Ερντογάν ο Μεγαλοπρεπής vs Λώρενς της Αραβίας

ΠΈΜΠΤΗ, 17 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2011

Ερντογάν ο Μεγαλοπρεπής vs Λώρενς της Αραβίας

του Louis Denghien

Ερντογάν ο Μεγαλοπρεπής: «Είδα ένα όνειρο ...»

Ο Αραβικός Σύνδεσμος απέρριψε όπως ήταν αναμενόμενο το συριακό αίτημα για μια έκτακτη σύνοδο κορυφής για επανεξέταση της κατάστασης. Επιβεβαιώνει με αυτό τον τρόπο την ακραία θέση του: ο Σύνδεσμος, ή καλλίτερα το άτυπο Διευθυντήριο του Κόλπου, δεν επιδιώκει τον διάλογο και την ειρήνη άλλα την παράταση του εμφυλίου πολέμου και την ανατροπή του Μπασάρ μέσω ανταρτών ή επέμβασης του ΝΑΤΟ. Πολύ πιθανόν, η Δαμασκός δεν είχε αυταπάτες ως προς αυτό, αλλά το αίτημα για έκτακτη σύνοδο κορυφής της τελευταίας ευκαιρίας ήταν επίσης για τους Σύρους ένα δείγμα καλής θέλησης, συμβιβασμού, διάλογου προς τη διεθνή κοινότητα.
Αλλά για διάλογο χρειάζονται δύο τουλάχιστον και οι συνομιλητές να είναι καλής πίστης.

Έξω λοιπόν ο Αραβικός Σύνδεσμος, λόγω της τρέχουσας γενικής αστάθειας στον αραβικό κόσμο και των επιδρομών της αμερικανικής διοίκησης,  προετοιμάζεται για τα δύσκολα που θα έρθουν.

Κατέγραψε ήδη την απόσχιση ορισμένων χωρών, όπως εκτός από τη Συρία, τον Λίβανο, το Ιράκ, την Υεμένη και την Αλγερία. Και ο σκληρός πυρήνας του δεν προστατεύεται από την πιθανότητα μιας άλλης «Αραβικής Άνοιξης».

Για άμεσα λοιπόν, η Συρία δεν μπορεί παρά να μποϊκοτάρει τη συνεδρίαση του Συνδέσμου της Τετάρτης 16 Νοεμβρίου στο Ραμπάτ (Μαρόκο).

Το όλο και πιο τακτικό - εκτός ύπνου - όνειρο του Ερντογάν.

Ένα άλλο δάγκωμα που επιδιώκει η Ουάσιγκτον να επιχειρήσει κατά της  Συρίας, είναι μέσω της Τουρκίας του Ερντογάν.

Ο τελευταίος ξεκίνησε πάλι να εκτοξεύσει μια νέα δέσμη απειλών κατά του γείτονα του. Αναλαμβάνοντας, για λογαριασμό του, όλες τις  κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τον Αραβικό Σύνδεσμο, ο Ερντογάν απείλησε ωμά να  «κόψει το ηλεκτρικό ρεύμα» προς τη Συρία, εκμεταλλευόμενος την γεωφυσική θέση της Τουρκίας, η οποία ελέγχει την κατανομή των υδάτων του Ευφράτη, που η  πηγή του βρίσκεται στο έδαφός της. Εκτιμάται ότι η Άγκυρα παρέχει περίπου το 60% της υδροηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στη Συρία.

Αναρωτιέται κανείς πώς, υπό αυτές τις συνθήκες, ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας Αχμέτ Νταβούτογλου μπόρεσε να δηλώσει από το Ραμπάτ, όπου παρίστανε χωρίς αμφιβολία τον φίλο του αραβικού κόσμου, ότι η κυβέρνησή του εξετάζει το ενδεχόμενο κυρώσεων «με συνέπειες», που όμως «θα σώσουν τον λαό της Συρίας!».

Θα δούμε εάν η Άγκυρα θα εφαρμόσει αυτή την απειλή. Και θα πρέπει να σημειωθεί ότι η Τουρκία είναι πάντα έτοιμη να «βοηθήσει» τον γείτονα της, εφόσον η διοίκηση του εφαρμόσει περισσότερες μεταρρυθμίσεις.

Μεταρρυθμίσεις, που όμως,  οι αναγνώστες μας γνωρίζουν ότι ο Μπασάρ αλ-Άσαντ έχει προωθήσει ορισμένες ιστορικές, χειρονομίες και συνεχίζει προς αυτή την κατεύθυνση: από τις πολιτικές αναταραχές μέχρι σήμερα  έχουν απελευθερωθεί πάνω από χίλια φυλακισμένα άτομα.

Το πρόβλημα είναι ότι οι αντίπαλοι του Κόλπου, της Τουρκίας, της Ευρώπης και της Αμερικής δεν νοιάζονται για χειρονομίες και μεταρρυθμίσεις: θέλουν, για διαφορετικούς λόγους, την ανατροπή της συριακής εξουσίας και ίσως τον διαμελισμό της Συρίας.

Για την τουρκική περίπτωση, γνωρίζουμε ότι είναι η μέθη των γεωπολιτικών ανακατατάξεων που υπαγορεύουν τη συμπεριφορά της ηγεσίας του ΑΚΡ: δυνάμει της δημοκρατικής νομιμοποίησης της, του ελκυστικού ισλαμικού μοντέλου της που θεωρείται «μέτριο» -αλλά που υπομονετικά διαλύει την κοσμικότητα του Ατατούρκ- της οικονομικής της επιτυχίας και της αυξανόμενης διπλωματικής δύναμης της, η κυβέρνηση του Ερντογάν χαϊδεύει, όλο και λιγότερο διακριτικά, νεοθωμανικά οράματα: κατά βάθος, αυτό που επεξεργάζεται η Άγκυρα τον τελευταίο καιρό και αυτό εξηγεί τη στάση της απέναντι τόσο της Συρίας όσο και του Ισραήλ, είναι η εκδίκηση του 1918.

Βρισκόμενη ξανά κοντά στην ηγεσία της Μέσης Ανατολής, έχοντας γίνει στην πραγματικότητα ο «νονός» του Αραβικού Συνδέσμου -ο Ερντογάν χαιρετίστηκε πρόσφατα στο Κάιρο, ενώ ο Νταβούτογλου είναι στο Ραμπάτ αυτή τη Τετάρτη-  η Τουρκία επανακτεί πολύ παλιές θέσεις που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει με την ήττα της Υψηλής Πύλης.

Λώρενς της Αραβίας: Μπορεί να δει από εκεί πού είναι, τους απόγονους

του Φαϊζάλ να κάνουν το παιχνίδι των Τούρκων εναντίον άλλων Αράβων;

Ο Ερντογάν πρέπει να αισθάνεται μια παράξενη ζάλη όταν βλέπει τους απόγονους του Φαϊζάλ -που ανακηρύχθηκε το 1920, βασιλιάς της Συρίας από μια Εθνοσυνέλευση Σύρων προκρίτων- να έρχονται και να τρώνε από το χέρι του.

Τα κόκαλα του Λώρενς της Αραβίας,  εκείνου που βοήθησε τους Άραβες να διώξουν τον Τούρκο κατακτητή, δεν θα αργήσουν σύντομα να τρίζουν!

Οθωμανικό όνειρο και αραβική πραγματικότητα

Ωστόσο, δεν είναι βέβαιο ότι ο Τούρκος Πρωθυπουργός έχει τα μέσα για να εφαρμόσει την αντισυριακή πολιτική του.

Πρώτον, δεν είναι σίγουρο ότι η αντισυριακή κλιμάκωση είναι αυτόματα δημοφιλής στη κοινή γνώμη της Τουρκίας.

Δεύτερον, παρά την σουλτανική στάση του σώματος του, δεν είναι μόνος στο γεωπολιτικό χώρο του: γείτονες όπως το Ιράν και η Ρωσία μπορούν διακριτικά να του υπενθυμίσουν ότι δεν είναι η μετενσάρκωση του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή.

Πάντα πιστεύαμε στο Infosyrie, και συνεχίσουμε να  πιστέψουμε, ότι η Τουρκία -και ο Αραβικός Σύνδεσμος επίσης- δεν διαθέτουν τα μέσα, ούτε την θέληση να περάσουν από τα λόγια τους σε συγκεκριμένες γεωπολιτικές πράξεις.


Η αποσταθεροποίηση της Συρίας αποτελεί, για τους Άραβες και τους Τούρκους, μια αποσταθεροποίηση όλης της περιοχής και μεταξύ άλλων και της Τουρκίας η οποία θα φόρτωνε και  άλλους Κούρδους στη πλάτη της.

Ο χρόνος θα δείξει κατά πόσον αυτοί οι κύριοι θα συνεχίσουν την αναρρίχηση.
Και αν, για παράδειγμα, οι μοναρχίες του Κόλπου θα μπορέσουν να συνεργάζονται σε βάθος χρόνου με τον αλαζόνα Ερντογάν.
Η κατάσταση στην περιοχή και σε ολόκληρο τον αραβικό τόξο, είναι πολύπλοκη, κινούμενη, επικίνδυνη. Και η Συρία είναι η σπίθα που μπορεί να βάλει φωτιά στο μπαρούτι, όπως ήταν τα Βαλκάνια για την Ευρώπη του 1914.

Αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίον οι μεσανατολικοί εχθροί της Δαμασκού αναγκάζονται να κρατούν το σπαθί στη θήκη του.