Ισχυρό πλήγμα από το Brexit

HUGO DIXON / REUTERS

Ο Πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

Δεν είναι μόνο η Βρετανία που θα πληττόταν εάν αποχωρούσε από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Και άλλα κράτη-μέλη θα δέχονταν τραγικό πλήγμα. Ο διορισμός του Ζαν-Κλoντ Γιουνκέρ ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αυξάνει τις πιθανότητες μιας Brexit – δηλαδή της αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε. Οι ηγέτες όλων των κρατών-μελών θα πρέπει να εργαστούν για να περιορίσουν τις πιθανότητες υλοποίησης αυτού του σεναρίου.

Ο Ντέιβιντ Κάμερον παρεκτράπηκε στην προσπάθειά του να μπλοκάρει την υποψηφιότητα του κ. Γιουνκέρ. Ο Βρετανός πρωθυπουργός προχώρησε σε παράτολμες διπλωματικές κινήσεις, ιδιαίτερα όταν απείλησε ότι θα αποχωρήσει η χώρα του από την Ε.Ε. εάν η Λουξεμβουργιανός ομόλογός του αναλάμβανε αυτό το πόστο. Οι πιθανότητες εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. μέσα στην επόμενη πενταετία κινούνται στο 20% και βασίζονται σε δύο υποθέσεις. Πρώτον είναι η επανεκλογή του κόμματος των Συντηρητικών στις εθνικές εκλογές το επόμενο έτος που έχει 50% πιθανότητες να πραγματοποιηθεί. Δεύτερον η αποπεράτωση δημοψηφίσματος για να ψηφίσουν οι Βρετανοί εάν επιθυμούν την έξοδο της χώρας τους από την Ε.Ε. που έχει 40% πιθανότητες να υλοποιηθεί. Ο κ. Κάμερον έχει δεσμευτεί πως θα δρομολογήσει ένα τέτοιο δημοψήφισμα το 2017.

Η αντιπολίτευση των Εργατικών δεν έχει δώσει μια τέτοια υπόσχεση. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως το κρίσιμο ερώτημα για τη μελλοντική πορεία της Βρετανίας στην Ευρώπη θα πάψει να αιωρείται. Δεν θα το επιτρέψουν οι ευρωσκεπτικιστές στο κόμμα των Συντηρητικών, ούτε το Κόμμα Ανεξαρτησίας. Οπότε είναι πολύ πιθανό να έχει δρομολογηθεί ένα τέτοιο δημοψήφισμα μέχρι το 2020.
Ορισμένοι επικριτικοί πολιτικοί στην υπόλοιπη Ε.Ε. μπορεί να αδιαφορήσουν με αγαλλίαση στην προοπτική μιας εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε., υποστηρίζοντας ότι ήταν ανέκαθεν μια χώρα-μέλος με ιδιαιτερότητες και χωρίς αυτήν τα πράγματα στην Ευρώπη θα λειτουργούν πιο ομαλά. Υπάρχουν, ωστόσο, τέσσερις λόγοι για να παραμείνει η Βρετανία στην Ε.Ε.

Πρώτον είναι οι ιδιαιτερότητες της Βρετανίας που δικαιώνουν και κρίνουν απαραίτητη την παρουσία της στην Ε.Ε. Για παράδειγμα, είχε εξ αρχής εκφράσει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα της νομισματικής ένωσης. Δεύτερον, η Βρετανία προασπίζεται και ασκεί πιέσεις για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων υπέρ της ελεύθερης αγοράς. Τρίτον, η Βρετανία αναλογεί στο 15% του συνολικού ΑΕΠ των 28 κρατών-μελών. Σήμερα είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία μετά τη Γερμανία και τη Γαλλία. Εντός 30ετίας θα μπορούσε να αναδειχθεί στην ισχυρότερη της Ευρώπης, διότι ο πληθυσμός της αυξάνεται σε αντίθεση με τη Γερμανία όπου συρρικνώνεται. Η Βρετανία θα υποστεί μεγάλο πλήγμα εάν απομονωθεί από την ενιαία αγορά. Ταυτόχρονα, όμως, θα υπάρξουν συνέπειες και για τους υπόλοιπους. Το σενάριο Brexit θα πλήξει την τάξη πραγμάτων εντός Ε.Ε. Πολλά κράτη-μέλη θα φοβηθούν την αύξηση της γερμανικής επιρροής στη λήψη καίριων αποφάσεων. Τέταρτον θα εξασθενήσει το ευρωπαϊκό μέτωπο εξωτερικής πολιτικής και αμύνης. Είναι εύκολο να γελοιοποιεί κανείς τη σημερινή κατάσταση για την ανεπάρκειά της. Αλλά η Ε.Ε. συνορεύει με αρκετά ασταθείς γείτονες. Στα ανατολικά βρίσκεται η Ουκρανία και η Ρωσία. Στον Νότο υπάρχει η Αφρική και η Μέση Ανατολή. Δίχως τη Βρετανία, η Ε.Ε. δεν θα έχει τόσο ισχυρή σφαίρα επιρροής.

Πώς λοιπόν θα μπορούσε να περιοριστεί ο κίνδυνος μιας εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε.; Πρώτον, ο κ. Κάμερον θα πρέπει να βελτιώσει τις δεξιότητες στη διπλωματία. Ο Βρετανός πρωθυπουργός θα πρέπει, παράλληλα, να δημιουργήσει έναν μεγαλύτερο κύκλο συμμάχων διότι είχε στηριχθεί υπερβολικά στη Γερμανία. Μπορεί να καλλιεργήσει περισσότερο τις σχέσεις του με τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία ή και την Πολωνία. Αλλά και από την πλευρά της Ε.Ε. θα πρέπει να δρομολογηθούν μέτρα για την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς μέσα στην επόμενη πενταετία.

www.kathimerini.gr