Η ρωσική απάντηση στο Mistral

Ύστερα από την άρνηση της Γαλλίας να πουλήσει στη Ρωσία τα δυο πλοία κλάσης Mistral, η Ρωσία παρουσίασε δυο σχέδια σκαφών τα οποία, όπως δηλώνουν οι σχεδιαστές και ανώτεροι αξιωματούχοι, μπορούν να αντικαταστήσουν τα γαλλικά πλοία.

Στα μέσα Ιουνίου, στο φόρουμ «Στρατός-2015», που διεξήχθη στα περίχωρα της Μόσχας, παρουσιάστηκε η μακέτα του πολλαπλού ρόλου αποβατικού πλοίου Priboi. Ο εκπρόσωπος του Πολεμικού Ναυτικού είπε ότι αυτή είναι η ρωσική απάντηση στο Mistral.

Το ΠΝ αποκαλεί το συγκεκριμένο σχέδιο «ξεχωριστό», καθώς αυτό δεν θα έχει τα τεχνικά χαρακτηριστικά και συστήματα των γαλλικών πλοίων, ενώ όλος ο εξοπλισμός και τα οπλικά συστήματα θα είναι εγχώριας κατασκευής. Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά του, το Priboi θα είναι μικρότερο από το Mistral. Το εκτόπισμά του δεν θα είναι 21 αλλά 14 χιλ. τόνοι, και, αντί 16 ελικοπτέρων, θα φέρει 8. Αναμένεται ότι ο σχεδιασμός του θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2016. Τότε θα ληφθεί και η απόφαση αν θα υπάρξει κρατική παραγγελία για το συγκεκριμένο πλοίο. Από το ΠΝ δηλώνουν ότι είναι επιθυμητή η απόκτηση 4 τέτοιων σκαφών.

Ωστόσο, το Priboi δεν είναι η μοναδική ρωσική «απάντηση στο Mistral». Τα ΜΜΕ αναφέρουν και μια ακόμη εναλλακτική λύση, το σχέδιο Lavina. Αυτό το ελικοπτεροφόρο, σε αντίθεση με το Priboi, είναι μεγαλύτερο από το Mistral. Το εκτόπισμά του είναι 24 χιλ. τόνοι και μπορεί να μεταφέρει 16 ελικόπτερα. Η ηγεσία του στόλου δηλώνει πως μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια αναμένεται η παραλαβή αποβατικών σκαφών νέας γενιάς, αλλά δεν διευκρινίζει τι σκάφη ακριβώς, αναφέροντας μόνο ότι θα πρέπει να υπερέχουν των πλοίων που κατασκευάζονται σήμερα όσον αφορά «το εκτόπισμα και τη μεταφορική ικανότητα».

«Λίγο διαφορετική προσέγγιση»

Εν τω μεταξύ, όπως γίνεται αντιληπτό από τις ανακοινώσεις της ηγεσίας του Στόλου, η ρωσική απάντηση στο Mistral θα διαφέρει σημαντικά από το γαλλικό μοντέλο. Στις 26 Μαΐου εκπρόσωπος του συμπλέγματος της ρωσικής αμυντικής βιομηχανίας, αντιπρόεδρος του ΔΣ της, Ολέγκ Μποτσκαριόφ, δήλωσε ότι τα ρωσικά αποβατικά πλοία θα δημιουργηθούν με μια «λίγο διαφορετική προσέγγιση». Όπως ανέφερε, «έχουμε λίγο διαφορετική ιδεολογία για τη λειτουργία των ναυτικών αποβάσεων και επομένως δεν θα αντιγράψουμε κατά γράμμα το Mistral».

Οι ρώσοι ειδικοί πηγαίνουν ακόμη παρακάτω από ό,τι οι αξιωματούχοι ως προς αυτό, πιστεύοντας ότι αυτό που θα κατασκευάσουν στα ρωσικά ναυπηγεία, μόνο εξωτερικά θα θυμίζει τα Mistral και θα πρόκειται για ριζικά διαφορετικά πλοία, τα οποία θα δημιουργηθούν με διαφορετικό σκεπτικό ως προς τη χρήση τους.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι αιτίες των σημερινών αναφορών στα Mistral οφείλονται μάλλον σε συναισθηματικούς λόγους. Όπως και η φράση ότι «δεν τα θέλαμε και πολύ», πιστεύει αρχισυντάκτης του περιοδικού «Εξαγωγές όπλων», Αντρέι Φρολόφ, σημειώνοντας ταυτόχρονα ότι η Ρωσία χρειάζεται σήμερα οποιαδήποτε αποβατικά πλοία καθώς ο στόλος των αποβατικών έχει παλιώσει πολύ. Ο πλοίαρχος και Α΄ αντιπρόεδρος της Ακαδημίας γεωπολιτικών προβλημάτων, Κονσταντίν Σιβκόφ, εκτιμά ότι οι δηλώσεις που γίνονται, αποτελούν «φόρο στη δεδομένη πολιτική στιγμή, δηλαδή, μια και δεν μας έδωσαν τα Mistral, θα φτιάξουμε τέτοια μόνοι μας».

Ο Σιβκόφ, όπως και πολλοί ρώσοι αμυντικοί αναλυτές, υποστηρίζει ότι η Ρωσία δεν χρειάζεται τα Mistral, διότι αυτά έχουν σχεδιαστεί για την εκτέλεση αποβατικών αποστολών σε μεγάλη απόσταση από τις φίλιες ακτές. Ο ειδικός υπογραμμίζει ότι βασικός στόχος για το ρωσικό ΠΝ «δεν είναι η απόβαση κάπου στον Ατλαντικό, αλλά η διασφάλιση της υπεράσπισης των ακτών μας και η υποστήριξη της παράκτιας πτέρυγας του στρατού». Επομένως, χρειάζονται διαφορετικά πλοία από τα Mistral. Τέτοια, όπως τα κατασκευασμένα επί ΕΣΣΔ και σήμερα αποθηκευμένα πλοία κλάσης Nosorog, τα χαρακτηριστικά των οποίων θυμίζουν το Priboi (όπως ισχυρίζεται ο Σιβκόβ, το σχέδιο αυτό είναι ουσιαστικά ένα μεγαλύτερου μεγέθους Nosorog). Όπως έχει γραφεί στα ΜΜΕ, ύστερα από την μη απόκτηση των Mistral, το ρωσικό ΠΝ είναι πιθανό να επαναφέρει σε επιχειρησιακή κατάσταση τα εναπομείναντα Nosorog προκειμένου αυτά να χρησιμοποιηθούν μέχρι να κατασκευαστούν τα σκάφη που θα τα αντικαταστήσουν.

Η αξία του Mistral για τη Ρωσία

Οι αποστολές που μπορεί να φέρει εις πέρας το Mistral δεν περιορίζονται μόνο στη μεταφορά αποβατικής δύναμης σε μεγάλες αποστάσεις και στην κάλυψη αποβατικών επιχειρήσεων από αέρος. Όπως σημειώνει ο διδάκτωρ ιστορικών επιστημών και ειδικός στην ιστορία και στα σύγχρονα θέματα του στόλου, Αντρέι Σογιούστοφ, το σημαντικότερο για τη Ρωσία σε αυτά τα πλοία είναι το γαλλικό σύστημα παρατήρησης και διοίκησης. «Για μας -εξηγεί- τα Mistral δεν ήταν απλώς πλωτά καταστρώματα για ελικόπτερα, αλλά πλοία διοίκησης ναυτικών ομάδων σε απομακρυσμένες γωνιές των ωκεανών, με δυνατότητες εξαιρετικής επικοινωνίας, συνένωσης όλων των μονάδων σε ένα πληροφοριακό δίκτυο κλπ. Οι προσπάθειες για τη δημιουργία ενός αναλόγου στο σοβιετικό στόλο πριν από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, δεν πέτυχαν». Παράλληλα, όπως ισχυρίζεται ο Σογιούστοφ, «υπάρχουν πληροφορίες ότι όλα τα τεχνικά έγγραφα και οι προδιαγραφές είχαν παραδοθεί στη ρωσική πλευρά, δηλαδή στην πραγματικότητα η Ρωσία απέκτησε πρόσβαση σ’ αυτές τις τεχνολογίες». Την ίδια ώρα, η ρωσική ηγεσία αρνείται ότι η Γαλλία μετέφερε κάποιες τεχνολογίες του Mistral στη Ρωσία.

Όπως επισημαίνει ο αναλυτής, η Ρωσία δεν είναι απαραίτητο να κατασκευάσει τα ίδια τα Mistral, και ότι τα ρωσικά πλοία μπορούν να διαφέρουν σημαντικά από το γαλλικό πρωτότυπο. Ο Σογιούστοφ προσθέτει ότι τέτοια πλοία διοίκησης ταιριάζουν στο εγκεκριμένο τον περασμένο Ιούλιο νέο ναυτικό δόγμα της Ρωσίας, στο οποίο γίνεται αναφορά σε «επαρκή παρουσία» της Ρωσίας στον Ατλαντικό ωκεανό, μόνιμη παρουσία στη Μεσόγειο και στην ανάγκη μείωσης των απειλών στην Αρκτική.

«Ζήτημα χρόνου και χρημάτων»

Ωστόσο, όπως τονίζουν ειδικοί, τα σχέδια της ρωσικής απάντησης στο Mistral που παρουσιάστηκαν δημόσια, αποτελούν μόνο προκαταρκτικές μελέτες. Με αυτά οι σχεδιαστές δείχνουν ότι είναι έτοιμοι να αναλάβουν ανάλογα έργα, αλλά το τελικό αποτέλεσμα θα διαφέρει αρκετά από τα μοντέλα που επιδείχθηκαν. Οι ειδικοί εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι οι ρώσοι ναυπηγοί θα καταφέρουν να δημιουργήσουν αποβατικά πλοία νέας γενιάς. Όπως σημειώνει ο Αντρέι Φρολόφ, αν και στο θέμα αυτό μπορούν να προκύψουν δυσκολίες, τα πάντα είναι «ζήτημα χρόνου και χρημάτων».

Αλεξέι Τιμοφέιτσεφ, RBTH

infognomon