Παντρευόμαστε ή όχι τον μεγάλο έρωτα της ζωής μας;

Ας σκεφτούμε αρχικά κάπως αποστασιοποιημένα, σαν μεροληπτικοί παρατηρητές:

Βλέπουμε μια σειρά στην τηλεόραση και μας αρέσει πολύ. Κάποιος την έχει δει ολόκληρη και δεν αντέχει να μη κάνει τον εξυπνάκια. Μας λέει το τέλος ή κάτι που θα μας κόψει την αγωνία απ' το να δούμε το επόμενο ή πολλά απ' τα επόμενα επεισόδια . Δεν το εκτιμούμε καθόλου αυτό! Θα θέλαμε να μη ξέρουμε! Δε μας νοιάζει τί θα γίνει στη συνέχεια γιατί ακριβώς μας νοιάζει να το δούμε εμείς οι ίδιοι.

Γράφει ο ψυχολόγος, ομαδικός θεραπευτής, Δημήτρης Κατσαρός

(Η μεροληπτική παρατήρηση εδώ αφορά στο γεγονός ότι έχουμε ταυτιστεί με κάποιο άτομο απ' τη σειρά και βλέπουμε πως θα δράσει. Η μόνη αντίδραση που μας μένει είναι να νιώσουμε κάτι γι'αυτό, αφού δε μπορούμε να έχουμε πραγματική συμμετοχή στα γεγονότα. Η εξήγηση, η επεξήγηση μας κόβει απ' αυτή την αντίδραση: Το συναίσθημα.)

Το συναίσθημα είναι μια ροή που ενώνει τη διαδικασία της σκέψης με το υπόλοιπο του σώματος με τρόπο που να μας κάνει να νιώθουμε ενότητα με τον εαυτό μας καθώς κάποιος, με τον οποίο έχουμε ταυτιστεί, παίρνει τους φόβους μας. -Ο πρωταγωνιστής μιας βίαιης σειράς, πχ-

Κάθε φορά που βλέπουμε έναν άνθρωπο και νιώθουμε έλξη γι'αυτόν (δηλαδή διάθεση για ταύτιση) στην πραγματικότητα υπάρχει κάτι οικείο πάνω του που παντρεύεται με κάτι που φοβόμαστε. Αυτό μας κάνει να θέλουμε να εξερευνήσουμε το νέο αυτό άτομο με τρόπο που ο φόβος να εξηγείται μέσα σ'αυτή την κατάσταση με σκοπό την απαλοιφή ή απάλυνσή του. Η έλξη αυτή μπορεί να είναι φιλία ή έρωτας ή και τα δύο.

Η φιλία είναι η αγάπη των συνοδοιπόρων που σκοπό έχει την αμοιβαία ανακούφιση και άφεση του ενός απ' τον άλλο μέσα από την ειλικρίνεια ως προς τις προσπάθειες και τα λάθη που έκαναν: το μοίρασμα των εμπειριών.

Ο έρωτας είναι η αγάπη των συντρόφων όπως εκφράζεται σε συναισθηματικό και σωματικό επίπεδο και έχει σκοπό την αμοιβαία ανακούφιση και φροντίδα του ενός για τον άλλο όπως εκφράζεται απ' τη σωματική ειλικρίνεια -το γυμνό σώμα- και τον μεγαλύτερο φόβο του ανθρώπου: Το θάνατο, που λυτρώνεται ή απαλύνεται μέσα από α)τη συνέχειά του στα παιδιά του και β)την αμοιβαιότητα της παρατήρησης ότι “γερνάμε”.

Υπάρχει η αντίληψη για τον έρωτα ως ένα “κόλπο” της φύσης για τη συνέχιση των πλασμάτων της.

Υπάρχει κι η φοβική αίσθηση ότι ο έρωτας είναι ίδιος με μια τρέλα αφού ο εαυτός αγνοείται μασκαρεμένος στο χαμόγελο του/της συντρόφου και η αίσθηση ότι ο έρωτας είναι μια παλλινδρόμιση στην εξαρτητική φάση της ζωής μας όταν ήμαστε παιδιά. Υπάρχει η ιστορική εξήγηση του έρωτα ως μια ιδεολογική κατασκευή που ξεκίνησε από τους ιππότες που έκαναν κατορθώματα για την αγάπη της δεσποσύνης τους και υπάρχει και η βιοχημική εξήγηση του έρωτα ως μια εγκεφαλική διαδικασία που κρατά από οκτώ με δέκα μήνες.

Όλα αυτά από μόνα τους δε στέκουν γιατί είναι μονοδιάστατα. Αλλά όπως οι πύργοι από σπίρτα ή τραπουλόχαρτα αν τα θέσεις σε μια ορισμένη κλίση μεταξύ τους φτιάχνουν κάτι που “στέκεται” και προσεγγίζει τη σφαιρικότητα της αλήθειας: Την πραγματική ύπαρξη που τα περιλαμβάνει όλα αυτά ως συμπληρωματικά μεταξύ τους.

Πολλά μπορούν να ειπωθούν για τον έρωτα αλλά κανείς δεν έχει διάθεση να τους δώσει πραγματική προσοχή γιατί όπως είπαμε όταν μας λένε τη συνέχεια της πορείας σε τέτοιες περιπτώσεις δε θέλουμε να ξέρουμε. Θέλουμε να νιώσουμε εμείς οι ίδιοι!

Ο έρωτας μοιάζει στη νεύρωση ως προς το “δε θέλω να ξέρω” αλλά διαφέρει απ'αυτήν ως προς το ότι η έκβασή του είναι μια νέα γνώση, η γνώση του πραγματικού εαυτού, αν έχουμε διάθεση να ζήσουμε στη σχέση μας όλα αυτά που μας πόνεσαν με ένα τρόπο που να τα απαλύνει με παράλληλη διάθεση να κάνουμε κι εμείς το ίδιο στο/τη σύντροφό μας.

Η εγκαθίδρυση της πραγματικής σχέσης με τον άλλο εστιάζει σ'αυτή την τελευταία ιδιότητά μας και στο κατά πόσο την διευρύνουμε ταυτοχρόνως προς το να ζήσουμε συμμετρικά και συμπληρωματικά τις καλές στιγμές που προκύπτουν απ' αυτή τη σχέση χωρίς αμφισβήτηση ή υπερβολική ανάλυση.

Κατά τον μεγάλο παππού Freud ο έρωτας μπορεί να συμβαίνει με δύο τρόπους

α) ερωτευόμαστε μια καλύτερη έκδοση του εαυτού μας

β) ερωτευόμαστε μια ίση ή καλύτερη έκδοση του αρχαϊκού αντικειμένου (πατρικού-μητρικού μορφοειδώλου).

Το μεγάλο στοίχημα σε μια σχέση όπως έχει φανεί από τα παραδείγματα σχέσεων μέσα στους αιώνες δεν είναι η αρχική ένταση των συναισθημάτων, ούτε πόσο αντέχουν στο χρόνο.

Είναι το πέρασμα απ'αυτή την αρχική ταύτιση η οποία σχεδόν πάντα καταλήγει στην αντιταύτιση (ποπο, δεν αντέχω άλλο) στην αποδοχή του άλλου ως ξεχωριστού ατόμου με λάθη, ομορφιές, ασχήμιες, με το οποίο μας συνδέουν κοινές εμπειρίες, βιώματα, επιτεύγματα, ταλαιπωρίες (in sickness and in health) ώστε να δούμε την πραγματική φύση της σχέσης αυτής: Την ιδιοτελή αρχή της, το εγωιστικό της κίνητρο και το πέρασμά της στην ανιδιοτελή ανταλλαγή παροχών και συναισθήματος: Δηλαδή την αγάπη.

Ωραίο παράδειγμα για όσους την έχουν δει είναι η γαλλική ταινία “Jeu d'enfants”.

Παντρευόμαστε το μεγάλο έρωτα κάποιες φορές όταν συμβιβαζόμαστε με το τέλος του ως μεταμόρφωσή του σε έγγαμο βίο (ο γάμος σκοτώνει τον έρωτα ή παντρευόμαστε γιατί νιώθουμε το τέλος;).

Κάποιες άλλες δεν αντέχουμε αυτή τη σύμβαση και διακόπτουμε τη σχέση. (“Τη σκότωσα γιατί την αγαπούσα”, “κι όλο φεύγω μη μείνουμε μόνοι, το τέλος πριν δω”) Το “πέρασμα” από τον εγωισμό στην αγάπη είναι πάντα δύσκολο.

Όχι επειδή είναι περίπλοκο αλλά επειδή ο εαυτός είναι πάντα εκεί και θέλει το μερίδιό του. Θέλει το μερίδιό του διότι ο φόβος της απώλειας ή της αγάπης χωρίς ανταπόκριση είναι η αρχή πάνω στην οποία βασίστηκε.(Σου δωσα τα καλύτερα χρόνια της ζωής μου.) Εν αρχή ην η μαγεία, μετά η εξάρτηση, μετά η εξατομίκευση με σκοπό την απολαυή, μετά η αντιταύτιση της εφηβείας και τέλος η πραγματική σχέση.

Ο τρόπος με τον οποίο μεγαλώσαμε και η σχέση με τους γονείς μας αναβιώνεται συνοπτικά μέσα απ' τον έρωτα για ένα πρόσωπο. Ο έρωτας είναι ένας (όχι ο μόνος) καθρέφτης της προσωπικής μας ιστορίας. Η ερωτική σχέση είναι μια απόπειρα ώστε αυτή η ιστορία να έχει αίσιο τέλος. Η ευτυχία είναι στο δικό μας χέρι.

Πηγή :  boro.gr