της Ελίνας Γαληνού
Η ίδρυση και ιστορία της Εθνικής Πινακοθήκης, είναι συνυφασμένη με τις δωρεές που ξεκίνησαν από το 1900. Ο πρώτος της διευθυντής και πασίγνωστος ζωγράφος Γιώργος Ιακωβίδης, είχε κάνει την αρχή, για να ακολουθήσουν στα επόμενα χρόνια, οι δωρεές του Αλεξάνδρου Σούτζου, της Αικατερίνης Ροδοκανάκη, του Αρίσταρχου Βέη, του Γεωργίου Ράλλη κ.ά.
Οι δωρεές, αποτέλεσαν και αποτελούν ένα σημαντικό κεφάλαιο εμπλουτισμού των συλλογών της Εθνικής μας Πινακοθήκης. Προέρχονται από διάφορα ιδρύματα, κληροδοτήματα ή κληροδοσίες σε έργα αντί φόρου κληρονομιάς (σύμφωνα με τον νόμο 2557/97) όπως αυτή των κληρονόμων του Νικολάου Παρθένη που εφαρμόστηκε το 2000. Οι προτάσεις, πρωτοβουλίες και επιλογές των Διευθυντών και Επιμελητών που εργάστηκαν ή δραστηριοποιούνται μέχρι σήμερα στο μουσείο αυτό, όπως και οι αποφάσεις της καλλιτεχνικής επιτροπής, έπαιξαν και παίζουν σημαντικό ρόλο στην απόκτηση δωρεών και διαμόρφωση συλλογών.
Πριν λίγες μέρες, εγκαινιάστηκε η τελευταία έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης, αφιερωμένη στις προσφορές Ελλήνων καλλιτεχνών επί έναν αιώνα και πλέον. Η έκθεση έτσι διαμορφωμένη, βοηθάει τον επισκέπτη να γνωρίσει όλα τα ονόματα δωρητών-καλλιτεχνών μαζί με τα αντιπροσωπευτικά τους έργα. Οταν παρουσιάζονται π.χ 2-3 έργα ενός καλλιτέχνη, τα παρατηρεί κανείς καλύτερα, ενώ εάν τα έβλεπε σε μια εφ΄όλης της ύλης έκθεσή του, μπορεί να του είχαν διαφύγει. Αυτό είναι το εικαστικό κέρδος που προσφέρει η έκθεση ως προς την γνώση των έργων και τεχνοτροπιών, που προέρχονται από διάφορους δημιουργούς. Ετσι, στις 19 Νοεμβρίου, έγινε η αποχαιρετιστήρια συγκέντρωση του φιλότεχνου αθηναικού κοινού, καθώς η Πινακοθήκη μας πρόκειται να μεταστεγαστεί και το γνωστό μας κτίριο θα χρειαστεί να μείνει κλειστό για ένα διάστημα.
Στην περιήγηση της έκθεσης, οι ενότητες καθορίζονται ανά επίπεδο. Στο άνω επίπεδο, συγκεντρώνονται έργα της σύγχρονης τέχνης από καλλιτέχνες της γενιάς του 60, 70 και 80, μέχρι τους νεώτερους καλλιτέχνες. Μας καλοσωρίζει το τρίπτυχο έργο του Παναγιώτη Τέτση "Λαική αγορά" που καλύπτει τεράστιο χώρο λόγω των διαστάσεών του. Στο μεσοπάτωμα, παρουσιάζονται έργα καλλιτεχνών του 19ου αιώνα, μαζί με κάποια έργα της γενιάς του 1930 και 1960. Παρουσιάζονται επίσης έργα γνωστών ονομάτων, ενδιαφέροντα αλλά άγνωστα. Στον κάτω όροφο, παρουσιάζονται οι πρόδρομοι της νεοελληνικής τέχνης, όπως ο Κωνσταντίνος Παρθένης, ο Σπύρος Παπαλουκάς, καθώς και οι εκπρόσωποι της γενιάς του 30 όπως ο Νίκος Χατζηκυριάκος Γκίκας, ο Γ. Μόραλης, ο Γ. Τσαρούχης, Σπύρος Βασιλείου κ.ά. Η γλυπτική εκπροσωπείται δειγματοληπτικά με κάποια έργα που δωρήθηκαν, τα οποία παρουσιάζονται διάσπαρτα στα τρία επίπεδα της έκθεσης. Ο φιλότεχνος επισκέπτης θα παρατηρήσει την πολυμορφία της ελληνικής τέχνης, όπως αυτή αναδεικνύεται μέσα από γνωστά, λιγότερο γνωστά ή και άγνωστα έργα.
Παρά τον πλούτο και τις ανέλπιστες εκπλήξεις που συναντά κανείς ερευνώντας τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης, υπάρχουν ωστόσο ελλείψεις και απουσίες. Οι νεότερες γενιές των συγχρόνων καλλιτεχνών δεν εκπροσωπούνται επαρκώς. Με την επαναλειτουργία του μουσείου μετά την επέκταση, η Εθνική Πινακοθήκη εκτιμά ότι θα έχει τη δυνατότητα να εντοπίσει τις ελλείψεις στις συλλογές της, ώστε να καλύψει σημαντικά κενά που δεν πρέπει να υπάρχουν σ΄ένα μουσείο του 21ου αιώνα.
Πάντως η έκθεση χαρακτηρίζεται από τις κορυφώσεις, από τις δυνατές παρουσίες, τις εκπλήξεις, αλλά και από τον τρόπο που αναδεικνύεται η διαφορετικότητα και πολυσυλλεκτικότητα. Αυτό όμως που αξίζει να θυμόμαστε φεύγοντας, είναι ότι "Σε χαλεπούς καιρούς, η γενναιοδωρία των καλλιτεχνών προσφέρει γνώση, καλλιέργεια του πνεύματος και ανάταση ψυχής.." όπως είπε και η Επιμελήτρια της έκθεσης, Δρ. Λίνα Τσικούτα-Δειμέζη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου