Xαμένη Αρχαία και Βυζαντινή Θεσσαλονίκη

Η σημερινή θλιβερή εικόνα των ελληνικών πόλεων οφείλεται  εν πολλοίς,  στην "ανοικοδόμηση" των δεκαετιών '50-'70.  
Αυτό όμως δεν είναι απόλυτο, καθώς εγκλήματα κατά της αρχιτεκτονικής και της ιστορίας του τόπου διαπράττονταν πριν, αλλά -δυστυχώς- και μετά από αυτήν την περίοδο.

Ειδικότερα, στην ιστορία της Θεσσαλονίκης κομβικό γεγονός αποτέλεσε η πυρκαγιά του 1917, όταν καταστράφηκε το μεγαλύτερο μέρος του ιστορικού κέντρου, χωρίς να αποκατασταθεί

Στην παρούσα δημοσίευση δε θα επιχειρηθεί να ανασυσταθεί η εικόνα της πόλης συνολικά, αλλά θα αναφερθούν επιγραμματικά κάποια μνημεία που επιβίωσαν πριν χαθούν οριστικά,από την αρχαιότητα ή το μεσαίωνα ως το 19ο ή και τις αρχές του 20ου αιώνα.



1. H Χρυσή Πύλη

Στην περιοχή της Πλατείας Ελευθερίας (Βαρδάρη), υπήρξε η κύρια είσοδος της πόλης. Χτισμένη από μάρμαρο, με ενσωματωμένα ανάγλυφα, φαίνεται πως δεν είχε υποστεί ιδιαίτερη φθορά πριν κατεδαφισθεί μαζί με ολόκληρο το νότιο τμήμα των τειχών  (1866)

H Xρυσή Πύλη, L.Daumet περ.1855

2. Το περιτείχισμα του Λευκού πύργου

Το περιτείχισμα του Λευκού Πύργου ("πύργου των Λεόντων"/"Ασλάν Κουλεσί") χτίσθηκε στα 1535-6 επί Σουλεϋμάν του Μεγαλοπρεπούς. Ήταν οκταγωνικό, με πύλη και 3 στεγασμένους πυργίσκους. Κατεδαφίσθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα (μετά το 1912).

Μετά τις πρόσφατες εργασίες στο Λευκό Πύργο, είναι πλέον ορατά τα θεμέλιά του.

3. Η στοά της Αγίας Σοφίας

Καταστράφηκε μετά το 1912.

4. Η στοά των Ειδώλων (Incantadas)

Στοά της ρωμαϊκής εποχής, τμήμα δημόσιου κτιρίου, το άνω τμήμα της οποίας στήριζαν ανάγλυφα, προσωποποιήσεις νυμφών και θεοτήτων. Τον 19ο αιώνα βρίσκονταν στην αυλή ενός εβραϊκού σπιτιού, πριν αγορασθούν από Γάλλους. Σήμερα βρίσκονται στο Μουσείο του Λούβρου. Εκτέθηκαν πρόσφατα σε έκθεση για τη Μακεδονία, ενώ υπήρχε παλαιότερα μια απόφαση του δημοτικού συμβουλίου Θεσσαλονίκης για αγορά πιστών αντιγράφων, η οποία δεν γνωρίζω τη απέγινε.

Περισσότερες πληροφορίες:

εδώ και εδώ