ΠΕΡΙ ΚΡΙΜΕΑΣ-2: Ρωσσικές και Ουκρανικές Ενέργίες, Δυτικές Αντιδράσεις (Μικρή συλλογή Αρθρών)

Κριμαία: Μεταβατική περίοδος ένωσης ως το τέλος του 2014

Μαρίνα Ομπραζκόβα

Χτές ήταν ιστορική ημέρα. Υπογράφτηκε η διακρατική συμφωνία ένταξης της Κριμαίας και της πόλης της Σεβαστούπολης στη Ρωσία ως διοικητικές οντότητες. Η πλήρης διαδικασία της ένταξης των περιοχών, πάντως, εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους.

Πριν υπογράψει τη συμφωνία, ο Πούτιν απηύθυνε μήνυμα και στα δυο Σώματα του Κοινοβουλίου. Τόνισε πως Ρωσία και Κριμαία μοιράζονται κοινή ιστορία, οι δε κάτοικοι της δεύτερης κουράστηκαν από τις προσπάθειες «αναγκαστικής αφομοίωσης», αλλά και ολόκληρος ο ουκρανικός λαός από τις ενέργειες της «εξουσίας» του Κιέβου. Σύμφωνα με τον ίδιο, «άλλαξαν πρόεδροι, πρωθυπουργοί, βουλευτές, αλλά η στάση τους απέναντι στη χώρα και στο λαό τους δεν μεταβλήθηκε, άρμεξαν την Ουκρανία, πολέμησαν μεταξύ τους για την εξουσία, για τις καρέκλες και το χρήμα».

Η δύση αντιμέτωπη με τις ίδιες της τις απειλές

Ο Πούτιν τόνισε ότι στην Ουκρανία δεν υπάρχει μέχρι τώρα νόμιμη εξουσία και πολλές κρατικές αρχές τελούν υπό τον έλεγχο των ακραίων εθνικιστών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κανείς με τον οποίο θα μπορούσαν να γίνουν συνομιλίες. Όσον αφορά τις δηλώσεις περί υποτιθέμενης βίαιης προσάρτησης, ο πρόεδρος ανέφερε ότι η Ρωσία δεν έστειλε στρατό στην Κριμαία παρά μόνο ενίσχυσε τη δύναμη που διέθετε εκεί, χωρίς να υπερβεί τον μέγιστο αριθμό που προβλέπεται από τη διεθνή συμφωνία. Παράλληλα, ο Πούτιν έκανε σαφές ότι η Ρωσία προτίθεται να σεβαστεί τα δικαιώματα όλων των λαών που ζουν στην Κριμαία και την εθνική τους ταυτότητα. «Το σωστό θα είναι να υπάρξουν στην Κριμαία τρεις γλώσσες με τα ίδια δικαιώματα, η ρωσική, ουκρανική και των Τατάρων της Κριμαίας», σημείωσε αυτός. 

Η διαδικασία 

Τη διακρατική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Δημοκρατίας της Κριμαίας για την ένταξη της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης στη Ρωσική Ομοσπονδία ως διοικητικές οντότητες υπέγραψαν ο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο πρόεδρος του Κρατικού Συμβουλίου της Δημοκρατίας της Κριμαίας, Βλαντίμιρ Κονσταντίνοφ, ο πρόεδρος του Υπουργικού Συμβουλίου της Κριμαίας, Σεργκέι Αξένοφ, και ο εκπρόσωπος των αρχών της Σεβαστούπολης, Αλεξέι Τσάλι. Όπως σημειώνεται στην υπογραφείσα συμφωνία, η Δημοκρατία της Κριμαίας θεωρείται ενταχθείσα στη Ρωσία από τη στιγμή της υπογραφής. Στη Ρωσική Ομοσπονδία εντάσσονται, λοιπόν, νέα υποκείμενα, η Δημοκρατία της Κριμαίας και η πόλη ομοσπονδιακής σημασίας, Σεβαστούπολη. 

Ωστόσο, για τη νομική ολοκλήρωση της διαδικασίας ενσωμάτωσης της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης στη Ρωσία είναι αναγκαίο η συμφωνία να επικυρωθεί στο ρωσικό Κοινοβούλιο, καθώς και να πραγματοποιηθεί έλεγχός της από το Συνταγματικό Δικαστήριο της Ρωσίας σύμφωνα με τα όσα ορίζει το Σύνταγμα. Οι βουλευτές που παρίσταντο στη συνάντηση δήλωσαν ήδη ότι θα επικυρώσουν το κείμενο με συνοπτικές διαδικασίες. Το πρωί της 19ης Μαρτίου έχει προγραμματιστεί συνάντηση με την αντιπροσωπείας της Κριμαίας. Ενώ το βράδυ της 18ης Μαρτίου με την αντιπροσωπεία από την Κριμαία συναντήθηκε η πρόεδρος της Άνω Βουλής, Βαλεντίνα Ματβιένκο, και μέλη της Άνω Βουλής. Δεν αποκλείεται ο σχετικός νόμος να εγκριθεί ήδη την 21η Μαρτίου. 

Μεταβατική περίοδος

Κριμαία: Το κόστος της ενσωμάτωσης

Όπως προβλέπει η συμφωνία, ως την 1η Ιανουαρίου του 2015 θα υπάρξει μια μεταβατική περίοδος, στη διάρκεια της οποίας θα διευθετηθούν τα θέματα που αφορούν την ένταξη των νέων υποκειμένων στο οικονομικό, χρηματοπιστωτικό, και νομικό σύστημα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Από την ημέρα της έγκρισης, στο έδαφος της Κριμαίας θα ισχύουν οι κανονιστικές νομικές πράξεις της Ρωσίας. Οι αντίστοιχοι κανόνες της Δημοκρατίας της Κριμαίας και της Σεβαστούπολης ισχύουν έως τη λήξη της μεταβατικής περιόδου ή μέχρι την έκδοση σχετικής ρυθμιστικής νομικής πράξης της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Όπως εξήγησε η καθηγήτρια της έδρας Συνταγματικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του Κρατικού Πανεπιστημίου Μόσχας, Ελένα Λουκιάνοβα, δεν είναι σαφές το πότε εξετάστηκε το κείμενο της συμφωνίας. Όπως ανέφερε, μετά την έκκληση της Κριμαίας προς το ρωσικό Κοινοβούλιο θα έπρεπε να γίνουν συζητήσεις μεταξύ των βουλευτών για το θέμα της συμφωνίας ένταξης, επομένως, είναι ασαφές το πώς είναι δυνατή η τόσο ταχεία κατάθεση και επικύρωση της συμφωνίας. Για την ώρα, πρόσθεσε, όλα γίνονται σε πλήρη αντιστοιχία με τον υφιστάμενο γενικό Συνταγματικό νόμο που αφορά τη διαδικασία ένταξης στη Ρωσική Ομοσπονδία νέων οντοτήτων. Εφόσον μια τέτοια διαδικασία εφαρμόζεται για πρώτη φορά σε σχέση με άλλο κράτος, κάποιες επί μέρους πτυχές της υλοποίησής της είναι άγνωστο πώς θα διευθετηθούν. 

Συνθήκη Κιουτσούκ Καϊναρτζή 

Σε γενικές γραμμές –ανέφερε η ίδια- μπορεί να υποτεθεί πως οι τόσο γρήγορες αποφάσεις που πάρθηκαν από πλευράς ηγεσίας της χώρας εξηγούνται με το ότι λήφθηκε υπόψη η συνθήκη ειρήνης του Κιουτσούκ Καϊναρτζή του 1774, σύμφωνα με την οποία, αν η Κριμαία αποσχιστεί από τη Ρωσία, τότε μπορεί να τη διεκδικήσει η Τουρκία. Επιπλέον, επεσήμανε ότι ακόμη και με την πλήρη τήρηση της ρωσικής εσωτερικής νομοθεσίας, υπάρχουν πολλά ανεπίλυτα θέματα σε σχέση με το διεθνές Δίκαιο. 

Ο επικεφαλής της έδρας γενικής πολιτικής επιστήμης της Ανώτατης Σχολής Οικονομικών, Λεονίντ Πολιακόφ, επεσήμανε ότι μετά την υπογραφή της συμφωνίας αυτής θα πρέπει να γίνουν μια σειρά από τροποποιήσεις στη ρωσική νομοθεσία. «Για παράδειγμα -ανέφερε- επειδή είναι απαραίτητο να αυξηθεί ο αριθμός των βουλευτών και γερουσιαστών που θα εκπροσωπούν την Κριμαία και τη Σεβαστούπολη στις ρωσικές νομοθετικές αρχές». Όπως προβλέπει, όλες οι σχετικές διαδικασίες θα ολοκληρωθούν ως το τέλος του φετινού έτους.

Η Ρωσία Τώρα

==============================================================================

 

Απομακρύνει τα στρατεύματά της από την Κριμαία η Ουκρανία

REUTERS/VALENTYN OGIRENKO

Ένα ρωσικό στρατιωτικό ελικόπτερο πετά πάνω από Ουκρανούς στρατιώτες, σε ένα σημείο ελέγχου κοντά στο χωριό Strelkovo, στην περιφέρεια Kherson, δίπλα στην Κριμαία.

Σχέδιο για την απομάκρυνση των στρατευμάτων της από την Κριμαία καταρτίζει η Ουκρανία, όπως μεταδίδει το BBC.
Σύμφωνα με τον Ουκρανό επικεφαλής για ζητήματα ασφάλειας και άμυνας στην Κριμαία, Andriy Parubiy, στόχος είναι η «γρήγορη και αποτελεσματική» μεταφορά των στρατιωτών και των οικογενειών τους στην ηπειρωτική Ουκρανία.

Νωρίτερα, φιλο-ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν δύο ναυτικές βάσεις,  συμπεριλαμβανομένου και του στρατηγείου του ουκρανικού ναυτικού στην Κριμαία.

Η απόφαση για την απομάκρυνση των στρατευμάτων έρχεται μια μέρα μετά την υπογραφή των ηγετών της Κριμαίας της συνθήκης προσάρτησης της χερσονήσου στη Ρωσία.

«Ετοιμάζουμε ένα σχέδιο που θα μας επιτρέψει όχι μόνο να αποσύρουμε τους στρατιώτες αλλά και μέλη των οικογενειών τους, έτσι ώστε να μπορέσουν γρήγορα και αποτελεσματικά να επιστρέψουν στην επικράτεια της Ουκρανίας» δήλωσε ο Ουκρανός αξιωματούχος.

Σύμφωνα με τον ίδιο σύντομα θα τεθεί σε εφαρμογή σύστημα που θα απαιτεί βίζα για όσους Ρώσους θέλουν να ταξιδέψουν στην Ουκρανία.

Καταλήψεις ναυτικών βάσεων και τελεσίγραφα

Εν τω μεταξύ νωρίτερα την Τετάρτη φιλορώσοι πολιτοφύλακες κατέλαβαν δύο ναυτικές βάσεις στην Κριμαία μεταξύ των οποίων ήταν και ο ναύσταθμος στη Σεβαστόπολη.

Παράλληλα με αυτή την εξέλιξη πληροφορίες θέλουν τον αντιναύαρχο Σεργκέι Γκαϊντούκ, υπεύθυνο του ναύσταθμου στην Σεβαστόπολη να έχει απαχθεί από αγνώστους και τον μεταβατικό πρόεδρο της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Τουρτσίνοφ, να στέλνει τελεσίγραφο τριών ωρών, (το οποίο έληξε περίπου στις 21:00 ώρα Ελλάδας) στις κριμαϊκές αρχές καλώντας τις να απελευθερώσουν άμεσα τον διοικητή του ουκρανικού ναυτικού και «όλους τους άλλους ομήρους».

«Ο Αλεξάντρ Τουρτσίνοφ έδωσε στις αυτοανακηρυχθείσες αρχές της Κριμαίας διορία τριών ωρών για να απελευθερώσουν τους ομήρους» απειλώντας ότι σε διαφορετική περίπτωση «θα λάβει τα κατάλληλα μέτρα».

Οι πληροφορίες για την τύχη του Γκαϊντούκ παραμένουν ασαφείς. Το πρακτορείο ειδήσεων Kriminform είχε μεταδώσει νωρίτερα ότι ο Γκαϊντούκ συνελήφθη προσωρινά κατόπιν εντολής της εισαγγελίας, επειδή είχε δώσει εντολή στους στρατιώτες του να ανοίξουν πυρ εναντίον πολιτών.

Δεν διευκρινίστηκε ωστόσο εάν έχει ήδη αφεθεί ελεύθερος ή αν κρατείται ακόμη.

Περίπου 50 αξιωματικοί που βρίσκονταν στον ναύσταθμο μπόρεσαν να φύγουν, παίρνοντας μαζί τους τα προσωπικά τους είδη, μετά την εισβολή των φιλορώσων ακτιβιστών και πολιτοφυλάκων οι οποίοι υπέστειλαν την ουκρανική σημαία και ύψωσαν στη θέση της την ουκρανική.

ΗΠΑ: Επικίνδυνη κατάσταση

Στην καταδίκη των ρωσικών κινήσεων για την κατάληψη ουκρανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων στην Κριμαία, προχώρησε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, εκτιμώντας ότι οι κινήσεις αυτές  δημιουργούν μια «επικίνδυνη κατάσταση».

Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζέι Κάρνεϊ έκανε την αυτή τη εκτίμηση μετά από την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων και άοπλων φιλορώσων εθελοντών  στη ναυτική βάση της Ουκρανίας στη Σεβαστούπολη και ύψωσαν τη σημαία της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

«Οι συνεχιζόμενες προσπάθειες των ρωσικών δυνάμεων να καταλάβουν ουκρανικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις δημιουργούν μια επικίνδυνη κατάσταση. Καταδικάζουμε αυτές τις ενέργειες», είπε ο Κάρνεϊ στους δημοσιογράφους.

Κυρώσεις

Ο ίδιος πρόσθεσε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σχεδιάζουν να επιβάλουν κυρώσεις σε περισσότερα πρόσωπα, πέραν των 11 Ρώσων και Ουκρανών αξιωματούχων στους οποίους επιβλήθηκαν τη Δευτέρα κυρώσεις από την Ουάσινγκτον.

«Η διπλωματία παραμένει το μόνο αποδεκτό μέσο για την διευθέτηση αυτής της κατάστασης και είμαστε έτοιμοι να επιβάλουμε περαιτέρω κυρώσεις στη Ρωσία για την παραβίαση της ουκρανικής κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας», είπε.

Σύμφωνα με τον Κάρνεϊ, οι ρωσικές δυνάμεις στην Κριμαία οφείλουν να εγγυηθούν την ασφάλεια των Ουκρανών στρατιωτικών. «Ο ρωσικός στρατός φέρει την πλήρη ευθύνη για τους τραυματισμούς ή τους θανάτους που προκαλούν μέλη τακτικών ή άτακτων δυνάμεων, αυτών που δεν φέρουν διακριτικά», τόνισε ο εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας.

Η απάντηση της Ρωσίας

Η κυβέρνηση της Ρωσίας θα αντιδράσει επιβάλλοντας ισοδύναμα μέτρα στις κυρώσεις που ανακοίνωσε ότι εξετάζει η κυβέρνηση των ΗΠΑ και μελετά τη λήψη περαιτέρω μέτρων εάν η Ουάσινγκτον κλιμακώσει τη σύγκρουση των δύο κρατών, δήλωσε σήμερα ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.

==================================================================================

Η Δύση απειλεί με απομόνωση τη Ρωσία μετά την προσάρτηση Κριμαίας

Ο Κάμερον προειδοποιεί τον Πούτιν για μόνιμη αποβολή από την ομάδα των G8

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν τόνισε ότι οι ΗΠΑ θα απαντήσουν σε κάθε επίθεση εναντίον των συμμάχων του ΝΑΤΟ (REUTERS)

Με πλήρη απομόνωση απειλεί τη Μόσχα η Δύση, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία. 
Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ρωσία βρίσκεται «στο σκοτεινό μονοπάτι» που οδηγεί στην απομόνωση, μετά τις ενέργειές της στην Ουκρανία και τόνισε ότι οι ΗΠΑ θα απαντήσουν σε κάθε επίθεση εναντίον των συμμάχων του ΝΑΤΟ.

Σκληρή στάση κρατά και η Βρετανία που προειδοποιεί τον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι η Ρωσία θα αποβληθεί μόνιμα από την ομάδα των G8, εάν το Κρεμλίνο κάνει κι άλλα βήματα κατά της Ουκρανίας.

«Νομίζω ότι θα πρέπει να συζητήσουμε εάν θα αποβληθεί ή όχι η Ρωσία μόνιμα από την G8 σε περίπτωση που κάνει κι άλλα βήματα» δήλωσε ο βρετανός πρωθυπουργός, Ντέιβιντ Κάμερον, μιλώντας στο κοινοβούλιο.

Την ίδια ώρα ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Λοράν Φαμπιούς τόνισε ότι η Γαλλία εξετάζει την ακύρωση της σύμβασης για την προμήθεια αμυντικού εξοπλισμού στο ρωσικό πολεμικό ναυτικό ύψους 1,2 δισεκ. ευρώ.

«Εάν ο Πούτιν συνεχίσει να κρατά αυτή τη στάση, θα εξετάσουμε την ακύρωση των συγκεκριμένων πωλήσεων» τόνισε.

Η Γερμανία, από την πλευρά της, προσπαθεί να κρατήσει μια πιο ισορροπημένη στάση, εξαιτίας και της εξάρτησής της από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαγερ, δήλωσε ότι η Γερμανία προσπαθεί να επιταχύνει μια συμφωνία για την αποστολή παρατηρητών του ΟΑΣΕ.

Ο Στάινμάγερ είπε στους δημοσιογράφους ότι μίλησε με τον ρώσο υπουργό Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ και τον πρόεδρο του ΟΑΣΕ και ότι ξεπέρασαν τις διαφωνίες ως προς τον αριθμό των παρατηρητών που πρέπει να αποσταλούν, αλλά μένει να συμφωνήσουν για τις περιοχές όπου θα πρέπει να αναπτυχθούν.

«Χρειαζόμαστε μια αποστολή παρατηρητών τώρα και στις συνομιλίες μου σήμερα είπα ότι η συμφωνία για τη σχετική εντολή πρέπει να γίνει εντός των προσεχών 24 ωρών» δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου.

Σε εξέλιξη βρίσκεται η συνεδρίαση του εθνικού συμβουλίου ασφαλείας και άμυνας στην Ουκρανία, όπου βρίσκεται στο επίκεντρο το θέμα της προσάρτησης της Κριμαίας στη Ρωσία.

Με αντίποινα απειλεί η Μόσχα

Την ίδια ώρα στη Μόσχα, το υπουργείο Εξωτερικών κατηγόρησε τις δυτικές χώρες ότι παραβίασαν τη δέσμευση για τον σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας και της πολιτικής ανεξαρτησίας της Ουκρανίας, που προβλέπεται από τη συμφωνία του 1994, πυροδοτώντας ένα πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς.

Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, οι ενέργειες των ΗΠΑ και της ΕΕ αντιβαίνουν στις εγγυήσεις που δόθηκαν από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και τη Βρετανία με αντάλλαγμα τη δέσμευση της Ουκρανίας να παραδώσει το πυρηνικό της οπλοστάσιο μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου αποτελούν σήμερα το μισό του προϋπολογισμού της Ρωσίας. Τόσο η Gazprom όσο και η Rosfneft βρίσκονται στο επίκεντρο των προσπαθειών που κάνει η Ρωσία για να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου σε συνεργασία με τις ξένες εταιρίες BP και Exxon.

Η Ευρώπη εξαρτάται κατά 30% από τις προμήθειες της Ρωσίας. Αυτό σημαίνει ότι και οι δύο πλευρές, Ευρώπη και Ρωσία, θα επηρεαστούν εάν απειληθούν οι ενεργειακές προμήθειες είτε μέσω των κυρώσεων της ΕΕ είτε μέσω της διακοπής των ρωσικών προμηθειών.

ΒΗΜΑ