα θα την καθιστούσε παρία στην αγορά ομολόγων.
ΑΜΥΝΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
Στη ναυτική βάση του Φάσλεϊν της Σκωτίας σταθμεύουν τέσσερα υποβρύχια του βρετανικού ναυτικού που φέρουν πυρηνικές κεφαλές Trident.
Το SNP (Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας) επιθυμεί τη συντομότερη απομάκρυνση των πυρηνικών όπλων από μία ανεξάρτητη Σκωτία. Νωρίτερα φέτος, πρώην αρχηγοί του βρετανικού στρατού προειδοποίησαν κατά μίας τέτοιας κίνησης με το επιχείρημα ότι αυτό θα κόστιζε διεσεκατομμύρια στερλίνες, θα οδηγούσε σε χιλιάδες απολύσεις και θα προκαλούσε διεθνείς αντιδράσεις.
Σε μία εποχή έντασης στις σχέσεις με τη Ρωσία, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ θα ανησυχούσαν έντονα με ένα τέτοιο ενδεχόμενο, παρότι η μετακίνηση της ναυτικής βάσης θα χρειαζόταν χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Η ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΝΤΟΜΙΝΟ
Αν κάποιος στην Ευρώπη παρακολουθεί στενότερα τις εξελίξεις στη Σκωτία αυτή είναι η Ισπανία. Με συντριπτική πλειοψηφία το ισπανικό Κοινοβούλιο απέρριψε το αίτημα της κυβέρνησης της Καταλονίας για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με θέμα την απόσχιση από την Ισπανία τον Νοέμβριο.
Όμως, ο "πρωθυπουργός" της περιοχής Αρτούρ Μας προειδοποίησε τη Μαδρίτη ότι "δεν μπορεί να εμποδίζει αιωνίως την Καταλονία να αποφασίσει για το μέλλον της" λέγοντας χαρακτηριστικά: "Αν ένα έθνος όπως η Σκωτία έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για το μέλλον του, γιατί όχι η Καταλονία;" .
Ο Μας σκοπεύει να φέρει στο καταλανικό κοινοβούλιο ένα νομοσχέδιο που θα επιτρέπει τη διοργάνωση δημοψηφισμάτων, όμως η συντηρητική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι αναμένεται ότι θα προσφύγει αμέσως στο Συνταγματικό Δικαστήριο για να ακυρώσει τον νόμο αυτόν.
Μία ανεξάρτητη Σκωτία θα ενθάρρυνε, όχι μόνο τους Καταλανούς και ορισμένους Βάσκους, αλλά ενδεχομένως και τους Φλαμανδούς εθνικιστές στο Βέλγιο. Αυτός ίσως να είναι και ένας λόγος που αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει στους Σκωτσέζους ότι θα ήταν δύσκολη για αυτούς η ένταξη στην ΕΕ. Τα νέα μέλη πρέπει να ψηφίζονται ομόφωνα από τα ήδη μέλη.
Μία απόσχιση της Σκωτίας θα αποσταθεροποιούσε και την Βόρεια Ιρλανδία, η οποία παρά την ειρηνευτική συμφωνία του 1998, παραμένει βαθιά διχασμένη μεταξύ των Προτεσταντών που ουσιαστικά επιθυμούν να παραμείνουν στη Βρετανία και των Καθολικών που προτιμούν την ένωση με την Ιρλανδία.
Οι ενωτικοί έχουν ιδιαίτερα στενούς δεσμούς με τη Σκωτία, ενώ εκείνοι που τάσσονται υπέρ της ένωσης με την Ιρλανδία θα μπορούσαν να επωφεληθούν από ένα "Ναι" των Σκωτσέζων για να πιέσουν εντονότερα για την ικανοποίηση των αιτημάτων τους.
ΣΙΩΠΗΛΟΙ ΑΛΛΑ ΑΝΗΣΥΧΟΙ
Οι διεθνείς εταίροι της Βρετανίας παρακολουθούν τις εξελίξεις χωρίς πολλές δημόσιες δηλώσεις. Το ενδεχόμενο, ωστόσο, διάσπασης μίας από τις μεγάλες δυτικές δυνάμεις δεν αντιμετωπίζεται θετικά στις πρωτεύουσες των μεγάλων δυνάμεων.
Πέραν του καταλανικού ζητήματος, πολλοί φοβούνται ότι μία ανεξαρτησία της Σκωτίας θα σήμαινε και την έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ, κάτι για το οποίο ο πρωθυπουργός Κάμερον έχει δεσμευτεί με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος το 2017, αποδυναμώνοντας την έκτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο και τους ηπειρωτικούς της εταίρους.
Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Ομπάμα έσπευσε να καλέσει τους Βρετανούς να παραμείνουν ενωμένοι και εντός της ΕΕ.
"Προφανώς μας ενδιαφέρει πολύ να εξασφαλίσουμε ότι ένας από τους στενότερους συμμάχους που θα έχουμε ποτέ παραμένει ισχυρός, στιβαρός, ενωμένος και αποτελεσματικός εταίρος", είπε ο Ομπάμα σε επίσκεψή του στην Ευρώπη τον Ιούνιο.
Σε off the record δηλώσεις τους, αμερικανοί και ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκφράζουν ανησυχία ότι μία Βρετανία, ακρωτηριασμένη από το ένα τρίτο του εδάφους της και χωρίς το 8% του πληθυσμού της θα ήταν περισσότερο εσωστρεφής και λιγότερο πρόθυμη να εμπλακεί σε στρατιωτικές συμμαχίες στο εξωτερικό.
Η γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ έχει καταστήσει σαφές ότι το Βερολίνο επιθυμεί την παραμονή της Βρετανίας στην ΕΕ κάνοντας μάλιστα υποχωρήσεις για να ικανοποιήσει κάποια από τα αιτήματα του Κάμερον. Δημοσίως απέφυγε να πάρει θέση κάνοντας λόγο για "δίκαιη εκστρατεία", αλλά ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ έχει δηλώσει ανοιχτά την προτίμησή του για μία ενωμένη Βρετανία.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εμμένει στη θέση της ότι η Σκωτία θα έπρεπε να εγκαταλείψει την ΕΕ και να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα.
Διπλωματικές πηγές υποστηρίζουν ότι η Κομισιόν θα υποστηρίξει τη Βρετανία πριν από το δημοψήφισμα, αλλά οι κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ ενδεχομένως να υιοθετήσουν μία περισσότερο πραγματιστική προσέγγιση αν το αποτέλεσμα είναι υπέρ της ανεξαρτησίας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ-Ρόιτερς-BBC
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου