Υπόθεση Μαξ Μέρτενς

Τον Μάιο του 1957, ο Μαξ Μέρτενς, ο χασάπης της Θεσσαλονίκης, ο ναζί που ευθυνόταν για τον εκτοπισμό των Ελλήνων Εβραίων και την κλοπή των περιουσιών τους, επέστρεψε στην Ελλάδα. Σύμφωνα με μια σημερινή εκδοχή, για να αναζητήσει κομμάτι του θησαυρού των Εβραίων που είχε βυθίσει με πλοίο στην Ελλάδα. Όπως και να έχει, σίγουρος πάντως, για την φιλικότητα του ελληνικού καθεστώτος. Καταζητούμενος από το 1947, ένοιωθε περιέργως αρκετά ασφαλής στην χώρα που είχε κατακάψει. Εκείνη την εποχή μάλιστα ήταν στέλεχος του γερμανικού υπουργείου Δικαιοσύνης και φίλος του καγκελάριου Αντενάουερ.Κάποιοι εβραίοι όμως τον αναγνώρισαν και απαίτησαν την σύλληψή του. Ο Μέρτενς πραγματικά συνελήφθη

.
Τον Νοέμβριο του 1958 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής με τον Ευάγγελο Αβέρωφ επισκέπτονται την Βόννη. Ενδίδουν στις πιέσεις του Αντενάουερ να μην διεκδικήσουν πολεμικές αποζημιώσεις. Με την επιστροφή στην Ελλάδα ο Καραμανλής περνά μάλιστα νόμο για αναστολή δίωξης εγκληματιών πολέμου. Ακόμη και οι Άγγλοι την εποχή εκείνη κατηγορούν την ελληνική κυβέρνηση πως «αμνηστεύει εγκληματίες πολέμου». Ο μοναδικός εγκληματίας πολέμου που έχουμε στην Ελλάδα είναι ο Μέρτενς. Ο νόμος αρχικώς τον εξαιρεί από την αμνήστευση αλλά λίγο αργότερα τροποποιείται ο νόμος (ν.δ. 3933/1959) και τον συμπεριλαμβάνει. Έτσι ενώ ο Μέρτενς καταδικάζεται σε 25 έστω μόλις χρόνια κάθειρξης στέλνεται στη Γερμανία όπου απελευθερώνεται. Η υποχωρητική συμπεριφορά του Καραμανλή δεν έχει καμιά εμφανή εξήγηση. Κυβερνητικά στελέχη λένε πως ευνοεί το κλίμα των καλών σχέσεων Ελλάδας Γερμανίας και την είσπραξη ενός δανείου 200 περίπου εκατομμυρίων μάρκων. Αντί να διεκδικήσουμε δεκάδες δισεκατομμύρια όπως είχαμε δικαίωμα, το βουλώνουμε με ένα δάνειο. Γιατί;
Κατά πολλούς η εξήγηση είναι σε όσα είπε μόλις απελευθερώθηκε ο ίδιος ο Μαξ Μέρτενς. Με συνεντεύξεις του στη Σπηγκελ και την Ηχώ του Αμβούργου υποστηρίζει πως κατά την κατοχή, συνεργάτες του ήταν μέλη της κυβέρνησης Καραμανλή. Κατονομάζει μάλιστα συγκεκριμένα:

1. Τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Σύμφωνα με τον Μέρτενς ο Καραμανλής είχε δώσει πληροφορίες ακόμη και για την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου αλλά οι γερμανοί δεν τον πίστεψαν
2. Τον Δημήτρη (Τάκο) Μακρή, υπουργό εσωτερικών του Καραμανλή
3. Τον Γεώργιο Θέμελη υφυπουργό Άμυνας
4. Την Δοξούλα σύζυγο του Μακρή η οποία ήταν γραμματέας του και σύνδεσμος με τους πληροφοριοδότες

Οι συνεντεύξεις αναστατώνουν την πολιτική ζωή της χώρας. Η ΕΔΑ μιλά για προδότες που αντάλλαξαν την γερμανική σιωπή με υποχωρήσεις από τις αποζημιώσεις. Έτσι εξηγήθηκε η σπουδή επίσκεψης του Καραμανλή στη Βόννη και η απελευθέρωση του Μέρτενς.
Αποκαλύφθηκε πως πραγματικά ο Μακρής την εποχή της κατοχής διορίστηκε από τα γερμανικά στρατοδικεία ως «δικηγόρος» ελλήνων. Η γυναίκα του Δοξούλα ήταν πραγματικά γραμματέας του Μέρτενς στη Θεσσαλονίκη και ο Θέμελης διορισμένος από τους γερμανούς Νομάρχης. Για τον Καραμανλή δεν υπήρχαν στοιχεία. Μόνο ο τρόπος που έκλεισε την υπόθεση των ελληνικών διεκδικήσεων. Κανένας από τους θιγόμενους δεν κατέφυγε στα γερμανικά δικαστήρια εναντίον του Μέρτενς.
Η ανώμαλη δεκαετία του 60 και βέβαια το μετεμφυλιοπολεμικό ελληνικό κράτος έθαψε την υπόθεση Μέρτενς. Στα άπαντα Καραμανλή, υπάρχει μόνο μια παράγραφος για την υπόθεση που έριξε την πιο σκοτεινή σκιά στην προσωπική ιστορία του Καραμανλή.