Ευρασιατική Ένωση: ένας νέος γεωστρατηγικός πόλος του σύγχρονου κόσμου

Ευρασιατική Ένωση: ένας νέος γεωστρατηγικός πόλος του σύγχρονου κόσμου

Αναρτήθηκε από τον/την olympiada στο Νοεμβρίου 26, 2011

Της Ευδοκίας – Υβόννης Τσιλίδου

Την 18η Νοεμβρίου 2011 στην Μόσχα υπογράφηκε η ιδρυτική πράξη ενός νέου οικονομικού και γεωστρατηγικού πόλου στον πλανήτη, της Ευρασιατικής Ένωσης, από τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Ντιμίτρι Μεντβέντεφ και τους ομολόγους του Α. Λουκατσένκο της Λευκορωσίας και Ν. Ναζαρμπάγιεφ του Καζακστάν. Όπως ανα -κοίνωσε το Κρεμλίνο το έγγραφο ονομάζεται ¨ Διακήρυξη για την Ευρασιατική Οικονομική Ολοκλήρωση¨ , είναι το επόμενο στάδιο από την ήδη υπάρχουσα Τελωνειακή Ένωση, αποτελεί γενέθλια πράξη ενός ενιαίου οικονομικού χώρου που συστάθηκε σύμφωνα με του κανόνες και τις αρχές του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και θα είναι ανοικτός σε νέα μέλη.

Η τεκταινόμενη Ευρασιατική Ένωση θεωρείται πνευματικό τέκνο του Β. Πούτιν που αιφνιδίασε και πάλι τους πάντες με τους τάχιστους χειρισμούς του και την κατά ένα έτος νωρίτερα, βάσει προγενέστερων σχεδίων, υπογραφή της. Τα πολιτικά ανακλα- στικά του Ρώσου υποψήφιου Προέδρου έδρασαν ακαριαία όταν οι μεταξύ αυτού και της κας Μέρκελ συνομιλίες για μιαν οικονομική σύσφιξη Ρωσίας – Ευρωπαικής Ένωσης δεν προχώρησαν εξαιτίας της έναρξης της ευρωπαικής κρίσης. Μόλις ο άξονας Μόσχα- Βερολίνο, μια πολλά υποσχόμενη Ευρωρωσική Ένωση μπλοκαρίστηκε, ο Ρώσος Πρωθυπουργός με την γνωστή του ταχύτητα στράφηκε στο 
επόμενο σχέδιο , ανακοινώνοντας τον Οκτώβριο με άρθρο του στην εφημερίδα Ιζβέστια την αναγκαιότητα δημιουργίας μιάς Ευρασιατικής Ένωσης, ενός απαραίτητου ιστορικού βήματος κατά τις απαιτήσεις της εποχής , μιάς ενσωμάτωσης δηλαδή κρατών με νέες πολιτικές και οικονομικές αξίες. Μέσα σε τρείς μόλις μήνες από την εξαγγελία του ο νέος αυτός πόλος του σύγχρονου κόσμου μπαίνει σε εφαρμογή την 1_ 1- 2012 και ενώνει ΑΕΠ τριών κρατών ύψους 2 τρις δολαρίων.

ΔΟΜΗ, ΜΕΛΗ, ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΕΓΕΘΗ
Συγχρόνως με την Διακήρυξη για την Ευρασιατική Οικονομική Ολοκλήρωση υπογρά- φηκε και η Συνθήκη για την Ευρασιατική Οικονομική Επιτροπή, το διοικητικό επιτε- λείο της Ένωσης, η οποία θα αποτελείται από τρία πρόσωπα, ένα από κάθε συμβαλ- λόμενο κράτος, που θα ανακοινωθούν την 1η Ιανουαρίου. Ο Ρώσος υποψήφιος είναι ήδη γνωστός. Είναι ο νυν Υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου Βίκτωρ Κριστένκο, ο οποίος θα παραιτηθεί του Υπουργικού θώκου για να αναλάβει τα νέα καθήκοντα.

Η Οικονομική Επιτροπή, που συστάθηκε έχοντας ως πρότυπο την αντίστοιχη Ευρωπαική Επιτροπή, έδρα της θα έχει την Μόσχα και ο προυπολογισμός της θα καλύπτεται από τα τρία συμβαλλόμενα κράτη. Η Επιτροπή θα έχει επικεφαλής το Συμβούλιο που θα αποτελείται από τρείς Αντιπροέδρους, έναν από την Ρωσία, έναν από την Λευκορωσία και έναν από το Καζακστάν και θα υπάρχουν τρείς επιπλέον Αντιπρόσωποι από κάθε χώρα, οι οποίοι θα ασχολούνται με την διαχείριση και την διεκπεραίωση όλων των εργασιών του Οργανισμού. Τα ανώτερα στελέχη θα ονομάζονται Ομοσπονδιακοί Υπουργοί στις χώρες τους. Το υπόλοιπο προσωπικό αριθμητικά θα καθορίζεται αναλόγως του πληθυσμού των κρατών μελών. Η Ευρασιατική Επιτροπή δεν θα αποφασίζει μόνον για θέματα τελωνειακής πολιτικής, αλλά έχει πολύ πιο διευρυμένες πλέον αρμοδιότητες, όπως η λήψη αποφάσεων επί θεμάτων μακροοικονομικών, ρύθμισης οικονομικού ανταγωνισμού, ενεργειακής πολιτικής και ευρύτερης οικονομικής πολιτικής. Ο Πρόεδρος της Ρωσίας Ντιμίτρι Μεντβέντεφ τόνισε ότι θα λάβουν σοβαρά υπόψιν τα προβλήματα δυσλειτουργίας της Ενωμένης Ευρώπης και θα λάβουν τα μέτρα τους ώστε να τα αποφύγουν. Επομένως θα θεσπιστούν αυστηρότατοι νόμοι κατά της διαφθοράς, ελέγχου της μετανάστευσης, όπως και εξισορρόπησης των οικονομιών ώστε να μην υπάρχουν οικονομικά χάσματα μεταξύ των κρατών μελών.
Εκτός του πυρήνα των τριών πρώτων κρατών που ήδη υπέγραψαν την Διακήρυξη, της Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν, υποψήφια μέλη είναι το Τατζικιστάν και το Κιργιστάν. Κατά τα λεγόμενα του Ρώσου Πρωθυπουργού Β. Πούτιν η Ευρασιατική Ένωση θα κτιστεί επάνω στις καλύτερες αξίες της Σοβιετικής Ένωσης και επομένως όλα τα κράτη μέλη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης είναι δυνάμει μέλη, λόγω και κοινής πολιτιστικής και πολιτικής πορείας, αλλά αποδεκτά είναι και νέα κράτη, τα οποία εκτός της δύναμης που συνεπάγεται μια συνένωση θα απολαμβάνουν και κύρους, αλλά και προστασίας έναντι διεθνών κλυδωνισμών.
Η μέχρι στιγμής έκταση της Ευρασιατικής Ένωσης είναι 20.007,860 τετρ. χλμ., ο πληθυσμός της 170.454.573 κάτοικοι και το ΑΕΠ 2 τρις δολάρια.

ΣΤΟΧΟΙ
Από την 1η Ιανουαρίου 2012 τίθεται σε ισχύ ένα πακέτο διεθνών συμφωνιών για τη λειτουργία του Κοινού Οικονομικού Χώρου, ένα από τα στάδια- κλιεδιά της ολοκλήρωσης, που δημιουργεί για τα κράτη – μέλη του νέες δυνατότητες ελεύθερης διακίνησης αγαθών, κεφαλαίων και εργατικής δύναμης. Στο μέλλον σχεδιάζεται οι χώρες να εφαρμόσουν συντονισμένη νομισματική και μακροοικονομική πολιτική και δημιουργία κοινής εσωτερικής αγοράς προστατευμένης από παγκόσμιες οικονομικές αναταραχές. Ο τελικός στόχος είναι η καλύτερη λειτουργία των οικονομιών τόνισε ο Ντιμίτρι Μεντβέντεφ, όπως επίσης ότι δεν γίνεται λόγος για δεσπόζουσα θέση της Ρωσίας.
Μέχρι σήμερα τα δύο προκαταρκτικά οικονομικά βήματα της Ευρασιατικής Ένωσης στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία, η από το 2009 Τελωνιακή Ένωση της Ρωσίας, Λευκορωσίας και Καζακστάν, που δημιούργησε οικονομική εξισορρόπηση μεταξύ τους και η πρόσφατη υπογραφή του Ευρασιατικού Οικονομικού Χώρου που ενοποιεί ισότιμα και σε αμοιβαία επωφελή βάση τα κράτη-μέλη.
Όμως αυτή καθαυτή η Ευρασιατική Ένωση όχι μόνον ως οικονομική, αλλά και ως γεωπολική οντότητα, με μια σειρά από δευτερεύοντες πολιτικούς Οργανισμούς θα τεθεί σε λειτουργία το 2015 με απώτατο στόχο την δημιουργία μιάς Κοινοπολιτείας Ανεξάρτητων Κρατών, που θα συμπεριλαμβάνει όλες τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, όπως και αυτές που ήταν στην σφαίρα επιρροής και ίσως όχι μόνον. Ήδη προωθείται η υπογραφή της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας μεταξύ Ρωσίας, Αρμενίας, Λευκορωσίας, Καζακστάν, Κιργιζίας, Τατζικιστάν και Ουζμπεκιστάν και με την ταχύτητα δράσης που μας έχουν συνηθίσει αναμένουμε πολλά στο επόμενο χρονικό διάστημα.

ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΛΙΜΑ
Όλη αυτή η αστραπιαία σε χρόνο και πολυσήμαντη σε γεωπολιτικό βάρος δράση θα δημιουργήσει όπως είναι φυσικό σκεπτικισμό, αντιδράσεις, συσπειρώσεις από τους άλλους πολιτικούς πόλους , τα διεθνή κέντρα αποφάσεων και οικονομικούς παίκτες. Προλειαίνοντας το έδαφος ο Ρώσος Πρωθυπουργός Β. Πούτιν έκανε μιάν επίσημη επίσκεψη στην Κίνα, έκλεισε μια σειρά από συμφωνίες με όμορά της Ρωσίας κράτη, εξομάλυνε τυχόν διαφορές, όπως επίσης και έκανε μια σειρά από γυμνάσια των Ρωσικών Ένοπλων Δυνάμεων με φίλους και αντιπάλους. Φυσικά όλα αυτά έγιναν και στα πλαίσια άλλων σχεδιασμών που παίζουν αυτή τη στιγμή στη διεθνή πολιτική και οικονομική σκακιέρα, όμως λειτούργησαν υποβοηθητικά του μεγάλου σχεδίου της Ευρασιατικής Ένωσης.
Και οι μεν Ατλαντιστές μιλούν ήδη για έναρξη ενός νέου Ψυχρού Πολέμου, οι Κινέζοι θεωρούν ότι η Ρωσία τους έριξε το γάντι, Ισραηλινές, εκτός του κράτους του Ισραήλ, πηγές μιλούν επίσης για ρίξιμο και η Ευρώπη υπό το βάρος των δικών της προβλημάτων σιωπά. Όμως ο οικονομικός ανταγωνισμός είναι τεράστιος καθώς τα ποσά των μεν είναι ιλιγγιώδη και οι ανάγκες των δε πιεστικές. Τα χρυσοφόρα

κοιτάσματα πετρελαίου είναι το μήλο της έριδας και το έπαθλο συγχρόνως του επικρατέστερου. Ηδη η άμεσα εξαρτώμενη από το Ρωσικό φυσικό αέριο Ευρώπη πήρε κάποιες πρωτοβουλίες το 2009 με κράτη όπως την Αρμενία, Αζερμπαιτζάν, Λευκορωσία, Γεωργία, Μολδαβία και Ουκρανία δημιουργώντας την Ανατολική Πρόταση Συνεργασίας με απώτερο στόχο την διεύρυνσή της προς ανατολάς και συνακόλουθα τον απρόσκοπτο ανεφοδιασμό της με καύσιμα, όμως το πλάνο δεν προχώρησε και η Ουκρανία είναι ήδη πολύ ενοχλημένη. Ο άξονας Μόσχα- Βερολίνο επίσης δεν προχώρησε, ίσως επειδή η Ευρώπη το κάλεσμα του Πούτιν το εξέλαβε ως πρόκληση, ως δυναμική απάντηση η Ευρασιατική Ένωση δημιουργήθηκε, ο Forbes διερωτάται αν είναι δυνατόν να δημιουργηθεί η νέα ένωση πριν διαλυθεί η ΕΕ και οι δημοσκοπήσεις περί της διάλυσης της ΕΕ δίνουν 57% υπερ. Το αναδυόμενο σενάριο ταυτίζεται απόλυτα με τα ρωσικά προγνωστικά και η Ευρασιατική Ένωση φαίνεται να πιάνει το νούμερο των 15 χωρών που υπολόγιζε, συμπεριλαμβανομένης και της Λιθουανίας και Λεττονίας και η πλήρης ένωση να ελέγχει το 33% του παγκόσμιου φυσικού αερίου, η Ρωσία από μόνη της κατέχει το 25%. Υπό αυτήν την προοπτική, η Ευρασιατική Ένωση να φθάνει στα παράλια της Κασπίας , ο ρόλος του αγωγού Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη ανεβάζει τις γεωστρατηγικές μετοχές του ως ο συντομότερος δρόμος προς Ευρώπη και καλά θα κάνει ο ελληνικός λαός να αντιδράσει αποφασιστικά σε τυχόν νέα εγκληματική συμπεριφορά μέλλουσας κυβέρνησής του.
Το γεωπολιτικό παιχνίδι στην κεντρική Ασία μεταξύ Ρωσίας- Κίνας είναι ακόμη πιο χοντρό, πράγμα που προκαλεί μια πιθανή αποδυνάμωση των μέχρι χθες καλών σχέσεων μεταξύ τους. Η νέα ένωση εκ των συνιστωσών της δείχνει έναν ανατολικό προσανατολισμό, στα σύνορα δηλ. μεταξύ Ρωσίας- Κίνας στην κεντρική Ασία και επομένως έναν μεταξύ τους ανταγωνισμό για τον έλεγχο της περιοχής. Η μεν Κίνα αναπτυσσόμενη διαρκώς βιομηχανικά, και ως κατασκευαστής όπλων τελευταία, ζητά διαρκώς περισσότερη ενεργειακή προμήθεια από τις πηγές της κεντρικής Ασίας, όπως επίσης και πιθανή δημιουργία στρατιωτικών βάσεων σε αυτό τον χώρο. Έχει πολύ ρευστό και άρα μπορεί να τα βοηθήσει δανειακά, όπως και μια τεράστια εσωτερική αγορά για διάθεση προιόντων των κεντροασιατικών κρατών. Στον αντίποδα η Ρωσία προσφέρει πρόσβαση σε αγορές, όπως αυτή της Ευρώπης καθώς και πολιτική βοήθεια , κάλυψη και το κύρος της με ίσους όρους συμμετοχής σε έναν μεγάλο γεωπολιτικό παράγοντα. Από την άλλη τα ίδια τα κράτη έχουν μάθει να συναλλάσσονται και με τους δύο δυνατούς γείτονες και είναι υπο συζήτηση το αν θελήσουν την επιλογή του ενός εκ των δύο.
Ο κύβος πάντως ερρίφθη δυναμικά από τον Β. Πούτιν και η τύχη έχει συνήθιο να βοηθά τους τολμηρούς.