ΤΗΣ ΦΑΝΟΥΛΑΣ ΑΡΓΥΡΟΥ
Κι άλλα «ξεχασμένα» έγγραφα αποδεσμεύτηκαν χθες
Οι Βρετανοί υποστήριζαν πως κατά την ανάληψη της διακυβέρνησής τους η πλειοψηφία των κατοίκων της νήσου ήταν Τουρκοκύπριοι και γεωγραφικά η Κύπρος ανήκει στην Τουρκία
(μέρος α’)
Αποδεσμεύθηκε σήμερα, 30 Νοεμβρίου 2012, και τέταρτη δόση των βρετανικών «ξεχασμένων» εγγράφων της αποικιοκρατίας (που κρατούνταν στις κατά τόπους αποικίες). Αυτήν τη φορά οι αναφορές αφορούν μόνο την Κευλάνη, την Κύπρο και την Κένυα, με τα περισσότερα να αφορούν την τελευταία.
Τα έγγραφα που αφορούν στην Κύπρο καλύπτουν τα χρόνια 1940 - 1960, όμως (με εξαίρεση δύο φακέλων) δεν υπάρχουν αναφορές στον απελευθερωτικό αγώνα, εκτός από ορισμένους φακέλους με αντίγραφα φυλλαδίων της ΕΟΚΑ, τα περισσότερα μεταφρασμένα στα αγγλικά. Όμως αυτά ήδη τα έχουμε εδώ και 20 και πλέον χρόνια, αποδεσμευμένα μεταξύ των χρόνων 1985-1990 από τις τακτικές προηγούμενες αποδεσμεύσεις (αφού πέρασαν τα 30 χρόνια) σε εκατοντάδες φακέλους του Γρ. Αποικιών και Υπ. Εξωτερικών, και που αφορούν και τον αγώνα της ΕΟΚΑ.
Στα σημερινά, η εξαίρεση αφορά δύο φακέλους που καλύπτουν την εκτέλεση του ήρωα Μιχαλάκη Καραολή (εκτελεσθέντα στις 10 Μαΐου 1956) σε σχέση με δύο επιστολές του δικηγόρου του Στέλιου Παυλίδη. Τα νέα έγγραφα αναφέρονται στους φόβους του Ευάγγελου Αβέρωφ μετά τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου, στις εκτιμήσεις του Τζόν Ρένταγουεϊ για την Ένωση, πώς έβλεπε το Γρ. Αποικιών τους Μάου Μάου, αναφορές για το ΑΚΕΛ, την παράνομη εισαγωγή όπλων από την Τουρκία (πλοιάριο Ντενίζ), τη δολοφονία του Αμερικανού προξένου στην Λευκωσία στις 18 Σεπτεμβρίου 1958 και άλλα στα οποία θα αναφερθούμε στις παρουσιάσεις αυτές.
Δυνατό αίτημα αλλά αμφισβητήσιμο
Σε σημείωμά του ημερ. 19 Αυγούστου 1957, ο Τζόν Ρένταγουεϊ, αποικιακός Γραμματέας στη Λευκωσία, θεωρούσε ως ισχυρό και εύλογο το αίτημα για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, όμως αράδιαζε και έναν αριθμό δικαιολογιών, βάσει των οποίων το θεωρούσαν ταυτόχρονα αμφισβητήσιμο. Στην επιστολή του προς το Γρ. Αποικιών διατύπωνε την άποψη ότι, αφήνοντας κατά μέρος τις στρατηγικές τους ανάγκες και νοουμένου ότι θα υπήρχαν ικανοποιητικές εγγυήσεις για τους Τουρκοκυπρίους, το αίτημα των Ελληνοκυπρίων ήταν πολύ δυνατό.
Κατ' αρχήν, έγραφε, το αίτημα αυτό βασίζεται στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, όμως έβλεπε και περιορισμούς όπως στην «περίπτωση της Σκοτίας και της Ουαλίας». Υποστήριζε, δε, ότι η Κύπρος ουδέποτε ανήκε στην Ελλάδα και ότι μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τους ίδιους (Βρετανούς), «η πλειοψηφία των κατοίκων της νήσου ήταν Τουρκοκύπριοι και γεωγραφικά η Κύπρος ανήκει στην Τουρκία».
Φοβούνταν μη δημιουργήσουμε προηγούμενο
Ο Ρένταγουεϊ έφθανε στο συμπέρασμα ότι η Ένωση ήταν δύσκολο πράγμα, καθώς επεσήμανε πως: «Αν το αίτημα των Ε/κ είναι δικαιολογημένο, μήπως δεν υπάρχουν και άλλες αποικίες που αργά ή γρήγορα να θέσουν το ίδιο αίτημα; Όπως για παράδειγμα Ένωση της Ινδίας με τα νησιά Φίτζι. Επίσης, θα ήταν δίκαιη η σύγκριση με το νησί Isle of Man, σε περίπτωση για παράδειγμα που πολλοί Γάλλοι κατοικούσαν εκεί. Θα παραδεχόμασταν ότι είχαν δικαίωμα να ζητήσουν Ένωση με τη Γαλλία;»
(Σημείωση: Το 1957 ήταν ο χρόνος που το τμήμα Σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις είχε ήδη ετοιμάσει διάφορους διχοτομικούς χάρτες της Κύπρου, αφού προηγήθηκε η μελέτη του Κυβερνείου στην Κύπρο κατ’ εντολήν του Λονδίνου το καλοκαίρι του 1956, με διάφορους τρόπους διχοτομήσεως της νήσου. Η μελέτη σε τελική μορφή στάλθηκε στο Λονδίνο τον Νοέμβριο του 1956).
Οι Βρετανοί υποστήριζαν πως κατά την ανάληψη της διακυβέρνησής τους η πλειοψηφία των κατοίκων της νήσου ήταν Τουρκοκύπριοι και γεωγραφικά η Κύπρος ανήκει στην Τουρκία
(μέρος α’)
Αποδεσμεύθηκε σήμερα, 30 Νοεμβρίου 2012, και τέταρτη δόση των βρετανικών «ξεχασμένων» εγγράφων της αποικιοκρατίας (που κρατούνταν στις κατά τόπους αποικίες). Αυτήν τη φορά οι αναφορές αφορούν μόνο την Κευλάνη, την Κύπρο και την Κένυα, με τα περισσότερα να αφορούν την τελευταία.
Τα έγγραφα που αφορούν στην Κύπρο καλύπτουν τα χρόνια 1940 - 1960, όμως (με εξαίρεση δύο φακέλων) δεν υπάρχουν αναφορές στον απελευθερωτικό αγώνα, εκτός από ορισμένους φακέλους με αντίγραφα φυλλαδίων της ΕΟΚΑ, τα περισσότερα μεταφρασμένα στα αγγλικά. Όμως αυτά ήδη τα έχουμε εδώ και 20 και πλέον χρόνια, αποδεσμευμένα μεταξύ των χρόνων 1985-1990 από τις τακτικές προηγούμενες αποδεσμεύσεις (αφού πέρασαν τα 30 χρόνια) σε εκατοντάδες φακέλους του Γρ. Αποικιών και Υπ. Εξωτερικών, και που αφορούν και τον αγώνα της ΕΟΚΑ.
Στα σημερινά, η εξαίρεση αφορά δύο φακέλους που καλύπτουν την εκτέλεση του ήρωα Μιχαλάκη Καραολή (εκτελεσθέντα στις 10 Μαΐου 1956) σε σχέση με δύο επιστολές του δικηγόρου του Στέλιου Παυλίδη. Τα νέα έγγραφα αναφέρονται στους φόβους του Ευάγγελου Αβέρωφ μετά τις συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου, στις εκτιμήσεις του Τζόν Ρένταγουεϊ για την Ένωση, πώς έβλεπε το Γρ. Αποικιών τους Μάου Μάου, αναφορές για το ΑΚΕΛ, την παράνομη εισαγωγή όπλων από την Τουρκία (πλοιάριο Ντενίζ), τη δολοφονία του Αμερικανού προξένου στην Λευκωσία στις 18 Σεπτεμβρίου 1958 και άλλα στα οποία θα αναφερθούμε στις παρουσιάσεις αυτές.
Δυνατό αίτημα αλλά αμφισβητήσιμο
Σε σημείωμά του ημερ. 19 Αυγούστου 1957, ο Τζόν Ρένταγουεϊ, αποικιακός Γραμματέας στη Λευκωσία, θεωρούσε ως ισχυρό και εύλογο το αίτημα για Ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, όμως αράδιαζε και έναν αριθμό δικαιολογιών, βάσει των οποίων το θεωρούσαν ταυτόχρονα αμφισβητήσιμο. Στην επιστολή του προς το Γρ. Αποικιών διατύπωνε την άποψη ότι, αφήνοντας κατά μέρος τις στρατηγικές τους ανάγκες και νοουμένου ότι θα υπήρχαν ικανοποιητικές εγγυήσεις για τους Τουρκοκυπρίους, το αίτημα των Ελληνοκυπρίων ήταν πολύ δυνατό.
Κατ' αρχήν, έγραφε, το αίτημα αυτό βασίζεται στο δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, όμως έβλεπε και περιορισμούς όπως στην «περίπτωση της Σκοτίας και της Ουαλίας». Υποστήριζε, δε, ότι η Κύπρος ουδέποτε ανήκε στην Ελλάδα και ότι μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τους ίδιους (Βρετανούς), «η πλειοψηφία των κατοίκων της νήσου ήταν Τουρκοκύπριοι και γεωγραφικά η Κύπρος ανήκει στην Τουρκία».
Φοβούνταν μη δημιουργήσουμε προηγούμενο
Ο Ρένταγουεϊ έφθανε στο συμπέρασμα ότι η Ένωση ήταν δύσκολο πράγμα, καθώς επεσήμανε πως: «Αν το αίτημα των Ε/κ είναι δικαιολογημένο, μήπως δεν υπάρχουν και άλλες αποικίες που αργά ή γρήγορα να θέσουν το ίδιο αίτημα; Όπως για παράδειγμα Ένωση της Ινδίας με τα νησιά Φίτζι. Επίσης, θα ήταν δίκαιη η σύγκριση με το νησί Isle of Man, σε περίπτωση για παράδειγμα που πολλοί Γάλλοι κατοικούσαν εκεί. Θα παραδεχόμασταν ότι είχαν δικαίωμα να ζητήσουν Ένωση με τη Γαλλία;»
(Σημείωση: Το 1957 ήταν ο χρόνος που το τμήμα Σχεδιασμού του Φόρεϊν Όφις είχε ήδη ετοιμάσει διάφορους διχοτομικούς χάρτες της Κύπρου, αφού προηγήθηκε η μελέτη του Κυβερνείου στην Κύπρο κατ’ εντολήν του Λονδίνου το καλοκαίρι του 1956, με διάφορους τρόπους διχοτομήσεως της νήσου. Η μελέτη σε τελική μορφή στάλθηκε στο Λονδίνο τον Νοέμβριο του 1956).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου