Με αφορμή εντυπωσιακές ενέργειες του Μπιλ Γκέιτς, του Γουόρεν Μπάφετ και άλλων αμερικάνων δισεκατομμυριούχων που φέρονταν να δώρισαν αξιοσέβαστα χρηματικά ποσά σε φιλανθρωπικούς οργανισμούς, μια ευρύτατη συζήτηση ξεκίνησε προ πενταετίας στα αμερικάνικα ΜΜΕ για την έννοια και τον ρόλο της φιλανθρωπίας στον σύγχρονο καπιταλιστικό κόσμο την περίοδο όξυνσης της οικονομικής κρίσης. Οι βασικοί άξονες της συζήτησης αυτής “πέρασαν” μέσω των λεγόμενων έγκριτων ΜΜΕ περίπου αστραπιαία και στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, όπου άνευ ορατού αντίλογου αναπαράγονται διεκδικώντας να αποκτήσουν ισχύ (μιας νέας) ιδεολογίας.
Οι επί του θέματος πρωτογενείς δηλώσεις, επιχειρήματα, εκτιμήσεις
και προτάσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί, συνθέτουν μια αρκετά μεγάλη
πρώτη ύλη. Ξεκινάμε από αυτές σταχυολογώντας τις πλέον ενδεικτικές
περιπτώσεις. Αναδημοσιεύοντας μια σειρά από αντιπροσωπευτικές δημόσιες
τοποθετήσεις των φερόμενων ως “ειδικών περί φιλανθρωπίας” από την άλλη
πλευρά του Ατλαντικού.
-
Στέισι Πάλμερ, εκδότρια της έντυπης έκδοσης του Chronicle of Philanthropy:
«Θα είναι κάτι πολύ σημαντικό για τους πλούσιους να μπορούν να πουν
‘δωρίζω τόσα λεφτά όσα ξοδεύω με τόσους άλλους τρόπους’. Η ξεκάθαρη
πίεση στις ελίτ του χρήματος βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα και τα μέχρι
στιγμής αποτελέσματα δείχνουν ότι υπάρχει μια τάση. Εκείνοι που έχουν
αρκετά χρήματα για να δωρίσουν αλλά δεν έχουν μέχρι σήμερα σκεφτεί κάτι
τέτοιο, πιθανόν να εμπνευστούν από τις πράξεις του Γκέιτς και του
Μπάφετ.»
-
Ads by Media PlayerAd Options
Πάτρικ Ρούνεϊ,
διευθυντής του Κέντρου Φιλανθρωπίας του πανεπιστημίου της Ιντιάνα: «Θα
ήταν αφελές να σκεφτούμε ότι κανείς δε νοιάζεται για την προσοχή που
ελκύουν τέτοιες πράξεις. Δεν θα ήταν όμως κακό αν η φιλανθρωπία
αναδεικνυόταν σε κάποιου είδους σύμβολο status, περισσότερο σημαντικό
από το αυτοκίνητο που οδηγείς ή την περιοχή που ζεις και τον αριθμό
τετραγωνικών μέτρων της οικίας σου».
-
Μπράντφορντ Σμίθ, πρόεδρος του Foundation Center: «Ο
πραγματικός τρόπος μέτρησης του πλούτου θα πρέπει να είναι η
γενναιοδωρία εκείνων που τον κατέχουν. Αν η φιλανθρωπία πραγματικά
αναδειχθεί σε νέο σύμβολο status των πλουσίων θα είναι πολύ πιο χρήσιμο
για τη βελτίωση του κόσμου, από την αγορά τσαντών Gucci».
-
Πολ Σέρβις, διευθυντής του Κέντρου για τον Πλούτο και την
Φιλανθρωπία, του κολλεγίου της Βοστόνης: «Η φιλανθρωπική πράξη
εντάσσεται όλο και περισσότερο στην οικονομική ζωή των κατόχων πλούτου.
Οποιαδήποτε πράξη βοηθά το κοινωνικό σύνολο και την κοινότητα μπορεί να
αναδειχτεί σε σύμβολο status».
-
Ads by Media PlayerAd Options
Ρόμπερτ Φράνκ,
αρθρογράφος της Wall Street Journal: «Τα σκάφη, τα ιδιωτικά αεροπλάνα,
οι πολυτελείς εξοχικές κατοικίες ανήκουν στο παρελθόν. Το να είσαι όμως
τόσο πλούσιος και γενναιόδωρος ταυτόχρονα ώστε να συμμετέχεις στην
πρωτοβουλία του Γκέιτς, μπορεί σύντομα να αναδειχθεί στο κατεξοχήν
σύμβολο status, στις ΗΠΑ αλλά και εκτός».
-
*Ας μας επιτραπούν δυο λόγια διευκρινιστικά για την “πρωτοβουλία
Γκέϊτς” στην οποία αναφέρεται ο Ρόμπερτ Φρανκ: Οι δισεκατομμυριούχοι
Μπιλ Γκέϊτς και Γουόρεν Μπάφετ, συνέστησαν την πρωτοβουλία “Ένδειξη
Φιλανθρωπίας” η οποία αιτείται στους αμερικανούς δισεκατομμυριούχους να
δωρίζουν τον μισό τουλάχιστον πλούτο τους για φιλανθρωπικούς σκοπούς
έστω μετά θάνατον. Μέσα στα πρώτα χρόνια λειτουργίας της “Ένδειξης
Φιλανθρωπίας” δήλωσαν συμμετοχή σε αυτήν και τους σκοπούς της
περισσότεροι από 50 άνθρωποι, προφανώς όλοι τους μέλη της αμερικάνικης
οικονομικής ελίτ.
Μετά τα διευκρινιστικά ας μπούμε στην ουσία. Αλλιώς, στην διαδικασία της αξιολόγησης:
-
Καταρχάς, η εκτίμηση (και συνάμα προτροπή) των “ειδικών”
περί ανάδειξης της φιλανθρωπικής πρωτοβουλίας σε σύμβολο status αποτελεί
“κενό γράμμα”. Πάντα η φιλανθρωπική πρωτοβουλία υπήρξε (και
αξιοποιήθηκε ως) σύμβολο status, και ως τέτοιο εξακολουθεί και στις
μέρες μας να υπάρχει και αξιοποιείται. Η ανάδειξη μιας παμπάλαιης αρχής
ως νέας ιδέας (αναπαλαίωση) συνιστά κλασσική μεθοδολογία των ισχυρών που
επιχειρούν να εμπλουτίσουν με ιδεολογικό περιεχόμενο την κενή
ιδεολογικού περιεχομένου ισχύ τους.
-
Ads by Media PlayerAd Options
Επί της ουσίας,
η προτροπή για ανάδειξη των όσων η πρωτοβουλία Γκέϊτς – Μπάφετ
προτείνει ως νέα άποψη/ιδεολογία των κατόχων πλούτου, συνιστά
σκοταδισμό. Η δωρεά έστω μετά θάνατον παραπέμπει στον ορθόδοξο
χριστιανικό δογματισμό περί συγχώρεσης των κριμάτων των πλουσίων αν
έμπρακτα μετανοήσουν “ενώπιον του θεού”, η δε ποσόστωση (minimum το ένα
δεύτερο του πλούτου) προσομοιάζει στην χαρακτηριστική ρήση περί του
κατόχου των δύο χιτώνων που υποχρεούται να δωρίσει τον έναν. Ας μας
επιτραπεί στο σημείο αυτό ένας μικρός αστεϊσμός: Επειδή δεν μιλάμε για
ρουχισμό δύο κομματιών που μόνο στα δύο μπορεί να μοιραστεί και μόνο
μεταξύ δύο ανθρώπων αλλά στην συγκεκριμένη περίπτωση για δισεκατομμύρια,
γιατί άραγε δεν προτρέπονται οι κάτοχοι πλούτου να δωρίσουν π.χ. τα δυο
τρίτα ή και τα τρία τέταρτα του πλούτου τους;
-
Αξιολογούμε: Η μεταφορά μέσω διαφόρων περί φιλανθρωπίας
“ειδικών” εξ Αμερικής, πρωτοβουλιών όπως η συγκεκριμένη ως “προς
συζήτηση”, αλλά και η σαφής επικοινωνιακή ανάδειξη της εξίσωσης
φιλανθρωπία ίσον γενναιοδωρία ίσον υπηρεσία στο κοινωνικό σύνολο ίσον
σύμβολο status, μπορεί να είναι πειστική σε κάποια οπισθοδρομικά
κομμάτια της αμερικάνικης κοινής γνώμης, όμως δεν πρέπει και δεν μπορεί
να έχει την παραμικρή επιρροή στους στοιχειωδώς προοδευτικά σκεπτόμενους
ευρωπαίους. Το λεγόμενο ευρωπαϊκό κεκτημένο, έχει εδώ και κάμποσες
δεκαετίες ενοχοποιήσει ως αντιδραστικές/οπισθοδρομικές τις απόψεις που
“θέλουν” τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες αντικείμενα φιλανθρωπίας του
οποιουδήποτε και υπό την οιαδήποτε εκδοχή “καλών προθέσεων”. Η
φιλανθρωπία των κατόχων πλούτου επί των κοινωνικά αδυνάμων κρίνεται
απαράδεκτη ως κοινωνικό ζητούμενο, η προοδευτική σκέψη αντιλαμβάνεται ως
μοναδικό αξιοπρεπή κοινωνικό ρόλο των λεγόμενων ευπαθών κοινωνικών
ομάδων αυτόν του ισότιμου υποκειμένου δικαιωμάτων.
-
Το “διά ταύτα”: Οι έχοντες δύο ή και δύο χιλιάδες χιτώνες, όσο και για όσο μπορούν ας τους χαίρονται …
Πηγή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου