Γράφει η Ελένη Μαυρούλη
Ο Ντέιβιντ Κάμερον θριάμβευσε. Οι τρεις βασικοί του αντίπαλοι υπέβαλαν την παραίτησή τους μετά τα εκλογικά αποτελέσματα από τις ηγεσίες των κομμάτων τους: ο Εντ Μίλιμπαντ από τους Εργατικούς, ο Νικ Κλεγκ από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, ο Νάιτζελ Φάρατζ από το UKIP [Κόμμα Ανεξαρτησίας Ηνωμένου Βασιλείου] (η οποία δεν έγινε δεκτή). Οι δε δημοσκόποι «τρώνε το καπέλο τους», όπως οι ίδιοι τόνισαν, αναζητώντας εναγωνίως πώς είναι δυνατόν καμία προεκλογική δημοσκόπηση να μην κατέγραψε έστω και στο ελάχιστο την τάση που τελικά αποτυπώθηκε στην κάλπη ενώ αντίθετα περιέγραφαν μια αμφίρροπη και σχεδόν ισόπαλη μάχη ανάμεσα στους Συντηρητικούς και στους Εργατικούς. Υπό ΚΣ, (κανονικές συνθήκες), το θέμα των βρετανικών εκλογών θα έπρεπε να κλείσει εδώ και να ασχοληθούμε εκ νέου σε πέντε χρόνια.
Κι όμως… Καταρχήν, ας δούμε τα πραγματικά αποτελέσματα, όχι τις έδρες. Το βρετανικό εκλογικό σύστημα, το οποίο είναι μονοεδρικό αυστηρά σε όλες τις περιφέρειες, μπορεί κάλλιστα να δημιουργήσει «μαγικές εικόνες» ως προς την πραγματική εκλογική επιρροή των κομμάτων, αφού ένα κόμμα μπορεί να έχει σημαντικό ποσοστό σε ψήφους αλλά αυτό να μην αποτυπώνεται στον αριθμό των εδρών που θα διασφαλίσει.
Σε σύνολο 650 περιφερειών / εδρών, οι Συντηρητικοί εξασφάλισαν 325 έδρες (διασφαλίζοντας και την αυτοδυναμία, δεδομένης της σταθερής απουσίας των ιρλανδικού Σιν Φέιν και των δύο εδρών που του αποδίδονται, οπότε η αυτοδυναμία «πέφτει» στις 323), οι Εργατικοί 229 έδρες, το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα 56 έδρες, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 8 έδρες, το UKIP 1 έδρα και άλλα μικρότερα κόμματα συνολικά 22 έδρες.
Η «μαγική εικόνα» των εδρών ανατρέπεται ουσιαστικά από τα ποσοστά. Η διαφορά ανάμεσα στους Συντηρητικούς και στους Εργατικούς δεν είναι τόσο εντυπωσιακή όσο φαίνεται από τη διαφορά εδρών, καθώς οι Συντηρητικοί συγκέντρωσαν 36,8% και οι Εργατικοί 30,5%. Και τα δύο κόμματα παρουσίασαν μικρή άνοδο, με τους Συντηρητικούς ν’ αυξάνουν το ποσοστό τους κατά 0,8% και τους Εργατικούς κατά 1,5%.
Εκεί που πραγματικά η εικόνα γίνεται πιο «μαγική» είναι με το UKIP, το οποίο βγήκε τρίτο κόμμα με 12,6% των ψήφων, δηλαδή αύξησε το ποσοστό του 9,5% σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές του 2010. Απλώς, λόγω του εκλογικού συστήματος, τελικά καταλαμβάνει μόνο μία έδρα. Εξίσου όμως «μαγική» και η εικόνα με το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα και τις εντυπωσιακότατες 56 έδρες, το οποίο ουσιαστικά πήρε 50 έδρες περισσότερες (όλες σε περιφέρειες της Σκωτίας) ενώ πρακτικά σε ποσοστά δεν αύξησε τη δύναμή του παρά μόνο κατά 3,1% παίρνοντας 4,8% των ψήφων.
Αν κάποιοι όντως έχασαν είναι οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες και αυτό αποτυπώνεται και σε ποσοστά και σε έδρες. Το ποσοστό τους δεν ξεπέρασε το 7,8%, μειωμένο κατά 15,2% σε σχέση με τις εκλογές του 2010.
Να σημειώσουμε ότι η αποχή κινήθηκε στο 33,9%.
Ενώ οι κάλπες «έκλειναν», τα δύο θεμελιώδη θέματα που τέθηκαν, δηλαδή η σχέση της Μεγάλης Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και η σχέση των ίδιων των συνιστωσών τής Μεγάλης Βρετανίας μεταξύ τους, μόλις τώρα αρχίζουν. Και δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να «κλείσουν» γρήγορα.
Brexit
Ο Ντέιβιντ Κάμερον αμέσως μετά την επανεκλογή του διαβεβαίωσε ότι ισχύει η δέσμευσή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος εντός του 2017 για τη σχέση Μ. Βρετανίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιμένοντας ότι είναι αναγκαίες ορισμένες μεταρρυθμίσεις στις ευρωπαϊκές συνθήκες. Αν και το ποιες ακριβώς είναι οι μεταρρυθμίσεις αυτές ουδείς το γνωρίζει, το βέβαιο είναι ότι, όπως επανέλαβε πολλάκις προεκλογικά «γέρνοντας» ιδιαίτερα προς τις θέσεις του UKIP για να προσεταιριστεί το εκλογικό του ακροατήριο, ο Κάμερον θα θέσει επί τάπητος την ανάγκη μείωσης του ρόλου των Βρυξελλών σε ζητήματα «εθνικού ενδιαφέροντος», όπως είναι η εργασιακή και η επιχειρηματική νομοθεσία.
Το κομβικό, δε, θέμα που θα θέσει είναι η ανάγκη αλλαγής των όρων μετανάστευσης εντός Ε.Ε. καθώς θέλει να θέσει «φρένο» στην εγκατάσταση στην Βρετανία πολιτών άλλων χωρών μελών της Ε.Ε., μια τάση που έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω κρίσης τα τελευταία χρόνια. Η Ε.Ε., και κυρίως Βερολίνο, Βρυξέλλες και ακολούθως Παρίσι, έχουν διαμηνύσει στο Λονδίνο ότι είναι διατεθειμένα για διάλογο αλλάότι τη θεμελιώδη αρχή της ελεύθερης διακίνησης «εργατικού δυναμικού και εμπορευμάτων μεταξύ των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρόκειται να την αγγίξει κανείς».
Τα επιχειρήματα αυτά του Κάμερον, τα οποία ουσιαστικά σε πολύ πιο έντονο ύφος είναι τα επιχειρήματα του UKIP όλα τα προηγούμενα χρόνια, είναι προφανές ότι έχουν σημαντικό ακροατήριο εντός Μ. Βρετανίας. Αν κανείς προσθέσει τα ποσοστά των Συντηρητικών και του UKIP στις εκλογές αγγίζουν σχεδόν το 50%. Ποσοστό που δεν είναι πολύ μακριά από τις εκτιμήσεις δημοσκοπήσεων (βέβαια μετά το εκλογικό «φιάσκο» υπάρχει το θέμα της αξιοπιστίας των δημοσκοπήσεων), σύμφωνα με τις οποίες αν γινόταν δημοψήφισμα για την σχέση της Μεγάλης Βρετανίας με την Ε.Ε. η διαφορά ανάμεσα σε αυτούς που θα ψήφιζαν υπέρ της διατήρησης της χώρας εντός Ε.Ε. και σε όσους ψήφιζαν το αντίθετο θα ήταν πάρα πολύ μικρή υπέρ των πρώτων.
Η προοπτική μιας εξόδου της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. προκαλεί πονοκέφαλο στον επιχειρηματικό κόσμο ενώ έχουν, ήδη, αρχίσει και οι υπολογισμοί για το τι θα χάσει το κεφάλαιο κάθε άλλης ευρωπαϊκής χώρας από μια τέτοια εξέλιξη. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Guardian, μια έξοδος της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. θα στοίχιζε στην ίδια περίπου 300 δισεκατομμύρια ευρώ, ή το 14% του ΑΕΠ της, ακόμη και στο καλύτερο σενάριο όπου θα διατηρούνταν μια ειδική εμπορική σχέση.
Σκωτία
Το δεύτερο θέμα που προφανώς μένει «ορθάνοιχτο» από τις εκλογές στη Βρετανία είναι το ζήτημα της ανεξαρτησίας της Σκωτίας. Η σαρωτική εμφάνιση του Σκωτσέζικου Εθνικιστικού Κόμματος (το οποίο παρεμπιπτόντως είναι ιδιαίτερα φίλα προσκείμενο προς την Ε.Ε.) κατέστησε πασιφανές ότι το θέμα της ανεξαρτησίας δεν «έκλεισε» με το αρνητικό αποτέλεσμα του σχετικού δημοψηφίσματος πριν από μερικούς μήνες, ούτε «κλείνει» με σχετικές δηλώσεις Κάμερον.
Επίσης, κατέστησε ξεκάθαρο ότι οι τότε δεσμεύσεις για παροχή περισσότερων εξουσιών προς το τοπικό κοινοβούλιο της Σκωτίας και γενικότερα οι υποσχέσεις περί επανεξέτασης αυτών των ζητημάτων δεν έπεισαν σε καμία περίπτωση τους Σκωτσέζους. Πρακτικώς αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι με τους 56 βουλευτές του μέσα στο κοινοβούλιο, το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα δεν θα πάψει να πιέζει για περισσότερο «αέρα» από την Μ. Βρετανία την ώρα που ταυτοχρόνως θα αντιδρά σε κάθε κίνηση απομάκρυνσης της χώρας από την ΕΕ. Ενδιαφέρουσα τροπή αν μη τι άλλο!
Σοβαρό πλήγμα στο ίδιο το πολιτικό σύστημα
Εκτός από το μέγα ερώτημα που προέκυψε από την παταγώδη αποτυχία των δημοσκοπήσεων, ένα άλλο μέγα ερώτημα που ανέδειξαν οι κάλπες στη Βρετανία είναι το πώς είναι δυνατόν τελικά να υπερτερεί σε ψήφους το κόμμα εκείνο που κατά τη διακυβέρνησή του λόγω των μέτρων που έλαβε έχει χειροτερεύσει σημαντικά το επίπεδο ζωής στη χώρα. Οι μειώσεις δαπανών για το δημόσιο τομέα συνεχίστηκαν: έχουν πλέον φτάσει το 40,7% του ΑΕΠ από 45,7% που ήταν το 2010 ενώ «κόπηκαν» περίπου ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας στο δημόσιο και οι μισθοί παραμένουν «παγωμένοι» ή μάλλον μειούμενοι διαρκώς από το 2009 καθώς προσαρμόζονται στον πληθωρισμό.
Στο πλαίσιο των περικοπών αυτών έχουν καταργηθεί σειρά επιδομάτων και βοηθημάτων, έχει μειωθεί η κρατική συμμετοχή στην ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, και έπεται συνέχεια. Παράλληλα, το έλλειμμα της χώρας παραμένει στο 5% του ΑΕΠ, ποσοστό που πιθανώς στην Ελλάδα μας φαίνεται εξαιρετικά χαμηλό, αλλά για χώρα μέλος της G7, δεν ισχύει αυτό. H Βρετανία έχει το δεύτερο υψηλότερο έλλειμμα στην G7. Ταυτόχρονα, δε, οι Βρετανοί, σύμφωνα με στοιχεία που δίνει το Economist, συνεχίζουν να παράγουν λιγότερα από όσα καταναλώνουν.
Ο Κάμερον προεκλογικά δεν πρότεινε κάτι πολύ διαφορετικό από όσα έχει, ήδη, κάνει. Θεωρητικώς ο Μίλιμπαντ πρότεινε. Πρότεινε αύξηση του μεροκάματου κατά 8 λίρες/ώρα, πρότεινε να «παγώσουν» οι τιμές στους λογαριασμούς των εταιρειών ενέργειας, να καταργηθούν οι λεγόμενες «συμβάσεις μηδενικών ωρών» (συμβάσεις που ο εργαζόμενος υπογράφει χωρίς αναφορά ωρών και ημερών εργασίας και ο εργοδότης μπορεί να τον καλεί όποτε έχει δουλειά και για όσο έχει δουλειά, χωρίς καμία δέσμευση ως προς την αμοιβή του), οι οποίες χρησιμοποιούνται ευρέως πλέον στην Μ. Βρετανία και χαρακτηρίζονται «σκλαβοπάζαρο».
Ο Μίλιμπαντ υποσχέθηκε επίσης αύξηση της φορολογίας στο 50% για τα υψηλά εισοδήματα, καθώς και επιβολή φόρου κατοικίας 2% για όσους έχουν κατοικία που αξίζει περισσότερο από 2 εκατομμύρια λίρες (κάτι που και πάλι πρακτικά αφορά κυρίως τα υψηλότερα εισοδήματα). Τέλος δεσμεύτηκε για αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS), το οποίο καταρρέει υπό το βάρος των περικοπών, δια της πρόσληψης 20.000 νοσηλευτών, 8.000 γιατρών, 5.000 εργαζομένων φροντίδας και 3.000 μαιών.
Κι όμως δεν έπεισε. Γιατί;
Όπως φαίνεται καταλυτικό ήταν η βασική αρχική του θέση ότι κεντρικός στόχος του είναι η σταθερή μείωση του ελλείμματος ετησίως και η επίτευξη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, κάτι που και ο ίδιος παραδέχτηκε ότι συνεπάγεται περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Το επιχείρημά του ήταν ότι οι Εργατικοί θα προχωρήσουν σε περικοπές 7 δις £ ενώ οι Συντηρητικοί σε περικοπές 33 δις £ παραδεχόμενος ότι αυτό θα οδηγήσει και σε δανεισμό από τις αγορές περίπου κατά 50 δις £ μέχρι το 2020. Μετά από τόσα χρόνια περικοπών και λιτότητας τα «ναι μεν αλλά..» δεν πιάνουν εύκολα.
Πόσο μάλλον που ο κόσμος που αντιδρά στις πολιτικές των Τόρις φαίνεται ότι είναι πολύ πιο μπροστά από τα όσα υπόσχονταν οι Εργατικοί. Ενδεικτικό είναι ότι ενώ ο Μίλιμπαντ υποσχόταν παρέμβαση στις έξι εταιρείες ενέργειας για να «παγώσουν» οι τιμές, ο κόσμος τάσσεται κατά πλειοψηφία υπέρ της κρατικοποίησης των εταιρειών αυτών αλλά και άλλων πρώην κρατικών εταιρειών. Πρόκειται για τις λεγόμενες «έξι μεγάλες» εταιρείες ενέργειας, τις British Gas, Npower, SSE, EDF, Eon and Scottish Power, οι οποίες, ήδη, από το 2014 έχουν κατηγορηθεί από την Ρυθμιστική Αρχή της χώρας για τις βιομηχανίες ότι έχουν αυξήσει τα κέρδη τους κατά 1000% τα τελευταία πέντε χρόνια, χωρίς να έχουν προχωρήσει σε καμία απολύτως μείωση των τιμών τους.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, ποσοστό μεγαλύτερο του 38% των ερωτώμενων τάσσεται υπέρ της πλήρους εθνικοποίησης τόσο αυτών των εταιρειών όσο και μιας σειράς άλλων εταιρειών που έχουν ιδιωτικοποιηθεί, όπως είναι οι σιδηρόδρομοι, οι τράπεζες, τα ταχυδρομεία. Τάσσεται επίσης υπέρ της παρέμβασης του κράτους για την μείωση των τιμών σε σειρά προϊόντων. Κανένα από αυτά τα αιτήματα δεν περιλαμβανόταν στις δεσμεύσεις Μίλιμπαντ. Και έτσι το τμήμα αυτό των ψηφοφόρων δεν τον στήριξε απέναντι στους Τόρις.
Η «ατολμία» της ηγεσίας των Εργατικών να προχωρήσουν σε ένα σαφές πρόγραμμα κατά της λιτότητας με τερματισμό των δημοσίων δαπανών, τους στέρησαν την σύμπραξη και με το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα, με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν από την παραδοσιακά φιλική προς αυτούς Σκωτία.
Τη «ζημιά» της φρόντισε να κάνει και η «μπλερική» πτέρυγα των Εργατικών, η οποία εν μέσω προεκλογικής περιόδου μάλιστα κατηγόρησε τον Μίλιμπαντ ότι «φλερτάρει πολύ με τα συνδικάτα» και φρόντισε να εξασφαλίσει χρηματοδοτήσεις για το κόμμα από μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Αν κάποιος είχε κάποια ελπίδα για τον Μίλιμπαντ, εξανεμίστηκε.
Τέλος, σίγουρα το ρόλο της έπαιξε και η σταθερή θέση των Εργατικών υπέρ της Ε.Ε. (όσο υπέρ της Ε.Ε. τέλος πάντων μπορεί να είναι ένας βρετανικός πολιτικός φορέας). Ο Μίλιμπαντ τάχθηκε υπέρ του διαλόγου για ορισμένες αλλαγές, αλλά απέκλεισε το δημοψήφισμα ή τη ρήξη.
Μπορεί λοιπόν στην Ντάουνινγκ Στρητ ο ένοικος να μην άλλαξε, αλλά είναι βέβαιο ότι τα πάντα έχουν αλλάξει για την Μεγάλη Βρετανία. Ξεκινά μια πενταετία, όπως φάνηκε ήδη από τις πρώτες διαμαρτυρίες ενάντια στην επανεκλογή Κάμερον, ιδιαίτερα ταραγμένη και τεταμένη σε όλα τα επίπεδα. Και μπορεί σε πρώτο επίπεδο αυτό να μεταφράζεται στις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και στο τι μέλλει γενέσθαι, καταρχήν, με την Σκωτία αλλά σε δεύτερο επίπεδο αφορά στους τρόπους έκφρασης που θα λάβει η σοβούσα κοινωνική δυσφορία που με μαθηματική ακρίβεια θα ενταθεί από την σκληρή πολιτική λιτότητας που θα συνεχίσει η κυβέρνηση Κάμερον. Μια δυσφορία που προς το παρόν δεν έχει πολιτικό δίαυλο έκφρασης πέραν των αντιδραστικών θέσεων του UKIP, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι ο κλασσικός δικομματισμός δεν «τραβά» πια..
_____________________
Από: http://www.toperiodiko.gr/
Εκεί που πραγματικά η εικόνα γίνεται πιο «μαγική» είναι με το UKIP, το οποίο βγήκε τρίτο κόμμα με 12,6% των ψήφων, δηλαδή αύξησε το ποσοστό του 9,5% σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές του 2010. Απλώς, λόγω του εκλογικού συστήματος, τελικά καταλαμβάνει μόνο μία έδρα. Εξίσου όμως «μαγική» και η εικόνα με το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα και τις εντυπωσιακότατες 56 έδρες, το οποίο ουσιαστικά πήρε 50 έδρες περισσότερες (όλες σε περιφέρειες της Σκωτίας) ενώ πρακτικά σε ποσοστά δεν αύξησε τη δύναμή του παρά μόνο κατά 3,1% παίρνοντας 4,8% των ψήφων.
Αν κάποιοι όντως έχασαν είναι οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες και αυτό αποτυπώνεται και σε ποσοστά και σε έδρες. Το ποσοστό τους δεν ξεπέρασε το 7,8%, μειωμένο κατά 15,2% σε σχέση με τις εκλογές του 2010.
Να σημειώσουμε ότι η αποχή κινήθηκε στο 33,9%.
Ενώ οι κάλπες «έκλειναν», τα δύο θεμελιώδη θέματα που τέθηκαν, δηλαδή η σχέση της Μεγάλης Βρετανίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και η σχέση των ίδιων των συνιστωσών τής Μεγάλης Βρετανίας μεταξύ τους, μόλις τώρα αρχίζουν. Και δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να «κλείσουν» γρήγορα.
Brexit
Ο Ντέιβιντ Κάμερον αμέσως μετά την επανεκλογή του διαβεβαίωσε ότι ισχύει η δέσμευσή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος εντός του 2017 για τη σχέση Μ. Βρετανίας – Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιμένοντας ότι είναι αναγκαίες ορισμένες μεταρρυθμίσεις στις ευρωπαϊκές συνθήκες. Αν και το ποιες ακριβώς είναι οι μεταρρυθμίσεις αυτές ουδείς το γνωρίζει, το βέβαιο είναι ότι, όπως επανέλαβε πολλάκις προεκλογικά «γέρνοντας» ιδιαίτερα προς τις θέσεις του UKIP για να προσεταιριστεί το εκλογικό του ακροατήριο, ο Κάμερον θα θέσει επί τάπητος την ανάγκη μείωσης του ρόλου των Βρυξελλών σε ζητήματα «εθνικού ενδιαφέροντος», όπως είναι η εργασιακή και η επιχειρηματική νομοθεσία.
Το κομβικό, δε, θέμα που θα θέσει είναι η ανάγκη αλλαγής των όρων μετανάστευσης εντός Ε.Ε. καθώς θέλει να θέσει «φρένο» στην εγκατάσταση στην Βρετανία πολιτών άλλων χωρών μελών της Ε.Ε., μια τάση που έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω κρίσης τα τελευταία χρόνια. Η Ε.Ε., και κυρίως Βερολίνο, Βρυξέλλες και ακολούθως Παρίσι, έχουν διαμηνύσει στο Λονδίνο ότι είναι διατεθειμένα για διάλογο αλλάότι τη θεμελιώδη αρχή της ελεύθερης διακίνησης «εργατικού δυναμικού και εμπορευμάτων μεταξύ των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρόκειται να την αγγίξει κανείς».
Τα επιχειρήματα αυτά του Κάμερον, τα οποία ουσιαστικά σε πολύ πιο έντονο ύφος είναι τα επιχειρήματα του UKIP όλα τα προηγούμενα χρόνια, είναι προφανές ότι έχουν σημαντικό ακροατήριο εντός Μ. Βρετανίας. Αν κανείς προσθέσει τα ποσοστά των Συντηρητικών και του UKIP στις εκλογές αγγίζουν σχεδόν το 50%. Ποσοστό που δεν είναι πολύ μακριά από τις εκτιμήσεις δημοσκοπήσεων (βέβαια μετά το εκλογικό «φιάσκο» υπάρχει το θέμα της αξιοπιστίας των δημοσκοπήσεων), σύμφωνα με τις οποίες αν γινόταν δημοψήφισμα για την σχέση της Μεγάλης Βρετανίας με την Ε.Ε. η διαφορά ανάμεσα σε αυτούς που θα ψήφιζαν υπέρ της διατήρησης της χώρας εντός Ε.Ε. και σε όσους ψήφιζαν το αντίθετο θα ήταν πάρα πολύ μικρή υπέρ των πρώτων.
Η προοπτική μιας εξόδου της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. προκαλεί πονοκέφαλο στον επιχειρηματικό κόσμο ενώ έχουν, ήδη, αρχίσει και οι υπολογισμοί για το τι θα χάσει το κεφάλαιο κάθε άλλης ευρωπαϊκής χώρας από μια τέτοια εξέλιξη. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Guardian, μια έξοδος της Μ. Βρετανίας από την Ε.Ε. θα στοίχιζε στην ίδια περίπου 300 δισεκατομμύρια ευρώ, ή το 14% του ΑΕΠ της, ακόμη και στο καλύτερο σενάριο όπου θα διατηρούνταν μια ειδική εμπορική σχέση.
Σκωτία
Το δεύτερο θέμα που προφανώς μένει «ορθάνοιχτο» από τις εκλογές στη Βρετανία είναι το ζήτημα της ανεξαρτησίας της Σκωτίας. Η σαρωτική εμφάνιση του Σκωτσέζικου Εθνικιστικού Κόμματος (το οποίο παρεμπιπτόντως είναι ιδιαίτερα φίλα προσκείμενο προς την Ε.Ε.) κατέστησε πασιφανές ότι το θέμα της ανεξαρτησίας δεν «έκλεισε» με το αρνητικό αποτέλεσμα του σχετικού δημοψηφίσματος πριν από μερικούς μήνες, ούτε «κλείνει» με σχετικές δηλώσεις Κάμερον.
Επίσης, κατέστησε ξεκάθαρο ότι οι τότε δεσμεύσεις για παροχή περισσότερων εξουσιών προς το τοπικό κοινοβούλιο της Σκωτίας και γενικότερα οι υποσχέσεις περί επανεξέτασης αυτών των ζητημάτων δεν έπεισαν σε καμία περίπτωση τους Σκωτσέζους. Πρακτικώς αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι με τους 56 βουλευτές του μέσα στο κοινοβούλιο, το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα δεν θα πάψει να πιέζει για περισσότερο «αέρα» από την Μ. Βρετανία την ώρα που ταυτοχρόνως θα αντιδρά σε κάθε κίνηση απομάκρυνσης της χώρας από την ΕΕ. Ενδιαφέρουσα τροπή αν μη τι άλλο!
Σοβαρό πλήγμα στο ίδιο το πολιτικό σύστημα
Εκτός από το μέγα ερώτημα που προέκυψε από την παταγώδη αποτυχία των δημοσκοπήσεων, ένα άλλο μέγα ερώτημα που ανέδειξαν οι κάλπες στη Βρετανία είναι το πώς είναι δυνατόν τελικά να υπερτερεί σε ψήφους το κόμμα εκείνο που κατά τη διακυβέρνησή του λόγω των μέτρων που έλαβε έχει χειροτερεύσει σημαντικά το επίπεδο ζωής στη χώρα. Οι μειώσεις δαπανών για το δημόσιο τομέα συνεχίστηκαν: έχουν πλέον φτάσει το 40,7% του ΑΕΠ από 45,7% που ήταν το 2010 ενώ «κόπηκαν» περίπου ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας στο δημόσιο και οι μισθοί παραμένουν «παγωμένοι» ή μάλλον μειούμενοι διαρκώς από το 2009 καθώς προσαρμόζονται στον πληθωρισμό.
Στο πλαίσιο των περικοπών αυτών έχουν καταργηθεί σειρά επιδομάτων και βοηθημάτων, έχει μειωθεί η κρατική συμμετοχή στην ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, και έπεται συνέχεια. Παράλληλα, το έλλειμμα της χώρας παραμένει στο 5% του ΑΕΠ, ποσοστό που πιθανώς στην Ελλάδα μας φαίνεται εξαιρετικά χαμηλό, αλλά για χώρα μέλος της G7, δεν ισχύει αυτό. H Βρετανία έχει το δεύτερο υψηλότερο έλλειμμα στην G7. Ταυτόχρονα, δε, οι Βρετανοί, σύμφωνα με στοιχεία που δίνει το Economist, συνεχίζουν να παράγουν λιγότερα από όσα καταναλώνουν.
Ο Κάμερον προεκλογικά δεν πρότεινε κάτι πολύ διαφορετικό από όσα έχει, ήδη, κάνει. Θεωρητικώς ο Μίλιμπαντ πρότεινε. Πρότεινε αύξηση του μεροκάματου κατά 8 λίρες/ώρα, πρότεινε να «παγώσουν» οι τιμές στους λογαριασμούς των εταιρειών ενέργειας, να καταργηθούν οι λεγόμενες «συμβάσεις μηδενικών ωρών» (συμβάσεις που ο εργαζόμενος υπογράφει χωρίς αναφορά ωρών και ημερών εργασίας και ο εργοδότης μπορεί να τον καλεί όποτε έχει δουλειά και για όσο έχει δουλειά, χωρίς καμία δέσμευση ως προς την αμοιβή του), οι οποίες χρησιμοποιούνται ευρέως πλέον στην Μ. Βρετανία και χαρακτηρίζονται «σκλαβοπάζαρο».
Ο Μίλιμπαντ υποσχέθηκε επίσης αύξηση της φορολογίας στο 50% για τα υψηλά εισοδήματα, καθώς και επιβολή φόρου κατοικίας 2% για όσους έχουν κατοικία που αξίζει περισσότερο από 2 εκατομμύρια λίρες (κάτι που και πάλι πρακτικά αφορά κυρίως τα υψηλότερα εισοδήματα). Τέλος δεσμεύτηκε για αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (NHS), το οποίο καταρρέει υπό το βάρος των περικοπών, δια της πρόσληψης 20.000 νοσηλευτών, 8.000 γιατρών, 5.000 εργαζομένων φροντίδας και 3.000 μαιών.
Κι όμως δεν έπεισε. Γιατί;
Όπως φαίνεται καταλυτικό ήταν η βασική αρχική του θέση ότι κεντρικός στόχος του είναι η σταθερή μείωση του ελλείμματος ετησίως και η επίτευξη ισοσκελισμένου προϋπολογισμού, κάτι που και ο ίδιος παραδέχτηκε ότι συνεπάγεται περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Το επιχείρημά του ήταν ότι οι Εργατικοί θα προχωρήσουν σε περικοπές 7 δις £ ενώ οι Συντηρητικοί σε περικοπές 33 δις £ παραδεχόμενος ότι αυτό θα οδηγήσει και σε δανεισμό από τις αγορές περίπου κατά 50 δις £ μέχρι το 2020. Μετά από τόσα χρόνια περικοπών και λιτότητας τα «ναι μεν αλλά..» δεν πιάνουν εύκολα.
Πόσο μάλλον που ο κόσμος που αντιδρά στις πολιτικές των Τόρις φαίνεται ότι είναι πολύ πιο μπροστά από τα όσα υπόσχονταν οι Εργατικοί. Ενδεικτικό είναι ότι ενώ ο Μίλιμπαντ υποσχόταν παρέμβαση στις έξι εταιρείες ενέργειας για να «παγώσουν» οι τιμές, ο κόσμος τάσσεται κατά πλειοψηφία υπέρ της κρατικοποίησης των εταιρειών αυτών αλλά και άλλων πρώην κρατικών εταιρειών. Πρόκειται για τις λεγόμενες «έξι μεγάλες» εταιρείες ενέργειας, τις British Gas, Npower, SSE, EDF, Eon and Scottish Power, οι οποίες, ήδη, από το 2014 έχουν κατηγορηθεί από την Ρυθμιστική Αρχή της χώρας για τις βιομηχανίες ότι έχουν αυξήσει τα κέρδη τους κατά 1000% τα τελευταία πέντε χρόνια, χωρίς να έχουν προχωρήσει σε καμία απολύτως μείωση των τιμών τους.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, ποσοστό μεγαλύτερο του 38% των ερωτώμενων τάσσεται υπέρ της πλήρους εθνικοποίησης τόσο αυτών των εταιρειών όσο και μιας σειράς άλλων εταιρειών που έχουν ιδιωτικοποιηθεί, όπως είναι οι σιδηρόδρομοι, οι τράπεζες, τα ταχυδρομεία. Τάσσεται επίσης υπέρ της παρέμβασης του κράτους για την μείωση των τιμών σε σειρά προϊόντων. Κανένα από αυτά τα αιτήματα δεν περιλαμβανόταν στις δεσμεύσεις Μίλιμπαντ. Και έτσι το τμήμα αυτό των ψηφοφόρων δεν τον στήριξε απέναντι στους Τόρις.
Η «ατολμία» της ηγεσίας των Εργατικών να προχωρήσουν σε ένα σαφές πρόγραμμα κατά της λιτότητας με τερματισμό των δημοσίων δαπανών, τους στέρησαν την σύμπραξη και με το Σκωτσέζικο Εθνικιστικό Κόμμα, με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν από την παραδοσιακά φιλική προς αυτούς Σκωτία.
Τη «ζημιά» της φρόντισε να κάνει και η «μπλερική» πτέρυγα των Εργατικών, η οποία εν μέσω προεκλογικής περιόδου μάλιστα κατηγόρησε τον Μίλιμπαντ ότι «φλερτάρει πολύ με τα συνδικάτα» και φρόντισε να εξασφαλίσει χρηματοδοτήσεις για το κόμμα από μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους. Αν κάποιος είχε κάποια ελπίδα για τον Μίλιμπαντ, εξανεμίστηκε.
Τέλος, σίγουρα το ρόλο της έπαιξε και η σταθερή θέση των Εργατικών υπέρ της Ε.Ε. (όσο υπέρ της Ε.Ε. τέλος πάντων μπορεί να είναι ένας βρετανικός πολιτικός φορέας). Ο Μίλιμπαντ τάχθηκε υπέρ του διαλόγου για ορισμένες αλλαγές, αλλά απέκλεισε το δημοψήφισμα ή τη ρήξη.
Μπορεί λοιπόν στην Ντάουνινγκ Στρητ ο ένοικος να μην άλλαξε, αλλά είναι βέβαιο ότι τα πάντα έχουν αλλάξει για την Μεγάλη Βρετανία. Ξεκινά μια πενταετία, όπως φάνηκε ήδη από τις πρώτες διαμαρτυρίες ενάντια στην επανεκλογή Κάμερον, ιδιαίτερα ταραγμένη και τεταμένη σε όλα τα επίπεδα. Και μπορεί σε πρώτο επίπεδο αυτό να μεταφράζεται στις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και στο τι μέλλει γενέσθαι, καταρχήν, με την Σκωτία αλλά σε δεύτερο επίπεδο αφορά στους τρόπους έκφρασης που θα λάβει η σοβούσα κοινωνική δυσφορία που με μαθηματική ακρίβεια θα ενταθεί από την σκληρή πολιτική λιτότητας που θα συνεχίσει η κυβέρνηση Κάμερον. Μια δυσφορία που προς το παρόν δεν έχει πολιτικό δίαυλο έκφρασης πέραν των αντιδραστικών θέσεων του UKIP, ενώ είναι ξεκάθαρο ότι ο κλασσικός δικομματισμός δεν «τραβά» πια..
_____________________
Από: http://www.toperiodiko.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου