Το διάστημα ως πηγή κέρδους

Πηγή: NASA / Jeff Berkes

«Δεν σκέφτομαι απλά να πετάξω στο διάστημα, είμαι 100% σίγουρος γι’ αυτό, καθώς το διάστημα σήμερα δεν είναι τόσο ακριβό και απρόσιτο όσο είχαμε συνηθίσει να πιστεύουμε», αναφέρει ο ιδρυτής της εταιρίας Dauria Aerospace, Μιχαήλ Κοκόριτς.

Ο 37χρονος Ρώσος επιχειρηματίας έκανε τα διαστημικά προγράμματα βασική επιχειρηματική του δραστηριότητα. Το 2013 ο Κοκόριτς μαζί με τους συνεργάτες του ξεκίνησε την παραγωγή μικρών δορυφόρων χαμηλού κόστους σε εγκαταστάσεις έξω από τη Μόσχα και στη Silicon Valley, δημιουργώντας παράλληλα μια εταιρία στο Μόναχο, η οποία αναπτύσσει «νεφελώδη» πλατφόρμα (online αποθήκευση δεδομένων) για την επεξεργασία των στοιχείων από τους δορυφόρους. Υπολογίζει να ανοίξει ένα διαστημικό App Store όπου οι επιχειρηματίες θα μπορούν εύκολα να επινοούν εφαρμογές και υπηρεσίες για τους χρήστες, χρησιμοποιώντας για το σκοπό αυτό δεδομένα από διαστημικές λήψεις και m2m (Machine to Machine Communications) τηλεμετρίας.

Ιδρυτής της εταιρίας Dauria Aerospace, Μιχαήλ Κοκόριτς. Πηγή: Press photo
Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 στο χώρο της αγοράς του διαστήματος άρχισαν να εισέρχονται ιδιωτικές εταιρίες, οι οποίες κατά την παραγωγή δορυφόρων, εγκαινίασαν τη χρήση εξαρτημάτων που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία. Στα τέλη εκείνης της δεκαετίας ήρθε η σειρά των πυραύλων και των επανδρωμένων διαστημοπλοίων. Το 1999 στη βιομηχανία των ελαφριών δορυφόρων εμφανίστηκε το ενιαίο πρότυπο CubeSat, ένα ιδιόμορφο Lego για διαστημικές συσκευές.

Εξυπνες και οικονομικές λύσεις

Η χρηματοδότηση

Η χρηματοδότηση του ομοσπονδιακού διαστημικού προγράμματος της Ρωσίας το 2013 έφτασε τα 4 δις δολάρια. Το μεγαλύτερο μέρος του ποσού διοχετεύτηκε στην ανάπτυξη των κοσμοδρομίων.e

Το να συναρμολογηθεί όμως ένας δορυφόρος είναι μόνο το ήμισυ του όλου εγχειρήματος. Προκειμένου αυτός να τεθεί σε τροχιά, είναι απαραίτητος ο πύραυλος φορέας (το κόστος της εκτόξευσης είναι 50-100 εκ. δολ.). Οι λάτρεις του «μικρού» διαστήματος βρήκαν τον τρόπο να μειώσουν δραστικά το κόστος. Για παράδειγμα, διαμέσου της συμπορευτικής εκτόξευσης, δηλαδή όταν οι μικροί δορυφόροι εκτοξεύονται μαζί με την κύρια «μεγάλη» διαστημική συσκευή. Κατ’ αυτό τον τρόπο με μια εκτόξευση συχνά στέλνονται στο διάστημα ακόμη και δεκάδες δορυφόροι. Ένας άλλος τρόπος είναι η άφεση από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Οι δορυφόροι βγαίνουν σε τροχιά μέσω της οπής για την απόρριψη απορριμμάτων, είτε οι ίδιοι οι αστροναύτες στέλνουν τον δορυφόρο βγαίνοντας στο ανοιχτό διάστημα, ή «ωθώντας» τον κατά μέρος.
Επομένως, ένας μικρός δορυφόρος μπορεί σήμερα να τεθεί σε τροχιά με μερικές εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια. Είναι βέβαια γεγονός ότι μέχρι πρόσφατα οι περισσότεροι από αυτούς τους δορυφόρους χρησιμοποιούνταν μόνο για επιστημονικούς σκοπούς και ψυχαγωγικά προγράμματα.

Η δύναμη της πληροφορίας

Συγκεκριμένα, από την εκτόξευση των δορυφόρων αποφάσισε να ξεκινήσει ο Κοκόριτς τη δική του «κατάκτηση του διαστήματος». Στις ΗΠΑ, στη Silicon Valley, η Dauria Aerospace του Κοκόριτς συγχωνεύτηκε με μια μικρή εταιρία που παράγει εξαρτήματα για μικρούς δορυφόρους. Το 2012 η Dauria Aerospace νίκησε στο διαγωνισμό της Roscosmos για τη δημιουργία δύο μικρών δορυφόρων διαστημικών λήψεων. Το συνολικό ποσό των συναφθέντων και προγραμματισμένων συμβολαίων, σύμφωνα με τον Κοκόριτς, είναι αξίας μερικών δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων.

Τεράστιο το ρωσικό μερίδιο

Είκοσι τέσσερις πυραύλους εκτόξευσε το 2012 η Ρωσία στο διάστημα. Αποτυχημένη ήταν μόνο μία από τις εκτοξεύσεις. Το μερίδιο της χώρας στην παγκόσμια αγορά εμπορικών εκτοξεύσεων ήταν περίπου 30%.

Παρόλα αυτά ο Κοκόριτς κατανοούσε ότι η παραγωγή δορυφόρων για πώληση δεν είναι η ευκολότερη, ούτε και η πιο κερδοφόρα επιχείρηση. Γι’ αυτό αποφάσισε ότι η Dauria Aerospace πρέπει να πουλάει, όχι τόσο δορυφόρους, αλλά κυρίως πληροφορίες και υπηρεσίες. Κάτι τέτοιο όμως απαιτεί την αποστολή σε τροχιά δικών της ομάδων δορυφόρων.
Τον πρώτο δορυφόρο της η Dauria Aerospace τον αποστέλλει το Φεβρουάριο του 2014. Είναι ο πειραματικός DX-1, το ωφέλιμο φορτίο του οποίου θα αντιπροσωπεύει ο δέκτης λήψης σημάτων AIS (Automatic Identification System – σύστημα αυτόματης ανταλλαγής δεδομένων), τα οποία μεταδίδονται από όλα τα πλοία σε όλα τα μήκη και τα πλάτη των θαλασσών. Το επόμενο βήμα είναι η ανάπτυξη μιας ομάδας δορυφόρων λήψεων εικόνων από το διάστημα, Perseus. Ο Κοκόριτς έχει στόχο να στείλει στο διάστημα έξι δορυφόρους, καθένας από τους οποίους στοιχίζει περίπου πέντε εκατ. δολ.
Οι μικροί αυτοί δορυφόροι, βάρους περίπου 12 κιλών ο καθένας, θα βρεθούν στο διάστημα με «συμπορευτική» εκτόξευση. Ο βασικός σκοπός των συσκευών Perseus είναι η λήψη εικόνων της Γης από το διάστημα σε τρεις φασματικές ζώνες. Τέτοιες εικόνες μπορούν για παράδειγμα να ληφθούν από το αμερικανικό σύστημα Landsat. Υπάρχει όμως μια παράμετρος. Την επιφάνεια ολόκληρης της Γης το Landsat τη φωτογραφίζει μια φορά στις 18 ημέρες, ενώ οι δορυφόροι του Perseus μια φορά την ημέρα. Αυτό θα επιτρέψει, για παράδειγμα, τον έγκαιρο εντοπισμό πυρκαγιών στα δάση, την παρακολούθηση των πλημμυρών, την παράνομη υλοτομία και δόμηση. «Ουσιαστικά ανταγωνιζόμαστε σε ταχύτητα με την αεροφωτογράφιση, αλλά μπορούμε να παρέχουμε τα δεδομένα πολύ φτηνότερα», αναφέρει ο Κοκόριτς.

Με πυξίδα το κέρδος

Σχετικά: Διάστημα

Η Dauria Aerospace σκοπεύει να πωλεί τις πληροφορίες μέσω του CloudEO, της «νεφελώδους» πλατφόρμας αποθήκευσης και διανομής διαστημικών πληροφοριών. Επί της ουσίας, πρόκειται για ένα διαστημικό ανάλογο του App Store. Ο Κοκόριτς αποσκοπεί σε μεγάλο αριθμό πελατών «μικρού βεληνεκούς», και όχι σε μεμονωμένες κρατικές παραγγελίες.
Ένα ακόμη πρόγραμμα, είναι η ομάδα δορυφόρων Pyxis. Η εκτόξευσή τους προγραμματίζεται για το 2015-2016. Οι δορυφόροι θα παρέχουν Ίντερνετ σε αρκτικές περιοχές της Ρωσίας, του Καναδά και των σκανδιναβικών χωρών. Το Pyxis θα εκτοξεύεται σε ειδική ελλειπτική τροχιά, παρέχοντας σταθερό σήμα σε εκείνες τις περιοχές όπου οι εταιρίες πετρελαίου και φυσικού αερίου χρειάζονται την επικοινωνία.
Σύμφωνα με τον Κοκόριτς, «για να επενδύσεις στο διάστημα πρέπει να αγαπάς το συγκεκριμένο θέμα. Παράλληλα, χρειάζεται σοβαρή επένδυση κεφαλαίων και ως εκ τούτου, η δυνατότητα να πείθεις τους επενδυτές. Καταφέραμε πιστεύω να τα πετύχουμε όλα αυτά»