Βαλτική: το «αόρατο σύνορο» διαφυγής των Ανατολικογερμανών στη Δύση

To δανέζικο αλιευτικό σκάφος Γκέντσερ Ρεβ. Μεταξύ 1962-72, ο καπετάνιος του περισυνέλεξε 50 Ανατολικογερμανούς πολίτες που αποπειράθηκαν να διαφύγουν στη Δυτική Γερμανία  19-10-14 Μπορεί το Τείχος του Βερολίνου να είχε ανεγερθεί από τις αρχές τις Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας για να εμποδίζονται οι αποδράσεις στην Δύση, όμως αυτό δεν εμπόδισε κάποιους πιο εφευρετικούς αλλά και θαρραλέους Ανατολικογερμανούς να αποπειραθούν να διαφύγουν από το καταπιεστικό καθεστώς διαμέσου όχι της χερσαίας, αλλά της υδάτινης οδού: από την Βαλτική θάλασσα. Όπως σημειώνει το ρεπορτάζ της βρετανικής Guardian, μεταξύ 1962-1989, πάνω από 5.600 πολίτες της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας προσπάθησαν να κολυμπήσουν μια απόσταση 22χλμ από το δυτικότερο σημείο της χώρας προς το ανατολικότερο σημείο της Δυτικής Γερμανίας, ζητώντας πολιτικό άσυλο. Από αυτούς, μόλις οι 900 τα κατάφεραν, ενώ είναι άγνωστος ο αριθμός αυτών που κατάφεραν να επιβιώσουν από τα μανιασμένα κύματα και τα άγρια ρεύματα της Βαλτικής. Οι λιγότερο τολμηροί επέλεγαν να μπουν στο νερό από το ανατολικογερμανικό θέρετρο του Μπολτενχάγκεν γιατί ήταν το πιο δυτικό παραθαλάσσιο σημείο που μπορούσαν να φτάσουν. Μετά από είκοσι και κάτι χιλιόμετρα έφταναν στη Δυτική Γερμανία περνώντας μέσα από τη λωρίδα γης του Τραβεμίντε που ένωνε τις δυο Γερμανίες. Όσοι επέλεγαν αυτή τη διαδρομή ήξεραν πως μπορεί να πέσουν σε ναυτικές περιπόλους του καθεστώτος ή να εντοπιστούν από τους μεγάλους φάρους και τους δεκάδες φρουρούς που είχαν τοποθετηθεί στους γύρω λόφους και τις ακτές. Και όταν πιάνονταν, μια ήταν η κατάληξη: ο διά βίου εγκλεισμός και οι πολύωρες εξαντλητικές ανακρίσεις. Όμως οι πιο γενναίοι έκαναν το απονενοημένο διάβημα: έπεφταν στη θάλασσα από τις ακτές που βρίσκονται βόρεια της πόλης Ροστόκ και δοκίμαζαν να κολυμπήσουν μέχρι τις ακτές της Δανίας. Ένα εγχείρημα αν μη τι άλλο δύσκολο κι απαιτητικό, αφού εκτός του ότι ήταν διπλάσια η απόσταση που θα έπρεπε να διανύσουν –πάνω από 40χλμ- σε εκείνο το σημείο η Βαλτική «άνοιγε» και τα ρεύματα ήταν ισχυρότερα, με αποτέλεσμα να υπάρχει κίνδυνος να χάσουν τον προσανατολισμό τους και να πνίγουν από την κούραση. Ωστόσο, οι κολυμβητές αυτοί είχαν στο πλευρό τους έναν απρόβλεπτο σύμμαχο που αγνοούσαν: το δανέζικο αλιευτικό σκάφος Γκέντσερ Ρεβ και τον καπετάνιο του Νιλς Γκέρντιγκ. Μεταξύ 1962-1972 το δανέζικο καράβι μάζεψε από τα παγωμένα νερά της Βαλτικής 50 Ανατολικογερμανούς που επέλεξαν το... δρόμο τον λιγότερο ταξιδεμένο. «Τα πιο πολλά περιστατικά είχαν συμβεί μεταξύ των μηνών Αυγούστου και Οκτωβρίου, τότε που το νερό είναι ακόμη αρκετά ζεστό. Όταν τους εντοπίζαμε, τους δίναμε ζεστά ρούχα και τους κρύβαμε κάτω από το κατάστρωμα, μέσα στο αμπάρι, γιατί συχνά μας πλησίαζαν ελικόπτερα και πλοία του καθεστώτος και επιθυμούσαν να κάνουν επιθεώρηση του αλιευτικού» λέει ο Γκέρντιγκ. Το πιο εκπληκτικό περιστατικό που θυμάται ο γηραιός ναυτικός είναι αυτό που έλαβε χώρα το βράδυ της 10ης Οκτωβρίου 1969: τότε που ο ανατολικογερμανός μηχανικός Μάνφρεντ Μπουρμάιστερ, απηυδισμένος από τη σκληρότητα και τη λογοκρισία του καθεστώτος, αποφάσισε να αυτομολήσει με μια υποβρύχια συσκευή δικής του εμπνεύσεως και κατασκευής. Συγκεκριμένα, έφτιαξε έναν αυτοσχέδιο αναπνευστήρα και κολύμπησε πολλά χιλιόμετρα κάτω από τα νερά της Βαλτικής, χωρίς να γίνει αντιληπτός από κανέναν. Μάλιστα, όταν περισυλλέχθηκε από το «Γκέντσερ Ρεβ», είχε την απαίτηση να σωθεί από τα μανιασμένα κύματα και η συσκευή που αποτέλεσε το «διαβατήριο» του προς μια καλύτερη ζωή. Ένας εκ των επιζώντων αυτού του εναλλακτικού τρόπου διαφυγής υπήρξε και ο γνωστός, τότε, αθλητής κολύμβησης της Ανατολικής Γερμανίας, Άξελ Μιτμπάουερ. Στις 17 Αυγούστου 1969, στα 19 του χρόνια, κατάφερε να αυτομολήσει στην Δυτική Γερμανία πηδώντας στα κρύα νερά της Βαλτικής από το Μπολτενχάγκεν. Αλειμμένος με 30 σωληνάρια βαζελίνης σε όλο του το σώμα, κατάφερε να μην παγώσει, να κολυμπήσει τα 22 χιλιόμετρα της απόστασης και να φτάσει στην ελευθερία. Τα αρχεία της Στάζι δεν είναι σαφή, αλλά μιλάνε επισήμως για το λιγότερο 174 Ανατολικογερμανούς που πνίγηκαν στη Βαλτική προσπαθώντας να διαφύγουν, ενώ υπολογίζεται πως περίπου 900 άτομα κατάφεραν και έφτασαν σώα, είτε στη Δανία είτε στη Δυτική Γερμανία. Το άρθρο της βρετανικής εφημερίδας υποστηρίζει πως στο νεκροταφείο του Μπίσπεμπγεργκ, στα προάστια της Κοπεγχάγης, βρίσκονται οι τάφοι δώδεκα Ανατολικογερμανών, τα πτώματα των οποίων ξεβράστηκαν στις ακτές της δανέζικης πρωτεύουσας κατά τη δεκαετία του 1970. Πηγή: http://news.in.gr/world/article/?aid=1231356626