«ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 1821»- Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (1750-1821)

«ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΟ 1821»- Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΦΑΡΜΑΚΗΣ (1750-1821)

Πορτραίτα ηρωικών μορφών (6)

Επιμέλεια Γ.Γ.Γ

==================

Και ο Φαρμάκης φώναξεν από το μοναστήρι: Αφήστε τα τουφέκια σας,

σύρετε τα σπαθιά σας, γιουρούσι απάνω κάμετε, στον Άη Λιάν εβγήτε.

Οι Τούρκοι το εχάρηκαν, τρέχουν στο μοναστήρι.

Τότ’ ο Φαρμάκης, ζωντανός, φώναξ’ από του Σέκου:

Που είσαι, Γιώργο μ’, αδερφέ και πρώτε καπετάνιε;

Τουρκιά πολλή μας πλάκωσε και θέλει να μας φάει.

Ρίχνει τα τόπια σα βροχή, τα βόλια σα χαλάζι.

Ο Γιώργης τότ’ είχε χαθεί, και πλέον δεν τον είδαν

Ο Γιώργης είχε σκοτωθεί, τα βόλια δεν τ’ ακούει».

ΚΛΕΦΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ- Του Ολύμπου και του Κισσάβου

=======================

Έλληνας  φιλικός και οπλαρχηγός της επανάστασης του 1821. Γεννήθηκε το1750 στο χωριό Μπλάτσι της Μακεδονίας. 

Η οικογένειά του είχε εκεί αρματολίκι, ενώ ο ίδιος ήταν πλούσιος κτηνοτρόφος. Όμως η θέληση και η διακηρυγμένη απόφασή του για απελευθέρωση της Ελλάδος από τους Τούρκους, έκαναν τους τελευταίους να τον κυνηγούν και να τον αναγκάσουν να καταφύγει στη Θεσσαλία, και συγκεκριμένα στον Όλυμπο, σαν αρχηγός σε σώματα κλεφτών. Έλαβε μέρος στα Ορλωφικά, καθώς και στην Επανάσταση του Θύμιου Βλαχάβα και σε άλλες εξεγέρσεις κατά των Τούρκων.

Για ένα διάστημα πήγε στα Επτάνησα, όπου συνεργάστηκε με τον Καποδίστρια και τους Ρώσους κατά του Αλή πασά και των Γάλλων, ενώ αργότερα επέστρεψε στη Μακεδονία και πήρε τα αρματολίκια της Χαλκίδας. Το 1816 πήγε στην  Πετρούπολη κι ένα χρόνο αργότερα στην Οδησσό. Εκεί μυήθηκε στη Φιλική Εταιρία κι από τότε διέθεσε όλες τις δυνάμεις του για την εκπλήρωση των σκοπών της. Μάλιστα, περιόδεψε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας και προπαγάνδισε τον εθνικό ξεσηκωμό, ενώ πολέμησε στις μάχες  της Μολδαβίας μαζί με το Γεωργάκη Ολυμπίο.

Όταν οι Έλληνες ηττήθηκαν στο Δραγατσάνι, υποχώρησε μαζί με τον Ολύμπιο και κλείστηκαν στη μονή Σέκου, περιμένοντας κάποια ελληνική βοήθεια. Αφού είδαν ότι τέτοια βοήθεια δεν έφτανε, ο Ολύμπιος ανατινάχτηκε στον αέρα, πυροδοτώντας την μπαρουταποθήκη της μονής, ενώ ο Φαρμάκης παραδόθηκε στους Τούρκους μετά από διαπραγματεύσεις κι εγγυήσεις για τη ζωή του. Αυτοί όμως μόλις τον πήραν, τα ξέχασαν όλα και τον έστειλαν στην Πόλη, όπου τον καρατόμησαν (1821).

πηγή: http://dim-rizou.pel.sch.gr/papers/mart2007/paper3.htm

ΈΣΧΑΤΗ ΑΝΤΊΣΤΑΣΗ ΣΤΗ ΜΟΝΉ ΣΈΚΟΥ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1821

Ό Ολύμπιος, μόλις είδε ξαφνικά να πλησιάζουν τα πρώτα τμήματα των Τούρκων, τοποθετήθηκε με τους άνδρες του στις επάλξεις της Μονής και με τα εύστοχα πυρά τους κράτησαν τα εχθρικά τμήματα έξω από τη Μονή. Ό Φαρμάκης, που είχε υπερφαλαγγισθεί από το κύριο σώμα των Τούρκων, αρχισε να ύποχωρη με το τμήμα του και πολεμώντας κατόρθωσε να φθάση ως τη Μονή, όπου και μπήκε τη νύκτα και ενώθηκε με το τμήμα του Ολύμπιου. Την ίδια νύκτα, ο Βλάδεν και ο Κολαουζ διέφυγαν από τη Μονή στα γύρω δάση και από εκεί στην Αυστρία.

Από το πρωί της επόμενης ημέρας, 9 Σεπτεμβρίου, άρχισε πολιορκία στενή της Μονής από τους Τούρκους, που έβαλλαν εναντίον των πολιορκημένων με ένα κανόνι και με τα ατομικά όπλα τους. Οι Eλληνες, τοποθετημένοι σε κατάλληλες θέσεις, τους αντιμετώπιζαν με πυροβολισμό εύστοχο. Ό Ολύμπιος βρισκόταν με 11 ή 7 πιστούς συμπολεμιστές επάνω στο κωδωνοστάσιο της Μονής, όπου είχε μεταφέρει πυρομαχικά. Ό Φαρμάκης με περισσότερους στρατιώτες κατείχε τις άλλες θέσεις, πυροβόλησε βαρέλι πυρίτιδος και ανατινάχθηκαν όλοι στον αέρα με το κωδωνοστάσιο, μαζί και με Τούρκους που βρέθηκαν πολυ κοντά.

Σε κάποια φάση της μάχης, την ήμέρα αυτή, 9 Σεπτεμβρίου, έγινε και το πιο ένδοξο επεισόδιο του Αγώνος της Μολδοβλαχίας. Ό Ολύμπιος, απομονωμένος με τους συντρόφους του επάνω στο κωδωνοστάσιο, απειλημένος και από πυρκαϊα γύρω του, βρέθηκε σε κίνδυνο να αιχμαλωτισθεί υπό συνθηκες μη εξακριβωμένες. Διατηρώντας ακραίο φρόνημα στρατιωτικής τιμής και πατριωτικής αδιαλλαξίας, «μετά των Τούρκων εις oυδένα ερχόμενος λόγον», κάλεσε τότε τους συμπολεμιστές του να φύγουν όσοι θέλουν και αφού εκείνοι αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν τον αρχηγό τους εμπρός στον θάνατο, πυροβόλησε βαρέλι πυρίτιδος και ανατινάχθηκαν όλοι στον αέρα με το κωδωνοστάσιο, μαζί και με Τούρκους που βρέθηκαν πολυ κοντά.

Ό Φαρμάκης, μόνος έκτοτε αρχηγός των εγκλείστων επαναστατών, εξακολούθησε την αντίσταση επί 14 ήμέρες. Οι άγριες επιθέσεις επί 14 ήμέρες αποκρούσθηκαν. Ή άμυνα των Ελλήνων ήταν αποφασιστική και απoτελεσματική. Oταν έσπασε ή πόρτα της Μονής, ο Φαρμάκης διέταξε και κλείσθηκε με σκοτωμένα άλογα των Τούρκων. Επί άλλες τέσσερεις ήμέρες εξαπολύονταν νέες επιθέσεις του εχθρού ενισχυμένου με νέες δυνάμεις, και αυτές όμως αποκρούσθηκαν από τους αμυνόμενους Eλληνες.

Ό Σελήχ πασάς έστειλε τότε και άλλες ακόμη δυνάμεις και 4 κανόνια και ύστερα από σφοδρό βομβαρδισμό εξαπέλυσε γενική επίθεση των Τούρκων. Ό Φαρμάκης διέταξε τους πολεμιστές του να σταματήσουν τους πυροβολισμούς και άφησε έτσι τους Τούρκους να πλησιάσουν στην κεντρικη πύλη της Μονής. Τότε ο ίδιος και 160 στρατιώτες του ενήργησαν αιφνιδιαστική ορμητική αντεπίθεση, προκάλεσαν βαριές απώλειες στους επιτιθέμενους και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν αφήνοντας και μια σημαία.

Νέα επίθεση των Τούρκων είχε οικτρότερη αποτυχία και τους στοίχισε 400 νεκρούς. Επακολούθησε ορμητική επίθεση 100 γενιτσάρων εναντίον της κεντρικής πύλης της Μονής, αποκρούσθηκε όμως και αυτή από τα σφοδρά πυρά των αμυνομένων. Από τους επιτιθέμενους 72 σκοτώθηκαν, οι άλλοι τράπηκαν σε φυγή.

Ύστερα από τις αλλεπάλληλες αυτές αποτυχίες ανέθεσαν οι τούρκοι στον Αυστριακό διπλωματικό υπάλληλο Βόλφ να επιδιώξη συνεννόηση με τους πολιορκημένους. Εν τω μεταξύ, τα τρόφιμα των Ελλήνων είχαν εξαντληθη, τα πυρομαχικά τους πλησίαζαν να εξαντληθούν, και είχαν απομείνει στη Μονή 235 πολεμιστές, οι περισσότεροι τραυματισμένοι, όπως και ο αρχηγός τους. Σε τέτοια κατάσταση των πολιορκημένων, ο Φαρμάκης δέχθηκε να συζητήση με τον Βόλφ και συναντήθηκε μαζί του έξω από τη Μονή, αφου είχαν παύσει οι πυροβολισμοί και από τα δύο μέρη.

Ό Φαρμάκης, στη συζήτηση με τον Βόλφ, πρότεινε αρχικά να επιτραπεί ή αναχώρηση των εγκλείστων από τη Μονή με τα όπλα τους χωρίς κανένα περιορισμό, ή τουλάχιστον ή μετακίνησή τους προς τα αυστριακά σύνορα, όπου να καταθέσουν τα όπλα τους ζητώντας καταφύγιο στην Αυστρία. Οι τούρκοι όμως δεν δέχθηκαν τις προτάσεις του Φαρμάκη και αποφάσισαν τελικά να περιμένουν τον Σελήχ πασά, που θα έφθανε την επομένη με νέες ενισχύσεις από 4.000 άνδρες και 4 κανόνια.

Σε δόλο κατέφυγε, όταν έφθασε, ο Σελήχ πασάς. Ανέθεσε νέες διαπραγματεύσεις στον Βολφ και του ζήτησε να βεβαιώση στον Φαρμάκη ότι είχε σταλη φιρμάνι από τον σουλτάνο και ότι χορηγούσε αυτό αμνηστία στους πολιορκημένους, αν κατέθεταν τα όπλα, όπότε θα ήταν ελεύθεροι να καταφύγουν όπου ήθελαν. Ξανασυναντήθηκε ο Βολφ με τον Φαρμάκη, του δήλωσε αυτά και του επιβεβαίωσε και ο ίδιος την ύπαρξη του φιρμανιού.

Ό Φαρμάκης τότε δήλωσε ότι θα δεχόταν την πρόταση των Τούρκων, αλλά υπό τον όρο να απομακρυνθούν πριν τα στρατεύματά τους εκτός από 1.000 άνδρες. Οι τούρκοι όμως απέρριψαν τον όρο αυτό. Και ο Φαρμάκης, ύστερα και από νέες διαβεβαιώσεις του Βόλφ, και προπάντων επηρεασμένος από τη δεινή κατάσταση των στρατιωτών του, αποφάσισε να εισηγηθεί σ' αυτούς να αποδεχθούν την πρόταση των Τούρκων. Πολλοί από τους πολιορκημένους στη Μονή, δυσπιστώντας προς την ειλικρίνεια των Τούρκων, όταν ο Φαρμάκης ανακοίνωσε τις προτάσεις τους για συνθηκολόγηση, ζήτησαν να. μη γίνουν δεκτές και πρότειναν να επιχειρηθεί τή νύκτα έξοδος από τη Μονή προς το γειτονικό δάσος, απο όπου να προσπαθήσουν διαφυγή προς την Αυστρία. Επακολούθησε ολονύκτια συζήτηση και οι γνώμες ήταν διχασμένες.

Ό ίδιος ο Φαρμάκης ταλαντευόταν. Έφθασε ή αυγή, και τότε, όταν πια και το σχέδιο για διαφυγή κατά τη νύκτα ήταν ανεφάρμοστο, επιβλήθηκε από την κόπωση και απο πίεση των πραγμάτων ή αποδοχή των προτάσεων για συνθηκολόγηση. Έτσι, παραδόθηκαν το πρωί της 23ης Σεπτεμβρίου τα όπλα των πολιορκημένων ανδρών στους Τούρκους. Και τότε αμέσως εκδηλώθηκε ή παρασπονδία του Σεληχ πασά. Μόλις βγήκε ο Φαρμάκης από τη Μονή, ένοπλος, με 18 αξιωματικούς του, για να επισκεφθη τον τούρκο πασά, πολυάριθμοι τουρκοι όρμησαν, τους αφόπλισαν και τους εθεσαν υπό φρούριση. Ταυτόχρονα, πλήθος τούρκοι όρμησαν με αλαλαγμους στό εσωτερικό της Μονής και άρχισαν να σκοτώνουν τους άοπλους πολεμιστές. Εκείνοι πρόβαλαν απεγνωσμένη αντίσταση με τα χέρια τους μόνο, και μάλιστα κατόρθωσαν να στραγγαλίσουν 40 από τους Τούρκους σφαγείς, τελικά όμως εξοντώθηκαν όλοι, εκτός από τρεις. Άλλοι 33 Eλληνες πολεμιστές, που υποπτεύονταν έντονα τον δόλο των Τούρκων, είχαν αυτόβουλα διαφύγει από τη Μονή κατά τη νύκτα. Ό Φαρμάκης και οι 18 αξιωματικοί του μεταφέρθηκαν δέσμιοι στο Ιάσιο και από εκεί στη Σιλίστρια, όπου ύστερα από βασανιστήρια θανατώθηκαν με αποκεφαλισμό οι αξιωματικοί, ενώ ο Φαρμάκης είχέ την ίδια τύχη στην Κωνσταντινούπολη, όπου είχε τελικά μεταχθη.

Αυτή ήταν ή τραγικότατη έκβαση της τελευταίας μάχης των Ελλήνων στη Μολδοβλαχία, που διεξήχθηκε από εθελοντές επίλεκτους πολεμιστές, πιστούς μέχρι τέλους στον Αγώνα, προκάλεσε πολύ μεγάλες απώλειες στους Τούρκους και διήρκεσε ως τα όρια της ανθρώπινης αντοχής. Οι δυό αρχηγοί της έσχατης αυτής μάχης υπήρξαν άξιοι της Αποστόλης τους. Ό ένας, ο Γεωργάκης Ολύμπιος, περιβλήθηκε δίκαια με τον φωτοστέφανο του θρύλου. Γεννημένος στο Λειβάδι του Ολύμπου το 1772, έζησε αφιερωμένος στους αγώνες για την απελευθέρωση του Έθνους και ταυτισμένος με τό συναίσθημα της τιμής. Ευτύχησε να έχει θάνατο αυθεντικού ήρωα, και να εκπληρώσει ακέραια ό,τι έγραφε τον Σεπτέμβριο του 1820 στον Αλέξανδρο Υψηλάντη: "υπόσχομαι να αγωνισθώ ως την υστερινή ρανίδα του αίματός μου, χωρίς ποτέ να με δειλιάσει καμιά ανθρώπινος περίστασις".

Ό άλλος, ο Γιάννης Φαρμάκης αγωνίσθηκε άοκνα και αυτός, με πίστη και συνέπεια, για την απελευθέρωση του Έθνους. Υπήρξε ο ικανός αρχηγός της άμυνας των Ελλήνων στη φονικώτατη για τους Τούρκους έσχατη μάχη του Αγώνος της Μολδοβλαχίας. Δεν ευτύχησε να πεθάνει την ώρα που αγωνιζόταν ως ήρωας. Πέθανε, όπως και οι τελευταίοι σύντροφοί του, ως μάρτυρας του Αγώνος.

Πηγή: http://clubs.pathfinder.gr/eikosiena/237712