Η Νότια Οσετία πέντε χρόνια μετά τον πόλεμο

12/08/2013 Βούλγαρης Χρήστος Επεξεργασία Γράψτε ένα σχόλιο Go to comments

Ολγα Αλλένοβα, Λάνα Παραστάεβα
από το Τσχινβάλι

Πέντε χρόνια πέρασαν από την εισβολή της Γεωργίας και την ήττα της στη Νότια Οσετία, μετά από επέμβαση των ρωσικών στρατευμάτων. Η Δημοκρατία της Ν.Οσετίας ευγνωμονεί τη Ρωσία για τη βοήθεια, αλλά ταυτόχρονα μαθαίνει να ζει ανεξάρτητη.

Πριν από πέντε χρόνια τέτοιες μέρες μαινόταν ο πόλεμος στη Νότια Οσετία. Ο πρόεδρος της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι είχε δώσει την εντολή για στρατιωτική επιχείρηση στη Δημοκρατία η οποία διεκδικούσε την απόσχισή της. Την επόμενη μέρα  της σύρραξης, η Ρωσία ανακοίνωσε ότι ο στρατός της εισέρχεται στη Νότια Οσετία.

Τα γεγονότα αυτά ονομάστηκαν ο πόλεμος των πέντε ημερών και αποτέλεσαν την επίσημη αιτία της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας της Ν.Οσετίας και Αμπχαζίας. Ενέργεια που στήριξε ανοικτά η Μόσχα. Πέντε χρόνια μετά, η Ν.Οσετία ζεί σε συνθήκες ανεξαρτησίας.

Αν παρατηρήσει σήμερα κάποιος από ψηλά το Τσχινβάλι, την πρωτεύουσα της Ν.Οσετίας, θα δει τις κόκκινες και πράσινες στέγες των σπιτιών και θα νομίσει ότι πρόκειται για μια καινούρια πόλη. Μια σχετική τάξη έχει μπει το κέντρο της πόλης, και για τους ανθρώπους που έρχονται εδώ, συχνά αυτό είναι μια ευχάριστη εικόνα. Ωστόσο, αν κάποιος παρατηρήσει πιο προσεκτικά, τότε θα καταλάβει ότι η διαδικασία της ανασυγκρότησης δεν έχει ολοκληρωθεί. Πολλοί κάτοικοι πέρασαν για χρόνια στα κατεστραμμένα σπίτια, μερικά από τα οποία δεν πληρούν ακόμη τις προδιαγραφές για μια φυσιολογική διαβίωση.

Τρωκτικά κονδυλίων

Η ρωσική κυβέρνηση έχει αλλάξει αρκετές φορές το σύστημα της ομοσπονδιακής χρηματοδότησης της Ν.Οσετίας και του τρόπου υλοποίησης των σχεδίων ανασυγκρότησης. Αρχικά υπήρχαν αρκετοί μεσάζοντες, μεταξύ αυτών και το υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στη συνέχεια οι μεσάζοντες αποχώρησαν, αλλά η διαδικασία ανασυγκρότησης δεν έχει φτάσει στο τέλος της. Οι ντόπιοι επιρρίπτουν όλες τις ευθύνες στους διεφθαρμένους αξιωματούχους, οι οποίοι το μόνο που έκαναν ήταν να υπεξαιρέσουν πολύ μεγάλα ποσά, από αυτά που προορίζονταν για την αποκατάσταση της δημοκρατίας, και στη συνέχεια εξαφανίστηκαν.

Η ηγεσία της Ν.Οσετίας αποκαλεί την κοινωνική δυσαρέσκεια, αχαριστία. Σε μια ανεπίσημη κουβέντα ένας πρώην αξιωματούχος ανέφερε ότι «ο λαός επιμένει να μην βλέπει τίποτα, παρότι γίνονται πάρα πολλά». Ο σύμβουλος του προέδρου της Δημοκρατίας, Σοσλάν Ντζουσόγιεφ, πιστεύει πως «η πορεία ανασυγκρότησης φυσικά δεν δικαίωσε τις προσδοκίες που υπήρχαν, αλλά οι προσδοκίες αυτές ήταν εξαρχής υπερβολικές. Ο κόσμος περίμενε ότι μετά τον πόλεμο όλα θα αποκατασταθούν μέσα σε μια νύκτα».

Οι νέες, εσωτερικές απειλές

Όλοι οι συνομιλητές του Vlast σε μικρό ή μεγάλο βαθμό εκφράζουν την ανησυχία τους, πλέον όχι για τις εξωτερικές απειλές, αλλά για τις εσωτερικές. Ο Σεργκέι Ζασέγιεφ, πρόεδρος της Επιτροπής για την πολιτική σε θέματα νεολαίας, αναφέρει πως όταν η Ν.Οσετία βρισκόταν σε κατάσταση πολέμου με τη Γεωργία, η κοινωνία ήταν συσπειρωμένη. Ενώ τώρα που η ασφάλεια είναι εγγυημένη από τη Ρωσία και η εξωτερική απειλή έχει εξαφανιστεί, εμφανίστηκε μια άλλη, αυτή της κοινωνικής διάσπασης. Αυτό -σύμφωνα με τον νεαρό αξιωματούχο- αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στη Δημοκρατία έχει καταχωρηθεί ένας «τεράστιος αριθμός από πολιτικά κόμματα».

Η νεαρή πολιτική επιστήμονας, Αλίνα Ντζιόγιεβα, εκθέτοντας τη δική της άποψη για τα τεκταινόμενα, δηλώνει σίγουρη ότι το χάσμα μεταξύ λαού και εξουσίας μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία μια δραστήριας κοινωνίας των πολιτών. Όπως αναφέρει, σε ένα χρόνο θα διεξαχθούν στη Δημοκρατία βουλευτικές εκλογές και μέχρι σήμερα έχουν δηλώσει συμμετοχή 15 κόμματα, κάτι που δείχνει ότι ο κόσμος θέλει αλλαγές.

Δύο Ρωσίες

Πάντως, δεδομένης της παρατεταμένης διαδικασίας ανασυγκρότησης της Δημοκρατίας και της πασιφανούς κοινωνικής δυσαρέσκειας, υποχώρησαν σε κάποιο βαθμό οι συζητήσεις για πιθανή προσχώρηση της Ν.Οσετίας στη Ρωσία. Στο εξής, πολλοί αξιωματούχοι αναφέρουν η επιλογή του λαού είναι η ανεξαρτησία. Η κοινωνία εξακολουθεί να εκλαμβάνει τη Ρωσία σαν το κράτος, το οποίο αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Ν.Οσετίας και απάλλαξε τους κατοίκους της από τη φρίκη του πολέμου και την αβεβαιότητα. Για το λόγο αυτό, η ευγνωμοσύνη προς τη Ρωσία είναι αναμφισβήτητη. Οι κάτοικοι του Τσχινβάλι στο σύνολό τους σχεδόν, λένε με μια φωνή ότι το κυριότερο επίτευγμα μέσα σε αυτά τα πέντε χρόνια, είναι η δυνατότητα να κοιμούνται ήσυχοι και να μην φοβούνται ένα νέο πόλεμο.

Ωστόσο, μερικές φορές υπάρχει η αίσθηση ότι στη συνείδηση των κατοίκων της πόλης υπάρχουν δύο Ρωσίες. Η μια που τους έσωσε, τους αναγνώρισε και που βοηθά, και μια άλλη, που έστειλε εδώ ανέντιμους αξιωματούχους οι οποίοι επωφελήθηκαν από τις συνέπειες του πολέμου. Η διευθύντρια του δημοσιογραφικού πρακτορείου, IR, Ιρίνα Γκαγκλόγιεβα, αναφέρει ότι «η αναγνώριση της ανεξαρτησίας μας από τη Ρωσία ήταν σημαντική κατά πρώτο λόγο όσον αφορά τον ηθικό και ψυχολογικό παράγοντα, επειδή η Ρωσία μας έδωσε την ευκαιρία να έχουμε μέλλον». Αλλά σύμφωνα με την Γκαγκλόγιεβα, είναι νωρίς για εφησυχασμό, καθώς η Νότια Οσετία έχει να αντιμετωπίσει πολλές απειλές. Οι περισσότερες χώρες του κόσμου δεν την αναγνωρίζουν, η Γεωργία δεν έχει παραιτηθεί από το στόχο για επιστροφή της Δημοκρατίας αυτής στους κόλπους της, ενώ και η κοινωνική διαίρεση που παρατηρείται σήμερα, εξυπηρετεί τα συμφέροντα «εκείνων που δεν διαθέτουν αγαθές προθέσεις».

Η Γκαγκλόγιεβα καταθέτει την άποψη ότι σήμερα είναι ορατά όλα εκείνα τα στοιχεία της εθνικής κατάθλιψης, με τους ανθρώπους να μην πιστεύουν στους εαυτούς τους, στην κοινωνία, στην ηγεσία και στη χώρα. Η ζωή χαρακτηρίζεται από αδράνεια. Ολα αυτά  πιθανόν σχετίζονται με το γεγονός ότι δεν αναπτύσσεται η οικονομία, αλλά η σημερινή πραγματικότητα είναι μια πλήρης στασιμότητα, θεωρεί η Γκαγκλόγιεβα. Οι πολιτικοί, τόσο στη Ν.Οσετία, όσο και στη Μόσχα, δεσμεύονται ότι η οικονομία της Δημοκρατίας θα ζωντανέψει και ότι από τις αρχές ήδη του 2014 θα μπορεί να γίνει λόγος για κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.

Τεταμένες σχέσεις

Εν τω μεταξύ, οι σχέσεις της Νότιας Οσετίας με τη Γεωργία παραμένουν εξαιρετικά τεταμένες. Η Ν.Οσετία εδώ και μερικούς μήνες ενισχύει τη συνοριακή ζώνη της. Η Γεωργία διαμαρτύρεται ότι οι ρώσοι στρατιωτικοί προωθούν τη συνοριακή γραμμή στο εσωτερικό της, αλλά από την πλευρά της Ν.Οσετίας τονίζεται ότι οι διαδικασίες που συμβαίνουν στα επίμαχα σημεία δεν τίποτα άλλο, παρά τη συνηθισμένη σε αυτές τις περιπτώσεις οριοθέτηση των συνόρων.

Πάντως, πολλοί αξιωματούχοι στη Ν.Οσετία συμφωνούν ότι αργά ή γρήγορα οι σχέσεις με τη Γεωργία -τον εγγύτερο γείτονα- θα αποκατασταθούν. Ο Νταβίντ Σανακόγιεφ, πρώην υποψήφιος πρόεδρος της Δημοκρατίας και πολιτικός-κοινωνικός ακτιβιστής, είναι σίγουρος ότι ο διάλογος με την Τιφλίδα μπορεί να ξεκινήσει, εφόσον όμως η Γεωργία «δώσει εγγυήσεις ότι δεν θα επιτεθεί στη Νότια Οσετία, αξιολογήσει από πολιτική και νομική άποψη τις ενέργειες της ηγεσίας της απέναντι στους πολίτες της Ν.Οσετίας, και αποζημιώσει τη Δημοκρατία για τα δεινά που επέφερε σε αυτή».

Σύμφωνα με την Αλίνα Ντζιόγιεβα, την παρούσα στιγμή, κατά την οποία δεν υπάρχουν επίσημες σχέσεις μεταξύ Τσχινβάλι και Τιφλίδας, υπάρχουν ωστόσο σχέσεις μέσω της «διπλωματίας του λαού». Γεωγραφικά, η Τιφλίδα είναι πιο κοντά από ό,τι το Βλαντικαφκάζ (Βόρεια Οσετία-Ρωσία) και όταν το χειμώνα η οδική αρτηρία της Υπερκαυκασίας γεμίζει με χιόνι, η Δημοκρατία αποκόπτεται για μερικές ημέρες από τη Ρωσία. Όπως αναφέρει η Ντζιόγιεβα, οι άρρωστοι πολίτες της Ν.Οσετίας που χρήζουν ταχείας νοσηλείας, ζητούν να τους στείλουν για θεραπεία συγκεκριμένα στην Τιφλίδα. Θεωρεί λοιπόν, ότι σε επίπεδο διπλωματίας του λαού οι σχέσεις μεταξύ Οσέτιων και Γεωργιανών δεν θα σταματήσουν να αναπτύσσονται, και κάποτε, θα βρεθούν ορισμένα κοινά σημεία επαφής.

Το πρωτότυπο άρθρο βρίσκεται στη διεύθυνση:http://www.kommersant.ru/Doc/2240922

Η Ρωσία Τώρα