Χριστιανική ριζοσπαστικότητα και Αριστερά
Του Ανδρέα Χ. Αργυρόπουλου
«Εμείς βλέπουμε ότι χιλιάδες παπάδες βρίσκονται τώρα στην
πρωτοπορία του κινήματός μας και η συμβολή του Κλήρου που στάθηκε στο
πλευρό μας, υπήρξε ανεκτίμητη»
Άρης Βελουχιώτης «Η δική μας επανάσταση σφύζει από χριστιανικά ιδεώδη… η Επανάσταση και ο Χριστιανισμός δεν είναι δύο πράγματα αντίθετα»
Ντανιέλ Ορτέγκα
Ποιος θα περίμενε μια καρναβαλική εκδήλωση να επαναφέρει τον προβληματισμό για τη σχέση της Αριστεράς με τη θρησκεία; Κείμενα, σχόλια, παρεμβάσεις δημοσιεύθηκαν στο Διαδίκτυο, άλλοτε συνεισφέροντας σε έναν ουσιαστικό διάλογο και άλλοτε προκαλώντας θλίψη, αφού επιβεβαίωναν για ακόμη μια φορά ότι η πατρίδα μας είναι ο τόπος των «παράλληλων μονολόγων». Εντύπωση μας προκάλεσε ο δογματισμός ορισμένων αριστερών, υπερασπιστών «της μαχόμενης αθεΐας και του αντικληρικαλισμού», η επιθετικότητά τους σε ό,τι θυμίζει «θρησκεία». Πιστεύαμε ότι οι εποχές των γενικεύσεων, του «άσπρου-μαύρου», των διαχωριστικών γραμμών και της «ιδεολογικής καθαρότητας» είχαν παρέλθει προ πολλού.
Την κριτική τους στα ιστορικά λάθη του Χριστιανισμού την κατανοώ και προσυπογράφω. Όλοι γνωρίζουμε ότι υπήρξαν εποχές που ο Χριστιανισμός έπαψε να είναι η θρησκεία του Σταυρού και των Σταυρωμένων και ταυτίστηκε με τους Σταυρωτές (Ν. Μπερδιάεφ). Όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ιεράρχες στις μέρες μας απόλυτα ασυνεπείς έναντι του Ευαγγελικού μηνύματος για αγάπη, ελευθερία και δικαιοσύνη, ιεράρχες υπεύθυνοι για τον εκφυλισμό της χριστιανικής πίστης. Αυτό, όμως, απέχει πολύ από το να φθάνουμε στο σημείο της άρνησης ακόμη και του στοιχειώδους σεβασμού της θρησκευτικής πίστης των λαϊκών μαζών, της χρησιμοποίησης αναληθών πληροφοριών για τεκμηρίωση των απόψεών μας (π.χ. τα επαναστατικά κινήματα της Λατ. Αμερικής δεν είχαν καμιά σχέση με τη χριστιανική πίστη) αλλά και της δημοσιοποίησης παρεμβάσεων προσβλητικών για το θρησκευτικό βίωμα των πιστών. Το τελευταίο, μάλιστα, μου έφερε στο νου τη θέση του Λένιν. Κάποτε, αναφερόμενος στους θρησκευόμενους εργάτες που ήταν μέλη του κόμματος τόνιζε: «Είμαστε ανεπιφύλακτα ενάντια στην παραμικρή προσβολή των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων». (Άπαντα,τ.17,σελ.422 Ρωσ. Εκδ.).
Το ερώτημα είναι απλό και σαφές. Μπορούμε να κάνουμε πολιτική, να σχεδιάζουμε το μέλλον αγνοώντας τα ιστορικά δεδομένα και τη σύγχρονη πραγματικότητα, όταν μάλιστα επικαλούμαστε διαρκώς την επιστημονικότητα και τον ορθολογισμό; Μπορούμε να μιλάμε απαξιωτικά για τη δυναμική των πολιτικοποιημένων χριστιανών και τη συμβολή τους στην κοινωνική αλλαγή σε παγκόσμιο επίπεδο τις τελευταίες δεκαετίες όταν η διεθνής βιβλιογραφία μιλάει για το αντίθετο; Το Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών της πρώην ΕΣΣΔ σε έκδοσή του για το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα το 1974 αναφέρει: «Ένα από τα αξιοσημείωτα φαινόμενα του καιρού μας είναι η προσχώρηση πλατιών μαζών θρησκευόμενων στον αντιιμπεριαλιστικό και αντιμονοπωλιακό αγώνα…». Είναι δυνατόν να αγνοούμε ή να κάνουμε ότι αγνοούμε την εμπειρία της Λατινικής Αμερικής; Ξεχνάμε ότι στην επαναστατική κυβέρνηση των Σαντινίστας συμμετείχαν επιφανείς κληρικοί (Ερνέστο Καρντενάλ, Μιγκέλ Ντ Εσκότο, Φερνάντο Καρντενάλ); Ξεχνάμε τη θυσία του αντάρτη παπά Καμίλο Τόρες, ηγέτη του λαϊκού κινήματος της Κολομβίας; Τη δράση του Χέλντερ Καμάρα και των συνοδοιπόρων του στη Βραζιλία; Τη δολοφονία του αρχιεπισκόπου των φτωχών και ανυπεράσπιστων στο Σαλβαντόρ, Όσκαρ Ρομέρο; Το θεολόγο Φερνάντο Λούγκο, τον άνθρωπο που ηγήθηκε του κινήματος για την ανατροπή της παραγουανής δικτατορίας; Τον Σάμουελ Ρουίς, επίσκοπο των φτωχών Ινδιάνων, υποστηρικτή των Ζαπατίστας και συνεργάτη του Μάρκος; Τον Τσάβες και τον Μαδούρο στη Βενεζουέλα; Τον π. Αριστίντ στην Αϊτή, τους χριστιανοσοσιαλιστές στη Χιλή; Τους χιλιάδες μοναχούς και μοναχές, θεολόγους, κληρικούς κατηχητές και κατηχήτριες που διώχθηκαν, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν από τα όργανα των δικτατόρων;
Δεν θα επεκταθώ λεπτομερώς στην εμπειρία της ριζοσπαστικής πολιτικής δράσης των χριστιανών στις άλλες ηπείρους και τη συμμετοχή τους σε κινήματα με μεγάλη ή μικρότερη εμβέλεια, αλλά δεν μπορώ να μην αναφερθώ -έστω επιγραμματικά- στη συμβολή της «Μαύρης Θεολογίας» στον αγώνα των έγχρωμων αδελφών μας σε Αφρική και Β. Αμερική, καθώς επίσης και στη μαχητική πολιτική δράση των χριστιανών της Ν.Α. Ασίας που σέρνονταν κατά εκατοντάδες, κληρικοί και λαϊκοί, στις φυλακές της Ν. Κορέας και των Φιλιππίνων. Κλείνω θυμίζοντας στους φίλους της «αριστερής μαχητικής αθεΐας» ότι τα χρόνια της γερμανικής Κατοχής στην πατρίδα μας, στο ΕΑΜ συμμετείχαν χιλιάδες ιερείς και περισσότεροι από 10 επίσκοποι, μερικοί από τους οποίους είχαν ηγετικό ρόλο μέσα στην οργάνωση (Διονύσιος Μηθύμνης, Ειρηναίος Σάμου, Ιωακείμ Κοζάνης, Αντώνιος Ηλείας κ.ά.). Τέλος, οφείλω να μνημονεύσω την αντιδικτατορική δράση (1967-‘74) των χριστιανοσοσιαλιστών της Χριστιανικής Δημοκρατίας του Ν. Ψαρουδάκη αλλά και σπουδαίων κληρικών όπως ο π. Γιώργης Πυρουνάκης, ο παπα-Γαβαλάς κ.ά.
Αναρωτιέμαι πώς ένας αριστερός μπορεί να αγνοεί τόσο σημαντικές πλευρές στην ιστορία του λαϊκού κινήματος που τις έγραψαν χριστιανοί. Αν το κίνημα πρέπει να ξαναγράψει Ιστορία και να προχωρήσει μπροστά, πρέπει να επωφεληθεί από την ιστορική πείρα και να απλώσει το χέρι σε συμμαχίες κι όχι να πορεύεται με γνώμονα την αλαζονεία της πρωτοπορίας και το δογματισμό που έκλεισε την επανάσταση στη μούχλα των κομματικών γραφείων και τελικά την οδήγησε στην απαξίωση.* Ο Ανδρέας Χ. Αργυρόπουλος
είναι Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων
πηγή: “Δρόμος της Αριστεράς”.
===============================================================
Γιά τό τί ἀπό τά δύο θά γίνῃ τελικά παγκοσμίως, ποσοτικά τουλάχιστον, θά ἐξαρτηθῆ ἀπό τό ἐάν ἡ ἡγεσία τῆς Κίνας, ἀντιληφθῆ τό διακύβευμα, πού δέν εἶναι οἰκονομικό μόνο, ἀλλά εἶναι καί πολιτικό καί πνευματικό.
Άρης Βελουχιώτης «Η δική μας επανάσταση σφύζει από χριστιανικά ιδεώδη… η Επανάσταση και ο Χριστιανισμός δεν είναι δύο πράγματα αντίθετα»
Ντανιέλ Ορτέγκα
Ποιος θα περίμενε μια καρναβαλική εκδήλωση να επαναφέρει τον προβληματισμό για τη σχέση της Αριστεράς με τη θρησκεία; Κείμενα, σχόλια, παρεμβάσεις δημοσιεύθηκαν στο Διαδίκτυο, άλλοτε συνεισφέροντας σε έναν ουσιαστικό διάλογο και άλλοτε προκαλώντας θλίψη, αφού επιβεβαίωναν για ακόμη μια φορά ότι η πατρίδα μας είναι ο τόπος των «παράλληλων μονολόγων». Εντύπωση μας προκάλεσε ο δογματισμός ορισμένων αριστερών, υπερασπιστών «της μαχόμενης αθεΐας και του αντικληρικαλισμού», η επιθετικότητά τους σε ό,τι θυμίζει «θρησκεία». Πιστεύαμε ότι οι εποχές των γενικεύσεων, του «άσπρου-μαύρου», των διαχωριστικών γραμμών και της «ιδεολογικής καθαρότητας» είχαν παρέλθει προ πολλού.
Την κριτική τους στα ιστορικά λάθη του Χριστιανισμού την κατανοώ και προσυπογράφω. Όλοι γνωρίζουμε ότι υπήρξαν εποχές που ο Χριστιανισμός έπαψε να είναι η θρησκεία του Σταυρού και των Σταυρωμένων και ταυτίστηκε με τους Σταυρωτές (Ν. Μπερδιάεφ). Όλοι γνωρίζουμε ότι υπάρχουν ιεράρχες στις μέρες μας απόλυτα ασυνεπείς έναντι του Ευαγγελικού μηνύματος για αγάπη, ελευθερία και δικαιοσύνη, ιεράρχες υπεύθυνοι για τον εκφυλισμό της χριστιανικής πίστης. Αυτό, όμως, απέχει πολύ από το να φθάνουμε στο σημείο της άρνησης ακόμη και του στοιχειώδους σεβασμού της θρησκευτικής πίστης των λαϊκών μαζών, της χρησιμοποίησης αναληθών πληροφοριών για τεκμηρίωση των απόψεών μας (π.χ. τα επαναστατικά κινήματα της Λατ. Αμερικής δεν είχαν καμιά σχέση με τη χριστιανική πίστη) αλλά και της δημοσιοποίησης παρεμβάσεων προσβλητικών για το θρησκευτικό βίωμα των πιστών. Το τελευταίο, μάλιστα, μου έφερε στο νου τη θέση του Λένιν. Κάποτε, αναφερόμενος στους θρησκευόμενους εργάτες που ήταν μέλη του κόμματος τόνιζε: «Είμαστε ανεπιφύλακτα ενάντια στην παραμικρή προσβολή των θρησκευτικών τους πεποιθήσεων». (Άπαντα,τ.17,σελ.422 Ρωσ. Εκδ.).
Το ερώτημα είναι απλό και σαφές. Μπορούμε να κάνουμε πολιτική, να σχεδιάζουμε το μέλλον αγνοώντας τα ιστορικά δεδομένα και τη σύγχρονη πραγματικότητα, όταν μάλιστα επικαλούμαστε διαρκώς την επιστημονικότητα και τον ορθολογισμό; Μπορούμε να μιλάμε απαξιωτικά για τη δυναμική των πολιτικοποιημένων χριστιανών και τη συμβολή τους στην κοινωνική αλλαγή σε παγκόσμιο επίπεδο τις τελευταίες δεκαετίες όταν η διεθνής βιβλιογραφία μιλάει για το αντίθετο; Το Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών της πρώην ΕΣΣΔ σε έκδοσή του για το Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα το 1974 αναφέρει: «Ένα από τα αξιοσημείωτα φαινόμενα του καιρού μας είναι η προσχώρηση πλατιών μαζών θρησκευόμενων στον αντιιμπεριαλιστικό και αντιμονοπωλιακό αγώνα…». Είναι δυνατόν να αγνοούμε ή να κάνουμε ότι αγνοούμε την εμπειρία της Λατινικής Αμερικής; Ξεχνάμε ότι στην επαναστατική κυβέρνηση των Σαντινίστας συμμετείχαν επιφανείς κληρικοί (Ερνέστο Καρντενάλ, Μιγκέλ Ντ Εσκότο, Φερνάντο Καρντενάλ); Ξεχνάμε τη θυσία του αντάρτη παπά Καμίλο Τόρες, ηγέτη του λαϊκού κινήματος της Κολομβίας; Τη δράση του Χέλντερ Καμάρα και των συνοδοιπόρων του στη Βραζιλία; Τη δολοφονία του αρχιεπισκόπου των φτωχών και ανυπεράσπιστων στο Σαλβαντόρ, Όσκαρ Ρομέρο; Το θεολόγο Φερνάντο Λούγκο, τον άνθρωπο που ηγήθηκε του κινήματος για την ανατροπή της παραγουανής δικτατορίας; Τον Σάμουελ Ρουίς, επίσκοπο των φτωχών Ινδιάνων, υποστηρικτή των Ζαπατίστας και συνεργάτη του Μάρκος; Τον Τσάβες και τον Μαδούρο στη Βενεζουέλα; Τον π. Αριστίντ στην Αϊτή, τους χριστιανοσοσιαλιστές στη Χιλή; Τους χιλιάδες μοναχούς και μοναχές, θεολόγους, κληρικούς κατηχητές και κατηχήτριες που διώχθηκαν, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν από τα όργανα των δικτατόρων;
Δεν θα επεκταθώ λεπτομερώς στην εμπειρία της ριζοσπαστικής πολιτικής δράσης των χριστιανών στις άλλες ηπείρους και τη συμμετοχή τους σε κινήματα με μεγάλη ή μικρότερη εμβέλεια, αλλά δεν μπορώ να μην αναφερθώ -έστω επιγραμματικά- στη συμβολή της «Μαύρης Θεολογίας» στον αγώνα των έγχρωμων αδελφών μας σε Αφρική και Β. Αμερική, καθώς επίσης και στη μαχητική πολιτική δράση των χριστιανών της Ν.Α. Ασίας που σέρνονταν κατά εκατοντάδες, κληρικοί και λαϊκοί, στις φυλακές της Ν. Κορέας και των Φιλιππίνων. Κλείνω θυμίζοντας στους φίλους της «αριστερής μαχητικής αθεΐας» ότι τα χρόνια της γερμανικής Κατοχής στην πατρίδα μας, στο ΕΑΜ συμμετείχαν χιλιάδες ιερείς και περισσότεροι από 10 επίσκοποι, μερικοί από τους οποίους είχαν ηγετικό ρόλο μέσα στην οργάνωση (Διονύσιος Μηθύμνης, Ειρηναίος Σάμου, Ιωακείμ Κοζάνης, Αντώνιος Ηλείας κ.ά.). Τέλος, οφείλω να μνημονεύσω την αντιδικτατορική δράση (1967-‘74) των χριστιανοσοσιαλιστών της Χριστιανικής Δημοκρατίας του Ν. Ψαρουδάκη αλλά και σπουδαίων κληρικών όπως ο π. Γιώργης Πυρουνάκης, ο παπα-Γαβαλάς κ.ά.
Αναρωτιέμαι πώς ένας αριστερός μπορεί να αγνοεί τόσο σημαντικές πλευρές στην ιστορία του λαϊκού κινήματος που τις έγραψαν χριστιανοί. Αν το κίνημα πρέπει να ξαναγράψει Ιστορία και να προχωρήσει μπροστά, πρέπει να επωφεληθεί από την ιστορική πείρα και να απλώσει το χέρι σε συμμαχίες κι όχι να πορεύεται με γνώμονα την αλαζονεία της πρωτοπορίας και το δογματισμό που έκλεισε την επανάσταση στη μούχλα των κομματικών γραφείων και τελικά την οδήγησε στην απαξίωση.* Ο Ανδρέας Χ. Αργυρόπουλος
είναι Σχολικός Σύμβουλος Θεολόγων
πηγή: “Δρόμος της Αριστεράς”.
===============================================================
Αριστερά και Δεξιά, η Ορθόδοξη Εκκλησία και η Κίνα
τοῦ Νέστορα Νιοκηφορίδη
Ἡ ἀριστερά καί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία,
δέν ἔχουν και τόσο μεγάλες διαφορές σέ ἐπίπεδο ἰδεῶν . Ἁπλῶς,
ἀνθρωπολογικῶς, στήν ἀριστερά θέλουν τόν ἄνθρωπο μέ τό ζόρι ἤ μέ τήν
προπαγάνδα ἐνάρετο. Θεολογικῶς πρόκειται για τό ἑξής: Ἡ ἀριστερά, δέν
ἔχει τόν Χριστό, ἔχει ὅμως πολλούς ἀνθρώπους πού πιστεύουν στόν Χριστό ή
θέλουν νά πιστεύσουν στόν Χριστό, ἔχει καί ἀμφιβαλλομένους περί τήν
ὕπαρξη τοῦ Θεοῦ ("ἄθεους"), ἔχει καί "πραγματικούς ἄθεους" (ἀδίστακτους
ἄθεους), ἔχει καί "ἄθεους" ἤ ἀδίστακτους ἄθεους πού νομίζουν ὅτι εἶναι
Μεσσίες. Ὅταν οἱ τελευταῖοι ἐπικρατοῦν στήν ἀριστερά, ὑπάρχει κρίση στίς
σχέσεις τῆς ἀριστερᾶς μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί τούς ὀρθοδόξους
χριστιανούς, κατά τῶν ὁποἰων ἡ φανατικά ἄθεη ἀριστερά κηρύσσει τόν
πόλεμο.
Ἡ δεξιά καί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία,
δέν ἔχουν καί τόσο μεγάλες διαφορές σέ ἐπίπεδο λόγων. Διαφέρουν ὅμως ὡς
πρός την ὑποκρισία. Διότι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀποκηρύσσει πλήρως τήν
ὑποκρισία μαζί μέ τήν ἀσέβεια πρός τόν Θεό. Ὑποκρισία δέ, συνιστᾶ κάθε
ἀσυνέπεια λόγων καί ἔργων πού πρέπει να ἀποφεύγεται. Ἀποκυρύσσει λοιπόν ἡ
Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τήν ὑποκρισία, ἰδίως ὅταν τά λόγια μιλᾶνε περί
εὐσεβείας, τά δέ ἔργα ἐργάζονται τήν ἀσέβεια. Ἑπομένως, ὅταν στήν δεξιά
ἐπικρατοῦν ἄνθρωποι πού ἐργάζονται τήν ἀσέβεια πρός τόν ἀληθινό Θεό, ἄρα
καί προς τούς ἀνθρώπους, ἐνῶ μέ τά λόγια καί ἐπιφανειακές φανφάρες
ἐπαινοῦν τήν θεοσέβεια, προκύπτει κρίση μεταξύ αὐτῆς τῆς δεξιᾶς, τῆς
Μαμωνικῆς δεξιᾶς, καί τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Ὁ καπιταλισμός καί ὁ κουμμουνισμός, δηλαδή ὁ "ἐφαρμοσμένος οἰκονομισμός",
ἔχουν, ἀπό σκοτισμό νοός ἤ καί ἀπό ἄγνοια πολλές φορές, ὡς κύριο ἐχθρό
τους, ὄχι τόν χριστιανισμό ἐν γένει, ἀλλά τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί
ὅσους ἐκ τῶν λοιπῶν χριστιανῶν, δέν ὑπηρετοῦν τόν ἐφαρμοσμένο
οἰκονομισμό, κοινῶς Μαμωνᾶ.
Ὁ "ἐφαρμοσμένος οἰκονομισμός", ὡς πρός τίς ἄλλες θρησκεῖες,
ἄλλοτε συνεργάζεται καί τίς χρησιμοποιεῖ, καί ἄλλοτε δίδει ἐναντίον
τους μάχη ἐξουσίας καί κυριαρχίας. Μέ τίς δέ λεγόμενες χριστιανικές
ὁμολογίες πού ὑπηρετοῦν τόν Μαμωνᾶ ἤ (καί) ἐπιδιώκουν τήν ἐπί γῆς
κυριαρχία, ὁ ἐφαρμοσμένος οἰκονομισμός ἔχει φιλικές ἤ ἐχθρικές σχέσεις,
ἀνάλογα μέ τίς διαμορφούμενες συμμαχίες μεταξύ ὁμοειδῶν ὀντοτήτων. Μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, δέν μπορεῖ νά δώσῃ τέτοια μάχη, διότι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία δέν ζητεῖ κοσμική ἐξουσία.
Ἐπειδή
ὅμως ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἔχει καί στόν κόσμο τοῦτο ἐξουσία, κυρίως
έξουσία λύσεως καί ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν, καθώς καί ἐξουσία ἐπί πραγμάτων
πού τῆς διατίθενται ἀπό τούς πιστούς γιά τήν ἐπιτέλεση τοῦ σωτηριώδους
καί φιλανθρωπικοῦ ἔργου της, πρᾶγμα πού δυσκολεύει τήν ἀπόλυτη
ἐπικράτηση, καί στίς ψυχές ἀκόμα, τοῦ ἐφαρμοζόμενου οἰκονομισμοῦ (νά γιατί αὐτός γίνεται καί λέγεται καί ἐν τέλει εἶναι ὁλοκληρωτισμός),
στήν ἀκραία μορφή του ἐκδηλώνεται (ὁ ἐφαρμοζόμενος οἰκονομισμός), ὡς
ἀδιάλλακτος ἐχθρός τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, τῆς "πολιτείας" τῶν ἁγίων
της, καί τῶν ἐν τῶν κόσμῳ πολιτικῶν πού ἀπορρέουν ἀπό τήν ἄμεση ἤ ἔμμεση
ἀποδοχή τῆς χριστιανικῆς ὀρθοδοξίας (αὐτός εἶναι ὁ πραγματικός ἐξτρεμισμός ἀπό τόν ὁποῖον κατά βάθος προέρχονται ὅλες οἱ μορφές τρομοκρατίας).
Ὅταν
ὅμως ὁ ἐφαρμοζόμενος οἰκονομισμός μετριάζει τήν δογματοποίηση των ἀρχῶν
του, ἐμπράκτως καί μέ πολιτικές ἐπιβραδύνσεως ἤ καί περιστολῆς, πρῶτον
τοῦ ρυθμοῦ αὐξήσεως τοῦ κέρδους τῶν πλουσιωτέρων, δεύτερον τῆς
ἐκμεταλλεύσεως τῆς ἐργασιακῆς δυνάμεως τῶν πενεστέρων, καί τρίτον τῆς
γιγαντώσεως τῶν ἐπιχειρήσεων τῶν "δυνατῶν" ἀνθρώπων
(ὅπως συνέβαινε ἤδη στήν Ἀνατολική Ρωμαἱκή Αὐτοκρατορία, κατά τήν
βασιλεία τῶν αὐτοκρατόρων πού σέβονταν τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία καί τήν
Ὀρθοδοξία της, καί ὅπως συμβαίνει στήν σημερινή Ρωσσία, καί ὅπως εἶναι
δυνατόν νά συμβῆ στόν ὑπόλοιπο κόσμο), ὅταν δηλαδή ἀκόμη καί ὁ
οἰκονομισμός ἐνεργήσῃ ἐπιεικῶς καί φιλανθρώπως χάριν τοῦ ἀνθρώπου
ὁρωμένου σύμφωνα μέ τήν ὀρθόδοξη χριστιανική ἀνθρωπολογία (ὅπως ἐν
τοῖς πράγμασι συνέβαινε καί συμβαίνει μέ τόν Κεϋνσιανισμό), καί ὄχι
χάριν αὐτοῦ τούτου τοῦ "συστήματος" τοῦ δογματικοῦ οἰκονομισμοῦ (ὅπως
κάνει ἕνα τμῆμα τοῦ νεοφιλελευθερισμοῦ, ἡ πολιτκή τοῦ Δ.Ν.Τ., καί ἡ
πεπλανημένη καί αὐτοκαταστροφική οἰκονομική πολιτική τῆς Κίνας στίς
εἰδικές ζῶνες, πού παραχωροῦν ψίχουλα στούς πάμπτωχους, μόνο καί μόνο
γιά νά μήν γίνῃ πολιτική "κεφαλαιοποίηση" δυνάμεως ἐξεγερμένων), τότε
αφ' ἑνός μέν σέ ἐμᾶς ὁ ἐφαρμοσμένος οἰκονομισμός (σέ ἀριστερή ἤ δεξιά
μορφή του) μπορεῖ "νά κάνῃ χωριό" μέ τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἀφ' ἑτέρου
δε, καί γενικώτερα, μπορεῖ νά διατηρηθῆ ὁ πολιτισμός τῆς ἀνθρωπότητας διά τοῦ λεγομένου ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία σπερματικοῦ λόγου.
Γιά τό τί ἀπό τά δύο θά γίνῃ τελικά παγκοσμίως, ποσοτικά τουλάχιστον, θά ἐξαρτηθῆ ἀπό τό ἐάν ἡ ἡγεσία τῆς Κίνας, ἀντιληφθῆ τό διακύβευμα, πού δέν εἶναι οἰκονομικό μόνο, ἀλλά εἶναι καί πολιτικό καί πνευματικό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου