*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 16ης Μαΐου 2015
Ενώ ο κόσμος παρακολουθεί εντυπωσιασμένος την άνοδο των τιμών των κινεζικών μετοχών, τα κεφάλαια εγκαταλείπουν αθόρυβα τη χώρα με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων δέκα ετών. Ο Louis Kuijs, υπεύθυνος για την Κίνα της Royal Bank of Scotland, εκτιμά ότι οι οικονομικές εκροές έφτασαν τα 300 δισ. δολάρια ΗΠΑ σε διάστημα έξι μηνών μέχρι τον Μάρτιο. Η Deltec International, εταιρεία επενδύσεων με έδρα τις Μπαχάμες, τοποθετεί το νούμερο ακόμα υψηλότερα.
Είμαστε μάρτυρες μιας ιστορικής ανατροπής. Από το 2006 μέχρι πέρυσι, τα αποθέματα της Κίνας σε ξένο νόμισμα τετραπλασιάστηκαν στα 4 τρισ. δολάρια. Μερικά από τα χρήματα προήλθαν από τα εμπορικά πλεονάσματα και άλλα από ξένους επενδυτές που δαπάνησαν τα δολάρια, τα γεν τους και τα ευρώ τους σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην Κίνα, όπως εργοστάσια, ξενοδοχεία και εταιρείες. Ένα μέρος, όμως, των 4 τρισ. δολαρίων ήταν ζεστό χρήμα – από τους επενδυτές που ψάχνουν σε όλο τον κόσμο για να βρουν το ομόλογο με το σωστό επιτόκιο ή τη μετοχή που υπόσχεται την πιο γρήγορη απόδοση. Οι επενδυτές αυτοί έχουν επίσης την τακτική να δανείζονται φθηνά σε μια χώρα και να αγοράζουν ομόλογα με υψηλότερο επιτόκιο σε μια άλλη. Το κάνουν με νόμιμο τρόπο, αλλά μεταβάλλουν τις επενδυτικές τους επιλογές τόσο γρήγορα, που μπορούν να αναστατώσουν τις αγορές ομολόγων και μετοχών.
Η Κίνα έμοιαζε μεγάλο στοίχημα για το ζεστό χρήμα –τόσο το κινεζικό όσο και το ξένο– επειδή είχε ένα νόμισμα και μια χρηματιστηριακή αγορά που είχαν πάρει την ανιούσα. Το δέλεαρ δεν είναι τόσο μεγάλο πλέον. Οι μετοχές έχουν φτάσει τόσο υψηλά, που οι επενδυτές ανησυχούν ότι δεν έχει απομείνει περιθώριο ανόδου, ενώ το γουάν, από τα τέλη του 2013, ανεβοκατεβαίνει. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης και η πτώση της αγοράς ακινήτων οδηγούν σε επισφαλή δάνεια ή ακόμα και σε αδυναμία εξόφλησης ομολόγων. Η επίθεση κατά της διαφθοράς που έχει εξαπολύσει ο πρόεδρος Xi Jinping προκαλεί ρίγος σε διάφορους τομείς της οικονομίας.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα
Τα επίσημα συναλλαγματικά αποθέματα της Κίνας συρρικνώθηκαν κατά 260 δισ. δολάρια στο διάστημα Ιουνίου-Μαρτίου. Στους επενδυτές που αποσύρουν κεφάλαια περιλαμβάνονται από ξένα hedge funds έως Κινέζοι ιδιώτες και εταιρείες, ενώ τα χρήματα αποχωρούν ποικιλοτρόπως. Μερικά διαφεύγουν παράνομα, παρακάμπτοντας τους αυστηρούς κανόνες για το νόμισμα, ενώ ορισμένες μεταβιβάσεις παίρνουν την έγκριση των Αρχών – όπως η πιστωτική επέκταση στο εξωτερικό από τις κινεζικές τράπεζες.
Εάν συνεχιστεί, η φυγή των κεφαλαίων θα φέρει τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας σε δύσκολη θέση. Η Κίνα θα μπορούσε να κρατήσει «στο σπίτι» μέρος της ρευστότητας μέσω της αύξησης των επιτοκίων, αλλά κλίνει προς την περικοπή τους χάριν τόνωσης της ανάπτυξης. «Ζυμώνονται προσδοκίες ότι θα υπάρξει μείωση των επιτοκίων στο εγγύς μέλλον», λέει ο Yu Pingkang, οικονομολόγος της Huatai Securities στη Shenzhen. Η μείωση του βασικού επιτοκίου δανεισμού της κεντρικής τράπεζας θα μείωνε την ελκυστικότητα των κινεζικών επενδύσεων και ενδεχομένως να επιτάχυνε τις εκροές.
Σήμα κινδύνου
Οι αισιόδοξοι για την Κίνα σημειώνουν ότι ένα μέρος της συρρίκνωσης των αποθεμάτων ξένου συναλλάγματος αντικατοπτρίζει την πτώση της αξίας του ευρώ, ενός από τα νομίσματα που διακρατεί η Κίνα. Και ότι στην πραγματικότητα τα συναλλαγματικά αποθέματα των τραπεζών αυξάνονται. Η εκροή κεφαλαίων δεν προσεγγίζει τα επίπεδα της κρίσης, ενώ εξακολουθούν να εφαρμόζονται αυστηροί έλεγχοι συναλλάγματος.
Παρ' όλα αυτά, ορισμένοι οικονομολόγοι το θεωρούν ως μια προειδοποίηση. «Το γεγονός ότι βλέπουμε χρήματα να φεύγουν αντικατοπτρίζει τις υφέρπουσες αμφιβολίες για τη σταθερότητα της οικονομίας», λέει ο Frederic Neumann, επικεφαλής Οικονομικών Ερευνών για την Ασία της HSBC Holdings. «Εάν όλα ήταν καλά και ωραία στην Κίνα, θα αγόραζες ακίνητα, θα αγόραζες μετοχές ή θα άφηνες τα χρήματά σου σε έναν τραπεζικό λογαριασμό, αφού οι αποδόσεις εκεί εξακολουθούν να είναι υψηλότερες από ό,τι σε άλλες χώρες».
Η χαλάρωση των συναλλαγματικών κανόνων για τις τράπεζες είναι ένας τρόπος η Κίνα να μπορέσει να τονώσει την οικονομία της χωρίς να τρομοκρατήσει τους ξένους επενδυτές με μείωση των επιτοκίων. Τον Απρίλιο, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας μείωσε το επίπεδο των καταθέσεων που οι περισσότερες τράπεζες θα πρέπει να διακρατούν ως αποθεματικό στην κεντρική τράπεζα. Τα χρήματα αυτά μπορούν πλέον να κυκλοφορούν στην οικονομία με τη μορφή νέων δανείων. Για τις μεγαλύτερες κρατικές τράπεζες, το υποχρεωτικό όριο τήρησης ελάχιστων αποθεματικών μειώθηκε κατά μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα, στο 18,5%.
Προσεκτικοί χειρισμοί
Οι απόψεις των αναλυτών για το πόσο από το χρήμα που εγκαταλείπει την Κίνα είναι ζεστό διαφέρουν. Μεγάλο μέρος της ρευστότητας αντικατοπτρίζει τηναυξανόμενη οικονομική ισχύ της Κίνας, καθώς μεγάλες εταιρείες αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία σε όλο τον κόσμο. Οι κινεζικές εταιρείες εξαγόρασαν ξένες εταιρείες με ρυθμό-ρεκόρ το 2014. Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές στο εξωτερικό έφτασαν τα 76,5 δισ. δολάρια το ίδιο έτος, καταγράφοντας άνοδο 28,5% από το προηγούμενο έτος.
Για να αποφευχθεί ενδεχόμενη κρατική κατάσχεση του κεφαλαίου μιας πλούσιας κινεζικής οικογένειας, «η ευκολότερη λύση είναι να μεταφέρεις τα χρήματα offshore», λέει ο Andrew Collier, διευθύνων σύμβουλος της Orient Capital Research. Εάν οι πλούσιες ελίτ που ελέγχουν το 50% των αποταμιεύσεων του έθνους ξαφνικά θεωρήσουν ότι τα χρήματά τους υπόκεινται στον κίνδυνο της κατάσχεσης, η εκροή «θα μπορούσε πολύ γρήγορα να γίνει πλημμύρα», προειδοποιεί.
Με αποθέματα 3,73 δισ. δολαρίων, η Κίνα, πάντως, δεν κινδυνεύει να ξεμείνει από χρήματα. «Δεν υπάρχει λόγος να είναι σε πανικό», λέει ο Kuijs. «Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα θελήσουν να είναι πολύ προσεκτικοί».
Ενώ ο κόσμος παρακολουθεί εντυπωσιασμένος την άνοδο των τιμών των κινεζικών μετοχών, τα κεφάλαια εγκαταλείπουν αθόρυβα τη χώρα με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων δέκα ετών. Ο Louis Kuijs, υπεύθυνος για την Κίνα της Royal Bank of Scotland, εκτιμά ότι οι οικονομικές εκροές έφτασαν τα 300 δισ. δολάρια ΗΠΑ σε διάστημα έξι μηνών μέχρι τον Μάρτιο. Η Deltec International, εταιρεία επενδύσεων με έδρα τις Μπαχάμες, τοποθετεί το νούμερο ακόμα υψηλότερα.
Είμαστε μάρτυρες μιας ιστορικής ανατροπής. Από το 2006 μέχρι πέρυσι, τα αποθέματα της Κίνας σε ξένο νόμισμα τετραπλασιάστηκαν στα 4 τρισ. δολάρια. Μερικά από τα χρήματα προήλθαν από τα εμπορικά πλεονάσματα και άλλα από ξένους επενδυτές που δαπάνησαν τα δολάρια, τα γεν τους και τα ευρώ τους σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις στην Κίνα, όπως εργοστάσια, ξενοδοχεία και εταιρείες. Ένα μέρος, όμως, των 4 τρισ. δολαρίων ήταν ζεστό χρήμα – από τους επενδυτές που ψάχνουν σε όλο τον κόσμο για να βρουν το ομόλογο με το σωστό επιτόκιο ή τη μετοχή που υπόσχεται την πιο γρήγορη απόδοση. Οι επενδυτές αυτοί έχουν επίσης την τακτική να δανείζονται φθηνά σε μια χώρα και να αγοράζουν ομόλογα με υψηλότερο επιτόκιο σε μια άλλη. Το κάνουν με νόμιμο τρόπο, αλλά μεταβάλλουν τις επενδυτικές τους επιλογές τόσο γρήγορα, που μπορούν να αναστατώσουν τις αγορές ομολόγων και μετοχών.
Η Κίνα έμοιαζε μεγάλο στοίχημα για το ζεστό χρήμα –τόσο το κινεζικό όσο και το ξένο– επειδή είχε ένα νόμισμα και μια χρηματιστηριακή αγορά που είχαν πάρει την ανιούσα. Το δέλεαρ δεν είναι τόσο μεγάλο πλέον. Οι μετοχές έχουν φτάσει τόσο υψηλά, που οι επενδυτές ανησυχούν ότι δεν έχει απομείνει περιθώριο ανόδου, ενώ το γουάν, από τα τέλη του 2013, ανεβοκατεβαίνει. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης και η πτώση της αγοράς ακινήτων οδηγούν σε επισφαλή δάνεια ή ακόμα και σε αδυναμία εξόφλησης ομολόγων. Η επίθεση κατά της διαφθοράς που έχει εξαπολύσει ο πρόεδρος Xi Jinping προκαλεί ρίγος σε διάφορους τομείς της οικονομίας.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα
Τα επίσημα συναλλαγματικά αποθέματα της Κίνας συρρικνώθηκαν κατά 260 δισ. δολάρια στο διάστημα Ιουνίου-Μαρτίου. Στους επενδυτές που αποσύρουν κεφάλαια περιλαμβάνονται από ξένα hedge funds έως Κινέζοι ιδιώτες και εταιρείες, ενώ τα χρήματα αποχωρούν ποικιλοτρόπως. Μερικά διαφεύγουν παράνομα, παρακάμπτοντας τους αυστηρούς κανόνες για το νόμισμα, ενώ ορισμένες μεταβιβάσεις παίρνουν την έγκριση των Αρχών – όπως η πιστωτική επέκταση στο εξωτερικό από τις κινεζικές τράπεζες.
Εάν συνεχιστεί, η φυγή των κεφαλαίων θα φέρει τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας σε δύσκολη θέση. Η Κίνα θα μπορούσε να κρατήσει «στο σπίτι» μέρος της ρευστότητας μέσω της αύξησης των επιτοκίων, αλλά κλίνει προς την περικοπή τους χάριν τόνωσης της ανάπτυξης. «Ζυμώνονται προσδοκίες ότι θα υπάρξει μείωση των επιτοκίων στο εγγύς μέλλον», λέει ο Yu Pingkang, οικονομολόγος της Huatai Securities στη Shenzhen. Η μείωση του βασικού επιτοκίου δανεισμού της κεντρικής τράπεζας θα μείωνε την ελκυστικότητα των κινεζικών επενδύσεων και ενδεχομένως να επιτάχυνε τις εκροές.
Σήμα κινδύνου
Οι αισιόδοξοι για την Κίνα σημειώνουν ότι ένα μέρος της συρρίκνωσης των αποθεμάτων ξένου συναλλάγματος αντικατοπτρίζει την πτώση της αξίας του ευρώ, ενός από τα νομίσματα που διακρατεί η Κίνα. Και ότι στην πραγματικότητα τα συναλλαγματικά αποθέματα των τραπεζών αυξάνονται. Η εκροή κεφαλαίων δεν προσεγγίζει τα επίπεδα της κρίσης, ενώ εξακολουθούν να εφαρμόζονται αυστηροί έλεγχοι συναλλάγματος.
Παρ' όλα αυτά, ορισμένοι οικονομολόγοι το θεωρούν ως μια προειδοποίηση. «Το γεγονός ότι βλέπουμε χρήματα να φεύγουν αντικατοπτρίζει τις υφέρπουσες αμφιβολίες για τη σταθερότητα της οικονομίας», λέει ο Frederic Neumann, επικεφαλής Οικονομικών Ερευνών για την Ασία της HSBC Holdings. «Εάν όλα ήταν καλά και ωραία στην Κίνα, θα αγόραζες ακίνητα, θα αγόραζες μετοχές ή θα άφηνες τα χρήματά σου σε έναν τραπεζικό λογαριασμό, αφού οι αποδόσεις εκεί εξακολουθούν να είναι υψηλότερες από ό,τι σε άλλες χώρες».
Η χαλάρωση των συναλλαγματικών κανόνων για τις τράπεζες είναι ένας τρόπος η Κίνα να μπορέσει να τονώσει την οικονομία της χωρίς να τρομοκρατήσει τους ξένους επενδυτές με μείωση των επιτοκίων. Τον Απρίλιο, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας μείωσε το επίπεδο των καταθέσεων που οι περισσότερες τράπεζες θα πρέπει να διακρατούν ως αποθεματικό στην κεντρική τράπεζα. Τα χρήματα αυτά μπορούν πλέον να κυκλοφορούν στην οικονομία με τη μορφή νέων δανείων. Για τις μεγαλύτερες κρατικές τράπεζες, το υποχρεωτικό όριο τήρησης ελάχιστων αποθεματικών μειώθηκε κατά μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα, στο 18,5%.
Προσεκτικοί χειρισμοί
Οι απόψεις των αναλυτών για το πόσο από το χρήμα που εγκαταλείπει την Κίνα είναι ζεστό διαφέρουν. Μεγάλο μέρος της ρευστότητας αντικατοπτρίζει τηναυξανόμενη οικονομική ισχύ της Κίνας, καθώς μεγάλες εταιρείες αγοράζουν περιουσιακά στοιχεία σε όλο τον κόσμο. Οι κινεζικές εταιρείες εξαγόρασαν ξένες εταιρείες με ρυθμό-ρεκόρ το 2014. Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές στο εξωτερικό έφτασαν τα 76,5 δισ. δολάρια το ίδιο έτος, καταγράφοντας άνοδο 28,5% από το προηγούμενο έτος.
Για να αποφευχθεί ενδεχόμενη κρατική κατάσχεση του κεφαλαίου μιας πλούσιας κινεζικής οικογένειας, «η ευκολότερη λύση είναι να μεταφέρεις τα χρήματα offshore», λέει ο Andrew Collier, διευθύνων σύμβουλος της Orient Capital Research. Εάν οι πλούσιες ελίτ που ελέγχουν το 50% των αποταμιεύσεων του έθνους ξαφνικά θεωρήσουν ότι τα χρήματά τους υπόκεινται στον κίνδυνο της κατάσχεσης, η εκροή «θα μπορούσε πολύ γρήγορα να γίνει πλημμύρα», προειδοποιεί.
Με αποθέματα 3,73 δισ. δολαρίων, η Κίνα, πάντως, δεν κινδυνεύει να ξεμείνει από χρήματα. «Δεν υπάρχει λόγος να είναι σε πανικό», λέει ο Kuijs. «Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα θελήσουν να είναι πολύ προσεκτικοί».
http://www.capital.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου