ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ, 25 ΝΟΕΜΒΡΊΟΥ 2011
Ανεκμετάλλευτο εθνικό κεφάλαιο οι Ελληνες της διασποράς
Της Μαργαριτας Πουρναρα
Ο Αλέξανδρος Κιτροέφ είναι από τους ιστορικούς που έχουν αφιερώσει πολλά χρόνια στη μελέτη της ελληνικής μετανάστευσης στο εξωτερικό, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. Η αφοσίωσή του δεν είναι τυχαία. Η οικογένειά του έχει ρίζες από τη Xίο και ορισμένα μέλη της πέρασαν αργότερα από την Aλεξάνδρεια και τη Μαύρη Θάλασσα.
Ο ίδιος γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά σπούδασε στη Βρετανία ενώ ζει εδώ και δεκαετίες στην Αμερική, όπου διδάσκει ιστορία στο περίφημο Χάβερφορντ Κόλετζ της Φιλαδέλφειας. Στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, προσκεκλημένος του Αμερικανικού Κολλεγίου της Αγίας Παρασκευής για μια διάλεξη, μας μίλησε για την επίδραση της κρίσης στον ελληνισμό της Αμερικής.
«Οι ΗΠΑ έζησαν μέχρι σήμερα δύο τεράστια κύματα ελληνικής μετανάστευσης. Το πρώτο ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα και ολοκληρώθηκε το 1923. Το δεύτερο άρχισε τη δεκαετία του ’60 και τελείωσε όταν έπεσε η χούντα. Τώρα, υπάρχει ξανά εισροή μεταναστών αλλά λόγω της αυστηρής νομοθεσίας είναι περιορισμένη και αφορά κυρίως επιστήμονες και εξειδικευμένους επαγγελματίες. Ακόμα όμως και αυτοί οι λίγοι Ελληνες που εγκαθίστανται σήμερα στην Αμερική έχουν μεγάλη επίδραση στο ομογενειακό στοιχείο, διότι εμπλουτίζουν την εθνοτική ομάδα, τη συσπειρώνουν, ανανεώνουν τη γλώσσα που χάνεται. Είναι άτομα με ανώτερη μόρφωση και μπορούν να ανελιχθούν κοινωνικά. Από την άλλη, οι άνθρωποι που μετανάστευσαν τη δεκαετία του ’60 στην Αμερική ξαναθυμούνται τις δικές τους δυσκολίες και στηρίζουν τους νέους μετοίκους”.
Οι μετανάστες του ’60, που είναι Ελληνογεννημένοι, αντιμετωπίζουν το θέμα της κρίσης με εντελώς διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι τα παιδιά τους ή τα εγγόνια τους: «Αισθάνονται μεγαλύτερη ντροπή ή θυμό διότι έχουν ισχυρότερη ψυχολογική σύνδεση με την Ελλάδα σε σχέση με τα παιδιά τους, που νιώθουν ότι διαθέτουν διπλή ταυτότητα, είναι δηλαδή και Αμερικανοί και Ελληνες. Οι τελευταίοι, που είναι γεννημένοι στην Αμερική, βλέπουν τα πράγματα με αποστασιοποίηση και ψυχραιμία. Πιστεύουν ότι η Ελλάδα έχει καμπές στην ιστορία της και μπορεί να αλλάξουν τα πράγματα προς το καλύτερο. Αν κάποιος τους κάνει κριτική για την παρούσα κατάσταση, θα το γυρίσουν στους αρχαίους Ελληνες ή στον πόλεμο του ’40. Σε κάθε περίπτωση πάντως, όταν τα πάει καλά η Ελλάδα, όλοι θέλουν να δηλώνουν Ελληνες. Οταν πάει χάλια, οι ομογενείς επιστρέφουν σε μια ιδεαλιστική, συναισθηματική εικόνα, που έχει οικοδομηθεί στο παρελθόν αλλά είναι ακόμα ζωντανή”.
Στην αρχή της οικονομικής ύφεσης, το ελληνικό κράτος έκανε ορισμένες απόπειρες να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει τους ομογενείς, χωρίς μεγάλη επιτυχία. Ποια πολιτική θα έπρεπε να ακολουθήσει; «Οι ομογενείς σε όλον τον κόσμο είναι ένα τεράστιο απόθεμα, ένα σπουδαίο ανθρώπινο δυναμικό που θα μπορούσε να βοηθήσει την Ελλάδα, αν υπήρχε σωστός σχεδιασμός. Οσο απογοητευμένοι και αν αισθάνονται, έχουν μεγάλη αγάπη για την πατρίδα. Δεν αρκεί μονάχα η επίκληση του συναισθηματικού ομφάλιου λώρου. Η ελληνική πολιτεία πρέπει να δει με τη σειρά της ότι οι ομογενείς έχουν τους δικούς τους θεσμούς, τη δυναμική τους, είναι πολίτες άλλων κρατών, έχουν άλλη νοοτροπία. Εχει περάσει η εποχή που η Ελλάδα ήταν ο ήλιος και οι κοινότητές της ανά τον κόσμο ήταν οι πλανήτες που δέχονταν τις ακτίνες. Σήμερα, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ήλιοι, πολλοί αστερισμοί. Ας μη βλέπουμε τους Ελληνες του εξωτερικού ως επέκταση του ελληνικού κράτους, αλλά ως άτομα που έχουν πάντα το ένα πόδι στη χώρα που τους δέχθηκε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι Ελληνες πολιτικοί που πηγαίνουν στην Αστόρια, βγάζουν μια πανηγυρική ομιλία στους Ελληνογεννημένους και μετά πάνε για ψώνια στα πολυκαταστήματα, χωρίς να έχουν πάρει είδηση τι συμβαίνει”.
Πώς θα γίνει λοιπόν η σύγκλιση ανάμεσα στους Ελληνες εκτός και εντός Ελλάδος; «Θα μπορούσε το ελληνικό κράτος να αξιοποιήσει τους χιλιάδες Ελληνες καθηγητές πανεπιστημίου, τους επιστήμονες, τους άξιους επαγγελματίες. Αυτοί μπορούν να παίξουν τον ρόλο της γέφυρας, των ανθρώπων που θα μεταφέρουν μια σωστή, ενημερωμένη, πραγματική εικόνα της Ελλάδας και των προβλημάτων της στους ομογενείς».
Υστερα από τόσα χρόνια ζωής στο εξωτερικό, ο ίδιος πόσο Ελληνας νιώθει: «Μου αρκεί να σκεφθώ το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας για να μεταφερθώ αυτόματα στην κερκίδα, που μυρίζει καυτό τσιμέντο και πασατέμπο!» μας λέει ο Αλ. Κιτροέφ, ο οποίος έγραψε πρόσφατα ένα βιβλίο για την ιστορία του Παναθηναϊκού.
Πηγή
Ο Αλέξανδρος Κιτροέφ είναι από τους ιστορικούς που έχουν αφιερώσει πολλά χρόνια στη μελέτη της ελληνικής μετανάστευσης στο εξωτερικό, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ. Η αφοσίωσή του δεν είναι τυχαία. Η οικογένειά του έχει ρίζες από τη Xίο και ορισμένα μέλη της πέρασαν αργότερα από την Aλεξάνδρεια και τη Μαύρη Θάλασσα.
Ο ίδιος γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά σπούδασε στη Βρετανία ενώ ζει εδώ και δεκαετίες στην Αμερική, όπου διδάσκει ιστορία στο περίφημο Χάβερφορντ Κόλετζ της Φιλαδέλφειας. Στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Αθήνα, προσκεκλημένος του Αμερικανικού Κολλεγίου της Αγίας Παρασκευής για μια διάλεξη, μας μίλησε για την επίδραση της κρίσης στον ελληνισμό της Αμερικής.
«Οι ΗΠΑ έζησαν μέχρι σήμερα δύο τεράστια κύματα ελληνικής μετανάστευσης. Το πρώτο ξεκίνησε στις αρχές του 20ού αιώνα και ολοκληρώθηκε το 1923. Το δεύτερο άρχισε τη δεκαετία του ’60 και τελείωσε όταν έπεσε η χούντα. Τώρα, υπάρχει ξανά εισροή μεταναστών αλλά λόγω της αυστηρής νομοθεσίας είναι περιορισμένη και αφορά κυρίως επιστήμονες και εξειδικευμένους επαγγελματίες. Ακόμα όμως και αυτοί οι λίγοι Ελληνες που εγκαθίστανται σήμερα στην Αμερική έχουν μεγάλη επίδραση στο ομογενειακό στοιχείο, διότι εμπλουτίζουν την εθνοτική ομάδα, τη συσπειρώνουν, ανανεώνουν τη γλώσσα που χάνεται. Είναι άτομα με ανώτερη μόρφωση και μπορούν να ανελιχθούν κοινωνικά. Από την άλλη, οι άνθρωποι που μετανάστευσαν τη δεκαετία του ’60 στην Αμερική ξαναθυμούνται τις δικές τους δυσκολίες και στηρίζουν τους νέους μετοίκους”.
Οι μετανάστες του ’60, που είναι Ελληνογεννημένοι, αντιμετωπίζουν το θέμα της κρίσης με εντελώς διαφορετικό τρόπο απ’ ό,τι τα παιδιά τους ή τα εγγόνια τους: «Αισθάνονται μεγαλύτερη ντροπή ή θυμό διότι έχουν ισχυρότερη ψυχολογική σύνδεση με την Ελλάδα σε σχέση με τα παιδιά τους, που νιώθουν ότι διαθέτουν διπλή ταυτότητα, είναι δηλαδή και Αμερικανοί και Ελληνες. Οι τελευταίοι, που είναι γεννημένοι στην Αμερική, βλέπουν τα πράγματα με αποστασιοποίηση και ψυχραιμία. Πιστεύουν ότι η Ελλάδα έχει καμπές στην ιστορία της και μπορεί να αλλάξουν τα πράγματα προς το καλύτερο. Αν κάποιος τους κάνει κριτική για την παρούσα κατάσταση, θα το γυρίσουν στους αρχαίους Ελληνες ή στον πόλεμο του ’40. Σε κάθε περίπτωση πάντως, όταν τα πάει καλά η Ελλάδα, όλοι θέλουν να δηλώνουν Ελληνες. Οταν πάει χάλια, οι ομογενείς επιστρέφουν σε μια ιδεαλιστική, συναισθηματική εικόνα, που έχει οικοδομηθεί στο παρελθόν αλλά είναι ακόμα ζωντανή”.
Στην αρχή της οικονομικής ύφεσης, το ελληνικό κράτος έκανε ορισμένες απόπειρες να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει τους ομογενείς, χωρίς μεγάλη επιτυχία. Ποια πολιτική θα έπρεπε να ακολουθήσει; «Οι ομογενείς σε όλον τον κόσμο είναι ένα τεράστιο απόθεμα, ένα σπουδαίο ανθρώπινο δυναμικό που θα μπορούσε να βοηθήσει την Ελλάδα, αν υπήρχε σωστός σχεδιασμός. Οσο απογοητευμένοι και αν αισθάνονται, έχουν μεγάλη αγάπη για την πατρίδα. Δεν αρκεί μονάχα η επίκληση του συναισθηματικού ομφάλιου λώρου. Η ελληνική πολιτεία πρέπει να δει με τη σειρά της ότι οι ομογενείς έχουν τους δικούς τους θεσμούς, τη δυναμική τους, είναι πολίτες άλλων κρατών, έχουν άλλη νοοτροπία. Εχει περάσει η εποχή που η Ελλάδα ήταν ο ήλιος και οι κοινότητές της ανά τον κόσμο ήταν οι πλανήτες που δέχονταν τις ακτίνες. Σήμερα, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί ήλιοι, πολλοί αστερισμοί. Ας μη βλέπουμε τους Ελληνες του εξωτερικού ως επέκταση του ελληνικού κράτους, αλλά ως άτομα που έχουν πάντα το ένα πόδι στη χώρα που τους δέχθηκε. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι Ελληνες πολιτικοί που πηγαίνουν στην Αστόρια, βγάζουν μια πανηγυρική ομιλία στους Ελληνογεννημένους και μετά πάνε για ψώνια στα πολυκαταστήματα, χωρίς να έχουν πάρει είδηση τι συμβαίνει”.
Πώς θα γίνει λοιπόν η σύγκλιση ανάμεσα στους Ελληνες εκτός και εντός Ελλάδος; «Θα μπορούσε το ελληνικό κράτος να αξιοποιήσει τους χιλιάδες Ελληνες καθηγητές πανεπιστημίου, τους επιστήμονες, τους άξιους επαγγελματίες. Αυτοί μπορούν να παίξουν τον ρόλο της γέφυρας, των ανθρώπων που θα μεταφέρουν μια σωστή, ενημερωμένη, πραγματική εικόνα της Ελλάδας και των προβλημάτων της στους ομογενείς».
Υστερα από τόσα χρόνια ζωής στο εξωτερικό, ο ίδιος πόσο Ελληνας νιώθει: «Μου αρκεί να σκεφθώ το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας για να μεταφερθώ αυτόματα στην κερκίδα, που μυρίζει καυτό τσιμέντο και πασατέμπο!» μας λέει ο Αλ. Κιτροέφ, ο οποίος έγραψε πρόσφατα ένα βιβλίο για την ιστορία του Παναθηναϊκού.
Πηγή
Got Pope, Need no Bart. The Holy Father gone to Turkey to redeem and consecrate the Greeks, so don't need no more soviet temples. Don't need no gyro blimpie Bart when got a regular Pope without the diner attitude. My pop kept hitting momma with a skillet on the head. Friends ended up in the hospital after their pop beat them. Pops got drunk and ruined my first car. Killed two cats and a dog, thrown out the window. Neighbor drowned the canaries in ouzo, lit, ate them. Ma overdid whip so she could give less pie. All our stuff came pilfered, with logos. Greeks overcook all meat so no one knows is bad. Another banned tenants flushing toilet paper. Waiters inpune sanitation because "dirty is natural and healthy." Priests just answered "behave, respect, tradition!" Now priest comes "no intercommunion!" Where was he when we needed him to protect us from our crazy parents? Don't sell me "educated Greeks" because we know all them Trojan Horse cheated on the exams. Besides it's just TV repair school. Remember all those jailed old disco Greeks, tax cheats to "protest" Jerome Ford stopping the Trojan Horse in Chyprious? We can't get good jobs because no one trusts Greeks, because of Trojan Horse. They always faked reading Greek. That's why we borrowed regular Catholic books instead of read Greek. Sure, we sacrifice to Greek myths three times a year to please yiayia, and she's nun the wiser when we go to regular Catholic Mass on Sundays when she bummed from bouzaki dances. Ain't need no more Bart, just the regular Pope. That's why we all married regular Catholic when we grew up. So they can trust us.
ΑπάντησηΔιαγραφήWe need to convert Greek churches to Latin speaking because all the Yuvrey who were born in Greece and pretended to convert under Mussolini come to practice their Greek and all the Slavs come trying to make us Tsarvrey. Why do you think the Russian letters for Tz and Sh are identical with the Hebrew? If the Greeks were such nationalists, why do they allow Southern Italy to call itself Magna Grece (http://magnagrece.blogspot.com/)? Because the Greeks know the Slavs are all coming from being Yuvrey with all their crazy bubble studies and fasting and stuff. We all want to be diverse, parochial, feudal and belong to the land and no Tsarvrey universalist globalizations. That is why we all marry Catholic Italian and stay away from Slav churches.
Greek Altar Boy Crib Sheet: The most common incantation in the Greek Liturgy is "Gyro Lays On" which is to bless the slapping of meat on gyros a shadow set of altar boys are making in the basement. The next most common is "Docks apartheid, go carts for nobody" to bless the racial segreagation of Greek ships, which were the primary vehicle for bringing slaves to America. They also say "To rhapsody the duckies, shoot them, shoot them some more" and "Socks on we must go that not just egg nog sold by garlic Louie" Their lordie prayer is really a witches brew: "Butter lemon on the horizon against dominance, alter the fasolia sou, general tomatoes, eastern horizons, obtuse geese, does the mean simmering, tuna tuna is monitors in pussing, coffee serve offering man, eastern offer toffee latte, alter geese, obtuse boners"