Το τέλος ενός ιστορικού κτηρίου
Το 1937 το Υπουργείο Στρατιωτικών αποφάσισε να κατεδαφίσει ένα
κτήριο με μεγάλη ιστορία, που καταλάμβανε μια σημαντική έκταση στον
Πειραιά έναντι του τότε Ταχυδρομείου και νύν Δημοτικής Πινακοθήκης
Πειραιώς. Οι κάτοικοι τότε το αποκαλούσαν Γενική Αποθήκη Υλικού Στρατού
και η αλήθεια είναι πως έτσι την γνώρισαν οι περισσότεροι, καθώς τα
χρόνια που είχαν μεσολαβήσει από την προγενέστερη χρήση του ήταν πολλά.
Η έκταση μεταξύ των οδών Φίλωνος, Ναυάρχου Μπήττυ και Μιαούλη
(σύμφωνα με τις ονομασίες της δεκαετίας του ’30, που αντιστοιχούν σήμερα
σε Φίλωνος, Καραολή & Δημητρίου και Εθνικής Αντιστάσεως) ήταν
τεράστια και εντός αυτής κυριαρχούσε ένα επιβλητικό και υπερμεγέθες σε
όγκο κτήριο, πραγματικό οικοδομικό κολοσσό στην εποχή του. Επρόκειτο για
ένα κομψοτέχνημα του Θεόφιλου Χάνσεν.
Αυτό όμως το κολοσσιαίο μέγαρο το αποκαλούμενο όπως αναφέραμε,
κτήριο της Γενικής Αποθήκης Υλικού Στρατού, είχε μια ολόκληρη ιστορία
ταυτισμένη με την ίδια την ιστορία της πόλης του Πειραιά. Εκεί
στεγαζόταν το αλλοτινό «Πολεμικόν Σχολείον» δηλαδή η Στρατιωτική Σχολή
Ευελπίδων Πειραιώς.
Το
κτήριο επί της Φίλωνος δημιούργημα του γνωστού Δανού αρχιτέκτονα
Θεόφιλου Χάνσεν. (Αντιστράτηγου ε.α. Φωτόπουλου Χρ. από το βιβλίο «Το
βιβλίο των Πρακτικών της επί του συνοικισμού των Χίων επιτροπής» Εκδ.
Ελληνικά γράμματα 1996) Το κτήριο αυτό είχε πρόσοψη επί της Φίλωνος
έναντι του Παλαιού Ταχυδρομείου.
Όταν η σχολή μετεγκαστάθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου του 1894 στα νέα
κτήρια της Ευελπίδων στην Αθήνα, τα κενά κτήρια του Πειραιά διαιρέθηκαν
σε δύο μέρη με δύο διαφορετικές χρήσεις. Ένα μέρος αυτών χρησιμοποιήθηκε
ως Αποθήκη υλικού του Στρατού, ενώ το υπόλοιπο έγινε «Κοπή», έγινε
δηλαδή ένα βιοτεχνικό τμήμα στο οποίο έφτιαχναν στρατιωτικές στολές. Σε
βιβλιογραφία της δεκαετίας του ’30 υπάρχουν συχνές αναφορές για την
«Κοπή» Πειραιώς που αναφέρονται στη συγκεκριμένη θέση και όχι στην
«Κοπή» Δραπετσώνας που οι περισσότεροι γνωρίζουν.
Από το 1915 και μετά, μέχρι και όλη την δεκαετία του ’30, υπήρξε
ένας πραγματικός οργασμός σε ανεγέρσεις μεγάρων στον Πειραιά. Σύμφωνα με
το πνεύμα της εποχής όλα τα παλιά κτήρια έπρεπε να γκρεμιστούν και τη
θέση τους να λάβουν νέα οικοδομήματα που λάμβαναν πλέον την ονομασία
«Μέγαρα». Τα μέγαρα αυτά υπερκάλυψαν το άλλοτινό κραταιό κτήριο του
«Πολεμικού Σχολείου» το οποίο φάνταζε πλέον στα μάτια των Πειραιωτών ως
ένα ημιερειπωμένο φάντασμα μιας άλλης εποχής. Μέγαρα όπως του Ζερβού,
Βάττη, Συρεγγέλα, Γιαννουλάτου, του νέου Σταθμού του Ηλεκτρικού
Πειραιώς, εντυπωσίαζαν με τον όγκο τους και της κομψότητά τους.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες που είχαν διαμορφωθεί δεν θα μπορούσε να
αποτελέσει εξαίρεση το κτήριο του «Πολεμικού Σχολείου». Αποτελεί μια
σπάνια περίπτωση ένα κτήριο που λειτουργούσε πάνω από μισό αιώνα ως
Σχολή Ευελπίδων, να λησμονιέται από την συλλογική μνήμη των ανθρώπων και
την θέση του να καταλαμβάνει η τελευταία χρήση του ως Αποθήκη του
Στρατού.
Έτσι λησμονήθηκε και το συγκεκριμένο παρότι εκεί είχε φοιτήσει ως
Έυελπις και ο Διάδοχος Κωνσταντίνος συγκεντρώνοντας έξω από την πύλη
πλήθη κόσμου που ήθελαν τον δουν από κοντά. Πολλές φορές επίσης δεχόταν
και τις επισκέψεις του τότεΒασιλιά Γεωργίου που παρακολουθούσε από κοντά
την στρατιωτική εκπαίδευση του Διαδόχου. Και πόσοι ακόμη δεν υπήρξαν
σπουδαστές αυτού του ιστορικού κτηρίου ή δεν δίδαξαν εκεί ως Καθηγητές ή
ως στρατιωτικοί εκπαιδευτές. Όλη την ιστορία της Σχολής Ευελπίδων στον
Πειραιά.
Ακόμη και ο Κωνσταντίνος Καβάφης όταν επισκέφθηκε τον Πειραιά δεν
παρέλειψε να επισκεφτεί το ιστορικό κτήριο και να το δει από κοντά
γεγονός που κατέγραψε στο ημερολόγιό του.
Έτσι το 1937 χωρίς ουδεμία αντίδραση τα δύο ιστορικά κτήρια
γκρεμίστηκαν (το μεγάλο που κοιτούσε προς το παλαιό ταχυδρομείο και το
άλλο μικρότερο προς την Μιαούλη) και αποκαλύφτηκε η τεράστια έκταση η
οποία τότε γέννησε πολλές προσδοκίες καθώς η Κυβέρνηση του Μεταξά ήθελε
να μετατρέψει σε Δημοτική Αγορά καθώς εκείνη που υπήρχε ήταν μικρή και
δεν μπορούσε να καλύψει τις ανάγκες της πόλης.
Πολύ αργότερα σε ένα μέρος αυτής της έκτασης ανεγέρθηκε το νέο
κτήριο τουΤαχυδρομικού Μεγάρου Πειραιώς. Σήμερα ένα μέρος ακόμη, από την
αρχική τεράστια έκταση συνεχίζει να είναι κενή, αποτελεί ιδιοκτησία
Ι.Κ.Α., ενώ οι περισσότεροι Πειραιώτες συνεχίζουν να αγνοούν τόσο το
κτήριο που κάποτε δέσποζε εκεί όσο και την ιστορία της έκτασης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου