Η παρακάτω ομιλία είναι απόσπασμα από αυτή την ταινία, που υπήρξε η πρώτη ομιλούσα και ηχητική ταινία του Charlie Chaplin και υποψήφια μάλιστα για πέντε Όσκαρ: καλύτερης σκηνοθεσίας, πρωτότυπου σεναρίου, μουσικής, Β' και φυσικά Α' ανδρικού ρόλου. Η πρεμιέρα αυτής της ταινίας έγινε στις 15 Οκτωβρίου 1940, καταμεσής του Β' ΠΠ και περίοδο όπου η Αγγλία μετρούσε τις πληγές της από τις χιλιάδες τόνους βομβών με τις οποίες την είχε πλήξει η ναζιστική Γερμανία.
Στην ταινία αυτή ο Chaplin σατιρίζει με προκλητικό και συνάμα διασκεδαστικό τρόπο τον Hitler, με το όνομα «Hinkel», και τα επεκτατικά του σχέδια με τους συνεχείς πολέμους που στηριζόταν σε ρατσιστικές και αντισημιτικές ιδέες. Ο Chaplin σε διπλό ρόλο, σαν δικτάτορας της Tomania και σαν Εβραίος κουρέας υπήκοος αυτής της χώρας που τον διακρίνει η καταπλητική του ομοιότητα με τον πρώτο, δείχνει τα μονοπάτια της ζωής των δύο πρωταγωνιστών έως ότου μέσα από ένα σωρό κωμικές καταστάσεις αυτά διασταυρώνονται και ο ένας με πολύ διδακτικό τρόπο παίρνει τη θέση του άλλου.
Λίγο πριν τη συγκλονιστική και διαχρονική του ομιλία που θα μείνει στην ιστορία, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητη η στιχομυθία του κουρέα που κάθεται μαζί με το φίλο του αξιωματικό Schultz. Προκειμένου να μην αποκαλυφθεί ότι ο κουρέας έχει πάρει την θέση του δικτάτορα, ο Schultz παρακινεί τον κουρέα να μιλήσει:
-«Πρέπει να μιλήσεις».
-«Δεν μπορώ!»
-«Πρέπει! Είναι η μόνη μας ελπίδα».
Πέρα από το νόημα που της αποδίδεται από το σενάριο, αυτή τη στιχομυθία μπορεί να τη δούμε σύμφωνα με μια άποψη και από μια άλλη σκοπιά, σαν ο Schultz να είναι το κοινό που περιμένει κάποιον να του δώσει ελπίδα κατά του τυράνου, αλλά επίσης, και σαν το κινηματογραφικό κοινό που λατρεύοντας τον Charlie Chaplin περιμένει επιτέλους να ακούσει τη φωνή του μη αντέχοντας άλλο την εμμονή που είχε ο τελευταίος στο βωβό κινηματογράφο. Ο Chaplin το έκανε, αλλά γιατί είχε πραγματικά κάτι να πει, συγκλονίζοντας όλο τον κόσμο τότε αλλά και τις επόμενες γενιές που θα ερχόντουσαν σε επαφή με το φιλμ.
Κάτι που σίγουρα θα συγκλόνισε είναι και τα λόγια ακριβώς μετά το τέλος της ομιλίας, όπου ο Εβραίος κουρέας ως Hinkel πάνω από το βήμα, απευθύνεται στην αγαπημένη του Hannah· και τα λόγια αυτά θα μπορούσαν κάλλιστα να απευθύνονται στο πρόσωπο του τυρρανισμένου και βασανισμένου κόσμου την περίοδο του Β'ΠΠ να σηκωθεί πάλι στα πόδια του:
«Hannah, μπορείς να με ακούσεις;
Όπου κι αν είσαι, κοίτα ψηλά Hannah!
Τα σύννεφα διαλύονται.
Ο ήλιος ξεπροβάλλει.
Ερχόμαστε από το σκοτάδι στο φως,
ερχόμαστε σε έναν καινούργιο κόσμο, έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι θα υψώνονται πάνω από το μίσος, την πλεονεξία και την κτηνωδία.
Κοίτα ψηλά Hannah!
Στην ψυχή του ανθρώπου έχουν δοθεί φτερά...
και επιτέλους αρχίζει να πετάει.
Πετάει προς το ουράνιο τόξο, στο φως της ελπίδας, στο μέλλον, το λαμπρό μέλλον, που ανήκει σε σένα, σε μένα και σε όλους μας.
Κοίτα ψηλά Hannah!
Κοίτα ψηλά!»
...και η Hannah κατάχαμα όπως είναι, χτυπημένη και ταλαιπωρημένη... κοιτάει ψηλά και σηκώνεται με το βλέμμα επάνω!
...και μ' αυτή τη σκηνή κλείνει η ταινία.
Όπως είναι προφανές η ταινία απαγορεύτηκε στη Γερμανία και τις κατεχόμενες χώρες καθώς και στην Ισπανία του Franco. Παρά την απαγόρευση ωστόσο, η ταινία προβλήθηκε μια φορά σε γερμανικό ακροατήριο! Κάπου στα κατεχόμενα Βαλκάνια, μέλη μιας αντιστασιακής οργάνωσης αντικατέστησαν την κωμική όπερα, που παιζόταν σε ένα στρατιωτικό κινηματογράφο, με μια κόπια του Μεγάλου Δικτάτορα που παρέλαβαν από την Ελλάδα. Έτσι μια ομάδα γερμανών στρατιωτών είχε την ευκαιρία να δει την ταινία. Κάποιοι από αυτούς εγκατέλειψαν την αίθουσα μόλις συνειδητοποίησαν τι έβλεπαν, ενώ κάποιοι άλλοι άρχισαν να πυροβολούν την οθόνη.
Το ενδιαφέρον επίσης είναι ότι ο Hitler, περίεργος ο ίδιος για το φιλμ, παρήγγειλε μια κόπια μέσω Πορτογαλίας.
«Θα έδινα τα πάντα για να μάθω τί σκέφτηκε για την ταινία», δήλωνε ο Chaplin. Αργότερα σημείωσε πως αν γνώριζε την αληθινή διάσταση της ναζιστικής θηριωδίας «δε θα μπορούσε να αστειευτεί με τη φονική της παράνοια».
Η συγκεκριμένη ομιλία είναι η καλύτερη, η διαχρονικότερη και η σπουδαιότερη ομιλία που δόθηκε ποτέ. (Οι έγχρωμες σκηνές και η μουσική είναι προφανώς τωρινή επεξεργασία πάνω στο πρωτότυπο ασπρόμαυρο φιλμ)...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου